مرور همه تصمیمات سازمان سینمایی در ایام كرونا
تقویم تاریخ
شیوع كرونا، همانطور كه چالشی اساسی برای جامعه ایجاد كرد، كاسه كوزه سینما و سازمان سینمایی (مهمترین مركز تصمیمگیری درباره امور سینمایی كشور) را هم تا حد زیادی به هم ریخت و بحرانی پرضرر و زیان به وجود آورد. این اتفاقات، توقعات و انتظارات از سازمان سینمایی را بالاتر برد و وقتی این سازمان نتوانست آنطور كه باید پاسخگوی نیازهای سینماگران باشد، با موج تازهای از انتقادات مواجه شد. در این گزارش به اختصار و به ترتیب تاریخ، تصمیمات مرتبط سازمان سینمایی را مرور میكنیم تا شما علاقهمندان سینما و خود اهالی سینما قضاوت كنید كه آیا سازمان سینمایی تصمیمات درست و تعیینکنندهای گرفته یا نه و آیا با توجه به این وضع بحرانی و جهانی و تلاشهای این سازمان، نقدها منصفانه است یا باید قدردان این تصمیمات و اقدامات باشیم.
3 اسفند
تعطیلی یك هفتهای سالنهای سینما در كشور پیرو اطلاعیه وزارت ارشاد و بنا به تصمیم ستاد ملی مقابله با كرونا
4 اسفند
سازمان امور سینمایی و سمعی و بصری طی اطلاعیهای اعلام كرد: بهمنظور حفظ سلامت همكاران و پیشگیریهای لازم، كلیه كاركنان كه دارای بیماریهای خاص هستند از حضور در محل كار تا پایان هفته معاف خواهند بود.
7 اسفند
دفتر مطالعات و دانش سازمان سینمایی در نامهای به آموزشگاههای آزاد سینمایی خواستار رعایت نكاتی برای جلوگیری از شیوع كرونا شد.
مكث: توجه به آموزشگاههای سینمایی از جمله آیندهنگریها و نگرانیهای درست سازمان سینمایی بود كه باتوجه به ادامه شیوع كرونا باید با نظارت بیشتری دنبال شود.
8 اسفند
پیرو اطلاعیه مورخ 3 اسفند وزارت ارشاد و بنا به توصیه ستاد ملی مبارزه با كرونا مبنی بر عدم برگزاری اجتماعات غیر الزامی، تعطیلی تمامی برنامههای فرهنگی، هنری و سینمایی سراسر كشور به مدت یكهفته دیگر تا تاریخ ۱۶/ ۱۲ /۹۸ تمدید میشود.
14 اسفند
تعویق برگزاری سی و هشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر و موكولشدن آن از اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت به نیمه دوم خرداد در پی شیوع كرونا.
انتشار خبر حمایت انجمن سینمای جوانان ایران از تولید آثار با موضوع مقابله با كرونا
مكث: انجمن سینمای جوانان اگرچه نهادی مستقل است، اما تحت نظارت ارشادی سازمان سینمایی فعالیت میكند.
توییت سیدعباس صالحی، وزیر ارشاد درباره برخی برنامههای سازمان سینمایی برای روزهای در خانه ماندن مردم! سه برنامهای كه وزیر ارشاد توییت كرد اینها بودند: اضافهشدن روزانه یك فیلم به شبكه خانگی، ارائه تسهیلات برای بازدیدكنندگان سامانههای برخط (آنلاین) ویدئویی و حمایت از فیلمسازان جوان در موضوعات كرونایی و عرضه در فضای مجازی.
15 اسفند
اطلاعیه شماره ۳ وزارت ارشاد در خصوص ادامه تعطیلی مراكز فرهنگی، هنری و سینمایی كشور.
17 اسفند
توییت رئیس سازمان سینمایی درباره لزوم طراحی بستههای حمایتی برای مشاغل خرد و سینماداران به منظور جبران ضرر تعطیلی ناشی از كرونا. حسین انتظامی نوشت: «سینماهای خصوصی به طور متوسط روزی ۶۰۰ میلیون تومان فروش داشتهاند كه قریب نصف آن، سهم سینمادار بوده؛ اما الان تعطیلاند. سایر مشاغل هم چنین وضعی دارند. باید برای جبران ضرر تعطیلی ناشی از كرونا در مشاغل خرد بستههای حمایتی طراحی كنیم. چه پیشنهادی دارید؟»
20 اسفند
سازمان امور سینمایی و سمعی و بصری با هدف جبران ضرر و زیان صنعت سینما در ایام تعطیلات كرونایی پیشنویس بستهای حمایتی را آماده كرده كه بعد از تایید اجرایی خواهد شد. مسعود نجفی، مدیر روابط عمومی سازمان سینمایی در گفت و گویی به برخی موارد این بسته اشاره میكند: تخصیص نوبتهای نمایش فیلم به صورت شبانه، افزایش زمان نمایش فیلمهای پرفروش، افزایش روزهای نیم بها با هدف رشد ضریب اشغال، تغییر بازپرداخت وام سینماگران و هنرمندان و بخشودگی جرایم دیركرد از سوی صندوق اعتباری هنر است كه بعد از بازشدن سینماها عملی میشود.
سید محمدمهدی طباطبایی نژاد، معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی گفت: در پی توصیه ستاد پیشگیری و مقابله با ویروس كرونا مبنی بر رعایت موارد بهداشتی و به منظور توقف تولیدات، سازمان سینمایی كلیه شوراهای پروانه ساخت را تا اطلاع ثانوی تعطیل كرد.
برگزاری جلسه مدیران سازمان سینمایی با موضوع كرونا، محور جلسه جبران ضرر و زیان صنعت سینما در پی شیوع كرونا بود.
21 اسفند
طی احكامی از سوی رئیس سازمان سینمایی، سیدمحمد مهدی طباطبایی نژاد، محمود اربابی و رمضانعلی حیدری خلیلی معاونان سازمان، منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما، سید حسین سیدزاده مدیرعامل صندوق اعتباری هنر و سیدغلامرضا موسوی تهیهكننده بهعنوان اعضای «كارگروه بررسی آسیبهای كرونا در سینما» معرفی شدند.
23 اسفند
پیرو اطلاعیههای قبلی وزارت ارشاد و باتوجه به ادامه شرایط انتقال بیماری كرونا، تمامی برنامههای فرهنگی، هنری و سینمایی سراسر كشور تا پایان سال تعطیل خواهد بود.
24 اسفند
خروجی نخستین جلسه كارگروه بررسی آسیبهای كرونا در سینما: مقرر شد از قشرهای آسیبپذیر سینما از طریق پرداخت مستقیم و همچنین فعالیتهایی كه بر اثر كرونا دچار آسیب و تعطیلی شدهاند حمایت شود. تعویق پرداخت اقساط اعضای خانه سینما به مدت سه ماه و پرداخت وام قرضالحسنه به سینماهای بخش خصوصی به ازای هر پرده، ده میلیون تومان از دیگر موارد مطرح شده در این جلسه بود. همچنین مقرر شد از اسفندماه تا زمانی كه فعالیتهای سینمایی تعطیل است، هزینه سهم كارفرمای بیمه تامین اجتماعی كاركنان آموزشگاهها، لابراتوارها، شركتهای پخش و سینماها از طریق اعتبارات حمایتی سازمان سینمایی عودت شود.
مكث: آن مبلغ ده میلیون تومانی برای هر پرده، با انتقاداتی مواجه و ناچیز شمرده شد. درباره عملی شدن باقی مقرریهای این جلسه هم حرفوحدیثهایی وجود دارد.
27 اسفند
فعالیت مستندسازان كه از ابتدا در خط مقدم كرونا حضور دارند، شدت میگیرد؛ مركز گسترش سینمای مستند و تجربی (از زیرمجموعههای سازمان سینمایی) بیشترین سهم را در این زمینه دارد.
29 اسفند
اعلام مصوبات دومین جلسه «كارگروه بررسی آسیبهای كرونا در سینما»: جزئیات اعطای تسهیلات بانكی به سینماها شامل 6 بند، پرداخت كمك هزینه سهم بیمه تامین اجتماعی كارفرمایان (۲۳درصد) شامل 7 بند، حمایت از فیلمهای سینمایی و غیرسینمایی شامل 2 بند، كمك ویژه به برخی اعضای خانه سینما شامل 9 بند.
16 فروردین
انتظامی در توییتی نوشت: استفاده سینماها و سایر مراكز خدماتی سینمایی از حمایتها، تسهیلات و منابع سازمان سینمایی (اعم از مستمر و مصوبات ویژه كرونا) منوط به آن است كه همكاران خود را اخراج نكنند.
مكث: واكنشی درست به برخی تعدیلها و اخراج كاركنان سینما
18 فروردین
اعلام جزئیات حمایت سازمان سینمایی از عرضه فیلمهای اكران نشده در شبكه نمایش خانگی
21 فروردین
ادامه تعطیلی تمامی مراكز فرهنگی، هنری و سینمایی كشور در پی اطلاعیه شماره۳ كمیته اطلاعرسانی ستاد ملی مبارزه با بیماری كرونا
30 فروردین
اعلام مصوبات چهارمین جلسه كارگروه بررسی آسیبهای
كرونا در سینما همچون اعطای وام 10 میلیونی به ازای هر پرده به سینماها، راهاندازی سامانهای در راستای مصوبه دولت
به منظور ثبت درخواست حمایت فعالان سینمایی كه
دچار آسیب شدهاند و ...
5 اردیبهشت
اعلام جزئیات ثبت اطلاعات فعالان سینما آسیبدیده از كرونا درمجموع 3645 نفر متقاضی شدند.
6 اردیبهشت
داوطلبانه بودن بازگشایی سینماها كه در ششمین جلسه كارگروه بررسی آسیبهای كرونا در سینما مقرر شد.
18 اردیبهشت
لغو برگزاری سی و هشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر و موكول شدن آن به سال 1400
مكث: انتظار میرفت و میرود كه بودجه این جشنواره در جهت جبران ضرر و زیان سینماگران هزینه شود.
20 اردیبهشت
تمدید مهلت ثبت اطلاعات كسب و كارهای آسیبدیده در بحران كرونا در پی اطلاعیه وزارت ارشاد
21 اردیبهشت
با ادامه فعالیت شوراهای پروانه ساخت، تولیدات سینمایی با رعایت دستورالعمل ستاد ملی مبارزه با كرونا از سر گرفته میشود.
29 اردیبهشت
بنا بر اعلام معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی از فیلمهای سینمایی كه برای اكران آنلاین اقدام كنند، 50 میلیون تومان حمایت میشود.
مكث: اكران آنلاین هنوز در مرحله آزمون و خطاست و درمجموع تا اینجا نتوانسته عملكرد مناسبی داشتهباشد.
2 خرداد
از مجموع 3645 نفر از افرادی كه در سامانه فعالان سینما آسیب دیده از كرونا ثبت نام كردند اطلاعات 1743 نفر تایید و مقرر شد طی دو نوبت كمك هزینههایی به حسابشان واریز شود.
3 خرداد
رئیس سازمان سینمایی در توییتر خود نوشت:
300 میلیون تومان وام برای
21 فیلم متقاضی اكران كه متضرر شده اند اختصاص مییابد.
بازگشایی سینماها در شهرهای دارای وضعیت سفید بلامانع اعلام شد.
6 خرداد
از مصوبات هفتمین جلسه كارگروه بررسی آسیبهای كرونا در سینما؛ به شركتهای پخش كه در سال 98 حداقل دو فیلم اكران كرده باشند و سینماهای بخش خصوصی، لابراتوارها و استودیوهای صدا كه پرسنل خود را در سال 99 اخراج نكرده باشند معادل سه برابر 23درصد سهم كارفرما در لیست بیمه دی 98 كمك بلاعوض میشود.
17 خرداد
ماسك و مواد بهداشتی مورد نیاز سینماها با حمایت سازمان سینمایی و از طریق انجمن سینماداران فراهم میشود.
موافقت ستاد ملی مقابله با كرونا با آغاز فعالیتهای سینمایی از ابتدای تیرماه
20 خرداد
نهمین جلسه كارگروه بررسی آسیبهای كرونا در سینما با موضوع سیاستهای بازگشایی سینماها و پیگیری مصوبات قبلی برگزار شد.
21 خرداد
كارگاه آموزشی رعایت نكات ایمنی و آشنایی با دستورالعملهای بهداشتی مقابله با ویروس كرونا در سالنهای سینما در سازمان سینمایی برگزار شد.
25 خرداد
آغاز سمفا با ۴۶۴ سالن سینما
مكث: سازمان سینمایی سمفا (سامانه مدیریت فروش و اكران سینمای ایران) را با هدف پایان دادن به انحصار در زمینه بلیتفروشی سینما راه اندازی كرد.
26 خرداد
بهمن حبشی، مدیر كل دفتر نظارت بر تولید فیلم از توقف صدور مجوز برای سریال نمایش خانگی تا اطلاع ثانوی خبر داد.
اول تیر
بازگشایی سینماها پس از چهار ماه تعطیلی
4 تیر
اكران شنای پروانه و خوب بد جلف 2؛ ارتش سری
25 تیر
در دهمین جلسه كارگروه بررسی آسیبهای كرونا در سینما حمایت از تبلیغات فیلمهای اكران شده تا شهریور ماه مصوب شد.
5 مرداد
در پی بخشنامه رئیس سازمان سینمایی و غیبت و استعفای برخی اعضای شوراهای ساخت و نمایش، حسین انتظامی در احكامی اعضای جدید را معرفی كرد.
مكث: گمانهزنیهایی وجود دارد كه تغییر و تحولات شورای پروانه ساخت به دلیل حاشیه صدور مجوز كارگردانی برای یكی از چهرههای اینستاگرامی بوده است.
8 مرداد
در یازدهمین جلسه كارگروه بررسی آسیبهای كرونا در سینما مصوب شد فروش سینماها از ابتدای مرداد به مدت سه ماه كاملا به سینما تعلق گیرد و سهم دفاتر پخش توسط سازمان سینمایی پرداخت شود. همچنین در این جلسه بنا به پیشنهاد دبیر شورای صنفی نمایش مقرر شد سینماها از روز شنبه تا چهارشنبه نیم بها باشد.
کارنامه سازمان سینمایی در کرونا
با این مرور اجمالی به نظر میرسد كه سازمان سینمایی با ریاست حسین انتظامی و مجموعه همكارانش در بخشهای مختلف، از همان روزهای آغازین شیوع كرونا و فراگیری آن در جامعه و البته پس از تاكید ستاد ملی مقابله با كرونا برای تعطیلی سالنهای سینما و دیگر مراكز فرهنگی و هنری، موضوع را كاملا جدی گرفتند و بیتفاوت از كنار این بحران نگذشتند و به طور مستمر جلساتی موثر و كاربردی را در این زمینه برگزار كردند. برآورد هزینه و خسارتهای ناشی از كرونا و راهكارهای عملی مقابله با آن و بستهها و شیوههای حمایتی از سینماگران آسیب دیده، نمونه بارز انجام وظیفه سازمانی است. سازمان سینمایی با بحرانی بیسابقه روبهرو شده كه منحصر به سینمای ایران هم نیست و همه سازمانها و صنوف و مشاغل و عرصههای كشور همچون دیگر نقاط جهان با آن درگیر هستند. بنابراین نمیتوان انتظارات غیرمعمولی از این سازمان در این وضع بحرانی داشت. اما باوجود این تصمیمات و اقدامات، اهالی سینما و حتی خود مسوولان سازمان سینمایی و وزارت ارشاد هم میدانند كه خسارات و ضرر و زیانهای ناشی از كرونا، بسیار بیشتر از اینهاست و حتی همه این موارد مثبت پیش بینی شده سازمان سینمایی هم كفاف جبران آن را نمیدهد.
بنابراین جا دارد سازمان سینمایی و وزارت ارشاد هم میزان حمایتهای مالی را افزایش دهند و به میزان خسارتهای واقعی نزدیكتر كنند و هم برنامه دقیقتری برای ادامه این بحران داشته باشند. به عنوان مثال اكران آنلاین هنوز آنطور كه باید جدی گرفته نشده و برای اكران سینمایی هم اعتمادسازی كاملی انجام نشده است. به جز اینها سازمان سینمایی باید بیش از اینها چارهای عملی برای مقابله با مواردی بیندیشد كه اوضاع معیشتی و حرفهای سینماگران را تهدید میكند.