سهم ناچیز انرژی‌های تجدیدپذیر
براساس آخرین آمارهای وزارت نیرو، ظرفیت اسمی تولید برق در کشورمان بیش از 81 هزار مگاوات است. اما نکته این‌است که فقط 823 مگاوات از این مقدار یعنی چیزی در حدود یک درصد برق تولیدی کشور از انرژی‌های تجدیدپذیر تامین می‌شود و 99 درصد دیگر برق تولیدی دیگر از نیروگاه‌های فسیلی به دست می‌آید. این در حالی است که نیروگاه‌های تولید برق بر پایه مصرف سوخت‌های فسیلی، جزو آلاینده‌ترین صنایع برای محیط‌زیست هستند.
دکتر یعقوبی نیز در این باره توضیح می‌دهد، امروزه بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته جهان برای کاهش تولید آلودگی‌های زیست‌محیطی، سهم انرژی‌های تجدیدپذیر از میزان تولید برق در سرزمین‌های خود را به بیش از 10 درصد رسانده‌اند. به گفته او، در این میان حتی کشوری مثل آلمان تا کنون سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در تولید برق خود را به مرز 80درصد رسانده است.  این در حالی است که در قانون برنامه ششم توسعه کشور پیش‌بینی شده است سهم استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر برای تولید برق تا سال 1400 باید حداقل به 5درصد برسد.هدفی که طراح اولین مزرعه خورشیدی حرارتی رسیدن به آن را با توجه به زیرساخت‌های اندک گسترش انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران بسیار بعید توصیف می‌کند.


ریشه‌های عقب‌ماندگی
ایران در شرایطی در زمینه توسعه بهره‌برداری از انرژی‌های تجدیدپذیر از کشورهای توسعه‌یافته جهان عقب مانده که به گفته دکتر یعقوبی، از پنج دهه گذشته تا امروز درباره توسعه این انرژی‌ها در کشورمان برنامه‌ریزی شده، اما تا کنون هیچ کدام از این برنامه‌ها در دولت‌های مختلف به نتیجه مطلوبی نرسیده است.  عضو فرهنگستان علوم ایران علت اصلی این موضوع را قیمت پایین سوخت‌های فسیلی در ایران می‌داند و در این باره توضیح می‌دهد: با وجود افزایش نرخ بنزین در ماه‌های گذشته،هنوز هم نتوانسته‌ایم قیمت سوخت را در کشورمان به استانداردهای جهانی برسانیم و همچنان دولت ما سالانه میلیاردها دلار به عنوان یارانه سوخت می‌پردازد. البته باید توجه داشت دولت نتوانسته به موازات تلاش برای افزایش نرخ سوخت، درآمد سرانه مردم را نیز به حد استانداردهای جهانی برساند. او می‌گوید،پایین بودن قیمت سوخت در کشور باعث شده مدیران اجرایی کشورهمچنان به گسترش نیروگاه‌های تولید برق بر پایه سوخت‌های فسیلی مایل باشند. اما از نظر یعقوبی، اگر مسوولان ما براساس ضوابط توسعه پایدار خسارت‌های زیست‌محیطی ناشی از ایجاد آلودگی بر اثر مصرف منابع زیرزمینی را نیز در نظر بگیرند، خواهند دید هزینه توسعه این نیروگاه‌ها بسیار بیشتر از آن‌چیزی است که اکنون محاسبه می‌شود.  چهره ماندگار کشور در رشته مهندسی مکانیک اضافه می‌کند ، بلافاصله بعد از تصویب برجام، دولت به فکر گسترش بهره‌برداری از انرژی‌های تجدیدپذیر با جذب سرمایه‌گذاری شرکت‌های خصوصی داخلی یا بین‌المللی افتاده بود، اما اکنون اوضاع تحریم‌ها سبب شده است هیچ شرکتی جرات سرمایه‌گذاری روی توسعه انرژی‌های پاک در ایران را نداشته باشد.


داستان یک طرح  نافرجام
طرح‌هایی پژوهشی برای توسعه بهره‌برداری از انرژی خورشیدی  در سال 1355 نیز در کشور با کمک اساتید دانشگاه شیراز پیش برده شده بود، اما آن‌طور که دکتر یعقوبی می‌گوید، آن طرح‌ها تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی به نتیجه نرسید و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز در سال 1376 مسؤولان وقت وزارت نیرو به این فکر افتادند که با ساخت سه نیروگاه آزمایشی خورشیدی حرارتی در کشور، استفاده از انرژی خورشیدی را آغاز کنند.  
ساخت یکی از این نیروگاه‌ها که قرار بود انرژی خورشیدی را با فناوری سهومی خطی به برق تبدیل کند، به دانشگاه شیراز واگذار شد. دانشگاه شیراز نیز طرح را به یعقوبی که آن زمان به مقام استادی این دانشگاه ارتقا یافته بود، سپرد. او نیز با کمک جمعی از اساتید و دانشجویان این دانشگاه طراحی این نیروگاه 250 کیلوواتی را انجام داد و امیدوار بود که ساخت این نیروگاه، آغازی برای بومی‎سازی فناوری بهره‌برداری از انرژی خورشدی در ایران باشد.  طراحی تفصیلی نیروگاه خورشیدی حرارتی شیراز حدود چهار سال زمان برد و بعد از آن نوبت برگزاری مناقصه‌ برای جذب شرکت‌های صنعتی به عنوان پیمانکاران بخش‌های مختلف این پروژه بود.
البته به گفته یعقوبی، آن وقت‌ها تجربه ساخت نیروگاه‌های حرارتی خورشیدی اصلا در کشور ما وجود نداشت و همین مساله باعث شد فرآیند جذب پیمانکاران لازم برای اجرای این طرح حدود دو سال زمان ببرد.  در مجموع، ساخت بخش مزرعه خورشیدی نیروگاه حرارتی شیراز یعنی سیستمی که بتواند انرژی خورشیدی را جذب کرده و با استفاده از آن بخار مافوق گرم تولید کند، سال 89 با تامین هزینه از سوی وزارت نیرو، تلاش استادان و دانشجویان دانشگاه شیراز و همت صنعتگران داخلی به پایان رسید.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز تعریف می‌کند که آن زمان برای این که مزرعه خورشیدی شیراز به یک نیروگاه برق تبدیل شود، باید توربینی طراحی می‌شد که بتواند با استفاده از بخار مافوق گرم برق تولید کند. اما به گفته یعقوبی، با وجود این که سیکل این توربین نیز در دانشگاه شیراز طراحی شد، وزارت نیرو هیچ‌گاه نتوانست پیمانکار لازم برای ساخت آن را پیدا کند. چند سال بعد نیز آن در سایه بی‌توجهی مدیران ادوار مختلف وزارت نیرو و تامین نشدن بودجه و امکانات، طرح به طور کامل متوقف شد و امروزه طرحی که قرار بود به اولین نیروگاه خورشیدی حرارتی کشور تبدیل شود، به مجموعه‌ای تحقیقاتی تبدیل
شده است.


سلول‌هایی برای توسعه ایران
آخرین آمار سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) نشان می‌دهد امروزه در کشورمان 362 مگاوات برق با استفاده از انرژی خورشیدی وارد مدار می‌شود. برقی که به گفته دکتر یعقوبی، تمام آن با استفاده از سیستم‌های فتوولتائیک یا همان سلول‌های خورشیدی تولید می‌شود. یعنی در ایران هیچ نیروگاه بزرگ تولید برق خورشیدی حرارتی وجود ندارد و نیروگاه‌های خورشیدی که اکنون در استان‌های سمنان، یزد، کرمان، تهران، همدان، اصفهان و مرکزی احداث شده‌اند نیز همگی ظرفیتی کمتر از 20 مگاوات دارند.  عضو فرهنگستان علوم ايران البته توضیح می‌دهد که امروزه گسترش بهره‌برداری از انرژی خورشیدی در دنیا نیز بیشتر بر پایه توسعه سلول‌های خورشیدی انجام می‌شود و در سال‌های اخیر چین پیشرفت بسیاری در تولید سلول‌های خورشیدی کرده است.  آن‌طور که طراح اولین مزرعه خورشیدی حرارتی کشور می‌گوید، بیشتر سلول‌های خورشیدی که امروز در ایران استفاده می‌شود نیز از چین وارد می‌شود. اما او معتقد است ما باید با به‌کارگیری توان متخصصان داخلی و واردکردن دانش تولید سیستم‌های فتوولتائیک، رفته‌رفته به طرف تولید سلول‌های خورشیدی گام برداریم تا بتوانیم ظرفیت استفاده از انرژی خورشیدی کشور را متکی بر دانش و فناوری بومی بالا ببریم.



ظرفیت فراموش‌شده
ایران ظرفیت تولید 60 هزار مگاوات برق با استفاده از انرژی خورشیدی، 60 هزار مگاوات برق با بهره‌برداری از انرژی بادی و 2000 مگاوات برق با توسعه فناوری زمین‌گرمایی را دارد. این آمارهایی است که دکتر یعقوبی با استناد به آخرین مطالعات کارشناسان سازمان ساتبا ارائه می‌دهد.
این در حالی است که اکنون فقط 362 مگاوات از برق کشور با بهره‌گرفتن از انرژی خورشیدی و 280 مگاوات از آن با استفاده از انرژی بادی تامین می‌شود. استفاده از ظرفیت کشور برای توسعه فناوری زمین‌گرمایی نیز به چند طرح پژوهشی محدود شده و هنوز هیچ نیروگاه بزرگی قادر به تولید برق با استفاده از این فناوری نیست. عضو فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران همچنین تاکید دارد ظرفیت ذکرشده برای تولید برق با استفاده از انرژی خورشیدی صرفا مربوط به محل‌هایی است که ایده‌آل‌ترین وضعیت را برای بهره‌برداری از این انرژی در سطح کشور دارند و اگر همه ظرفیت بهره‌برداری از انرژی خورشیدی برای تولید برق در کشورمان را در نظر بگیریم، به عددی بسیار بالاتر از 60 هزار مگاوات خواهیم رسید.