گزارش جامجم از مسابقه آشپزی شبكه یك که بینندگان و طرفداران بسیاری دارد
لذت آشپزی با «دستپخت»
یكی از جذابترین و پرطرفدارترین گونههای برنامهسازی در تلویزیون، تولید و ساخت برنامههای آشپزی است. به همین دلیل است كه اغلب برنامههای تلویزیونی، بخشی را به این موضوع اختصاص میدهند. حالا اگر هیجان یك مسابقه تلویزیونی را هم به آن اضافه كنیم، قطعا جذابیت آن برای مخاطب چند برابر میشود. از این رو شبكه یك از مهر سال 1394 اقدام به تولید و پخش مسابقهای با عنوان «دستپخت» كرده است.
مسابقهای كه در طول این سالها تنها مسابقه آشپزی حرفهای در تلویزیون محسوب میشود و توانسته سالها بدون حضور چهرههای معروف دیده شده و مورد توجه قرار بگیرد و عنوان پربینندهترین برنامه شبكه یك را از آن خود كند. این برنامه به تهیهكنندگی و كارگردانی و با اجرای سید وحید حسینی روی آنتن میرود و در هر فصل سعی كرده تا با تغییراتی در دكور، فضا و كارشناسان این تنوع را برای مخاطبان خود ایجاد كرده و برنامه را به استانداردهای جهانی نزدیك كند. گرچه در این میان گاهی هم به دلایلی ناخودآگاه وارد حاشیهای شد، اما همچنان جزو برنامههای پرطرفدار این شبكه است. ضمن اینكه تلاش كرده تا از نمادها و فرهنگ ایرانی در برنامه بهره گرفته و آموزش و معرفی غذاهای سنتی و اصیل ایرانی را هم مدنظر داشته باشد. این برنامه در فصل جدید به دلیل رویكرد كارآفرینی كه مدنظر قرار داده، مورد تقدیر هم قرار گرفت.
در ادامه گفتوگویی با سید وحید حسینی كارگردان، تهیهكننده و مجری برنامه دستپخت كه سالهاست در این برنامه تلاش کرده برنامه را به استانداردهای جهانی نزدیك كند، داشتیم.
از شروع ماجرا بگویید، اولین قسمت برنامه کی روی آنتن رفت و در حال حاضر فصل چندم در حال پخش است؟
همزمان با ولادت امام رضا (ع) در سال 1394 نخستین قسمت از برنامه روی آنتن شبكه یك رفت و در حال حاضر هم فصل پنجم آن روی آنتن است كه چیزی نزدیك به 400 قسمت از این برنامه پخش شده است. البته پخش این فصل و رقابت شركتكنندهها تا اول محرم به پایان میرسد و پخش فصل ششم بعد از ماه صفر آغاز خواهد شد.
چطور شد كه به فكر ساخت مسابقه آشپزی در تلویزیون افتادید؟
میتوان گفت كه تمام شبكههای تلویزیونی دنیا مسابقات آشپزی حرفهای برگزار میكنند. به همین دلیل ما هم به این فكر افتادیم كه برای رسانه ملی مسابقه آشپزی حرفهای برگزار كنیم. از همین رو سال 94 و 95 و 96 مسابقه دستپخت با آشپزهای حرفهای برگزار شد. افرادی در رستورانها و هتلها سرآشپز بودند. اما در ادامه به این فكر افتادیم با هزینهای كه تلویزیون میكند، صرفا بحث سرگرمی را در برنامه مدنظر قرار ندهیم. به همین علت سال 97 به دنبال این موضوع بودیم كه همزمان هم آموزش دهیم و هم مسابقه را برگزار كنیم. سال گذشته 72 نفر از افرادی را كه علاقهمند به شركت در مسابقه بودند، انتخاب و برایشان دورههای آموزشی برگزار كردیم و همزمان رقابتها را هم جلو بردیم.
این افراد هیچ شناختی از آشپزی نداشتند؟
تا حدودی آشپزی بلد بودند یا در رستورانها كار میكردند، اما سال 98 فقط از دخترها و پسرهای 19 تا 25 سال كه هیچ تخصصی در آشپزی نداشتند استفاده كردیم؛ البته برایشان دوره آموزشی برگزار كردیم و از صفر تا صد آشپزی را به صورت كاملا رایگان و توسط اساتید حرفهای آموزش دادیم و آنها را تبدیل به یك آشپز كردیم. این خیلی نكته مهمی است كه اساتید هنرشان را به رایگان در اختیار بچهها قرار میدهند و میتوانم بگویم تقریبا هزینه هر كدام از آنها چیزی حدود صد میلیون تومان است. از اجاره محل گرفته تا مواد اولیه همه را تلویزیون سرمایهگذاری میكند.
به نوعی با رویكرد كارآفرینی فصل جدید را ساختید.
بله، امیدواریم كه روزی بتوانند صنعت آشپزی را هم ارتقا بدهند. به همین دلیل میانگین سنیای كه برای شركتكنندهها انتخاب كردیم 19 تا 25 سال بود تا حركتی در تولید ملی كرده باشیم. بنابراین سرمایهگذاری را روی افرادی انجام دادیم كه بتوانند وارد بازار كار شوند؛ چون اغلب یا رشته دانشگاهیشان را دوست ندارند و یا پشت كنكور ماندهاند و آمدهاند تا كار یاد بگیرند و وارد بازار كار شوند.
در هر فصل داورها و كارشناسهای متفاوتی را دعوت به همكاری كردید. این اقدام به دلیل تنوع در محتوای برنامه بود یا از ابتدا مدنظرتان بود كه هر فصل با داوران جدیدی برگزار شود؟
افرادی كه به عنوان داور و كارشناس در دستپخت با ما همكاری میكنند، همگی افرادی هستند كه دورههای بینالمللی گذراندهاند. همه یا در خارج از كشور تحصیل كردهاند یا در تهران اساتید دانشگاهها هستند. اتفاقا عدهای از آنها از دورههای اول این برنامه با ما همراه بودند.
اما در دوره قبل، از یكی از كارشناسان خارجی دعوت به همكاری كرده بودید؟
كارشناس فرانسوی ما تخصصش آشپزی نبود و به همین دلیل بعد از یك سال ایشان را از برنامه حذف كردیم. چون میخواستیم رویكرد برنامه را تخصصیتر كنیم، سعی كردیم از متخصصان این حرفه دعوت كنیم.
معمولا در دورههای قبل هم غذاهای فرنگی مد نظرتان بود و هم غذاهای ایرانی. اما گویا در فصل جدید نگاه ویژهتری به فرهنگ و غذای ایرانی دارید.
ما در همه فصلهای «دستپخت» سعی كردیم تا غذاهای فراموششده را احیا كنیم. غذاهای سنتی ایرانی كه در سفرههای ما كمرنگ شده است. ما معتقدیم اگر یك غذای سنتی در یك شهر احیا شود، به عنوان مثال میرزاقاسمی كه وقتی به شمال سفر میكنیم، قطعا در رستورانها سراغ آن را میگیریم و همین موضوع باعث رونق اقتصادی برای آن منطقه میشود. ما میخواهیم این اتفاق برای همه غذاهای شهرهای ایران بیفتد و باعث رونق اقتصادی مناطق مختلف شویم. از طرفی گردشگر اولین چیزی كه برایش در یك منطقه مهم است، غذاست. به همین علت روی آن كار میكنیم. به تعبیری میتوانم بگویم كه اهداف برنامه دستپخت صرفا برنامهسازی نیست و برای تولید ملی كار میكند و اهداف بیشتری دارد.
بیشتر شركتكنندهها تهرانی هستند یا بچههای شهرستان هم برای شركت در برنامه ابراز تمایل كردهاند؟
از شهرستان هم متقاضی داریم اما به نسبت تهران كمتر است. چون مشكل اقامت در تهران را برای چند ماه دارند و به همین علت بیشتر، بچههای تهران ابراز تمایل میكنند.
با توجه به مشكل اقامت كه شهرستانیها در تهران دارند، به این فكر نیفتادید كه برای ساخت این برنامه به شهرهای دیگر هم سفر كنید؟
قرار است از سال آینده جشنوارهای با برنامه دستپخت راه بیندازیم كه برای سه سال برنامهریزی كردیم كه به استانهای مختلف سر بزنیم و با حضور داوران و شركتكنندههای همان استان و با توجه به غذاهای سنتی همان منطقه مسابقه را برگزار كنیم. البته در كنار غذا به میراث فرهنگی، صنایعدستی و لباس و فرهنگ آن منطقه هم خواهیم پرداخت.
چطور شد كه اجرای برنامه را هم خودتان برعهده گرفتید؟
در ابتدا دوست داشتم برنامه بدون مجری باشد. معمولا در برنامههای دیگر با بازیگر سروكار داریم. اما من در این برنامه با آدمهای عادی سروكار داشتم. آدمهایی كه باید بازیگردانی میكردم تا خودشان را رها كنند و مقابل دوربین خوب باشند و احساساتشان را بیان كنند. به همین دلیل این فرآیند یك ماه به طول میانجامید و من در این مدت با آنها زندگی میكردم تا آنها چیزی را كه من میخواستم مقابل دوربین ارائه كنند. بنابراین یك نفر به عنوان مجری وارد برنامه میشد كه هیچ شناختی از آنها نداشت و بچهها هم خیلی با او راحت نبودند و نمیتوانستند ارتباط برقرار كنند. بنابراین مجری را حذف كردم و خودم هم در پشت صحنه با بچهها در ارتباط بودم. اما به هر حال هم باید حضور میداشتم و برنامه باید آغاز و پایان داشته باشد و به همین دلیل وارد اجرا شدم.
شاید یكی از راههای جذب مخاطب حضور چهرههای معروف در یك برنامه تلویزیونی است. با این حال شما برای جذابتر شدن و جذب مخاطبان بیشتر چرا از حضور چهرههای معروف دعوت به همكاری نكردید؟
به هر حال در هر مناسبتی در اغلب برنامهها برای جذب مخاطب از حضور ورزشكاران و هنرمندان و به طور كلی از چهرههای آشنا استفاده میكنند. اما من دلم میخواست ثابت كنم كه با آدمهای عادی هم میشود برنامه خوب ساخت. اگر دقت كرده باشید معمولا در اغلب برنامهها و در شروع با حضور چهرههای آشنا با مخاطب این ارتباط را میگیرند. اما من بهواسطه آدمهای عادی توانستم مخاطب را با برنامه همراه كنم. آدمهایی كه مخاطب هیچ شناختی از آنها ندارد اما برنامه را دنبال میكند. البته این كار ما را سختتر كرده ولی باعث افتخار ماست.
با این حساب بازخورد خوبی تاكنون از مخاطب گرفتهاید كه تولید برنامه به فصلهای بعد هم رسید؟
خوشبختانه در این چهار سالی كه در برنامه بودیم، جوایز بسیاری را توانستیم دریافت كنیم و جزو برنامههای پربیننده شبكه یك باشیم.
همین موضوع هم باعث شد كه ساعت برنامه تغییر كند و جدول پخش خوبی بگیرد؟
بله البته بعد از ماه صفر و در فصل جدید زمان برنامه به ساعت 8 برمیگردد.