چاپ سه‌بعدی و انقلاب در آموزش

چاپ سه‌بعدی و انقلاب در آموزش

دكتر سید امیر غفاری هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران


 در نوشتارهای پیشین اشاره شد فناوری چاپ سه‌بعدی در بسیاری از صنایع به صورت كاربردی وارد شده و تحولات زیادی در آنها رخ داده است. اما این هفته به مناسبت شروع سال تحصیلی مایلم از نقش فناوری چاپ سه‌بعدی در آموزش، به‌ویژه برای كودكان و نوجوانان، برای شما بنویسم.
امروزه آموزش فناوری‌های جدید از سنین پایین برای دانش‌آموزان به یكی از اولویت‌های اصلی كشورهای توسعه‌یافته جهان تبدیل شده است. دلیل آن هم سرمایه‌گذاری روی نسل بعدی برای ساختن آینده است. آنچه این روزها از موفقیت‌های انسان در سفر به فضا می‌بینیم حاصل رویاپردازی‌ها، ایده‌پردازی‌ها، آموزش‌ها و برنامه‌ریزی كشورهایی است كه از بیش از نیم‌قرن پیش به آن اندیشیده‌اند و برنامه‌ریزی كرده‌اند.
آموزش فناوری چاپ سه‌بعدی برای كودكان و نوجوانان از دو نگاه اهمیت ویژه دارد. نگاه اول، معرفی فناوری جدید آینده‌ساز بشر به نسل آینده‌ساز امروز و توسعه كاربرد آن در آینده است. نگاه دوم، استفاده از قابلیت‌های ویژه این فناوری برای ایجاد تحول در آموزش و پرورش كودكان و نوجوانان است. برای من كه چند سالی است در زمینه آموزش این فناوری به كودكان و نوجوانان فعال هستم، هر دو دیدگاه قابل احترام و البته دیدگاه دوم بسیار پر فروغ و مؤثر بوده است.
همان‌طور كه می‌دانید كودكان امروز، كودكان دنیای دیجیتال هستند. كودكانی كه در این بستر رشد می‌كنند و ذهن و فكرشان شكل می‌گیرد. اگر به شما بگویند وسیله‌ای وجود دارد كه می‌تواند بین دنیای دیجیتال كودكان و نوجوانان شما با دنیای ساخت‌وساز واقعی پل بزند و آنها را برای لحظات، ساعات یا روزهایی از دنیای دیجیتال جدا كند، آیا مایل به در اختیار داشتن آن هستید؟ شاید پاسخ بیشتر شما مثبت باشد. اما چگونه؟!
كافی است به كودك یا نوجوان آموزش داده شود كه می‌تواند در گوشی یا تبلت خود هر آنچه كه می‌خواهد بسازد را به صورت سه‌بعدی ترسیم كند. یعنی به جای نقاشی دیجیتال دوبعدی، یك قطعه سه بعدی طراحی كند و آن را به‌آسانی با یك دستگاه چاپگر سه‌بعدی بسازد.
از نگاه من، مهم‌ترین اثر انقلابی چاپگرهای سه‌بعدی، ارزان‌كردن ساخت یك قطعه برای دانش‌آموزان است. به همین دلیل است كه امروزه در بیشتر مدارس پیشرفته دنیا شما حداقل یك دستگاه چاپگر سه‌بعدی و تعدادی دانش‌آموز می‌بینید كه هر روز با آن در حال ساخت و ساز هستند!
حداقل مزیت این كار توسعه خلاقیت و مهارت‌های ذهنی و فكری كودكان و نوجوانان است كه هر آنچه را كه در فكر دارند، می‌توانند بسازند؛ اما با هزینه پایین و بدون ترس از شكست‌ خوردن و خراب ‌شدن. این مفهوم كه در چند جمله ساده بیان شد، انقلاب آموزشی دنیاست؛ تفكر، طراحی، فكر كن، بساز و اگر خراب بود دوباره تلاش كن تا اشتباهات را تصحیح كنی تا در نهایت به موفقیت برسی!
این افقی روشن برای آینده خلاقیت فرزندان
امروز ماست.