مدیرکل دفتر آموزش و حمایت از تولید معاونت صنایعدستی وزارتمیراثفرهنگی گردشگری و صنایعدستی در گفتوگو با ما
«سامانه هوشمند مجوزهای صنایعدستی با هدف ارائه خدمات مطلوبتر و ثبت اطلاعات کامل متقاضیان، کاهش هزینهها، تکریم هنرمندان و افزایش رضایتمندی مراجعان راهاندازی شدهاست.» این نویدی بود که پویا محمودیان مردادماه 97 به همه آنهایی داد که در عرصه صنایعدستی کشور دستی بر آتش داشتند؛ همه آنهایی که میخواستند برای فعالیت رسمیشان کد کارگاهی بگیرند و نان سر سفرهشان از برکت فروش محصولات ساخته دستشان باشد. این سامانه اما با مشکلات ریز و درشتی که داشت، زیاد دوام نیاورد و جای خودش را به سامانه جدیدتری داد که همین وظیفه را برعهده گرفتهبود؛ حالا بعد از گذشت بیش از یک سال از فعالیت سامانه جدید، باز هم مشکل همان است که بود، همانطور کند و دور از دسترس و از شبکه خارج! این مشکلی است که هنرمندان صنایعدستی از نقاط مختلف کشور با جامجم در میان گذاشتهاند؛ مشکلی که برای خیلیها میتواند به یک مشکل بزرگتر برسد، مشکل قطعشدن بیمه. با این حال مدیرکل دفترآموزش و حمایت از تولید معاونت صنایعدستی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی با یک خبر خوب به ما میگوید که با توافقات انجام شده با مسؤولان سازمان بیمهتامیناجتماعی، تمام مجوزهای صنایعدستی تا پایان سال معتبر است و مشکلی در تمدید بیمه هنرمندان به وجود نمیآید.
در وزارتخانه چه خبر است؟هنرمندان صنایعدستی گلایه کم ندارند، فرقی نمیکند کجا و در کدام استان مشغول به فعالیت باشند، هرجا که باشند بین آنها دلسوخته زیاد است و یکی از بزرگترین مشکلاتشان بحث بیمهای است که قرار است در روزهای پیری
و از کارافتادگی دستگیرشان باشد و اما و اگرهایش گاه آنقدر زیاد میشود که عطایش را به لقایش میبخشند. حکایت ثبتنام در سامانه پنجره واحد خدماتالکترونیک(سما) وزارت میراثفرهنگی هم حالا مدتی است، یک گره به ریسمان طویل مشکلات هنرمندان صنایعدستی کشور افزودهاست. نیما ذاکری سعید، فعال صنایعدستی و عضو انجمن حمایت از تولیدکنندگان صنایعدستی کشور در این رابطه به ما میگوید: معلوم نیست در وزارتخانه میراث فرهنگی چه میگذرد؟! سامانه صدور مجوزهای صنایعدستی این وزارتخانه متاسفانه گاهی به مدت چند روز قطع و از دسترس خارج است و همین موضوع مشکلات زیادی را برای هنرمندان
به وجود میآورد.
او در ادامه میگوید: یکی از این مشکلات ایجاد اشکال در استمرار بیمه و حتی در مواردی قطع بیمه آنهاست. درنتیجه ضرورت دارد که معاونت صنایعدستی در این رابطه با سازمانتامیناجتماعی رایزنی کند تا حداقل تا زمانی که مشکلات سامانه پابرجاست، خللی در بیمه هنرمندان بهوجود نیاید.
هنرمندانی که ناامید میشوندحرفهای او را چند هنرمند دیگر هم تایید میکنند؛ هنرمندانی که هرکدام در یک رشته هنری، کد کارگاهی دارند و سالها از فعالیتشان در این عرصه میگذرد؛ آنها اما به ما میگویند که حتی اگر سامانه در دسترس نباشد و نتوانند ثبتنام کنند برایشان فرقی نمیکند، چراکه حفظ این بیمه برای آنها آنقدر با شرط و شروط همراه بوده که از خیرش گذشتهاند.
یک مشکل تکراری حجتا... مرادخانی، پژوهشگر هنر و صنایعدستی و مدرس دانشگاه یكی دیگر از منتقدانی است كه به ما از مشكلات مستمر ثبتنام هنرمندان در سامانه صنایعدستی كشور میگوید. مرادخانی با تاكید بر اینكه این چالش همیشه
وجود داشته و مدام در حال تكرار است، میگوید: این بحث سامانه ثبت اطلاعات هر از چندگاهی به یك مشكل برای هنرمندان و فعالان این حوزه تبدیل میشود، چراكه كارتها و مجوزهای صنعتگری فقط از طریق همین سایت ثبتنام و درخواست میشود و اعتبار این مجوزها چه برای كارگاههای انفرادی باشد، چه گروهی، مدت زمان دارد و بعد از پایان این اعتبار، مجددا هنرمندان باید برای تمدید آن درخواست بدهند و مدارك و مستندات جدید را بارگذاری كنند تا دوباره این درخواست تایید شود و آنها هنرمند به حساب بیایند.
او با انتقاد از در دسترس نبودن گاه و بیگاه این سامانه میگوید: این قضیه تسلسلی است كه هر سال رخ میدهد و سامانه ناگهان به مشكل میخورد و جماعت زیادی را به مشكل میاندازد. درحالیكه وزارتخانه میتواند بهراحتی آن را حل كند، حالا یا اعتباری در نظر بگیرد و اداره آیتی وزارتخانه خودش این مشكل زیرساختی را حل كند یا با سپردن آن به شركتهای دانشبنیان، برای آن چارهای بیندیشد، چراكه تكرار این موضوع به ناامیدی هنرمندان زیادی از ادامه روند درخواست و عضویت در سامانه انجامیده است.
بیمه و اعتبار کارگاهها تمدید شده است
در وزارتخانه میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری بهعنوان تنها مرجع پشتیبان هنرمندان، فرهاد فلاح، مدیركل دفتر آموزش و حمایت از تولید معاونت صنایعدستی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی به ما میگوید كه این مشكلات را قبول دارد. او در توضیح بیشتر میگوید: ما قبلا سامانهای داشتیم به نام سامانه هوشمند صنایعدستی كه به دلایلی پاسخگوی نیازهای ما نبود و در نهایت وزارتخانه تصمیم گرفت یك داشبورد مدیریتی جدید برای كل وزارتخانه و همه معاونتهایش ایجاد كند و این سیستم یكپارچه شود. در نتیجه این سامانه از ماه خرداد تا شهریور سال گذشته از شبكه خارج بود تا اینكه سامانه فعلی راهاندازی شد.
فلاح با تایید این موضوع كه سامانه جدید هم گاهی وقتها از دسترس خارج میشود، میگوید: این اتفاق دلایل زیادی دارد، یكی اینكه اطلاعات آن هر چند روز یكبار باید بهروزرسانی شود و همین موضوع باعث میشود كه به مدت یكی دو روز و معمولا اواخر هفته قطع باشد. مساله دیگر این است كه حجم تقاضاها واقعا زیاد است چون این سامانه بخشی از یك سامانه كلی و بزرگتر است و در نتیجه گاه با ترافیك كاربر مواجه میشود. مساله بعدی هم ممكن است ایرادات فنی باشد كه باید از مسؤول فناوری اطلاعات وزارتخانه دربارهاش بپرسید.
با این حال او بهعنوان مدیركل دفتر آموزش و حمایت از تولید معاونت صنایعدستی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی نگرانی هنرمندانی را كه مدت زمان اعتبار فعالیت كارگاهیشان به پایان رسیده و در ثبت درخواست جدید در این سامانه به مشكل میخورد، درك میكند و میگوید: متاسفانه این نگرانی برای همه این هنرمندان وجود دارد كه در تمدید بیمه برایشان مشكل بهوجود بیاید كه ما آن را درك میكنیم.
او اما از یك توافق جدید با سازمان تامین اجتماعی، (البته نه دقیقا به خاطر وجود این مشكل در سامانه) خبر میدهد و میگوید: ما خوشبختانه با سازمان تامین اجتماعی مذاكراتی انجام دادیم و به این توافق رسیدیم كه به خاطر شیوع ویروس كرونا و بحث جلوگیری از تردد هنرمندان در سطح شهر، تا پایان سال بیمه آنها را
دارای اعتبار بداند.
فلاح ادامه میدهد: اعتبار كارگاه این هنرمندان هم بهطور خودكار فعلا تا پایان اسفند تمدید میشود و مدیركل امور بیمهای سازمان اجتماعی هم خوشبختانه با همراهی با ما به كلیه ادارات كل استانها اعلام كردند كه تمام مجوزهای صنایعدستی تا پایان سال معتبر است.