داستانهایی برای گفتوگو با بچهها
اگر والد هستید یا مربی یا معلم، احتمالا عبارت «فلسفه برای كودكان» به گوشتان خورده است. خاستگاه بحث فلسفه برای كودكان یا بهاختصار «فبك»، آمریكاست و مبدع آن شخصی است به نام پروفسور لیپمن. سالها پیش كه هنوز فبك مثل امروز در كشور ما رواج نیافته بود، رهبر معظم انقلاب در دیدار با خانواده شهید مطهری فرمودند منظومه فكری شهید مطهری را برای كودكان ارائه و از روشهای فلسفه برای كودكان استفاده كنید.
بحث درخصوص فبك، روشها و راهكارها، نقدها و كاستیها، بحث مفصل و خارج از حوصله این یادداشت است، ولی علت پرداختن به این موضوع، عنوان یك مجموعه پنججلدی از انتشارات سلام، واحد كودك انتشارات جمال است برای كودكان ۶تا ۸ سال به نام «فكر، كودك، فلسفه». که هرکدام از جلدهای این مجموعه با یك نام مجزا به چاپ رسیدهاند.
انتشارات سلام، این كتاب را با برچسب «حكمت برای كودك» منتشر كرده است. بحث حكمت برای كودكان، موضوع جدیدی است كه با فبك در محتوا و روشها متفاوت است و پاسخ به این سؤال كه آیا این مجموعه كتاب، زیرشاخه حكمت برای كودك است یا خیر، نیاز به بررسی كارشناسی دارد كه این مورد هم موضوع بحث ما نیست.
مجموعه كتابهای «فكر، كودك، فلسفه» بدون درنظر گرفتن بحثهای تخصصی كه عنوان شد و اینکه آیا زیرشاخه حكمت برای كودكان قرار میگیرد یا نه، منبع خوبی برای والدین و معلمان است تا كودكان را به سمت گفتوگوهای هدفمند هدایت كنند. گفتوگوهایی با موضوع شكر نعمتهای خدا، پذیرش تفاوتهای فردی، دلالت التزامی، نظم در آفرینش الهی و پنجاه و اندی موضوع دیگر.تصاویر رنگارنگ و باكیفیت كتاب و گرافیك و صفحهآرایی خوب كه بعضا همراه با چاشنی طنز است، به جذابیت كتاب افزوده است. در پایین هر بخش، یك كادر باعنوان«سخنی با بزرگترها» وجود دارد كه هدف از موضوع موردبحث در آن صفحه را برای والدین و مربیان بیان میكند، زیرا اگر مربی هدف یك گفتوگو را بداند در جهتدهی آن آگاهانهتر عمل میكند.
جناب آقای حیدری ابهری از نویسندگان دلسوز و پركار در عرصه تولید كتاب دینی كودك است. شاید یكی از بهترین كتابهایی كه از ایشان دیدهام، همین مجموعه باشد.
اگر این كتابها در جمع بچهها یا خواهر و برادرها خوانده شود،انگیزه كودكان برای مشاركت در گفتوگو بیشتر میشود. بااینحال نویسنده سعی كرده با نثر كنجكاوی برانگیز، كتاب را به یك منبع خودخوان برای كودكان تبدیل كند بهطوریکه اگر كودك بدون حضور بزرگترها یا همسنوسالانش سراغ این كتاب رفت، دستخالی و بدون دستاورد فكری برنگردد. به امید آنكه بهزودی و باهمت نویسندگان دغدغهمند، بعد از 30سال بتوانیم این خواسته رهبرمان را تحقق ببخشیم و منابع غنی برای رشد تفكر كودكان تولید كنیم.