شرایط سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در عصر پهلوی مساوی است با رویدادهای مختلف. بنابراین هر چه از این دوره از تاریخ گفته شود، باز هم ناگفته‌هایی وجود دارد كه می‌توان به تصویر كشید تا مردم نسبت به این بخش از تاریخ آگاهی داشته باشند. به همین دلیل مهدی نقویان دست به كار شد تا تصویرگر رویدادهای سیاسی و اجتماعی باشد. او فصل اول مجموعه مستند در برابر طوفان را برای ایام فجر سال 96 ساخت كه روانه آنتن شد. فصل دوم این مستند هم فجر سال 97 پخش شد و حالا این روزها فصل سوم این مجموعه مستند از شبكه‌های یك و مستند به تهیه‌كنندگی علی نقویان و كارگردانی مهدی نقویان پخش می‌شود. مجموعه مستند «در برابر طوفان» روایتگر تاریخ سیاسی و اجتماعی پهلوی دوم از زمان پادشاهی محمدرضا پهلوی تا انقلاب اسلامی است و صداها و تصاویر دیده نشده از تاریخ معاصر كشور در آن نمایش داده می‌شود. مستند فصل سوم در برابر طوفان از تابستان 1356 شروع می‌شود و تا زمستان 57 ادامه دارد. در این مجموعه اتفاقاتی بررسی شده كه كمتر به آن پرداخته شده است كه می‌توان به مصادیق حمایت كشورهای خارجی از محمدرضا پهلوی و آغاز موج انقلاب در تمام استان‌های كشور اشاره كرد. به همین دلیل با تهیه‌كننده و كارگردان این مستند به گفت‌وگو نشستیم تا درباره جزییات آن بیشتر بدانیم.
تفاوت‌های میان 3 فصل از مستند
ممكن است اولین سؤالی كه برای مخاطب شكل بگیرد این باشد كه فصل اول و دوم این مستند چه تفاوت‌هایی با فصل سوم دارد. علی نقویان، تهیه كننده این مستند در این باره می‌گوید: فصل اول این مجموعه به دوره پهلوی اول، فصل دوم به پهلوی دوم و فصل سوم از تابستان 56 تا بهمن 57 می‌پردازد. ما در این فصل تصاویری را نشان داده ایم كه تا به امروز پخش نشده بود. به همین دلیل اقبال زیاد مردمی هم به دنبال داشته است. ضمن این‌كه این فصل از مستند به شكل موضوعی است. در فصل سوم در برابر طوفان، صحنه‌های آرشیوی از این مقطع زمانی كه به آن اشاره كرده‌ام، پخش می‌كنیم. علاوه بر آن متن و تصاویر مطابقت زیادی دارد و همین مستند را برای مخاطبان جذاب‌تر كرد است.
وی ادامه می‌دهد: مهبد قناعت‌پیشه هم نریشن‌های این مجموعه مستند را كه در 10 قسمت تولید شده می‌خواند. پخش مستند از روز جمعه 11 بهمن آغاز شده و هر شب ساعت 19 و 45 دقیقه از شبكه یك و ساعت 22 از شبكه مستند پخش می‌شود. خوشبختانه زمان پخش خوبی برای این مستند در نظر گرفته شده است. به هر حال زمان پخش در دیده شدن هر اثری نقش مهمی دارد و خوشحالیم با حمایت مدیران این اتفاق افتاده است.


توجه به تكنیك در مستندسازی
شاید بینندگان وقتی بیننده یك مستند هستند، آن را كاری سهل و ساده بدانند، در حالی كه مستندسازی اصلا كار راحتی نیست و سبك و سیاق خودش را دارد. بنابراین نه تنها كار ساده‌ای نیست، بلكه دشوار هم هست. این اتفاق در مستند در برابر طوفان هم افتاده است و پیدا كردن تصاویر آرشیوی كار بسیار سختی بوده است. نقویان در این باره می‌گوید: ما برای ساخت مستند در برابر طوفان از زاویه تازه پرداخت كرده ایم تا برای مخاطبان جذابیت داشته باشد. ضمن این‌كه آگاهی لازم هم بدهد.  وی تاكید می‌كند: بنابراین قبل از تولید تحقیقات جامعی انجام دادیم و مراقب محتوای كار بودیم. دركنار محتوا هم به تكنیك خیلی توجه كردیم. البته نمی‌خواهم از تكنیك كارمان تعریف كنم، اما تلاش كردیم تا تكنیك هم برای مخاطبان جذابیت لازم را داشته باشد و نسبت به دیگر كارهایی كه پخش می‌شود، متفاوت باشد. این تفاوت در تكنیك به این شكل بودكه به گرافیك، صداگذاری و ... توجه كردیم تا صرفا تصاویر آرشیوی پشت سر هم پخش نشود.


به دنبال پلان‌های خاص
نقویان درباره پلان‌های این مجموعه مستند می‌گوید: ما برای این مجموعه فقط پلان‌ها را بی هدف نگذاشته‌ایم، بلكه كلی دنبال پلان‌های خاص از رویدادهایی كه در تابستان 56 تا زمستان 57 رخ داده، گشتیم. دلیلش این بود كه می‌خواستیم پخش تصاویر برای اولین بار باشد كه مخاطبان آنها را ندیده باشند. به همین دلیل جست‌وجوی زیادی انجام دادیم. همچنین تحقیقات این مجموعه مستند یك سال طول كشید. دو نفر روی تحقیق این مجموعه كار می‌كردند.
وی درباره یكی دیگر از تفاوت‌های این فصل از مستند توضیح می‌دهد: در دو فصل قبلی ما اول متن می‌نوشتیم و بعد تصاویر آرشیوی متناسب با آن پیدا می‌كردیم، اما در این فصل عكس این ماجرا عمل كردیم. یعنی اول تصاویر را انتخاب كردیم و بعد متن را متناسب با تصاویر نوشتیم. به همین دلیل كاملا متن و تصاویر منطبق است.
این مستندساز با اشاره به این‌كه در این مستند از منابع خارجی هم بهره برده است، می‌گوید: معمولا در مستندهایی كه از انقلاب ساخته شده، از منابع خارجی كمتر استفاده شده است. در حالی كه رسانه‌های خارجی در روزهایی كه رویدادهای سیاسی و اجتماعی در ایران رخ می‌داد، از نگاه خودشان مسائل را مورد بررسی قرار می‌دادند و گزارش‌های تصویری و مكتوب می‌نوشتند، به همین دلیل بخشی از مستند در برابر طوفان اختصاص به بازتاب رسانه‌های خارجی نسبت به رویدادهای ایران داشت كه هر كدام موضعی داشتند.




شیطنت‌های رسانه‌های معاند
ساخت مستندهای متنوع از مقاطع مختلف تاریخ ضرورت دارد. به ویژه مستندهایی كه روایتگر بخشی از تاریخ ایران باشد. مهدی نقویان، كارگردان درباره ضرورت ساخت مستندهایی درباره روزهای انقلاب می‌گوید: به هر حال تولید چنین مستندهایی خیلی اهمیت دارد، زیرا انقلاب جمهوری اسلامی ایران یك رویداد بزرگ جهانی بود و در ایران یك حكومت تغییر كرد و حكومتی دیگر آمد. بنابراین دعوا خیابانی نشده كه ما بخواهیم ساده از این مساله عبور كنیم. بنابراین برای رویداد بزرگی چون انقلاب واجب است كه ما درباره‌اش مستندهای متنوعی را تولید كنیم.
وی می‌گوید: در گذشته تولیدات در این حوزه كم بوده و در سال‌های اخیر بیشتر كار شده است، اما باید به این مساله واقف بود كه مخاطب نیاز دارد درباره تاریخ كشور خودش بداند و مسلما پرداخت به تاریخ معاصر برای مخاطب ما جذاب است، چون مساوی است با رویدادهای فراوان. به همین دلیل بینندگان دوست دارند بدانند در آن برهه زمانی چه اتفاقاتی افتاده است.  این مستندساز عنوان می‌كند: همچنین در سال‌های اخیر، رسانه‌های معاند شیطنت‌های زیادی داشتند و در قالب مستندهایی تلاش می‌كنند تا پهلوی را تطهیر كنند، حتی با این هدف شبكه‌های تخصصی هم راه اندازی و بودجه هنگفت هم دریافت كردند تا بتوانند این اقدامات را انجام بدهند. همین موارد نشان می‌دهد كه ما باید مستندهایی بسازیم تا بتوانیم شفاف سازی كنیم و به مردم آگاهی بدهیم كه چه اتفاقاتی در آن برهه زمانی رخ داده است. بنابراین شروع به ساخت مستند در برابر طوفان كردیم و این فصل از مستند اختصاص به رویدادهایی دارد كه از تابستان 56 تا زمستان 57 رخ داده است.


بازخورد خوب در فضای مجازی
در مستند در برابر طوفان فقط از نگاه مردم به رویدادها پرداخت نشده است و به گفته كارگردان مستند از زاویه پهلوی هم این ماجرا مورد بررسی قرار گرفته شده است. همچنین 70 درصد این مجموعه شامل تصاویری است كه مردم تا به حال آنها را ندیده بودند. نقویان درباره بازخوردهای مردم توضیح می‌دهد: با وجود این‌كه پنج قسمت از این مجموعه مستند پخش شده، اما بازتاب مردمی خیلی خوب بوده و در فضای مجازی هم بخش‌هایی از این مستندها منتشر شده كه با اقبال مردم رو‌به‌رو شده است. خوشبختانه با حمایت مدیر شبكه مستند و مدیر شبكه یك، زمان پخش خوبی هم به این مجموعه اختصاص داده شده است. مسلما زمان پخش در دیده شدن مستند در برابر طوفان نقش عمده‌ای داشته است.