تریبونهای نماز جمعه برای گام دوم انقلاب چه وظیفهای بر دوش دارند؟
ائمه جمعه و گام دوم
بخشهای مختلف بیانیه گام دوم كه از سوی رهبر انقلاب در آغازین روزهای ورود انقلاب به پنجمین دهه حیات خود صادر شد، مخاطبان مختلفی داشته و هر نهاد و دستگاهی وظایفی را برای تحقق اهداف این بیانیه دارد.
جامجم در ادامه گزارشهایی كه درباره وظایف نهادهای مختلف در اجرایی كردن بیانیه گام دوم منتشر میكند این بار به بررسی نقش تریبونهای نمازجمعه در اجرای بیانیه رهبری پرداخته است.
تریبونهای نماز جمعه به دلیل جایگاهی كه دارند از یك سو میتوانند با پیگیری مطالبات مردم و ایفای نقش به عنوان یك واسطه میان مردم و حاكمیت، حركت انقلاب در پسا40سالگی را در مسیر صحیح حفظ كنند و از سوی دیگر با نقش هدایتگرانهای كه دارند در جامه عمل پوشاندن به توصیههای رهبری از جمله امیدآفرینی در جامعه و مقابله با كانونهای ضداخلاق و معنویت بكوشند.
جامجم به بررسی این وظایف و نقشهای تریبون نمازجمعه پرداخته است.
پیگیری مطالبات مردمی
پیگیری مطالبات مردم و تلاش برای تحكیم رابطه میان حاكمیت و جامعه، نقش مهمی است كه میتواند حركت انقلاب در پسا 40 سالگی را بیمه كند و این یكی از وظایفی است كه ائمه جمعه به عهده دارند. در این سالها هرگاه اقدام شاخصی از سوی ائمه جمعه در این زمینه دیده شده با استقبال جامعه روبهرو شده و این خود نشاندهنده اهمیت این مساله
است.
در همین خصوص میتوان به مواردی از جمله رسیدگی حجتالاسلام اصغر جدایی، امام جمعه بیلهسوار به شكایت مردم از اوضاع اطراف گمرك در این شهرستان یا حضور حجتالاسلام والمسلمین موسویفرد امامجمعه خرمشهر در میان كارگرانی كه در حال تعمیر خط لوله آب در هویزه بودند، اشاره كرد.
سید مهدی موسوی نژاد، نماینده ادوار مجلس در گفتوگو با جامجم، با بیان اینكه اولین نقش موثر ائمه جمعه ایجاد فضای مناسب برای گفتوگو، انتقال مطالبات مردم به حاكمیت و دولت و پاسخ آنها به مردم است، گفت: به این ترتیب فضایی ایجاد میشود تا مردم و حاكمیت در كنار هم مطالبات را مطرح و پاسخها را دریافت كنند.
وی، امامان جمعه و نمایندگی مجلس را به عنوان دو تریبون مهم برای مطرح كردن مطالبات مردم عنوان كرد و افزود: ائمه جمعه نقش موثری در این زمینه به عهده دارند.
موسوینژاد در عین حال نقش ائمه جمعه و تریبونهای نمازجمعه را صرفا بیان مطالبات ندانست و تصریح كرد: ائمه جمعه علاوه بر انتقال مطالبات میبایست در جهت رفع مشكلات نیز راهبردهایی ارائه کنند.
معنویت و اخلاق
حفظ و افزایش معنویت و اخلاق در جامعه با ذات تریبونهای نماز جمعه گره خورده و قطعا یكی از انتظاراتی كه از ائمه جمعه میرود حضور فعال و با برنامه در این حوزه است.
رهبر انقلاب در بیانیه گام دوم در این زمینه تاكید كردهاند: شعور معنوی و وجدان اخلاقی در جامعه هرچه بیشتر رشد كند بركات بیشتری به بار میآورد؛ این، بیگمان محتاج جهاد و تلاش است و این تلاش و جهاد، بدون همراهی حكومتها توفیق چندانی نخواهد یافت.
ایشان همچنین با تاكید بر ضرورت مقابله با كانونهای ضد معنویت و ضد اخلاق از وظیفه سنگین دستگاههای مسؤول حكومتی در این زمینه گفته و افزودهاند: در دوره پیش رو باید در این باره برنامههای كوتاه مدت و میان مدت جامعی تنظیم و اجرا شود.
علی اسلامی امامجمعه تاكستان و نماینده مجلس خبرگان، انتخاب زبان نو براساس سلایق و ذائقههای جدید را از روشهای موثر برای جذب و جلب مخاطبان دانست و گفت: ارائه محتوای دینی و اسلامی كه با زبان روز صورت میگیرد حتما تاثیرگذاری بیشتری در میان نمازگزاران بهویژه جوانان و نوجوانان خواهد داشت. اسلامی رشد علمی كشور از ابتدای انقلاب تاكنون را یكی از موضوعات امیدبخش در جامعه دانست و تصریح كرد: تاكید بر این نكته كه جامعه ایرانی-اسلامی ما در سایه انقلاب به چنین توفیقاتی دست یافت زمینه نگاه خوشبینانه را فراهم خواهد آورد و از سویی دیگر گسترش علم همراه با پیشرفت معنویت زمینه را برای رفاه و آسایش مردم ایران فراهم میآورد. طبیعتا توجه به این موضوعات میتواند یكی از اولویتهای ائمه جمعه باشد.
جوانگرایی
یكی از محورهای اصلی بیانیه گام دوم، جوانگرایی است و رهبر انقلاب در بخشهای مختلف این بیانیه ضمن مخاطب قرار دادن جوانان بر ضرورت سپردن مسؤولیت به جوانها سخن گفتهاند.
ایشان در یكی از اولین فرازهای بیانیه گام دوم با بیان اینكه «فاصله میان بایدها و واقعیتها همواره وجدانهای آرمانخواه را عذاب داده و میدهد» تاكید كردهاند: اما این فاصلهای طی شدنی است و در 04 سال گذشته در مواردی بارها طی شده و بیشك در آینده، با حضور نسل جوان مؤمن و دانا و پرانگیزه با قدرت بیشتر طی خواهد شد.
بحث جوانگرایی در تریبونهای نمازجمعه موضوعی است كه از چند ماه قبل همواره در معرض توجهات رسانهها و محافل سیاسی بوده و یكی از مهمترین اتفاقاتی كه در این زمینه افتاد انتصاب حجتالاسلام علیاكبری از سوی رهبر انقلاب به عنوان امام جمعه موقت تهران و رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه بود. البته این تنها اتفاقی نبود كه در این زمینه افتاد و در همین چند هفته اخیر شاهد كنار رفتن ائمه جمعه برخی شهرها از جمله زاهدان و اهواز و انتصاب چهرههایی جوانتر به جای آنها بودیم.
سبك زندگی
سبك زندگی ایرانی- اسلامی و مقابله با تهدیداتی كه در قرن حاضر متوجه این سبك زندگی است یكی از دغدغههای رهبر انقلاب در سالهای گذشته بوده است و معمولا در سیاستهای كلی كه در حوزههای مختلف اجتماعی ابلاغ كردهاند بخشی را به این مساله اختصاص دادهاند.
در بیانیهای هم كه رهبر انقلاب به مناسبت ورود انقلاب به پنجمین دهه حیات خود منتشر كردهاند در این باره تاكید شده است: تلاش غرب در ترویج سبك زندگی غربی در ایران، زیانهای بیجبران اخلاقی و اقتصادی و دینی و سیاسی به كشور و ملت ما زده است؛ مقابله با آن، جهادی همهجانبه و هوشمندانه میطلبد كه باز چشم امید در آن به شما جوانهاست.
شبیر فیروزیان، استاد معارف دانشگاه در گفتوگو با جامجم با بیان اینكه یكی از مواردی كه در بیانیه گام دوم اشاره مختصری به آن شده بود مقوله سبك زندگی است گفت: این موضوع مولفهها و ابعاد متنوعی دارد اما نقطه كانونی آن به محیط خانواده برمیگردد. وی ادامه داد: موضوع بیبند و باری اخلاقی و در مقابل آن عفاف از جمله موضوعاتی است كه اهمیت ویژهای در سبك زندگی دارد و ائمه جمعه میبایست در مورد آن و همچنین مصرفزدگی و تنوعطلبیهای مادی و اقتصادی كه بخشی از خانوادههای ما دچار آن شدهاند صحبت كنند. این استاد دانشگاه با بیان اینكه امروزه با مشكلات عدیده اقتصادی مواجه هستیم تصریح كرد: بهرغم اینكه حل این مشكلات اهمیت دارد اما ائمه جمعه از همین فضای موجود نیز میتوانند استفاده كرده و مشكلات اقتصادی را به لحاظ فرهنگی به فرصت تبدیل و از آن برای دعوت مردم به قناعت و سختكوشی استفاده كنند. وی نقش رسانهها و فضای مجازی را در شكل دهی سبك زندگی خانوادههای ایرانی بسیار موثر دانست و افزود: یكی از اقداماتی كه میبایست ائمه جمعه انجام دهند مطالبه از مسؤولان برای تحقق مدیریت بومی بر فضای مجازی است. حتی با مدیریت ائمه جمعه این مطالبه به مردم منتقل و آنها این موضوع را بعد از نمازجمعه به شكل راهپیمایی محدود از مسؤولان مطالبه كنند.
فیروزیان گفت: معرفی و تجلیل از كتابهایی با موضوعات سبك زندگی ایرانی- اسلامی نیز از جمله اقداماتی است كه میتوان در نمازجمعه انجام داد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: همچنین نمازهای جمعه یكی از بهترین جاهایی است كه میتوان سبك زندگی جامعه غربی و عواقب تبعیت از آن را برای خانوادههای ایرانی در قالب مستندات و كتابها نشان داد.
امیدآفرینی
از جمله توصیههای موكد رهبر انقلاب در بیانیه گام دوم، داشتن امید و نگاه خوشبینانه به آینده است. ایشان با تاكید بر اینكه منظورشان از امید، امید صادق و متكی به واقعیتهای عینی است از سیاست تبلیغی و رسانهای دشمن برای مأیوسسازی مردم و حتی مسؤولان و مدیران از آینده گفته و بر ضرورت شكستن محاصره تبلیغاتی دشمن تاكید كردهاند.
یكی از نهادهایی كه میتواند نقش مهمی در امیدآفرینی و خنثی كردن تلاشهای دشمن برای مایوسسازی مردم و مسؤولان داشته باشد تریبون نماز جمعه است.
عباسعلی سلیمانی، نماینده سیستان و بلوچستان در مجلس خبرگان رهبری درباره نقش ائمه جمعه در مقابله با توطئههای دشمنان برای مایوس كردن مردم گفت: رهبر انقلاب در بیانیه اخیرشان به مباحثی از جمله ایجاد انگیزه و خرسندی در بین مردم و القای نگاه خوشبینانه به آینده و امیدآفرینی اشاره كردند. طبعا امامان جمعه میتوانند با طرح موضوعات متناسب و مرتبط با مسائل روز تبیینكننده این سخنان باشند. عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به سیل تبلیغات دشمن برای ایجاد واگرایی در بین مردم تصریح كرد: تلاشهای گستردهای از سوی معاندان صورت میگیرد تا آینده را برای جامعه ایرانی مبهم و تاریك نشان دهند. این درحالی است كه موتور انقلاب همیشه روشن بوده و نظام جمهوری اسلامی همواره حركت رو به جلو داشته است. امامان جمعه میتوانند با بیان شیوا به روشنگری در این زمینه بپردازند و توطئههای دشمنان را خنثی كنند. سلیمانی یكی از وظایف ائمه جمعه را ایجاد نشاط در بین مردم و تزریق روحیه امیدواری در سطح جامعه دانست و گفت: امامان جمعه باید با روشنگری و تبیین تحولات صورت گرفته در عرصههای مختلف ضمن خنثی كردن تبلیغات دشمن با طرح مسائل جدید و نو به تقویت روحیه ایستادگی و مقاومت در بین مردم بپردازند.