گزارش پشت صحنه برنامه «تهران بیست» که مدتی است با ساختار جدید روی آنتن شبکه 5 رفته است
اینجا همه پیگیر هستند
اگر مدتهاست با مشکلات و معضلات مهم شهری دست و پنجه نرم میکنید و تا به امروز به هر جایی یا هر کسی رجوع کردهاید پاسخ درست و روشنی دریافت نکردهاید، میتوانید با بچههای تیم «تهران بیست» درمیان بگذارید تا در اسرعوقت پیگیر دغدغههای شهروندی شما باشند. مطمئن باشید تا به نتیجه هم نرسند، همچنان به پیگیری خود ادامه میدهند. البته این موضوع فقط مختص تهران نیست و این گروه به مشکلات و دغدغههای همه مردم توجه میکنند. اما به دلیل پخش این برنامه از شبکه پنج اغلب پیگیر مشکلات شهروندی هستند. تهران بیست جزو نخستین و شاخصترین برنامههای این شبکه است که از همان ابتدای تاسیس شبکه تا به امروز به دلیل مطالبهگری خواستههای مردم از مسؤولان توانسته مخاطبان بسیاری را با خود همراه کند. گرچه در طول این سالها تغییراتی در مجریان و تهیهکنندگان و برنامهسازان و گاهی فرمت و شکل برنامه داشته، با این وجود هنوز هم برند شبکه پنج محسوب میشود و همچنان مخاطبان وفاداری دارد. این برنامه مدتی است که با یک تیم جوان و جدید همکاری میکند و تغییراتی را نیز در برنامه اعمال کردهاند. با این وجود همچنان به اصل خود و رسالتی که تهران بیست دارد، وفادار ماندهاند و تا حرف شما را به گوش مسؤولان نرسانند، آرام نمیگیرند. ضمن اینکه در سری جدید پیگیریهایشان هم بیشتر از قبل شده و تا امروز هم توانستهاند مشکلات کوچکتر را حل کنند. جامجم در یکی از شبهای سرد زمستان به پشت صحنه این برنامه رفته و گزارشی از روند تولید آن داشته و با حسن نظری تهیهکننده، محمد محسن فیضیپور سردبیر و محمد دلاوری مجری آن گفتوگو کرده که میخوانید.
شنیده میشود.
جالب این که صدای هیچ هواپیمایی هم شنیده نمیشود. حتی ما که برای گزارش آمدهایم، سعی میکنیم مزاحمتی برای گروه نداشته باشیم. به خصوص همکار عکاس ما که سعی میکند در سکوت و پشت فیلمبردارها بایستد و کارش را انجام بدهد. موضوع برنامه، کمربندی پاکدشت است و همچنین درباره فناوری نانو. یعنی دو موضوع را در این برنامه پیگیری میکنند. مجری پس از پلاتو سلام درباره موضوع برنامه میگوید و با مدیر راه و شهرسازی تهران تلفنی صحبت میکند. چراغی بالای دوربینها قرار دارد که وقتی روشن میشود، مجری نگاهش به آن دوربین است. گاهی هم مدیر صحنه این موضوع را با اشاره دست به مجری میگوید. دلاوری همچنان سوالاتی را از مدیر میپرسد و تا به نتیجه نرسیده و پاسخ روشنی دریافت نکرده، ارتباط را قطع نمیکند. این مکالمه در کمال ادب و احترام انجام میشود و در نهایت مجری قولهایی را از مدیر میگیرد. به محض اینکه ولهای پخش میشود، مهمان مقابل دوربین قرار گرفته و با فاصله کنار مجری مینشیند و پیش از اینکه روی آنتن بروند، با هم گپ میزنند. در این بین یکی از عوامل میکروفن مهمان را وصل میکند. او ماسکش را برداشته و منتظر است تا روی آنتن بروند. وله تمام میشود و مجری بحث را با مهمان آغاز میکند. بین بحث آنها به مجری از طریق گوشی اعلام میکنند قرار است چند دقیقه پیام بازرگانی پخش شود. به همین دلیل ادامه بحث به بعد از پخش پیامها موکول میشود و همکار عکاس ما هم فرصتی پیدا میکند که از برنامه و مجری و تهیه کننده عکس بگیرد. (بالاخره پیام بازرگانی یک جایی به درد ما خورد). ما هم در این دقایق با سردبیر برنامه در همان راهروی ورودی گپ میزنیم و بلافاصله بعد از پیامها همه در جای خودشان قرار میگیرند و برنامه ادامه پیدا میکند. مجری مثل همیشه با تسلط کامل سوالاتی را دربار فناوری نانو از مهمان میپرسد و اشارهای هم به فروش جورابهای نانو در متروی تهران دارد. دقایقی همین گونه بحث شان ادامه دارد که دلاوری به ساعت کنار دکور نگاه میکند و میداند که زمان برنامه رو به اتمام است. بنابراین گفت و گو را به سرانجام رسانده و جمع بندی میکند و جملات آخر را میگوید و تیتراژ برنامه میرود و برنامه به پایان میرسد. آنتن که از برنامه گرفته میشود، مهمان همچنان با مجری گپ خود را ادامه میدهد و تهیه کننده و سردبیر هم وارد استودیو میشوند. تنها جملهای که مدام از طرف عوامل به یکدیگر تکرار میشود، خسته نباشید است. همه در حال جمع کردن دکور و دوربینها و وسایلشان هستند. ما هم فرصتی پیدا میکنیم تا با مجری و عوامل درباره برنامه گپ بزنیم.
وی همچنین ادامه میدهد: «ما تلاش میکنیم تا موضوعات را جزء به جزء در چند قسمت پیگیری کرده و به آثاری که این مشکلات روی جامعه میگذارد هم میپردازیم؛ ضمن اینکه هر عزیزی که مقابل دوربین و روی آنتن به مجری و مردم قول مساعدت میدهد، تا زمانی که آن وعده عملی نشود، آقای دلاوری و تیم تهران بیست پیگیر آن موضوع هستند.»
نظری در ادامه درباره حواشیای که در پی هر وعدهای از جانب مسؤولان به مردم در برنامه ایجاد میشود عنوان میکند: «ما به حواشی اهمیتی نمیدهیم و برایمان مهم نیست. حل کردن مشکلات برای ما در اولویت است؛ ضمن اینکه تغییر اساسی در برنامه هم ایجاد کردهایم.
وی با ذکر مثالی در این باره توضیح میدهد: «به عنوان مثال درباره موضوع بیمه، ما به عنوان کارفرما و با دوربین مخفی به شرکت بیمه رفتیم و مشکل را پیگیری کردیم. البته در این مسیری که پیش گرفتهایم قطعا با موانع و مشکلاتی هم مواجه میشویم. اما از آنجا که به دنبال حل مشکلات مردم هستیم، از ادامه این مسیر خسته نمیشویم و تا به نتیجه رسیدن آن تلاش میکنیم، بنابراین در ساختار برنامه تغییراتی را ایجاد کردیم تا بتوانیم مطالبهگر مشکلات مردم باشیم.»
نظری درباره بازخورد مردم نسبت به تغییرات جدید در ساختار برنامه هم میگوید: «تا جایی که شاهد هستیم قسمتهای برنامه در فضای مجازی بیشتر وایرال میشود. همچنین پیامکهایی که مردم به برنامه میزنند به این معنی است که ما کارمان را درست انجام میدهیم و خوشبختانه مردم برنامه را دوست دارند و به آن اعتماد کردند و میدانند ما به دنبال خواستههایشان هستیم. بنابراین واکنشها و بازتابهای خوبی تا به امروز از مردم گرفتهایم.
وی درباره هشتگ تهران بیست که در این سری بخش جدیتری شده هم بیان میکند: در گذشته این بخش به نوعی فقط صدای مردم بوده اما در این سری سعی شده نگاهی جدیتر به این بخش از برنامه باشد و مردم ویدئوهایشان را برای ما بفرستند تا ببینیم آن مشکل که ما پیگیر بودیم حل شده و آن وعدهای که دوست یا مسؤول عزیزی در برنامه داده عملی شده است یا نه. در کنار آن مردم در صفحه شخصی خودشان موضوعی را که مدنظر دارند با گذاشتن هشتگ برای ما هم به اشتراک میگذارند و از بچههای تیم ما با این شخص تماس گرفته و آن موضوع را پیگیری میکنند. به عنوان مثال برای مشکل آسفالت منطقهای در تهران پیگیریها را انجام دادیم و در برنامه به صورت تلفنی با مسؤول آن منطقه صحبت کردیم و در نهایت به نتیجه رسیدیم.
نظری در پایان هم میگوید: ما در آخر هر ماه در برنامه سررسیدی داریم که اعلام میکنیم چه کارهایی پیگیری شده و به نتیجه رسیدهاست. دوست داریم روزی فرا برسد بگوییم در آن سررسید همه قولها و وعدههایی که داده شد عملی شده و به نتیجه رسیدهاست.
البته تا به امروز مشکلات و مسائل کوچکتر و قابل حلتر زودتر به نتیجه رسیده است اما مشکلات کلانتر نیاز به پیگیری بیشتری دارد که به نتیجه هم خواهدرسید. به عنوان مثال در بحث آییننامههای قانون جدید بحران، مسائلی وجود داشت که پیگیری ما باعث شد در کار آنها سرعت بیشتری اتفاق بیفتد و به نتیجه برسد. تغییر دیگری که در نحوه پرداخت دادیم این بود که فضای برنامه را صرفا سمت انتقاد و غر زدن نبردیم و به دنبال راه حل هم بودیم که همین مساله باعث میشود مسؤولان هم انگیزه رسیدگی به آن مساله را پیدا کنند. تا اینکه بخواهیم مدام غر بزنیم و انتقاد کنیم که به هیچ نتیجهای هم نرسیم. بنابراین در این میان مسؤولانی که دلسوزتر هستند، از ما تشکر میکنند و با ما همراه میشوند. آنهایی هم که کارشان را انجام نمیدهند، معمولا خیلی سخت جواب ما را میدهند یا حتی به برنامه نمیآیند. با وجود این باز هم ما دست از پیگیری برنمیداریم و سختیها و موانع هم باعث نمیشود که دست از خواستههای مردم در برنامه برداریم.
گویا در فصل جدید پیگیریهای شما و گروهتان برای مشکلات و معضلات شهری مردم بیشتر شده است. در این باره توضیح میدهید؟
توصیه من به دوستان این بود که مشکلات کوچک را تا به نتیجه رسیدن آن پیگیری کنیم. تلاشها هم در این زمینه آغاز شده که اگر همچنان ادامه پیدا کند، اتفاقات خوبی خواهد افتاد. بعضی از مسائل مثل مشکلات یک منطقه یا گروهی از آدمها که با یک مجموعهای دچار مشکل هستند، قابل حل است. گروه جدید برنامه جوان و بسیار با انگیزه هستند. بنابراین اگر بتوانند با قدرت پیگیریهایشان را ادامه بدهند، قطعا به نتیجه خواهند رسید و این تحول اتفاق خواهد افتاد.
در این مسیر تا به حال با موانعی هم مواجه شده اید که در به نتیجه رسیدن مسالهای سد راهتان شوند؟
بالاخره همیشه موانعی وجود دارد که سد راه شوند اما به نظر من بن بست وجود ندارد.
به هر حال ممکن است شما حرفی در برنامه بزنید یا مشکلی را پیگیری کنید که به مذاق عدهای خوش نیاید؟
این طبیعی ترین اتفاقی است که ممکن است در نظام اجتماعی پیش بیاید. بنابراین اگر دوستان در ادامه این راه خسته نشوند به نتیجه خواهد رسید.
شما چطور، هنوز خسته نشده اید؟
نه. ما از چه چیزی باید خسته شویم؟
از یک سری واکنشها و برخوردها؛ به هر حال شما را به عنوان مجری برنامه بیشتر از عوامل دیگر میشناسند.
بههرحال این مسائل جزو کار ماست. یعنی اگر هیچ برخورد و واکنشی وجود نداشت باید تعجب میکردیم. شاید به قدر کافی برایمان توضیح ندادهاند که ویژگی کار کردن در رسانه، سیاست و مدیریت این است که شما باید بر مشکلات غلبه کنید. به همین دلیل است که ما به فلان مدیر میگوییم چرا فلان مشکل وجود دارد و او پاسخ میدهد چون تحریم هستیم! میپرسیم چرا وقتی تحریم نبودیم مشکل حل نشد و پاسخ میدهد بودجه نداشتیم! چون از کودکی به او یاد ندادهاند که تو مدیر هستی و قدرت برداشتن موانع را از سر راه را باید داشته باشی. اگر نداری پس چرا مدیر شدی؟ باید شغل دیگری را انتخاب کنی.
شما جزو مجریهایی هستید که در هر برنامهای پیگیر مطالبات مردمید و از این نظر شما را زبان گویای خودشان میدانند و تصور میکنند کارهای بسیاری از دست شما برمیآید. بنابراین وقتی شما را میبینند، چه خواستههایی دارند؟
اول اینکه باید بگویم ما مردم بسیار هوشمندی داریم؛ یعنی بخش بسیاری از آنها کاملا متوجه هستند که یک برنامه تلویزیونی حلال همه مشکلات نیست و من هم مرد عنکبوتی نیستم که بتوانم همه مسائل را حل کنم. این را مردم خوب میدانند. با این حال به قدری ابراز محبت میکنند که من خجالتزده میشوم که کارمندی که کار خودش را انجام میدهد، چرا این قدر به او محبت میکنند. در حالی که وظیفه من همین است و باید همین کار را میکردم. با وجود این عدهای میگویند شما که مشکلات را مطرح میکنید چرا حل نمیشود؟ آنها از این جهت حق دارند که میخواهند یک عقبافتادگی طولانی را با یک برنامه کوچک تلویزیونی شبکه پنجی حل شود. به همین علت من از دوستانم خواستم که بیاییم مشکلات کوچکتر را حل کنیم، اگر نمیتوانیم مشکلات بزرگتر را حل کنیم. چون مشکلات بزرگتر زمانبر است یا حلنشدنی است. شاید لازم است ما اتحادیه رسانهای شویم تا بتوانیم بخشی از یکسری معضلات ساختاری را حل کنیم.
با این حساب در کنار موضوعات و سوژههایی که در گروه سردبیری پیدا میکنید تا در برنامه مطرح کنید، چقدر سوژههایتان را از تعامل با مخاطبان پیدا میکنید؟
تقریبا 90درصد آنچه که من در برنامه میگویم حاصل تعامل من با جامعه است و 10درصد آن در گروه سردبیری مطرح میشود. خوشبختانه گروه سردبیری تهران بیست به قدری فهیم است که هیچ چیزی را تا به حال به معنای مطلق روی میز من نگذاشته است.
همین طور مدیریت شبکه که حتما باید فلان مطلب را بگویی. بنابراین اغلب مسائلی که من در برنامه مطرح میکند، حاصل تعامل با مردم است. اینکه حرفهایشان را میشنوم یا در فضای مجازی دنبال و آن مسائل را در برنامه مطرح میکنم.