بازار متشكل معاملات ارزی جایگزین بازار آزاد می‌شود

بازار متشكل معاملات ارزی جایگزین بازار آزاد می‌شود

شورای‭ ‬پول‭ ‬و‭ ‬اعتبار‭ ‬مقررات‭ ‬بازار‭ ‬متشكل‭ ‬معاملات‭ ‬ارزی‭ ‬را‭ ‬تصویب‭ ‬كرد‭ ‬تا‭ ‬زمینه‭ ‬برای‭ ‬رفع‭ ‬یكی‭ ‬از‭ ‬دغدغه‌های‭ ‬بانك‭ ‬برای‭ ‬ساماندهی‭ ‬بازار‭ ‬ارز‭ ‬و‭ ‬پاسخگویی‭ ‬به‭ ‬نیازهای‭ ‬این‭ ‬بازار‭ ‬فراهم‭ ‬شود؛‭ ‬بازاری‭ ‬كه‭ ‬برخی‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬بورس‭ ‬ارز‭ ‬یكی‭ ‬دانسته‌اند‭ ‬اما‭ ‬براساس‭ ‬شواهد‭ ‬موجود،‭ ‬می‌توان‭ ‬انتظار‭ ‬داشت‭ ‬این‭ ‬بازار‭ ‬نسخه‭ ‬به‌روزتری‭ ‬از‭ ‬سامانه‌های‭ ‬نیما‭ ‬و‭ ‬سنا‭ ‬با‭ ‬نظارت‭ ‬آنلاین‭ ‬بانك‭ ‬مركزی‭ ‬باشد‭.‬

بر‭ ‬این‭ ‬اساس،‭ ‬بازار‭ ‬متشكل‭ ‬ارزی‭ ‬مدنظر‭ ‬بانك‭ ‬مركزی‭ ‬نمی‌تواند‭ ‬بورس‭ ‬ارز‭ ‬باشد‭ ‬بلكه‭ ‬بازار‭ ‬شفاف‭ ‬و‭ ‬برخطی‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬كارگزاران‭ ‬مجاز‭ ‬بازار‭ ‬ارز‭ (‬اعم‭ ‬از‭ ‬بانك‌ها‭ ‬و‭ ‬صرافی‌های‭ ‬دارای‭ ‬مجوز‭) ‬كه‭ ‬اینك‭ ‬در‭ ‬سامانه‭ ‬نیما‭ ‬فعالیت‭ ‬می‌كنند‭ ‬و‭ ‬مسؤولیت‭ ‬تعیین‭ ‬نرخ‭ ‬توافقی‭ ‬فروشنده‭ ‬و‭ ‬خریدار‭ ‬ارز‭ ‬را‭ ‬به‌عهده‭ ‬دارند،‭ ‬می‌توانند‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬به‭ ‬انجام‭ ‬معاملات‭ ‬نقد‭ ‬و‭ ‬حواله‭ ‬ارزی‭ ‬بپردازند‭.‬

براساس‭ ‬مقررات‭ ‬مربوط‭ ‬به‭ ‬بازار‭ ‬متشكل‭ ‬معاملات‭ ‬ارزی‭ ‬كه‭ ‬به‭ ‬تصویب‭ ‬شورای‭ ‬پول‭ ‬و‭ ‬اعتبار‭ ‬رسیده‭ ‬است،‭ ‬بازار‭ ‬متشكل‭ ‬معاملات‭ ‬ارزی،‭ ‬برای‭ ‬ساماندهی‭ ‬و‭ ‬توسعه‭ ‬بازار‭ ‬شفاف،‭ ‬منصفانه‭ ‬و‭ ‬كارا‭ ‬تشكیل‭ ‬شده‭ ‬تا‭ ‬ارزها‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬به‌صورت‭ ‬نقد‭ ‬مطابق‭ ‬مقررات‭ ‬این‭ ‬مصوبه‭ ‬و‭ ‬سایر‭ ‬مقررات‭ ‬مرتبط‭ ‬با‭ ‬آن‭ ‬در‭ ‬بستر‭ ‬الكترونیكی‭ ‬مورد‭ ‬معامله‭ ‬شود‭.‬

در‭ ‬مصوبه‭ ‬شورای‭ ‬پول‭ ‬و‭ ‬اعتبار‭ ‬آمده‭ ‬است‭ ‬در‭ ‬بازار‭ ‬متشكل‭ ‬ارزی،‭ ‬ارزها‭ ‬به‌صورت‭ ‬نقد‭ ‬معامله‭ ‬می‌شود‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬این‌كه‭ ‬كارگزاران‭ ‬مجاز‭ ‬بازار‭ ‬ارز‭ (‬اعم‭ ‬از‭ ‬بانك‌ها‭ ‬و‭ ‬صرافی‌های‭ ‬مجوز‭ ‬دار‭) ‬بازیگران‭ ‬این‭ ‬بازار‭ ‬هستند،‭ ‬می‌توان‭ ‬انتظار‭ ‬داشت‭ ‬معاملات‭ ‬انجام‭ ‬شده‭ ‬در‭ ‬بازار‭ ‬متشكل‭ ‬ارز‭ ‬بر‭ ‬همان‭ ‬سبك‭ ‬و‭ ‬سیاق‭ ‬معاملات‭ ‬جاری‭ ‬بازار‭ ‬باشد‭ ‬كه‭ ‬بر‭ ‬اساس‭ ‬نرخ‭ ‬كشف‌شده‭ ‬در‭ ‬سنا‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬اخذ‭ ‬كارمزد‭ ‬انجام‭ ‬می‌شود‭ ‬با‭ ‬این‭ ‬تفاوت‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬بازار‭ ‬متشكل‭ ‬جدید،‭ ‬نرخ‭ ‬ارز‭ ‬نیز‭ ‬تحت‭ ‬نظارت‭ ‬بانك‭ ‬مركزی‭ ‬كشف‭ ‬می‌شود‭.‬

این‭ ‬مساله‭ ‬می‌تواند‭ ‬به‭ ‬واقعیت‭ ‬و‭ ‬شفافیت‭ ‬نرخ‭ ‬ارز‭ ‬كمك‭ ‬كند؛‭ ‬زیرا‭ ‬كل‭ ‬عرضه‭ ‬و‭ ‬تقاضای‭ ‬بازار‭ ‬ارز‭ ‬در‭ ‬یك‭ ‬پلتفرم‭ ‬جمع‭ ‬می‌شود‭ ‬و‭ ‬نرخ‭ ‬كشف‌شده‭ ‬از‭ ‬طریق‭ ‬معاملات‭ ‬این‭ ‬بازار،‭ ‬بیش‭ ‬از‭ ‬نرخ‭ ‬كشف‌شده‭ ‬در‭ ‬سامانه‭ ‬سنا‭ ‬واقعیت‭ ‬دارد‭.‬

دستاورد‭ ‬دیگری‭ ‬كه‭ ‬راه‌اندازی‭ ‬بازار‭ ‬متشكل‭ ‬معاملات‭ ‬ارزی‭ ‬می‌تواند‭ ‬داشته‭ ‬باشد،‭ ‬زمینه‌سازی‭ ‬برای‭ ‬كاهش‭ ‬تعداد‭ ‬نرخ‌هایی‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬اینك‭ ‬برای‭ ‬ارز‭ ‬وجود‭ ‬دارد؛‭ ‬به‭ ‬عبارت‭ ‬دیگر،‭ ‬با‭ ‬ایجاد‭ ‬این‭ ‬بازار،‭ ‬قیمتی‭ ‬در‭ ‬معاملات‭ ‬توافقی‭ ‬كشف‭ ‬می‌شود‭ ‬كه‭ ‬عمیق‌تر‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬اعتبارتر‭ ‬از‭ ‬نرخ‌های‭ ‬صرافی،‭ ‬سنا،‭ ‬بانكی،‭ ‬غیررسمی‭ ‬و‭ ... ‬است‭ ‬و‭ ‬احتمالا‭ ‬جایگزین‭ ‬همه‭ ‬آنها‭ ‬خواهد‭ ‬شد‭.‬

در‭ ‬این‭ ‬وضعیت‭ ‬بانك‭ ‬مركزی‭ ‬می‌تواند‭ ‬جدای‭ ‬از‭ ‬ارز‭ ‬ترجیحی‭ ‬بر‭ ‬مبنای‭ ‬دلار‭ ‬4200‭ ‬تومانی‭ ‬كه‭ ‬بنا‭ ‬به‭ ‬ضرورت‭ ‬دوران‭ ‬تحریم‭ ‬برای‭ ‬واردات‭ ‬كالاهای‭ ‬اساسی‭ ‬اختصاص‭ ‬می‌یابد،‭ ‬بقیه‭ ‬ارز‭ ‬موجود‭ ‬در‭ ‬اقتصاد‭ ‬ایران‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬نرخ‭ ‬بازار‭ ‬متشكل‭ ‬قیمت‌گذاری‭ ‬و‭ ‬مدیریت‭ ‬كند‭.‬