سامانه اخلالگر گنبدی و جهتی «شاهد» جدیدترین دستاورد کشورمان برای مقابله با ریزپرنده‌ها است که با دستیابی به این سامانه، ایران جزو معدود سازندگان سامانه‌های پدافند گنبدی در دنیا قرار گرفته است.
این سامانه قابلیت نصب روی خودرو و استقرار ثابت و همچنین کشف اهداف به صورت تصویری را دارد و می‌تواند با ارسال فرکانس‌هایی با طول موج بالا، گنبدی را برای محافظت از یک منطقه در برابر ورود ریزپرنده‌ها و پهپادها در باندهای فرکانسی مختلف ایجاد کند.
سامانه اخلالگر جهتی و گنبدی شاهد از دو خودرو تشکیل شده که یک خودرو مجهز به سامانه‌های کشف و الکترواپتیکی برای کشف اهداف پرنده و خودروی دیگر برای ارسال امواج اخلالگر به منظور جلوگیری از ورود ریزپرنده‌ها به محدوده حفاظتی است.
سرهنگ مسعود خزاعی، رئیس سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش در گفت‌وگو با جام‌جم، در مورد جزئیات سامانه پدافند گنبدی گفت: این سامانه، اخلالگرهای گنبدی و جهتی است که علیه پرنده‌های مهاجم دشمن به کار گرفته می‌شود و برای ایجاد اخلال در برابر تهدیدات نوین ریزپرنده‌ها در حوزه‌های مختلف شنود، کشف و رهگیری، طراحی و تولید شده و در اختیار مجموعه‌های بهره‌بردار قرار گرفته است.
وی با بیان این‌که این اخلالگرهای گنبدی در باندهای مختلف فرکانسی اختلال ایجاد کرده و با مختل کردن کامل سیستم ناوبری و کنترل هدایتی آنها اجازه نزدیک شدن آنها به اهدافشان را نمی‌دهد اظهار کرد:  اگر پرنده‌ای به سمت هدف هدایت شود این سامانه کاملا سیستم ناوبری پرنده را مختل کرده و  اجازه ورود آنها را به مجموعه حفاظت شده نمی‌دهد یا آنها را ساقط می‌کند.
خزاعی یکی از مزیت‌های این مجموعه پدافندی را که براساس تهدیدات نوین کار می‌کند قابلیت جابجایی آن عنوان کرد و گفت: این سامانه را می‌توان در محلی مستقر و یا بصورت سیار روی خودرو نصب کرد. در ضمن این سامانه با هزینه‌های کم و اثر بخشی بالا در مقابله با تهدیدات عمل می‌کند.
رئیس سازمان جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش اظهار کرد: این فناوری بدیع و نوظهور است، به همین دلیل نمی‌توان به صراحت گفت که در این زمینه در دنیا در چه جایگاهی قرار داریم.
وی در عین حال افزود: از آنجایی که ایران اولین کشوری است که در معرض بیشترین تهدیدات این پرنده‌های مهاجم به اماکن حیاتی و حساس قرار گرفته است شاید بتوان گفت اولین کشوری هستیم که در سطح منطقه چنین سامانه‌ای را طراحی و تولید کرده‌ایم.
سابقه تولید اخلالگرها در ایران
تمرکز بر روش‌های مقابله با پهپادها در سال‌های اخیر که استفاده از این تکنولوژی گسترش بیشتری یافته، افزایش یافته است و از سال‌ها قبل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران با محوریت سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش مقابله جامع با این تهدیدات را در دستور کار خود قرار دادند.
با توجه به این‌که پهپادها از سیستم‌های هدایت رادیویی برخوردار هستند و قابلیت مسیریابی یا بازگشت به نقطه اول پرواز را دارند مناسب‌ترین شیوه مقابله با این نوع ریزپرنده‌ها را می‌توان ایجاد اخلال الکترونیک در فرآیند هدایت و ارتباط آنها برشمرد.
بر همین اساس در آذرماه سال ۱۳۹۵ و در جریان برگزاری رزمایش محمد رسول‌ا...‌(ص) نیروی زمینی ارتش، نخستین سلاح اخلالگر الکترونیک برای مقابله با پهپادها و ریزپرنده‌ها به نمایش درآمد. این اخلال‌گر با برد ۳ کیلومتر و فعالیت در باند S، در بازه فرکانسی ۲.۳ تا ۲.۵ گیگاهرتز فعالیت می‌کند و توان تشعشع آن معادل ۳۰ وات است و توانایی مقابله با ریزپرنده‌ها و به زمین نشاندن آنها را دارد.
در گام‌های بعدی پروژه شاهد در نزاجا منجر به تولید خانواده اخلالگرهای «شاهین» در سه نمونه کوله‌ای، استقراری و دستی با بردهای ۲ تا ۱۰ کیلومتر و قابلیت اخلال بر روی امواج ماهواره‌ای شد که به تولید انبوه رسید و فروردین‌ماه سال جاری به یگان‌های عملیاتی ارتش جمهوری اسلامی ایران تحویل داده شد.
این اخلالگر نیز مانند نمونه قبلی، ظاهری مانند سلاح انفرادی البته با ابعادی بزرگتر داشته و به دلیل برد بالا، بر روی آن دوربین هدفگیری نیز تعبیه شده است.
دیگر عضو خانواده اخلالگرهای ارتباطی «شاهین» اخلالگر محمول بر پهپاد است که قابلیت اخلال در ارتباط پهپادها، مولتی روتورهای جاسوسی و بمب‌افکن در محدوده فرکانسی ۲۰ تا ۵۲۰ مگاهرتز را دارد.
این در حالی است که علاوه بر اخلالگرهای الکترونیک برای مقابله با ریزپرنده‌ها و پهپادها، پرتابگرهای تور محمول بر سلاح ژ3 به سمت ریزپرنده‌ها نیز توسط جهاد خودکفایی نزاجا ساخته شده که ۱۵۰ متر برد دارد و می‌تواند توری به مساحت ۲۰ متر مربع را پرتاب کند.
با تولید اخلالگرهای خانواده شاهین، کشورمان به جمع سازندگان اخلالگرهای ضد ریزپرنده‌ها پیوست و با دستیابی به توان طراحی و تولید سامانه‌های اخلالگر گنبدی ایران جزو معدود سازندگان این نوع اخلالگر در دنیا خواهد بود.