گزارشی از مجموعه مستند «یک چکه ماه» که این شبها از شبکه مستند پخش میشود
قصههای امید
هر کدام از ما ممکن است در برههای از زندگی به دلایلی ناامید و سرخورده شویم و به این نتیجه برسیم که دیگر دنیا برای ما تمام شده است. اما در این میان افرادی هم هستند که با وجود مشکلات و مسائل خاصی که در زندگی پشت سر گذاشتهاند، امیدشان را از دست ندادهاند و به قول بزرگترهایمان یک یاعلی گفتند و دستشان را به زانوی خودشان زدند و بلند شدند و از نو آغاز کردند. افرادی که شاید مشکلات بسیار بزرگتر و حلنشدنیتر از ما در زندگی داشتند، اما مصمم و امیدوار تلاش کردند تا زندگی تازهای را برای خود رقم بزنند. «یک چکه ماه» داستان همین آدمهای مصمم و امیدوار است که چند سالی است طی فصلهای مختلف از شبکه مستند پخش میشود. به همین بهانه جامجم گزارشی از این مجموعه تهیه کرده و با نازنین پیرکاری، تهیهکننده این مجموعه گفتوگویی داشتیم که در ادامه میخوانید.
نازنین پیرکاری، تهیهکننده برنامه میگوید: من همیشه سعی میکردم در ماه محرم کاری برای امام حسین(ع) انجام بدهم. از دوران مدرسه تا زمانی که در شبکه مستند کار اجرا انجام میدادم. سال 1395 بود که برای ماه محرم به این فکر افتادم قصه بازگشت حُر چقدر میتواند در دنیای امروز مابهازا داشته باشد. به همین دلیل طرح را به مدیر شبکه ارائه دادم و چون سابقه تهیهکنندگی نداشتم، قرار شد دو قسمت را
با سرمایه شخصی بسازم. بعد از اینکه دو قسمت ساخته شد، مورد تایید مدیران قرار گرفت و باعث شد تا 13 قسمت دیگر بسازیم که در ماه رمضان همان سال پخش شود. از آن سال به بعد هم تا به امروز هرساله در شبهای ماه رمضان این مجموعه روی آنتن شبکه مستند میرود. گرچه برخی شبکهها نیز مجموعه «یک چکه ماه» را پخش میکنند. این برنامه از قصه بازگشت و تحول حُر و مابهازای آن در دنیای امروز شکل گرفته و داستان زندگی افرادی است که از بخش تاریک زندگیشان به نور رسیدهاند. گاهی این اتفاق بهواسطه فرد دیگری رخ داده و گاهی خودشان این تحول را در زندگیشان ایجاد کردهاند.
سفر به دل ماجراها
ما برای ساخت این مجموعه صرفا به افرادی که در تهران بودند، اکتفا نکردیم و به شهرهای بسیاری سفر کردیم. ما تیم تحقیق و پژوهش خوبی داریم که این افراد را پیدا کرده و سوژهها را به ما معرفی می کنند. مبنای ما هم برای انتخاب سوژهها تغییر و تحول است. یعنی سراغ افرادی رفتیم که تغییر و تحولی در زندگیشان داشتند. البته که در فصلهای نخست بیشتر سراغ افرادی میرفتیم که تحول و تغییر را در زندگی خودشان ایجاد کردهبودند. اما در سری جدید به دنبال آدمهایی هستیم که باعث تغییر و تحول در زندگی دیگران هم شدهاند.
نخستین تحولهایی که سوژه شدند
اولین داستان این مجموعه مربوط به فردی به نام علیرضا محمودی بود که کارتنخواب و درگیر اعتیاد بود و در ایام محرم شبها در تکیه نوجوانها میخوابید و اتفاقا بچهها به جای اینکه او را از تکیه بیرون کنند، هر شب جای او را هم مهیا میکردند. همین اتفاق روی روحیه این شخص تاثیرگذاشته و باعث شد تصمیم بگیرد اعتیادش را ترک کند و ازدواج کرده و نانوایی راهاندازی کرده و وارد زندگی تازهای شود.
داستان دوم مربوط به فردی به نام فرهاد خیاط بود که جزو اوباش تهران بود که متحول شده و دست از کارهای گذشته خود برداشته و مدافع حرم میشود.
شوک مرگ حسین
سال گذشته سوژه نابی داشتیم که اتفاقی که برایش افتاد بسیار من را تحتتاثیر قرار داد. داستان زندگی جوان بسیار فعال و خیری به نام حسین علیمرادی یکی از سوژههای ما بود که موسسه «دست یاری به دشتیاری» را تاسیس کردهبود.
این جوان در منطقهای در استان سیستان و بلوچستان به نام دشتیاری فعالیتهای انسان دوستانه انجام میداد. گروه ما یک روز را با این جوان در تهران همراه شد و تصویر گرفت و بخشی از کار هم در سیستان باید انجام می شد. اما متاسفانه این جوان به همراه گروه ما که در حال فیلمبرداری بودند و خودش رانندگی میکرد دچار سانحه شد و در تصادف جانش را از دست داد و همکاران ما هم بهشدت آسیب دیدند. تا مدتها این اتفاق روی همه ما تاثیر گذاشتهبود. اتفاقا قرار بود برنامه مربوط به حسین در چهلم او روی آنتن برود که با شهادت سردار سلیمانی مصادف شد و خواستیم در شرایطی آرامتر این برنامه پخش شود و این اتفاق افتاد و بازپخش آن هم در شبهای قدر روی آنتن رفت.
داستانها به روایت سوژهها
ما از ابتدا نمیخواستیم مدل برنامههای گفتوگو محور برنامه را در استودیو بسازیم و از فرد مورد نظر بخواهیم که در استودیو حضور پیدا کند. اما در این نوع برنامهها مخاطب تصویر را باید خودش در ذهن ایجاد کند. ما دوست داشتیم شیوه کار ما به نوعی باشد که با این افراد در بخشی از زندگیشان همراه شویم و تصویر واقعی زندگی آنها را به مخاطب نشان بدهیم. ضمن اینکه چون این ایده در شبکه مستند شکل گرفت، به دنبال برنامهای بودیم که مناسب شبکه مستند باشد. بنابراین از همان اول به این فکر کردیم که پرتره افراد را به تصویر بکشیم. یعنی افراد خودشان راوی باشند و صحنههایی را هم با آنها در زندگی همراه شویم و ببینیم.
یک چکه ماه افتاده بر یاد تو
سری جدید «یک چکه ماه» بعد از ایام کرونا و برای ماه رمضان سال آینده تولید خواهدشد. البته فعلا که تصمیم مدیران شبکه بر این است این برنامه تولید شود و در ماه رمضان روی آنتن برود. عنوان برنامه را هم از شعر محمد صالح علاء «یک چکه ماه افتاده بر یاد تو و وقت سحر / این خانه لبریز تو شد شیرین بیان حلوای تر» انتخاب کردیم. در ابتدا کارگردانی قسمتهای نخست را هم خودم انجام میدادم اما به این نتیجه رسیدیم که آقای بخشی مقدم با توجه به مشاورههایی که دادند، میتوانند کارگردان کار باشند و برای بخشهای سفر هم آقای امین باقری که تصویربردار مجموعه هستند، کارگردانی کار را انجام دادند.