ابتکار جامجم در حمایت از نوآوران
کاظم کوکرم دبیر گروه دانش و سلامت
در روزهایی که از آغاز طرح نشان ایرانی2 روزنامه جامجم میگذرد، ضمن ملاقات حضوری با فعالان شرکتهای خلاق و نوآور و دانشبنیان در تحریریه روزنامه یا وقتی صدای این فناوران را از پشت گوشی تلفن میشنویم بازخوردهای جالبی هم دریافت میکنیم؛ مثلا نکته مشترکی که نمایندگان بیشتر شرکتهای خلاق و نوآور، آن هم با لبخندی از سر رضایت و البته به کنایه اشاره میکنند این است که «چه عجب بالاخره از یک رسانه با ما تماس گرفتند!» این گلایه را برخی شرکتهای دانشبنیان نیز گاهی مطرح میکنند.
وقتی به فهرست برنامههای متعددی نگاه میکنیم که از شبکههای مختلف رادیویی و تلویزیونی صداوسیما در خصوص معرفی دستاوردهای شرکتهای دانشبنیان پخش شده است؛ میبینیم اتفاقا تعداد این برنامهها کم هم نبوده است. از «بر بنیان دانش» و «علم تا ثروت» و «نوآوران» در شبکههای یک و خبر و حتی برنامه پربیننده «میدان» در شبکه سوم سیما گرفته تا راهاندازی یک شبکه ویژه تلویزیونی به نام «ایران کالا» برای معرفی محصولات ساخت ایران و دستاوردهای فناوران ایرانی، از حمایت تمامقد رسانه ملی برای کمک به توسعه زیستبوم اقتصاد دانشبنیان در کشور خبر میدهد.
روزنامه جامجم نیز از حدود چهار سال پیش با انتشار صفحه «دانش کسبوکار» در روزهای یکشنبه، ضمن مطرحکردن مباحث آموزشی در حوزه کارآفرینی و خطدهی به فناوران کشور برای راهاندازی کسبوکارهای نو، همواره به معرفی دستاوردهای شرکتهای دانشبنیان در اقصی نقاط کشور پرداخته است. با این حال بهنظر میرسد ظرفیت بیش از 5700 شرکت دانشبنیان و هزاران استارتآپ خلاق و نوآوری که در مراکز رشد، شتابدهندهها و کارخانههای نوآوری در سراسر کشور مشغول کارند، از توان پوششدهی رسانهای شبکههای رادیویی و تلویزیونی و رسانه مکتوب سازمان صداوسیما بسیار فراتر بوده است؛ آنقدر که هنوز تا نقطه مطلوب احساس افکار عمومی از اینکه رسانه ملی در حمایت از تولیدات داخلی ثابتقدم است، فاصله داریم.
اجرای طرح نشان ایرانی2، روزنامه جامجم را در مسیر حمایت حداکثری این رسانه از زیستبوم دانشبنیان و شرکتهای خلاق و نوآور کشور بایستی ارزیابی کرد؛ زیستبومی که با بهکارگیری فناوریهای نو و تلفیق شیوههای خدمترسانی در مسیر اشتغالزایی و ارائه خدمتی نو، باکیفیت و کارآمد به هموطنان قرار دارد.
از سوی دیگر، واقعیت این است که تمرکز رسانه ملی در سالهای اخیر عمدتا بر معرفی و حمایت از شرکتهای دانشبنیان قرار داشته است. در صورتی که اکنون در طرح نشان ایرانی2، با راهاندازی وبگاه اختصاصی این طرح به نشانی neshan.jamejamdaily.ir روزنامه جامجم با بسطدادن چتر حمایت رسانهای خود تا شرکتهای خلاق و نوآور و حتی اختراعات با قابلیت صنعتیشدن، برای آن دسته از فناوران داخلی که برای معرفی توانمندیها و محصولات خود معمولا جایی در سبد حمایتی رسانه ملی نمییافتند نیز جایی برای دیدهشدن در پرتیراژترین روزنامه کشور و در سطح افکار عمومی تدارک دیده است. این اتفاق مبارکی در حمایت از تولیدکنندگان ایرانی است که فراتر از سودآوری اقتصادی برای رسانهها به شیوهای مشابه در دیگر بنگاههای رسانهای بزرگ کشور نیز تکرار شود و ذیل مسؤولیت اجتماعی رسانهها در حمایت از زیستبوم اقتصادی کشور قرار بگیرد.
در سالهای اخیر استارتآپهای بزرگی در کشور شکل گرفتهاند که خدماتدهی آنها انجام بسیاری از کارها را آسان کرده و خدمات باکیفیتتری را به مردم ارائه میکنند. بهرهگیری رسانهها از ظرفیت رسانهای خود برای کمک به توسعه هر چه موثرتر چنین کسبوکارهای موثری، وظیفهای است که به اثربخشی رسانهها در توسعه بخشهای گوناگون جامعه کمک میکند.