در این گزارش با 15 گل سایه‌دوست آشنا می‌شوید
پرده‌نشین‌ها
همه گیاهان خانگی را دوست دارند چون می‌توانند فضای خانه را زیباتر و با تصفیه هوا، شادابی را به خانه منتقل كنند. در این میان بعضی‌ها هستند كه می‌گویند گل به دستمان نمی‌آید یا این كه فضای كافی و البته مناسب ندارند. تكلیف این افراد برای داشتن دوستان گیاهی چیست؟ پرورش گل‌هایی كه در نور متوسط رشد می‌كنند و اهل تحمل نور كم هستند.
این گزارش كشف نویی را ارائه نمی‌كند فقط می‌خواهد حاصل ده‌ها سال تجربه محققان برای شناسایی گل‌های سازگار در محیط‌های كم نور مثل ادارات، لابی هتل‌ها، مراكز خرید، فرودگاه‌ها و... را براساس سهولت مراقبت، دوام و طول عمر مفید با شما به اشتراك بگذارد.
پتوس : پتوس نماد مقاومت به سایه و نور كم است. علاوه‌بر این قدرت تصفیه‌كنندگی بالایی هم دارد. به همین دلیل حضور این گل آویزی زیبا در فضاهای اداری و پر رفت و آمد بسیار توصیه میشود. پتوس از خانواده گل شیپوری است كه دارای انواع مختلفی است از سبز تیره تا ابلق. خانواده آراسه یا شیپوری قرار گرفتن در نور مستقیم را نمی‌پسندند و از بودن در نیم سایه لذت بیشتری می‌برند. البته پتوس‌های سبز نسبت به ابلق‌ها در این زمینه سازگارترند و در شرایط كم نوری چه بسا برگ نقطه رنگی‌ها هم متمایل به سبزِخالص شوند.
فیلودِندرون: فیلودندرون‌ها هم برگ‌های قلبی شكلی دارند و هم خانواده پتوس و از نظر نیازهای آب و هوایی شبیه هم هستند. این دو معمولا با هم اشتباه گرفته می‌شوند ولی نوك برگ‌های فیلودندورن كشیده‌تر و تیزتر، ساقه‌های باریك‌تر، اسكلت گیاه صاف‌تر و دارای ریشه هوایی است و به پوتوس مقاومت كمتری دارد و به اندازه او معروف و همه شناس نیست با این حال به‌خاطر سازگاری‌اش جزو محبوب‌هاست. این گیاه ترجیح می‌دهد نور مستقیم خورشید به او نتابد اما اتاق روشن را دوست دارد. فیلودندرون‌های ابلق هم در نور كم، تنوع رنگ‌شان را از دست می‌دهند و به سمت سبز یك‌دست می‌روند.
برگ انجیری: این گیاه همخانواده پتوس و فیلودندرون و جزو سایه دوست‌هاست. در انگلیسی به پنیر سوئیسی معروف است و دلیل این نامگذاری وجود سوراخ‌های متعدد روی برگ‌های گل است. شكل خاص برگ‌ها یكی از دلایل محبوبیتش است. برگ انجیری هم نور مستقیم را دوست ندارد چون باعث سوختن برگ‌هایش میشود. ترجیح آن نور متوسط رو به كم است. به خاطر رشد زیادی که دارد نیاز به فضای زیادی از اتاق دارد.
نكته: اگر ارتفاع ساقه گل بلند شده اما نازك است یا فاصله بین برگ‌ها خیلی زیاد شده، یعنی نور كافی به آن نمی‌رسد و باید به محل پرنورتری منتقل شود.
بامبو: لاكی بامبو خوش شانس است، چون در طولانی مدت می‌تواند در آب رشد كند به خاطر همین نگهداری آسان مورد اقبال زیادی قرار گرفته. البته در خاك هم رشد می‌كند اما كمتر كسی مدل خاكی‌اش را پرورش می‌دهد. اشكال مختلفی دارد از مارپیچ و فرفری و قد بلند گرفته تا صاف و پاكوتاه. رشد آن در جایی با نور روشن عالی است ولی مكان‌های كم نور را هم تحمل می‌كند اما در این حالت رشدش زیاد نخواهد بود. سعی كنید هر چند روز یك‌بار آن را بچرخانید تا همه قسمت‌های گل به طور یكسان از نور بهره‌مند شود. گذاشتن آن در معرض نور مستقیم و شدید باعث آفتاب‌سوختگی‌اش خواهد شد. خوب است بدانید این گل اصلا از خانواده بامبو نیست و در اصل یك نوع دراسناست.
انواع دراسنا (بلالی و كامپكت): خوبی گل‌های این خانواده قد و قواره نسبتا كوچك و كم جا بودن‌شان است. معمولا با قطع جوانه انتهایی گیاه از رشد طولی آن جلوگیری می‌كنند و برای محیط‌های اداری با نور كم بسیار‌مناسبند. (مثل لاكی بامبو)
دراسنا بلالی برگ‌هایی شبیه ذرت دارد با نوارهای زرد موزی. برای حفظ رنگ ابلق خود نیاز به نور متوسط دارد. البته تابش مستقیم آفتاب برای آن مضر است.
دراسنا كامپكت هم به نور كم سازگار است و نور زیاد برایش دردساز. اگر دیدید نوک برگ‌های این گل سوخته یك علتش نور شدید است پس آن را از نور مستقیم دور كنید. حتی اگر در جای بدون پنجره‌ای هم قرار گیرد نور مصنوعی بالای سرش برایش كفایت می‌كند.
نكته: دقت داشته باشید این گل به كیفیت آب آبیاری بسیار حساس است. برای آبیاری آن حتما از آب جوش سرد شده استفاده كنید.
آگلونما: آگلونما بین باغبان‌ها به گل مبتدیان معروف است و به خاطر پر پشتی و رنگ خاص برگ‌ها طرفداران زیادی در بین خانواده‌های ایرانی دارد و برای اتاق‌های كوچك و محیط‌های اداری مناسب است. او هم برای رشد نیاز به محل نیم سایه و نور غیرمستقیم و متوسط دارد و سازگار به نور كم است پس اتاق‌های قسمت شمالی ساختمان بهترین محل نگهداری‌اش هستند. برگ گل در اصل به رنگ سبز روشن با رگه‌های سبز تیره است كه به‌تازگی انواع رگه‌های صورتی و قرمز آن هم به بازار آمده‌اند و طبعا طبق این قانون ثابت گیاهی، انواع برگ رنگی نیاز به نور بیشتری دارند. پس اگر خانه‌تان خیلی نورگیر نیست، انواع برگ سبز را انتخاب كنید.
توصیه مهم: این گل به سرما حساس است و آبیاری زیاد نقطه ضعفش است.
زاموفیلیا: زاموفیلیا جزو گل‌های آسان رشد بوده و بارزترین وجه مشخصه این گل برگ‌های سبز تیره و براق و آرایش منحصر به فردشان روی ساقه است. این گل آفریقایی نور غیر مستقیم را ترجیح می‌دهد . مراقب باشید آن را در مقابل نور مستقیم قرار ندهید چون برگ‌هایش خیلی سریع زرد می‌شوند. به طور كلی نور زیاد باعث تغییر حالت برگ‌های آن میشود. مقدار آب مورد نیاز این گل بستگی به میزان نور دریافتی‌اش دارد. پس نور بیشتر یعنی آبیاری بیشتر در حالی كه فاصله آبیاری آن بسته به شرایط محیطی بین یك بار در هفته در دوهفته است.
نكته: رشد آرام این گل موجب شده مدت طولانی ظاهر خود را حفظ كند و نیاز به تعویض گلدان نداشته باشد. همین، كار شما را برای نگهداری راحت می‌كند.
سانسوریا: سانسوریا یك گیاه خانگی و اداری بسیار مقاوم است كه در هر موقعیت كم نوری رشد می‌كند. آبیاری زیاد را دوست ندارد. از نظر ارتفاع، اندازه و شكل برگ و همچنین رنگ دارای تنوع زیادی است و دست شما را برای انتخاب باز می‌گذارد.
نكته: پاشنه آشیل این گل سرماست پس بی‌خیال نگهداری آن در تراس و بالكن شوید.
برگ عبایی: برگ عبایی با برگ‌های سبز تیره به خاطر مقاومت بالا به گیاه آهنی یا فولادی معروف است. برای همین می‌توانید بدون هیچ نگرانی آن را در اتاق خواب‌های سایه دار، گوشه‌های تاریك‌تر، زیر پله‌ها و راهروها بگذارید . انواع پاكوتاه و برگ رنگی آن هم موجود است.
نكته: یكی از دشمنان اصلی این گل آبیاری زیاد است و دیگری آب دارای املاح زیاد. به كمبود آهن هم حساس است. پس با آب جوشیده سرد شده آن را آبیاری كنید و از تغذیه‌اش غافل نشوید. سانسوریا، برگ عبایی، و زاموفیلیا سه گل جان سختی هستند كه به دلیل نیاز آبی كم برای ایام مسافرت بسیار مناسبند.
نخل كنتیا: این نخل زیبا رشد خیلی كندی دارد و شاید در سال یك برگ به برگ‌های آن اضافه شود به خاطر همین نسبت به بعضی گل‌های دیگر گران‌تر است. اما ماندگاری خیلی بالایی دارد و از نخل‌هایی مثل اریكا، شامادورا و رافیس مقاوم‌تر است. اگر می‌خواهید شاهد رشد برگ‌های گل باشید، موقع خرید گلی را انتخاب كنید كه در حال تولید برگ است. این گل هم مثل باقی گل‌های بالایی كه گفتیم، از نور مستقیم گریزان است. گذاشتن آن در زیر نور مصنوعی مثل لامپ مهتابی به رشد بهترش كمك می‌كند.
نكته: این گل هم به آبیاری زیاد و كیفیت آب آبیاری بسیار حساس است. برای آبیاری‌اش حتما از آب‌جوش سرد شده استفاده كنید. یكی از دلایل خشكی نوك برگ‌ها به علت آبیاری با آب لوله‌كشی است.
نخل شامادورا: این گیاه نسبت به خیلی گل‌های دیگر تازه‌واردتر است اما به دلیل سایه‌نشینی تبدیل به یك گل محبوب شده است. شامادورا هم به آبیاری زیاد حساس و از رطوبت طولانی‌مدت خاكش بیزار است. پس یادتان باشد آب در زیرگلدانی‌اش نماند.
نخل مرداب: نخل مرداب یك گیاه زینتی همیشه سبز سایه‌دوست و آسان برای نگهداری است. همان‌طور كه از اسمش برمی‌آید نیاز به رطوبت دائم دارد؛ به همین خاطر می‌توان آن را در آب پرورش داد.
گندمی: گندمی را آن‌قدر دیده‌اید كه نیاز به معرفی ندارد. خیلی راحت در گلدان و به صورت آویزی رشد می‌كند. با گیاهچه‌های كوچكی كه تولید می‌كند، می‌توانید آن را تكثیر كنید و به دیگران هدیه دهید. تابش نور مستقیم را دوست ندارد. آفتاب زیاد برگ‌هایش را می‌سوزاند.
اسپاتی فیلوم: این گل برای افرادی كه نمی‌توانند وقت زیادی برای آبیاری گل‌ها صرف كنند یك گزینه بسیار مناسب است. اتاق روشن را تحمل می‌كند اما لذت چندانی از نور مستقیم نمی‌برد و سایه‌نشینی را ترجیح می‌دهد. زرد شدن برگ‌ها نشانه نور زیاد است.
نكته: اسپاتی فیلوم یا لی‌لی صلح از سرما خوشش نمی‌آید.
كاتالیا: یك گل بسیار جذاب بوته‌ای با برگ‌های رنگارنگ است كه به دلیل شباهت برگ‌های زیبایش به پرهای طاووس، به آن گیاه طاووس هم گفته میشود. در نور متوسط تا كم رشد خوبی دارد پس می‌توان آن را در نقاط كم نور خانه مثل سالن یا اتاق خواب قرار داد. اما لازم است بدانید به سرما حساس است و رطوبت هوای محل نگهداری و رطوبت خاك آن باید تأمین شود.
نكته: اگر دیدید برگ‌ها رنگ پریده‌اند یعنی نور زیادی به آنها می‌تابد و باید میزانش را كم كنید. با تابش مستقیم، برگ‌هایش راه‌راه‌های زیبایشان را از دست می‌دهند.
علاوه بر گل‌های معرفی شده، گل‌های زیاد دیگری مثل فیتونیا، سنگونیوم، دیفن باخیا، سرخس و ... در دسته گل‌های مقاوم به نور قرار می‌گیرند.
فیلودِندرون: فیلودندرون‌ها هم برگ‌های قلبی شكلی دارند و هم خانواده پتوس و از نظر نیازهای آب و هوایی شبیه هم هستند. این دو معمولا با هم اشتباه گرفته می‌شوند ولی نوك برگ‌های فیلودندورن كشیده‌تر و تیزتر، ساقه‌های باریك‌تر، اسكلت گیاه صاف‌تر و دارای ریشه هوایی است و به پوتوس مقاومت كمتری دارد و به اندازه او معروف و همه شناس نیست با این حال به‌خاطر سازگاری‌اش جزو محبوب‌هاست. این گیاه ترجیح می‌دهد نور مستقیم خورشید به او نتابد اما اتاق روشن را دوست دارد. فیلودندرون‌های ابلق هم در نور كم، تنوع رنگ‌شان را از دست می‌دهند و به سمت سبز یك‌دست می‌روند.
برگ انجیری: این گیاه همخانواده پتوس و فیلودندرون و جزو سایه دوست‌هاست. در انگلیسی به پنیر سوئیسی معروف است و دلیل این نامگذاری وجود سوراخ‌های متعدد روی برگ‌های گل است. شكل خاص برگ‌ها یكی از دلایل محبوبیتش است. برگ انجیری هم نور مستقیم را دوست ندارد چون باعث سوختن برگ‌هایش میشود. ترجیح آن نور متوسط رو به كم است. به خاطر رشد زیادی که دارد نیاز به فضای زیادی از اتاق دارد.
نكته: اگر ارتفاع ساقه گل بلند شده اما نازك است یا فاصله بین برگ‌ها خیلی زیاد شده، یعنی نور كافی به آن نمی‌رسد و باید به محل پرنورتری منتقل شود.
بامبو: لاكی بامبو خوش شانس است، چون در طولانی مدت می‌تواند در آب رشد كند به خاطر همین نگهداری آسان مورد اقبال زیادی قرار گرفته. البته در خاك هم رشد می‌كند اما كمتر كسی مدل خاكی‌اش را پرورش می‌دهد. اشكال مختلفی دارد از مارپیچ و فرفری و قد بلند گرفته تا صاف و پاكوتاه. رشد آن در جایی با نور روشن عالی است ولی مكان‌های كم نور را هم تحمل می‌كند اما در این حالت رشدش زیاد نخواهد بود. سعی كنید هر چند روز یك‌بار آن را بچرخانید تا همه قسمت‌های گل به طور یكسان از نور بهره‌مند شود. گذاشتن آن در معرض نور مستقیم و شدید باعث آفتاب‌سوختگی‌اش خواهد شد. خوب است بدانید این گل اصلا از خانواده بامبو نیست و در اصل یك نوع دراسناست.
انواع دراسنا (بلالی و كامپكت): خوبی گل‌های این خانواده قد و قواره نسبتا كوچك و كم جا بودن‌شان است. معمولا با قطع جوانه انتهایی گیاه از رشد طولی آن جلوگیری می‌كنند و برای محیط‌های اداری با نور كم بسیار‌مناسبند. (مثل لاكی بامبو)
دراسنا بلالی برگ‌هایی شبیه ذرت دارد با نوارهای زرد موزی. برای حفظ رنگ ابلق خود نیاز به نور متوسط دارد. البته تابش مستقیم آفتاب برای آن مضر است.
دراسنا كامپكت هم به نور كم سازگار است و نور زیاد برایش دردساز. اگر دیدید نوک برگ‌های این گل سوخته یك علتش نور شدید است پس آن را از نور مستقیم دور كنید. حتی اگر در جای بدون پنجره‌ای هم قرار گیرد نور مصنوعی بالای سرش برایش كفایت می‌كند.
نكته: دقت داشته باشید این گل به كیفیت آب آبیاری بسیار حساس است. برای آبیاری آن حتما از آب جوش سرد شده استفاده كنید.
آگلونما: آگلونما بین باغبان‌ها به گل مبتدیان معروف است و به خاطر پر پشتی و رنگ خاص برگ‌ها طرفداران زیادی در بین خانواده‌های ایرانی دارد و برای اتاق‌های كوچك و محیط‌های اداری مناسب است. او هم برای رشد نیاز به محل نیم سایه و نور غیرمستقیم و متوسط دارد و سازگار به نور كم است پس اتاق‌های قسمت شمالی ساختمان بهترین محل نگهداری‌اش هستند. برگ گل در اصل به رنگ سبز روشن با رگه‌های سبز تیره است كه به‌تازگی انواع رگه‌های صورتی و قرمز آن هم به بازار آمده‌اند و طبعا طبق این قانون ثابت گیاهی، انواع برگ رنگی نیاز به نور بیشتری دارند. پس اگر خانه‌تان خیلی نورگیر نیست، انواع برگ سبز را انتخاب كنید.
توصیه مهم: این گل به سرما حساس است و آبیاری زیاد نقطه ضعفش است.
زاموفیلیا: زاموفیلیا جزو گل‌های آسان رشد بوده و بارزترین وجه مشخصه این گل برگ‌های سبز تیره و براق و آرایش منحصر به فردشان روی ساقه است. این گل آفریقایی نور غیر مستقیم را ترجیح می‌دهد . مراقب باشید آن را در مقابل نور مستقیم قرار ندهید چون برگ‌هایش خیلی سریع زرد می‌شوند. به طور كلی نور زیاد باعث تغییر حالت برگ‌های آن میشود. مقدار آب مورد نیاز این گل بستگی به میزان نور دریافتی‌اش دارد. پس نور بیشتر یعنی آبیاری بیشتر در حالی كه فاصله آبیاری آن بسته به شرایط محیطی بین یك بار در هفته در دوهفته است.
نكته: رشد آرام این گل موجب شده مدت طولانی ظاهر خود را حفظ كند و نیاز به تعویض گلدان نداشته باشد. همین، كار شما را برای نگهداری راحت می‌كند.
سانسوریا: سانسوریا یك گیاه خانگی و اداری بسیار مقاوم است كه در هر موقعیت كم نوری رشد می‌كند. آبیاری زیاد را دوست ندارد. از نظر ارتفاع، اندازه و شكل برگ و همچنین رنگ دارای تنوع زیادی است و دست شما را برای انتخاب باز می‌گذارد.
نكته: پاشنه آشیل این گل سرماست پس بی‌خیال نگهداری آن در تراس و بالكن شوید.
برگ عبایی: برگ عبایی با برگ‌های سبز تیره به خاطر مقاومت بالا به گیاه آهنی یا فولادی معروف است. برای همین می‌توانید بدون هیچ نگرانی آن را در اتاق خواب‌های سایه دار، گوشه‌های تاریك‌تر، زیر پله‌ها و راهروها بگذارید . انواع پاكوتاه و برگ رنگی آن هم موجود است.
نكته: یكی از دشمنان اصلی این گل آبیاری زیاد است و دیگری آب دارای املاح زیاد. به كمبود آهن هم حساس است. پس با آب جوشیده سرد شده آن را آبیاری كنید و از تغذیه‌اش غافل نشوید. سانسوریا، برگ عبایی، و زاموفیلیا سه گل جان سختی هستند كه به دلیل نیاز آبی كم برای ایام مسافرت بسیار مناسبند.
نخل كنتیا: این نخل زیبا رشد خیلی كندی دارد و شاید در سال یك برگ به برگ‌های آن اضافه شود به خاطر همین نسبت به بعضی گل‌های دیگر گران‌تر است. اما ماندگاری خیلی بالایی دارد و از نخل‌هایی مثل اریكا، شامادورا و رافیس مقاوم‌تر است. اگر می‌خواهید شاهد رشد برگ‌های گل باشید، موقع خرید گلی را انتخاب كنید كه در حال تولید برگ است. این گل هم مثل باقی گل‌های بالایی كه گفتیم، از نور مستقیم گریزان است. گذاشتن آن در زیر نور مصنوعی مثل لامپ مهتابی به رشد بهترش كمك می‌كند.
نكته: این گل هم به آبیاری زیاد و كیفیت آب آبیاری بسیار حساس است. برای آبیاری‌اش حتما از آب‌جوش سرد شده استفاده كنید. یكی از دلایل خشكی نوك برگ‌ها به علت آبیاری با آب لوله‌كشی است.
نخل شامادورا: این گیاه نسبت به خیلی گل‌های دیگر تازه‌واردتر است اما به دلیل سایه‌نشینی تبدیل به یك گل محبوب شده است. شامادورا هم به آبیاری زیاد حساس و از رطوبت طولانی‌مدت خاكش بیزار است. پس یادتان باشد آب در زیرگلدانی‌اش نماند.
نخل مرداب: نخل مرداب یك گیاه زینتی همیشه سبز سایه‌دوست و آسان برای نگهداری است. همان‌طور كه از اسمش برمی‌آید نیاز به رطوبت دائم دارد؛ به همین خاطر می‌توان آن را در آب پرورش داد.
گندمی: گندمی را آن‌قدر دیده‌اید كه نیاز به معرفی ندارد. خیلی راحت در گلدان و به صورت آویزی رشد می‌كند. با گیاهچه‌های كوچكی كه تولید می‌كند، می‌توانید آن را تكثیر كنید و به دیگران هدیه دهید. تابش نور مستقیم را دوست ندارد. آفتاب زیاد برگ‌هایش را می‌سوزاند.
اسپاتی فیلوم: این گل برای افرادی كه نمی‌توانند وقت زیادی برای آبیاری گل‌ها صرف كنند یك گزینه بسیار مناسب است. اتاق روشن را تحمل می‌كند اما لذت چندانی از نور مستقیم نمی‌برد و سایه‌نشینی را ترجیح می‌دهد. زرد شدن برگ‌ها نشانه نور زیاد است.
نكته: اسپاتی فیلوم یا لی‌لی صلح از سرما خوشش نمی‌آید.
كاتالیا: یك گل بسیار جذاب بوته‌ای با برگ‌های رنگارنگ است كه به دلیل شباهت برگ‌های زیبایش به پرهای طاووس، به آن گیاه طاووس هم گفته میشود. در نور متوسط تا كم رشد خوبی دارد پس می‌توان آن را در نقاط كم نور خانه مثل سالن یا اتاق خواب قرار داد. اما لازم است بدانید به سرما حساس است و رطوبت هوای محل نگهداری و رطوبت خاك آن باید تأمین شود.
نكته: اگر دیدید برگ‌ها رنگ پریده‌اند یعنی نور زیادی به آنها می‌تابد و باید میزانش را كم كنید. با تابش مستقیم، برگ‌هایش راه‌راه‌های زیبایشان را از دست می‌دهند.
علاوه بر گل‌های معرفی شده، گل‌های زیاد دیگری مثل فیتونیا، سنگونیوم، دیفن باخیا، سرخس و ... در دسته گل‌های مقاوم به نور قرار می‌گیرند.