از‭ ‬این‭ ‬هفته‭ ‬می‌خواهیم‭ ‬در‭ ‬ستون‭ ‬ادانش‌بنیانب‭ ‬ضمن‭ ‬اشاره‭ ‬به‭ ‬دانستنی‌هایی‭ ‬درباره‭ ‬شركت‌های‭ ‬دانش‌بنیان‭ ‬به‭ ‬بررسی‭ ‬كاركردها‭ ‬و‭ ‬اهمیت‭ ‬این‭ ‬شركت‌ها‭ ‬در‭ ‬ایجاد‭ ‬اشتغال‭ ‬و‭ ‬پیوند‭ ‬دانش‭ ‬و‭ ‬دانشگران‭ ‬با‭ ‬رفع‭ ‬نیازها‭ ‬و‭ ‬معضلات‭ ‬مهم‭ ‬جامعه‭ ‬بپردازیم‭. ‬احتمالا‭ ‬بحث‌هایی‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬ستون‭ ‬به‭ ‬آنها‭ ‬می‌پردازیم،‭ ‬جرقه‌ای‭ ‬در‭ ‬ذهن‭ ‬شما‭ ‬برای‭ ‬راه‌اندازی‭ ‬كسب‌وكار‭ ‬دانش‌بنیان‭ ‬ایجاد‭ ‬كند‭ ‬یا‭ ‬به‭ ‬توسعه‭ ‬هر‭ ‬چه‭ ‬موثرتر‭ ‬كسب‌وكار‭ ‬فعلی‌‭ ‬شما‭ ‬در‭ ‬زیست‌بوم‭ ‬اقتصاد‭ ‬دانش‌بنیان‭ ‬بینجامد‭.‬

شاید‭ ‬عنوان‭ ‬شركت‌های‭ ‬دانش‌‌بنیان‭ ‬اصطلاح‭ ‬تازه‌ای‭ ‬به‭ ‬نظر‭ ‬برسد،‭ ‬اما‭ ‬در‭ ‬بطن‭ ‬خود‭ ‬ابداع‭ ‬چندان‭ ‬جدیدی‭ ‬هم‭ ‬نیست‭! ‬اولین‭ ‬كارخانه‭ ‬تولیدی‭ ‬ثبت‌شده‭ ‬در‭ ‬تاریخ‭ ‬كشور‭ ‬به‭ ‬سال‭ ‬۱۲۷۵‭ ‬خورشیدی‭ ‬بازمی‌‌گردد‭ ‬كه‭ ‬یك‭ ‬كارخانه‭ ‬ریسمان‌ریسی‭ ‬در‭ ‬اطراف‭ ‬تهران‭ ‬بود‭. ‬از‭ ‬آن‭ ‬روزها‭ ‬تاكنون‭ ‬واحدهای‭ ‬صنعتی‭ ‬بسیاری‭ ‬در‭ ‬گوشه‌گوشه‭ ‬كشور‭ ‬ظهور‭ ‬كرده‌‌اند‭. ‬با‭ ‬چشم‌پوشی‭ ‬از‭ ‬آنهایی‭ ‬كه‭ ‬صرفا‭ ‬مونتاژكار‭ ‬بوده‌‌اند،‭ ‬می‌توان‭ ‬گفت‭ ‬كه‭ ‬الباقی‭ ‬با‭ ‬دانش‭ ‬و‭ ‬تخصص‭ ‬خود‭ ‬به‭ ‬تولید‭ ‬پرداخته،‭ ‬نوآوری‭ ‬داشته‌‌اند‭ ‬و‭ ‬فناوری‭ ‬اصل‭ ‬جدایی‌ناپذیر‭ ‬حرفه‭ ‬آنان‭ ‬بوده‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬اگر‭ ‬تا‭ ‬امروز‭ ‬دوام‭ ‬آورده‭ ‬باشند،‭ ‬قطعا‭ ‬و‭ ‬حتما‭ ‬شركتی‭ ‬دانش‌‌بنیان‭ ‬هستند‭. ‬بسیاری‭ ‬از‭ ‬شركت‌های‭ ‬تولیدی‭ ‬و‭ ‬فناور‭ ‬قدیمی‭ ‬كه‭ ‬برای‭ ‬بسیاری‭ ‬از‭ ‬پدران‭ ‬ما‭ ‬نام‌آشنا‭ ‬بوده‌اند،‭ ‬امروز‭ ‬در‭ ‬فهرست‭ ‬شركت‌های‭ ‬دانش‌‌بنیان‭ ‬جای‭ ‬دارند‭.‬

اما‭ ‬مطرح‌شدن‭ ‬اصطلاح‭ ‬اشركت‭ ‬دانش‌بنیانب‭ ‬به‭ ‬نیمه‭ ‬دوم‭ ‬سال‭ ‬۱۳۸۹‭ ‬بازمی‌‌گردد؛‭ ‬زمانی‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬دولت‭ ‬وقت‭ ‬قانون‭ ‬حمایت‭ ‬از‭ ‬شركت‌ها‭ ‬و‭ ‬موسسات‭ ‬دانش‌‌بنیان‭ ‬و‭ ‬تجاری‌‌سازی‭ ‬نوآوری‌‌ها‭ ‬و‭ ‬اختراعات‭ ‬تدوین‭ ‬و‭ ‬تصویب‭ ‬شد‭. ‬در‭ ‬واقع‭ ‬با‭ ‬این‭ ‬قانون،‭ ‬شركت‌‌هایی‭ ‬كه‭ ‬دارای‭ ‬محصولات‭ ‬نوآورانه‭ ‬و‭ ‬فناورانه‭ ‬بوده‭ ‬یا‭ ‬یك‭ ‬محصول‭ ‬استراتژیك‭ ‬خارجی‭ ‬را‭ ‬مهندسی‭ ‬معكوس‭ ‬كرده‭ ‬یا‭ ‬یك‭ ‬فناوری‭ ‬خارجی‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬داخل‭ ‬كشور‭ ‬آورده‌‌اند،‭ ‬مورد‭ ‬شناسایی‭ ‬و‭ ‬حمایت‭ ‬قرار‭ ‬گرفتند؛‭ ‬از‭ ‬معافیت‌های‭ ‬مالیاتی‭ ‬گرفته‭ ‬تا‭ ‬پرداخت‭ ‬وام‭ ‬و‭ ‬تسهیل‭ ‬صادرات‭.‬

در‭ ‬حال‭ ‬حاضر‭ ‬تعداد‭ ‬این‭ ‬شركت‌ها‭ ‬در‭ ‬كشور‭ ‬در‭ ‬آستانه‭ ‬رسیدن‭ ‬به‭ ‬عدد‭ ‬4000‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬قریب‭ ‬به‭ ‬هزار‭ ‬شركت‭ ‬نیز‭ ‬در‭ ‬انتظار‭ ‬تایید‭ ‬كارگروه‭ ‬ارزیابی‭ ‬هستند‭. ‬اما‭ ‬همان‌طور‭ ‬كه‭ ‬تعدادی‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬شركت‌های‭ ‬دانش‌بنیان‭ ‬قدیمی‭ ‬و‭ ‬معروف‭ ‬هستند،‭ ‬برخی‭ ‬از‭ ‬آنها‭ ‬نیز‭ ‬از‭ ‬دل‭ ‬استارت‌آپ‌ها‭ ‬بیرون‭ ‬آمده‌‌اند‭ ‬و‭ ‬قدمت‭ ‬آنها‭ ‬شاید‭ ‬به‭ ‬یك‭ ‬سال‭ ‬هم‭ ‬نرسد،‭ ‬اما‭ ‬فعالیت‌شان‭ ‬به‌گونه‌ای‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬مرز‭ ‬دانش‭ ‬و‭ ‬فناوری‭ ‬حركت‭ ‬می‌‌كنند‭. ‬در‭ ‬پایان‭ ‬آنچه‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬نوشتار‭ ‬رخ‭ ‬می‌‌نماید،‭ ‬دانش‭ ‬و‭ ‬توان‭ ‬و‭ ‬تبحر‭ ‬جوانان‭ ‬ایرانی‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬هیچ‌گاه‭ ‬محدود‭ ‬به‭ ‬زمان‭ ‬نبوده‭ ‬و‭ ‬امروز‭ ‬تحت‭ ‬پرچم‭ ‬دانش‌بنیان‭ ‬شناخته‭ ‬می‌شود‭.‬