ارائه گزارش آخرین وضعیت صنعت هستهای از سوی سخنگوی سازمان انرژی اتمی
پیـام «سنگین» به غر ب
سازمان انرژی اتمی، آخرین وضعیت صنعت هستهای کشور پس از کاهش تعهدات برجامی در 18 اردیبهشت را اعلام کرد. براساس اعلام سخنگوی سازمان انرژی اتمی با ادامه روند فعلی، ده روز دیگر یعنی 6 تیر، میزان ذخایر اورانیوم غنی شده کشورمان از سقف 300 کیلوگرم فراتر میرود و اروپاییها تا این زمان فرصت دارند اگر مایل به افزایش ذخایر اورانیوم ایران نیستند تعهدات خود را عملی کنند.
بهروز کمالوندی که دیروز در جریان بازدید نمایندگان رسانهها از مجتمع آب سنگین اراک در نشست خبری صحبت میکرد همچنین از افزایش میزان ذخایر آب سنگین به میزانی بالاتر از 130 تن تا دو ماه و نیم دیگر خبر داد.
ایران در تاریخ 18 اردیبهشت اعلام کرد در واکنش به خروج آمریکا از برجام و خلف وعدههای اروپا ، بخشی از تعهدات خود در برجام را به حالت تعلیق در میآورد. اولین بخش از این تعلیق، عدم پایبندی ایران به سقف تعیین شده برای اورانیوم غنی شده و آب سنگین ( به ترتیب 300 کیلوگرم و 130 تن) است و در صورت عملی نشدن تعهدات اروپا تا 18 تیر، گام بعدی که افزایش سطح غنی سازی به میزانی فراتر از 3.67 است از سوی ایران برداشته میشود. تصمیمگیری درباره رآکتور اراک از گامهای بعدی ایران عنوان شده است.
کار روی هر 2 رآکتور به صورت موازی
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در ارتباط با تصمیمات احتمالی در خصوص رآکتور اراک گفت: بر اساس دستور مقامات عالی، متخصصان سازمان انرژی اتمی وظیفه دارند طراحی و بازطراحی رآکتور اراک را با هم جلو ببرند. این احتمال که جمهوری اسلامی ایران تصمیم بگیرد به رآکتور قبلی برگردد دیگر در قالب یک معما یا راز نیست بلکه این موضوع در سطح بینالمللی هم مطرح شده و با توجه به امکاناتی که ایران در رابطه با لولههای کالندریای رآکتور قبلی در اختیار دارد طراحی رآکتور قبلی به سهولت قابل اجراست.
کمالوندی افزود: ما در هر دو قسمت داریم تلاش میکنیم تا کارها را به نحوی جلو ببریم که اگر تصمیم مسؤولان در خصوص هر کدام از رآکتورها بود این کار را به سرعت انجام دهیم.
معاون امور بین الملل، حقوقی و مجلس و سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادامه داد: در مخزن کالندریا بخشی از تجهیزات قبلی را داریم و در صورت لزوم میتوانیم از آنها استفاده کنیم. مسأله اصلی در بحث رآکتور مساله کالندریا است. درمورد زمان بازگشت به رآکتور قبلی باید متخصصان فن نظر بدهند ولی طبق شنیدهها میتواند این اقدام در یک دوره شش ماهه تا یک ساله انجام شود.
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود درباره طراحی جدید رآکتور اراک ادامه داد: در این زمینه بحث تأمین تجهیزات مدرن مطرح است و اگر آنها (اروپاییها) به تعهداتشان عمل کنند ما میتوانیم این تجهیزات را فراهم کنیم. البته ما تعهدی نمیپذیریم که حتماً بازطراحی داشته باشیم. ما تعهد برگشت نکردن به رآکتور قبلی را براساس مرحله دوم کنار میگذاریم.
اگر اوضاع به همین سبک ادامه یابد عملاً برجامی باقی نمیماند
کمالوندی درباره این که آیا گام آخر ایران خروج از برجام خواهد بود، گفت: اگر به همین سبک ادامه دهیم عملاً همین اتفاق میافتد. اگر بگوییم خارج میشویم یا نمیشویم خیلی مهم نیست اما اگر شرایط این باشد برجامی باقی نخواهد ماند که بخواهیم در آن بمانیم یا نمانیم.
وی افزود: ممکن است با عدم اجرای تعهدات از سوی اروپا و تعلیقهای ما به جایی برسیم که عملاً برجامی وجود نداشته باشد. این اتفاق دارد میافتد مگر این که تغییری ایجاد شود.
در نطنز میتوانیم غنی سازی یک میلیون سو انجام دهیم
وی ادامه داد: در نطنز هم دیدید که فعالیتها به گونهای است که بتواند در غنی سازی یک میلیون سو به کار گرفته شود. لذا در شرایط بسیار خوبی قرار داریم، تمام امکانات هم وجود دارد و منعی از این لحاظ وجود ندارد.
کمالوندی یادآور شد: آنها شرکت تولیدکننده رادیو داروی ما را تحریم کردند، هیچ اتفاقی نیفتاد. درست است که آمریکا میگوید غذا و دارو را تحریم نمیکند ولی شرکت مرتبط با اینها را تحریم میکند که این یک کار غیرانسانی است.
وی ادامه داد: ظرفیت ما به نحوی است که نیاز یک میلیون بیمار را تأمین میکند و صدها هزار بیمار از داروهای ما استفاده میکنند و همه این اتفاقات نوید آن را میدهد که در حوزههای این صنعت پیشرفتهایی داشته باشیم و آنچه مورد نظر رهبری است محقق شود. بنده به نمایندگی از جامعه بزرگ صنعت هستهای کشور که ۱۴هزار نفر است میگویم همه گوش به فرمان رهبری هستند و اجازه نمیدهند این صنعت صدمه ببیند.
عبور از سقف 130تن تا 2 ماه و نیم دیگر
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: از امروز شمارش معکوس برای عبور از ذخیره ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده آغاز میشود و تا ده روز دیگر یعنی ۲۷ ژوئن (۶ تیرماه) از این سقف عبور میکنیم.
وی درباره آب سنگین هم گفت: تصمیم ما این است دیگر آب سنگین را به عنوان یک ماده اولیه صادر نکنیم و ممکن است در سنوات آینده میزان استفاده از آب سنگین در داخل به حدی افزایش یابد که نیاز به صادرات نباشد. کمالوندی گفت: آب سنگین دارای موارد استفاده متعددی در رشتههای مختلف از جمله پزشکی است و به درمان و تشخیص بسیاری از بیماریها در نوزادان کمک میکند.
کمالوندی با بیان اینکه حرکت در این راستا از نظر اقتصادی ارزش بالایی دارد، ادامه داد: البته ما در این راستا نمیخواهیم تعهداتی را که در گذشته به بازارهایمان دادهایم کنار بگذاریم و در کنار حفظ تعهد، به حفظ بازار خود نیز توجه داریم.
وی گفت: کارخانه آب سنگین در شرایط بسیار آمادهای است و توان افزایش ظرفیت بیش از این نیز وجود دارد. فکر میکنیم در دو ماه و نیم آینده اگر بازارهای جدید برای عرضه تولیدات جانبی در این کارخانه وجود نداشته باشد، از سقف ۱۳۰ تن عبور خواهیم کرد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی، اقدامات صورت گرفته توسط ایران را نقض برجام ندانست و گفت: در برجام آنچه پذیرفتیم این است که مازاد بر ۱۳۰ تن آب سنگین را در بازارهای بین المللی عرضه کنیم و ما امروز میگوییم عرضه آب سنگین بالاتر از ۱۳۰ تن را دیگر به عنوان یک تعهد برای خود نمیدانیم و بسته به شرایط اگر مزیت اقتصادی بالایی برای ما داشته باشد، ممکن است آن را به فروش برسانیم.
گام دوم
سخنگوی سازمان انرژی اتمی درباره جزئیات گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران که در صورت ادامه خلف وعده اروپا از 18 تیر آغاز میشود، گفت: ما در این زمینه منتظر تصمیم مقامات مسؤول کشور هستیم.
وی ادامه داد: در ارتباط با افزایشدرصد غنیسازی، سناریوهای مختلف را در نظر گرفتیم. میزان غنیسازی پس از افزایش میتواند بر اساس نیازمان از 3.68 تا هر رقم دیگری از جمله 20درصد را شامل شود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: آنچه مهم است اینکه براساس نیاز فنی، سناریوهای مختلف در اختیار مسؤولان نظام قرار گرفته و در پایان مهلت ۶۰ روزه اول، تصمیم گرفته میشود چه مقدار غنیسازی را افزایش دهیم.
وی گفت: در این ارتباط سناریوهایی مطرح است، یکی اینکه غنیسازی را فراتر از 3.6 برای نیاز بوشهر تعریف کنیم و دیگر اینکه آن را برای رآکتور تحقیقاتی تهران که حدود 20درصد نیاز دارد، تعریف کنیم.
بیش از این صبر نمیکنیم
کمالوندی خطاب به اروپاییها گفت: بهتر است آنها هر چه زودتر به تعهدات خود در این زمینه عمل کنند چرا که ما هر چه جلوتر میرویم کار برای آنها سخت میشود، ذخایر ما بیشتر میشود، سرعت ما بیشتر میشود. ما با حداکثر ظرفیت در حال حرکت هستیم. البته برخی از الزامات فنی نیز وجود دارد که ممکن است کمی زمان ببرد ولی ریتم فعالیتهای ما به مرور تندتر میشود و به محض اینکه مشاهده شود آنها به تعهدات خود عمل و از فرصت مشخص شده استفاده نکردهاند ما براساس تصمیم مقامات کشور وارد مرحله دوم کاهش تعهدات برجامی خود خواهیم شد.
هنوز برای اروپاییها فرصت تصمیمگیری وجود دارد. ما دیگر صبر نداریم. حدود یک سال صبر کردیم. دو ماه نیز به آنها فرصت دادیم. اکنونمدت محدودی از این زمان باقی مانده و آنها میتوانند از این فرصت استفاده کنند.
وی با بیان اینکه اگر از این فرصت استفاده نشود، ما میتوانیم دو تحلیل ارائه کنیم، خاطرنشان کرد: تحلیل اول این است که آنها نمیخواهند به تعهداتشان عمل کنند و تحلیل دوم این است که نمیتوانند این کار را انجام دهند. توانایی فنی و داخلی لازم را ندارند یا اینکه نمیتوانند در مقابل رقیب خود قرار گیرند.
وی تاکید کرد: نکته مهم این است که جمهوری اسلامی ایران بیش از این برای به نتیجه رسیدن اقدامات آنها صبر نخواهد کرد و آنها باید از فرصت باقیمانده برای اجرای تعهداتشان استفاده کنند.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی به اروپا هشدار داد: اقدامات ایران در گام اول کمی زمانبر بود اما اقدامات بعدی به خصوص در زمینه غنیسازی بیش از 3.67درصد، زمان زیادی نخواهد گرفت و بر اساس آنچه متخصصان سازمان انرژی اتمی گفتهاند ظرف یک یا دو روز میتوانیم غنیسازی بیش از 3.67 را آغاز کنیم.