استرداد متهمان  7هزار میلیارد تومانی

گفت‌و‌گو با رئیس‌پلیس بین‌الملل ایران درباره پرونده مجرمان دانه‌درشت

استرداد متهمان 7هزار میلیارد تومانی

نام پلیس بین‌الملل با مجرمان دانه درشت اقتصادی و شاخ‌های خارج‌نشین فضای مجازی گره خورده است. پلیسی كه حوزه وظایفش فرامرزی است و وظیفه دارد، خارج از كشور را برای مجرمان فراری ناامن كند. اقدامات این پلیس در سال‌های گذشته و تعامل با پلیس دیگر كشورها باعث شد، مجرمان دانه‌درشت اقتصادی كه در حال خوشگذرانی با پول‌های بادآورده در دیگر كشورها بودند، گرفتار شوند و برای تاوان جرایم‌شان پای میز محاكمه قرار بگیرند. همچنین ماموران پلیس بین‌الملل با ردیابی‌های خود، قاتلان بسیاری را دستگیر و به ایران منتقل كردند تا خون مقتولی پایمال نشود. البته در این مسیر با سختی‌هایی هم رو‌به‌رو هستند و گاهی محاكم قضایی كشورهای دیگر، با حكمی مبنی‌بر عدم استرداد متهم، تلاش‌های چند روزه یا حتی چند ماهه آنها برای بازگرداندن متهم به ایران را با مشكل رو‌به‌رو می‌كند. در آژیر قرمز این هفته رو‌به‌روی سردار دكتر هادی شیرزاد، رئیس‌پلیس بین‌الملل ایران نشستیم و آخرین وضعیت پرونده مجرمان فراری از كشور را بررسی كردیم. رئیس‌پلیس بین‌الملل ایران هم 60 دقیقه پاسخگوی پرسش‌های ما بود كه ماحصل این گفت‌و‌گو را در ادامه می‌خوانید.

 منظور از اعلان قرمز برای مجرمان فراری، توسط پلیس اینترپل چیست و این اعلان چطور صادر می‌شود؟
پلیس‌های سراسر دنیا، سازمانی به نام پلیس اینترپل را تشكیل دادند كه 194 عضو دارد و دومین سازمان بین‌المللی از نظر تعداد كشور‌های شركت‌كننده است. هدف‌شان این است اگر در كشوری جرمی رخ داد و مجرم فرار كرد و به خارج از كشور رفت، بتوان او را دستگیر و به كشور محل وقوع جرم استرداد كرد. این تحت تعقیب قرار گرفتن توسط پلیس بین‌الملل انجام می‌شود. دو ابزار اساسی برای اجرای این هدف وجود دارد. ابزار اول بانك‌ها و سامانه‌هایی است كه هوشمند هستند و داده‌های خود را در آن قرار داده و با پلیس کشورهای عضو به اشتراك می‌گذارند. دومین ابزار، اعلان قرمز است؛ مقام قضایی یك كشور براساس حكم صادرشده، به پلیس می‌گوید این فرد مرتكب جنایتی شده و الآن به نظر می‌رسد در كشور نیست و از كشور فرار كرده، این را تحت تعقیب بین‌المللی قرار دهید. براین اساس ما به تمام دنیا اعلانی صادر می‌كنیم که این فرد جرمی در كشور ما انجام داده، حالا باید او را شناسایی و دستگیر كنید و به ما تحویل دهید.
 كشور درخواست‌كننده، چطور متوجه حضور مجرم فراری در كشور دیگر شده و استرداد انجام می‌شود؟
پس از مشاهده اعلان قرمز و دریافت اطلاعات و مشخصات اعلام شده در سامانه مربوط به سازمان اینترپل، پلیس بین‌الملل كشور مربوطه نسبت به تعقیب، دستگیری و بازداشت متهم اقدام و موضوع را به كشور خواهان و صادركننده اعلان قرمز اعلام می‌كند. پس از طی اقداماتی خاص، فرآیند استرداد و بازگشت متهم به كشور پیگیری و انجام می‌شود.
باید توجه داشت، اعلان قرمز اینترپل برای متهمان فراری باعث می‌شود كه شرایط زندگی برای آنان در محل اقامت سخت و ناامن شود و مصداق بارز آن تلاش برخی متهمان فراری در چند ماه اخیر در جلب رضایت شاكیان خود به صورت مستقیم یا از طریق وكلای‌شان بوده كه پس از به نتیجه رسیدن تلاش‌شان در جلب رضایت، پرونده مختومه شده است.
 آمار مشخصی وجود دارد كه در ماه، چند مورد اعلان قرمز توسط پلیس بین‌الملل ایران صورت می‌گیرد؟
به طور مشخص نمی‌توان گفت در ماه چه تعداد اعلان قرمز صادر خواهد شد. اما در چند ماه گذشته هر پنج شش روز، یك متهم فراری را بازگردانده‌ایم. البته به خاطر شرایط كرونا و مشكلات پروازی، در چند ماه اخیر برای بازگرداندن متهمان با مشكلاتی رو‌به‌رو بودیم و قبل از كرونا این آمار بیشتر بود.
 مجرمان فراری بیشتر مرتكب چه جرایمی شده‌اند؟
كلاهبرداری شبكه‌ای و قتل. در سه ماه گذشته چند قاتل كه در ایران مرتكب قتل شده و به خارج از كشور فرار كرده بودند را با اعلان قرمز دستگیر و به ایران بازگرداندیم.
 مهم‌ترین مجرمانی كه امسال به كشور بازگردانده شدند، در حوزه جرایم اقتصادی بودند؟
نمی‌توان گفت فقط اقتصادی بودند، پیش از این هم اعلام كردیم امسال تعدادی قاتل بازگردانده‌ایم. یكی از مجرمانی كه امسال به كشور بازگردانده شد، فردی بود كه در پوشش صرافی غیرمجاز و در قالب تبدیل پول و ارز، كلاهبرداری می‌كرد. او ادعا می‌كرد اگر پول مدت زیادی نزد او بماند، سود بیشتری می‌دهد. او بعد از یك سال فعالیت ناپدید شد كه با درخواست قاضی استان فارس، برای او اعلان قرمز شد و در یكی از كشورهای همسایه دستگیر و چند روز قبل به كشور بازگردانده شد. این فرد براساس اظهارات شكات، بیش از 200 میلیارد تومان كلاهبرداری كرده بود.
همچنین صراف دیگری كه در حوزه نقل و انتقالات ارزی كلاهبرداری كرده بود، با اعلان قرمز پلیس بین‌الملل در كشور دیگری دستگیر شد. كلاهبرداری او در ابتدا 600 میلیارد تومان بود كه بعد از دستگیری و شكایت شكات، به چند هزار میلیارد تومان افزایش پیدا كرد.
یك هكر حرفه‌ای را هم دستگیر كردیم كه با روش فیشینگ حساب بانكی افراد را هك كرده و بیش از 5/1 میلیارد تومان از حساب آنها برداشت كرده بود. محل ارتكاب جرم و مخفیگاه این هكر در یكی از كشورهای همسایه شناسایی شد و با درخواست قاضی و اعلان قرمز، او را دستگیر و به ایران منتقل كردیم كه پرونده‌اش در حال رسیدگی است.
در پایان پاسخ به این پرسش، باید تاكید كنم طی یك سال گذشته متهمانی كه پرونده‌های مالی بالغ بر 7000 میلیارد تومان داشته‌اند، در خارج از كشور شناسایی و به ایران استرداد شده‌اند.
 این مجرمان از مبادی رسمی از كشور خارج می‌شوند؟
متهم زمانی از كشور خارج می‌شود كه هنوز شكایتی علیه او انجام نشده، به همین خاطر وی هنوز از سوی قوه قضاییه ممنوع‌الخروج نشده است. یعنی ممكن است متهم قبل از اعلام جرم توسط شاكی و قوه قضاییه از كشور خارج شده و از مبادی رسمی عبور كرده باشد.
 مجرمان تحت تعقیب كشورهای دیگر در ایران دستگیر شده‌اند؟
بله. امسال چند مورد داشتیم كه متهم را دستگیر كرده و به كشور درخواست‌كننده اعلام كردیم و ماموران‌شان به ایران آمده و آنها را تحویل گرفتند.
 برای سركردگان گروهك تروریستی منافقین هم اعلان قرمز كرده‌اید؟
برای افرادی كه اقدامات تروریستی یا تشویق به ترور داشته‌اند، اعلان قرمز صادر می‌كنیم. استرداد سركردگان گروهك تروریستی منافقین در دستور كار پلیس بین‌الملل می‌باشد و برای آنها اعلان قرمز صادر شده است.
 پرونده خاوری و استرداد او به كجا رسید؟
برای ایشان اعلان قرمز صادر شده است و دستگاه قضایی، وزارت امورخارجه و پلیس درخصوص استرداد نامبرده در حال پیگیری می‌باشند.
 برای مرجان شیخ‌الاسلامی هم اعلان قرمز صادر شده است؟
بله. با دستور مقام قضایی برای او اعلان قرمز صادر كرده‌ایم كه هنوز پابرجاست.
 یكی از مجرمانی كه امسال توسط سازمان اینترپل دستگیر و به ایران استرداد شد، شخصی معروف به الكس است. گفته می‌شود او با همدستی مادرش و زن دیگری شبكه فساد خود را هدایت می‌كرد. برای دیگر متهمان پرونده اعلان قرمز صادر نشده است؟
پرونده الكس یكی از موضوعات پیچیده و حساس بود كه با تلاش پلیس اطلاعات و امنیت عمومی ناجا و با همكاری قوه قضاییه، وزارت امورخارجه و توسط پلیس بین‌الملل ناجا به نتیجه رسید. الكس با همدستی اعضای باندش یك شبكه فساد مالی و اخلاقی را هدایت می‌كرد كه برای او و اعضای باندش اعلان قرمز صادر شد. متهم اصلی نیز دستگیر و به ایران منتقل شد. دختری كه نقش اساسی در این پرونده داشت، با اعلان قرمز پلیس بین‌الملل ناجا دستگیر و به ایران منتقل شد. تا كنون چند عضو این باند را در كشورهای دیگر دستگیر و به كشور بازگردانده‌ایم. البته مادر متهم در میان آنها نیست.
 براساس اعلام پلیس فتا، سركردگان سایت‌های شرط‌بندی در خارج از كشور هستند، پلیس بین‌الملل به پرونده آنها ورود پیدا نمی‌كند؟
چند نفر از گردانندگان این سایت‌ها در خارج از كشور شناسایی و برای آنها اعلان قرمز صادر كرده‌ایم كه به محض دستگیری برای استردادشان به كشور اقدام می‌كنیم. پلیس بین‌الملل به موضوع سركردگان شبكه‌های قمار و شرط‌بندی ورود جدی داشته و با دستور قضایی آنها را تحت پیگیرد بین‌المللی قرار‌می‌دهیم.