مزد ترس
هر چقدر سینمای مستند، به‌ویژه در قالب جشنواره‌ای به نام عمار به واقعه 9 دی و حوادث و رخدادهای سال 88 پرداخته است، سینمای حرفه‌ای و بلند داستانی، چندان به دلایل مختلف
از جمله فقدان و كمبود جرات و جسارت سراغ این بخش مهم تاریخ كشور در سال‌های اخیر نرفته است و ترس، ملاحظه و محافظه‌كاری، باعث شده بسیاری از فیلمسازان و تهیه‌كنندگان به این فضا ورود
نكنند.
با این حال، كارگردان‌های معدودی هم با عزم و اراده و جسارتی قابل اشاره و تحسین، قدم در این راه گذاشتند و فیلم‌هایی با موضوع حوادث سال 88 ساختند؛ اما متاسفانه به‌جز یك مورد، آن انگشت‌شمار آثار دیگر، به دلیل ضعف فیلمنامه و ساختار، آنچنان دستاورد مهم سینمایی به حساب نمی‌آیند و صرفا می‌توان روی ارزش محتوایی و مضمونی آنها تكیه كرد.
در گزارش امروز صفحه سینمای جام‌جم، برای بررسی و چرایی بی‌اعتنایی سینمای حرفه‌ای در این زمینه و توقعاتی كه از ساخت چنین فیلم‌های استراتژیكی می‌رود، سراغ جبار آذین و محمدتقی فهیم رفتیم و این دو منتقد سرشناس سینمای ایران طی اظهاراتی فنی و كارشناسانه، به تحلیل این مساله پرداختند.
ترس از واکنش منتقدان
جبار آذین، منتقد سینما درباره این‌كه چرا سینمای ایران به وقایع مهم تاریخی و سیاسی و اجتماعی همچون 9 دی بی‌اعتناست به جام‌جم گفت: مهم‌ترین علت ورود نكردن سینماگران ما به عرصه‌های مختلف فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی، خودسانسوری و سانسور است. بخشی از سینماگران ما به دلایل مختلف ازجمله محافظه‌كاری، اصلا نمی‌خواهند وارد عرصه‌هایی شوند كه ممكن است نان آنها توسط نقدناپذیران آجر شود، اما دلیل دیگر ساخته نشدن فیلم‌هایی كه اتفاقا جایگاه آنها در تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی كشور خالی است، بازمی‌گردد به سلطه سلیقه‌مداری در عرصه‌های فرهنگ و هنر و به ویژه سینما.
نگاه سلیقه‌مداری به‌گونه‌ای در سازوكارهای ناقص و نارس سینمایی تعبیه شده كه فیلمسازان، یا باید در همان قالب و چارچوب فیلم بسازند، به‌ویژه اگر قرار است فیلم‌های سیاسی ـ اجتماعی بسازند یا اصلا به آن عرصه ورود نكنند.
از همین رو كمتر سینماگری توانایی یا علاقه به ساختن این آثار سینمایی را دارد، درحالی كه نه‌تنها در سینمای ایران، كه در عرصه هنر و فرهنگ، جایگاه توجه و تحلیل عالمانه، عاقلانه و مستدل واقعیت‌ها و رخدادهای تاریخی خالی است.
این مدرس سینما افزود: وقتی فیلمسازان یا مدیران ما به دلایل عمدتا شخصی یا گروهی، مانع تولید آثاری در ارتباط با وقایع سیاسی می‌شوند، این میدان را برای دشمنان باز می‌گذارد تا با سلیقه خود و در جهت تبلیغ خود درباره رویدادهای سیاسی كشور، فیلم و سریال بسازند.
این‌گونه می‌شود كه مردم ما با برنامه‌های شبكه‌های ماهواره‌ای خارجی مواجه می‌شوند كه واقعیت‌های كشورمان را تحریف كرده است. از این‌رو، برای این‌كه این اتفاق نیفتد، باید جدا از چارچوب گروهی و حزبی و جناحی، هنرمندان ما به صورت وفادارانه در قالب هنرمندانه به مسائل تاریخی، سیاسی و اجتماعی بپردازند.
ادامه در صفحه 11
