انتظاری آگاهانه برای عهدی عاشقانه
مهدی توکلیان عکاس و روزنامهنگار
در عرف روزنامهنگاری، برخی مطالب وابسته به زمان است و اگر انتشارشان کمی با تاخیر انجام شود، مطلب با اهمیتی محسوب نمیشود و از صفحه در میآید، اما گاهی باید برخی نکات را با کمی تاخیر بیان کرد، درست مانند همین مطلب.
تقویمها تاریخی را تکرار میکنند که بستگی به هجری قمری، شمسی و میلادی بودن آن، هزارهها یا قرنی بارها تکرار شده و دنیایی از خاطرات و تجربیات را در دل زمان نگه داشته است. بسیاری از مناسبتها در آیینها و اقوام مختلف با سبک و سیاق همان عشیره و قوم و قبیله یا ملت برگزار میشود،گاهی تکریم و تعظیم مناسبتی مهم و سرنوشتساز است و زمانی ریشه در فرهنگ و آداب و رسوم همان قوم و ملت همان نقطه دارد. در فرهنگ ایرانی- اسلامی مناسبتهای متکثر و متعددی در حوزه آیینهای مناسبتی و مذهبی وجود دارد که در نهایت برای شیعیان جهان نیز حائز اهمیت است، مانند محرم، صفر، ماه مبارک رمضان یا مناسبتهای مهمی مانند نهم ربیعالاول که در تقویمها ثبت شدهاست.
از دیرباز تاکنون نخبهترین مدیحهسرایان دینی، مرثیه گویان عرفانی، واعظان دینی و بزرگان اخلاقی، ما را به انتظاری آگاهانه فرا خواندهاند و به انتظار آمدن خورشیدی که از مکه طلوع میکند و کعبه حاجات یاران و قبله اصحاب الفت میشود و دانستهایم که همه جا پر از جلوه نور و حضور امامی است نهان از نظرها؛ امامی که در نهان بوده اما هویداست و با طلوع خورشید تیرهروزان را سحر میکند.
نهم ربیعالاول نیز از جمله مناسبتهای مهم مذهبی است که همزمان با آغاز امامت حضرت مهدی(عج) دارای منزلت و قرب بسیاری است و متاسفانه در سالیان اخیر این مناسبت تحت عناوین دیگری میان برخی گروههای افراطی مطرح و مراسمی به دور از فرهنگ شیعی برگزار میشود و نکته مهم این موضوع آن است که شیعیان پس از دو ماه محرم و صفر و عزاداری و در زمان سالروز امامت منجی جهان بشریت باید در اندیشه محاسبه رفتارشان باشند و ارزیابی عملکرد رفتاری اخلاقی خود را در برابر انتظارات امام حی و حاضر بسنجند، چرا که به تعبیر مرحوم دولابی او حاضر است و ما غایب و ای کاش این مناسبتهای مهمی که هر ساله در تقویمها برایمان تکرار میشوند، میزان سنجش و محکی بود تا ما رفتار، اخلاق، اندیشه و کردارمان را با خط قرمزهای رفتاری شیعه واقعی میسنجیدیم و درصد رشد فضایل پسندیده و رفتارهای امام زمان پسندمان را نسبت به سالیان گذشته محک میزدیم و با آمادگی بیشتری برای انتظار حضرت قدم بر میداشتیم و جهت تجدید عهدی مجدد مهیا میشدیم و این زمانها و مناسبتها را باید فرصتی بینظیر برای محاسبه نفس دانست. انتظار فرج و اعتقاد به ظهور پیروزی نهایی فلسفه تاریخی بقای شیعه در طول تاریخ اسلام بوده و یکی از رموز و نماد مقاومت در مقابل ستمگران و مخالفان اهل بیت(ع) بوده است.
آری، شاید تنها همین بارقه امید و انتظار است که مذهب شیعه را میان مذاهب دیگر جهان به عنوان مذهبی زنده و پویا نگهداشته است.