نفت برنت روز جمعه پس از مخالفت روسیه با پیشنهاد اوپك برای كاهش بیشتر تولید نفت و تثبیت بازار، بزرگ‌ترین كاهش روزانه خود را در بیش از ۱۱سال گذشته تجربه كرد.
به گزارش ایسنا، پیمان همكاری سه‌ساله میان اوپك و روسیه روز جمعه شكست خورد تا سقوط قیمت نفت آغاز شود. بهای معاملات آتی نفت برنت بزرگ‌ترین كاهش روزانه از دسامبر ۲۰۰۸ تاكنون را داشت و 4دلار و ۷۲ سنت معادل 4/9درصد ریزش كرد و در ۴۵ دلار و ۲۷ سنت در هر بشكه بسته شد كه پایین‌ترین ركورد قیمت نفت برنت از ژوئن۲۰۱۷ به این طرف بود. بهای نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریكا هم 4دلار و ۶۲سنت معادل 1/10درصد كاهش پیدا كرد و به ۴۱ دلار و ۲۸ سنت در هر بشكه رسید كه پایین‌ترین قیمت از آگوست ۲۰۱۶ و بزرگ‌ترین سقوط قیمت روزانه از نوامبر ۲۰۱۴ بود. هر دو شاخص قیمت از ابتدای امسال تاكنون بیش از ۳۰درصد سقوط كرده‌اند.

محمدمهدی رجایی فرد، عضو انجمن صنفی آژانس‌های مسافرتی گفت: صنعت گردشگری ایران قبل از كرونا با مشكلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌كرد كه تشدید تحریم‌ها و سقوط هواپیمای اوكراینی بخشی از آن بود و تقریبا جانی برای این صنعت نمانده بود كه كرونا ضربه آخر را وارد كرد.
وی تاكید كرد: زمانی كه هواپیمای اوكراینی ساقط شد آژانس‌های مسافرتی با دردسرهای زیادی روبه‌رو شدند كه یكی از این موارد استرداد بلیت مسافرانی بود كه قصد سفر به ایران را داشتند.
رجایی فرد با بیان این‌كه شیوع كرونا پیكر نحیف گردشگری را كم جان‌تر كرد افزود: رسالت آژانس‌های مسافرتی برنامه‌ریزی برای گردشگران داخلی و خارجی است اما شیوع ویروس كرونا باعث شد تا این صنعت به صورت كامل تعطیل شود.
عضو انجمن صنفی آژانس‌های مسافرتی با اشاره به بخشنامه اخیر وزیر راه و شهرسازی مبنی بر استرداد بلیت‌ها بدون خسارت اشاره كرد و گفت: این بخشنامه در تاریخ 5 اسفند ابلاغ شده اما مسافرانی كه بلیت در زمان‌های قبل از آن خریداری كردند برای استرداد مراجعه می‌كنند و خواستار كنسلی بدون هزینه هستند. در همین حال با مراجعه به سازمان هواپیمایی كشوری تأییدیه می‌گیرند كه بلیت بدون خسارت باید عودت داده شود و این در حالی است كه همه ابعاد ماجرا در این بخش دیده نمی‌شود.

ابتكارات مجلس یازدهم
دكتر مهدی طغیانی، نماینده منتخب اصفهان و استاد اقتصاد درباره كسری بودجه سال آینده عنوان كرد: بودجه سال آینده مشكلات بزرگی دارد كه اصلی‌ترین آن كسری بودجه است. طبق برآورد كارشناسان حدود 150 هزار میلیارد تومان كسری بودجه در سال آینده مهمان اقتصاد ایران خواهد بود و اگر برای جبران آن اقدامی انجام نشود مشكلات بزرگ‌تر سراغ ایران می‌رود.
طغیانی با اشاره به این‌كه متاسفانه دولت تنها به دنبال راهكار از طریق سیاست خارجی است، تصریح كرد: اگر تنها به سیاست خارجی فكر كنیم مشكلات اقتصاد ایران حل نمی‌شود، اما باید سیستم اقتصادی ایران را با این فرض سازماندهی كنیم كه تحریم‌ها ادامه‌دار بوده و گشایش‌های بین‌المللی راهكاری مناسب برای حل بحران سال آینده اقتصاد ایران نیست.
این كارشناس با تاكید بر این‌كه سال آینده گشایشی در فروش نفت ایران اتفاق نخواهد افتاد، تاكید كرد: بعید است در سال آینده كسری بودجه‌ای كه مدنظر كارشناسان است با فروش نفت حل شود. بر همین اساس باید از فرصت به‌وجود آمده استفاده كرد و آن را مغتنم شمرد و از بحران وابستگی به نفت خارج شد.
وی با بیان این‌كه مدتی پیش كارشناسان اقتصادی نامه‌ای به رئیس مجلس و رئیس كمیسیون تلفیق بودجه 99 نوشتند مبنی بر این‌كه دولت باید به سمت درآمدهای پایدار مالیاتی حركت كند، گفت: دولت می‌تواند از طریق وضع مالیات بر سرمایه‌گذاری‌های غیر مولد و ثروت‌های لوكس و تجملی، كسب درآمد كند. از سوی دیگر برخی تصمیمات باعث شده رانت در كشور ایجاد شود كه این‌گونه تصمیمات باید با نظر كارشناسی از دستور كار خارج و تصمیمات بهتر جایگزین آنها شود. نوسانات قیمتی باعث شد بسیاری از افراد منتفع شوند و اگر اینگونه تصمیمات ادامه‌دار باشد قطعا آسیب‌های بیشتری به اقتصاد كشور وارد خواهد شد.
طغیانی تصریح كرد: اگر همین مصوبه كمیسیون تلفیق در شورای نگهبان هم به تصویب برسد باز هم مسائل و مشكلات بودجه بر طرف نمی‌شود. مجلس یازدهم وظیفه سنگینی در سال آینده بر عهده دارد كه باید مبتكر كاهش هزینه و افزایش درآمد در بودجه سال آینده باشد.
بودجه غیرنفتی را جدی نگرفتیم
جعفر قادری، نماینده منتخب شیراز در مجلس یازدهم با بیان این كه دولت بودجه سال آینده را بسیار خوشبینانه تهیه كرده است، گفت: سال‌هاست صحبت از فاصله گرفتن بودجه از درآمدهای نفتی مطرح است، اما دولت‌ها نتوانسته اند از این درآمد آسان بگذرند و بحرانی كه امروز ایجاد شده حاصل جدی نگرفتن این موضوع در دولت‌های قبلی از جمله دولت یازدهم است.
وی افزود: گشایشی كه در دولت یازدهم اتفاق افتاد در دولت دیگری شاهد نبودیم و بهترین فرصت بود تا بتوانیم اقتصاد كشور را سر‌و‌سامان دهیم؛ اما وابستگی‌مان به درآمدهای نفتی بیشتر شد.
البته برخی، تاكیدات كارشناسان را اشتباه برداشت می‌كنند و می‌گویند وقتی گشایش اتفاق افتاده، چرا نباید نفت فروخت در حالی كه كارشناسان عقیده دارند فروش نفت در هر میزانی كه دولت توانایی دارد انجام شود؛ اما در بودجه روی این درآمد حساب باز نكنند و مستقیما به صندوق توسعه ملی و شركت ملی نفت برای بخش خصوصی و توسعه بیشتر صنایع نفتی تحویل شود. به گفته این كارشناس اقتصادی، اگر پول یك سال از فروش نفت را برای ساخت پالایشگاه و توسعه پتروشیمی اختصاص داده بودیم اكنون نیازی به فروش نفت نداشتیم و بزرگ ترین صادركننده محصولات نفتی در جهان بودیم. ما به جای این كه در این جایگاه باشیم اكنون دولت به دنبال منابع صندوق توسعه ملی است، در حالی كه صندوق توسعه ملی به منظور توسعه بخش خصوصی و توانمندسازی این بخش تشكیل شده كه برداشت دولت از صندوق، این بخش را ضعیف‌تر می‌كند.
قادری با تاكید بر این كه فروش نفت در سال آینده سخت است، گفت: دولت انتشار اسناد خزانه را در نظر گرفته كه این كار به رشد نقدینگی و افزایش تورم و ركود بیشتر منجر می‌شود. از سوی دیگر باید توجه داشت امكان افزایش رقم مالیات وجود ندارد و دولت باید به فكر رشد پایه‌های مالیاتی باشد.
مجلس آینده پیگیر بودجه 99 است
محمدرضا پورابراهیمی، عضو فعلی كمیسیون اقتصادی مجلس كه در انتخابات دوره یازدهم هم رأی آورده، با بیان این كه دو سال است كه اصلاح ساختار بودجه مطرح است اما دولت توجهی به این موضوع ندارد، گفت: اساس بودجه سال جاری و سال آینده قرار بود با اصلاح ساختار همراه باشد اما به این مهم توجه نشد.
وی به خروج ایالات متحده آمریكا از برجام اشاره كرد و افزود: سال 97 كه آمریكا از برجام خارج شد امیدوار بود بتواند اقتصاد ایران را به ورشكستگی برساند، اما آنها به خواسته‌شان نرسیدند. در همین حال بهترین فرصت بود كه اصلاح ساختار بودجه با توجه به شرایط كشور و محدودیت‌هایی كه ایجاد شده در دستور كار خود قرار گیرد كه این اتفاق نیفتاد. نماینده مردم كرمان تاكید كرد: در اصلاح ساختار بودجه باید جایگزین‌هایی برای درآمد نفتی مدنظر گرفته می‌شد و از سوی دیگر مصارف با مدیریت بیشتری اتفاق می‌افتاد؛ درحالی از دو سال پیش تاكنون كه انتظار می‌رفت این اقدام مهم در دستور كار دولت قرار بگیرد، در بودجه سال آینده هم ردی از آن نیست و مانند بودجه‌های سنواتی گذشته بودجه‌ریزی انجام شده است. پور ابراهیمی با تاكید بر محدودیت اختیارات مجلس برای تغییر در بودجه تصریح كرد: مجلس اختیار زیادی برای تغییر در بودجه سالانه كشور ندارد و اگر این اتفاق بیفتد دولت به شورای نگهبان شكایت خواهد كرد كه مغایر با آن چیزی است كه به مجلس تحویل داده است. در این صورت اگر مجلس و دولت به توافق نرسند، مجمع تشخیص مصلحت نظام برای آن تعیین تكلیف خواهد كرد. 

صنعت گردشگری ایران كه امسال با بحران‌های زیادی مواجه بود، از چند هفته قبل با شیوع ویروس كرونا كه منجر به بسته شدن مرزهای زمینی و هوایی كشورهای همسایه و به دنبال آن لغو تمام پروازهای خارجی و كاهش چشمگیر سفرهای داخلی شد، بدترین روزهای خود را سپری می‌كند كه می‌توان آن را روزهای صفر گردشگری نامید.
از یك سو، دیگر از گردشگران خارجی كه منبع اصلی درآمد گردشگری ایران بودند، خبری نیست و از سوی دیگر مردم كشورمان هم از ترس كرونا ناچارند در خانه بمانند و به سفر نروند. با وضعیتی كه فعلاً صنعت گردشگری پیدا كرده، برنامه‌های بلندمدت دولت برای جایگزین‌كردن درآمدهای حاصل از گردشگری به جای درآمدهای نفتی هم به كما رفته و صنعتی كه گفته می‌شد می‌توان از طریق درآمدزایی آن، به كلی با اقتصاد نفتی خداحافظی كرد خودش به كما رفته است.
البته كرونا اولین ضربه‌ای نبود كه در سال جاری به صنعت گردشگری ایران وارد شد. پیش از كرونا، وقوع متوالی حوادث تلخ در كشور همچون گرانی بنزین و سقوط هواپیمای اوكراینی به صنعت گردشگری ضربه وارد كرده بودند؛ با این حال، فعالان گردشگری امید داشتند تمامی زیان‌های سال 98 را با رونق بازار شب عید و ایام نوروز جبران كنند؛ اما اكنون با رونق گرفتن كرونا، صنعت گردشگری دچار بدترین ركود تاریخ خود شده است.
بسته شدن مرزهای زمینی و هوایی همسایگان ایران، لغو پروازهای خطوط هواپیماهای خارجی و لغو انواع تورهای مسافرتی زیارتی، طبیعت‌گردی، بوم‌گردی و حتی لغو برنامه‌های فرهنگی و مذهبی همگی از عواقب كروناست كه گریبانگیر صنعت گردشگری ایران شده است. هتل‌ها، خطوط هواپیمایی، آژانس‌های مسافرتی، رستوران‌های شهری و بین‌شهری و سایر اصناف وابسته به گردشگری اكنون یا كاملاً تعطیل كرده‌اند یا با حداقل ظرفیت خود مشغول به كارند؛ سرجمع می‌توان گفت در شب عید، تعدیل نیروی گسترده‌ای در صنعت گردشگری رخ داده است. این وضعیت تا وقتی ویروس كرونا در كشور وجود دارد همچنان ادامه خواهد داشت و همه فعالان و كسب‌وكارهای گردشگری مانند ایرلاین‌ها، هتل‌ها و... با ضررهای بسیاری مواجه خواهند شد. به این ترتیب از هم‌اكنون می‌توان گفت در نوروز 99 خبری از گردش مالی ده هزار میلیارد تومانی صنعت گردشگری نخواهد بود.
كسادی كار شركت‌های گردشگری
این فقط هتلدارها و رستوران‌ها نیستند كه از ركود اخیر دچار زیان شده‌اند، بلكه فعالان مجازی گردشگری هم در سال جاری اوضاع نامناسبی داشته‌اند. پیش از وقوع كرونا، حوادث ناشی از گرانی بنزین و قطع ده روزه اینترنت باعث افت چشمگیر فروش شركت‌های نوپای آنلاین گردشگری شد. در ماه‌های اخیر هم الزامی شدن رمز پویای بانكی، بخش ارائه خدمات آنلاین را تحت تاثیر قرار داد و شركت‌های نوپای فروش بلیت آنلاین باز هم با كاهش فروش مواجه شدند. اكنون هم كرونا ضربه آخر را به شركت‌های نوپای گردشگری وارد آورده است. این شركت‌ها به‌عنوان شركت‌های گردشگری آنلاین تعداد زیادی مشتری دارند كه قبل از شیوع ویروس كرونا در زمان‌های مختلف بلیت پرواز خریده‌اند؛ اما با توجه به شرایط موجود، بیشتر این سفرها لغو و شركت‌ها مجبور شده‌اند هزینه‌های پرداختی را استرداد كنند.
 هر روز بدتر از دیروز
رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران درباره تعطیلی صنعت گردشگری می‌گوید: دفاتر خدمات گردشگری در سال دو پیك كاری دارند كه یكی 15 روز نوروز و دیگری سه ماه تابستان است اما به دلیل شیوع ویروس كرونا یكی از این فرصت‌ها از دست رفت و معلوم نیست فرصت بعدی برای این صنعت باقی بماند یا خیر.
وی افزود: دفاتر خدمات گردشگری از مهرماه برای نوروز و بستن پكیج‌های مختلف تبلیغ می‌كنند كه مستلزم هزینه زیادی است و تعطیل شدن این بخش در آستانه نوروز كه برای سلامت جامعه اتفاق افتاده باعث زیان‌هایی به صنعت گردشگری شده است.
حرمت‌ا... رفیعی، با اشاره به این كه هر اتفاق سیاسی، اقتصادی و اجتماعی كه در كشور رخ دهد بر صنعت گردشگری تأثیر دارد، توضیح می‌دهد: گردشگری هدف اولیه خانوارها نیست و ابتدا خوراك، مسكن پوشاك و آموزش خود را تأمین كنند و اگر پولی باقی ماند به گردشگری می‌رسد. از ابتدای سال 98 سیل اتفاق افتاد و سه‌ماهه گذشته اوج بحران در كشور بود.
رفیعی با بیان این كه بسته شدن مرزها آسیب زیادی به صنعت گردشگری وارد كرد، می‌گوید: درست است كه سال گذشته درآمد دولت از گردشگر خارجی 11 میلیارد دلار بوده اما نبستن مرزهای كشور و افزایش ضریب احتیاط برای مراوده با چین باعث شد بیماری كرونا در سطح گسترده وارد ایران شود و قطعا كسانی كه در این زمینه كوتاهی كردند باید توسط قوه قضاییه مورد محاكمه قرار بگیرند.
به گفته رفیعی: از ابتدای سال هرچه جلو آمدیم وضعیت برای صنعت گردشگری بدتر شد. ابتدای آن با سیل بود و بعد بنزین گران شد. همچنین آمریكا سپهبد سلیمانی را به شهادت رساند و بحث اصابت موشك به هواپیما پیش آمد كه الآن كرونا پازل را تكمیل كرد.
رفیعی با اشاره به این كه توانایی مالی صنعت گردشگری به زیر صفر رسیده می‌گوید: واحدهای صنفی فعال در این حوزه شش ماه است كه تبلیغ می‌كنند كه این تبلیغ هزینه‌هایی را در بردارد، اما برخی مسؤولان با كج‌سلیقگی می‌گویند همه پول باید برگشت داده شود و طی بخشنامه به اصناف اعلام شده است. اكنون هتل‌ها ایرلاین‌های خارجی و سفارتخانه‌ها برای روادید می‌گویند پولی برگشت داده نمی‌شود و از آنجا كه مسافر فقط دفتر خدماتی را می‌شناسد باید از دارایی خود پول مسافران را عودت دهد. آن‌طور که رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران از وزیر گردشگری و میراث فرهنگی می‌خواهد با توجه به این كه تقریبا نیمی از درآمد واحدهای صنفی از پكیج‌های نوروزی به دست می‌آید حتما تسهیلاتی را فراهم كنند تا این صنعت رو به ورشكستگی نرود. اگر دولت در این زمینه كمكی نكند سرمایه‌گذاری چند دهه صنعت گردشگری از بین می‌رود.

حسن سیادتان، رئیس جامعه هتلداران استان فارس گفت: صنعت گردشگری یكی از شكننده‌ترین اصناف ایران است و بعید است صنف دیگری مانند گردشگری باشد كه با بروز هر مشكل در كشور تحت تأثیر قرار بگیرد.
وی با بیان این كه صنعت گردشگری جایی برای احتكار ندارد، افزود: برخی صنوف مانند فعالان در بازارهای طلا، سكه، ارز، ماسك و آهن می‌توانند با افزایش نرخ كالاهای خود را احتكار كنند اما خدا را شكر چنین گزینه‌ای در این صنعت وجود ندارد كه بخواهد به هموطنان آسیب برساند.
سیادتان با بیان این كه ابتدای سال در شیراز سیل آمد و با همه قوا به كمك هموطنان‌مان رفتیم گفت: زمانی كه در شیراز سیل آمد به بسیاری از مسافران اسكان دادیم و هزینه‌ای دریافت نشد و حدود شش میلیارد تومان پول به مردم پرداخت شد تا مهمان‌نوازی ما را ببینند؛ اما متاسفانه اكنون برخی افراد سودجو با احتكار ماسك قصد دارند سلامت مردم را به خطر بیندازند.
رئیس جامعه هتلداران استان فارس تصریح كرد: برخی مدیران ارشد دولت بدون این كه تخصصی داشته باشند طی بخشنامه‌ای اعلام كردند باید پول مردم برگردانده شود در حالی كه می‌توانستند این اقامت برای آنها برای هر زمانی كه مدنظر دارند ذخیره شود و حتی می‌توانستیم به میزان خدمات آنها بیفزاییم. با این حال یكباره اعلام كردند که باید پول‌ها برگردانده شود بدون این كه در نظر بگیرند هتلدار برای نوروز هزینه‌های زیادی انجام داده و اقلام مصرفی خود را نو كرده است.