گزارش جامجم از انواع اقامتگاههای موجود در ایران و نوع خدماتی که ارائه میدهند
رفتیم سفر، كجا اقامت كنیم؟
همیشه سفر كردن با این فكر شروع میشود كه شب را كجا صبح كنیم. البته من خودم جزو مسافرانی هستم كه كولهبهدوش راهی مقصد میشوند و هرجا بتوانند اطراق میكنند، بنابراین شخصا نگرانی بابت این موضوع ندارم. اما بارها شده افرادی با من تماس گرفتهاند و پیام دادهاند و درباره این بخش از دغدغهشان برایم گفتهاند؛ اینكه نمیدانند كجا اقامت داشته باشند و از همه مهمتر فرق بین اقامتگاهها را نمیدانند. خب حق هم دارند چون این موضوع مهمی است كه بدانیم بابت چه نوع اقامتگاهی هزینه میكنیم. اولین نكته این است كه بدانیم همه اقامتگاهها نامشان هتل نیست. ما انواع اقامتگاه داریم كه بسیاری از آنها هتل نیستند. دوم اینكه همه هتلها لزوما اقامتگاه لوكسی محسوب نمیشوند و فقط هتلهای 4 ستاره به بالا را میتوان جزو هتلهای لوكس محسوب كرد كه البته این مورد هم در بسیاری از كشورها متفاوت است. برای مثال تمامی هتلهای ۴ ستاره استانبول جزو هتلهای لوكس محسوب نمیشوند. اما برویم سراغ اصل مطلب و انواع اقامتگاههایی كه در ایران داریم:
اگر دیده باشید بیشتر كسانی كه میخواهند سفر خود را برنامهریزی كنند، اولین موردی كه در گوگل جستوجو میكنند هتلهای مقصد است. هتل یكی از رایجترین اقامتگاههای گردشگری است. درمورد تاریخچه هتل هم فعلا همینقدر كافی است بدانید كه اولین هتلها به سبك هتلهای امروزی در آمریكا احداث و راهاندازی شدند. ماهیت هتل، اجاره تخت است. اتاقها در هتلها براساس درجه، امكانات متفاوتی دارند، اما تمامی اتاقهای هتلها با هر رتبه و درجهای دارای سرویس بهداشتی و حمام مجزاست. باقی تجهیزات و امكانات هتل براساس درجه متفاوت است. مثلا در هتلهای یك و دو ستاره اهمیتی ندارد كه داخل حمام و دستشویی، صابون یا مسواك باشد، اما شما در سرویس بهداشتی هتل 5 ستاره نهتنها این موارد را باید داشته باشید، بلكه بهترین كیفیت را باید به شما ارائه کنند و گاهی برخی از هتلهای 5 ستاره ریشتراش و حتی افترشیو هم برای مهمان میگذارند. هتلهای ایران براساس ستاره درجهبندی میشوند. در نظر داشته باشید هیچ استانداردی در جهان وجود ندارد كه بخواهیم براساس آن هتلها را درجهبندی كنیم و اصولا درجهبندی هتلها با توجه به استاندارد هتلهای زنجیرهای (كه اغلب در آمریكا هستند) مشخص و بومیسازی میشوند. ایران هم از این قاعده مستثنا نیست و استانداردها را بومیسازی كرده است. هتلهای یك و 2 ستاره در ایران دارای اتاقهایی با سرویس بهداشتی مجزا و تختهای استاندارد تجهیز شدهاند. در واقع اندازه تخت یکنفره در اتاق یك هتلِ یك ستاره با تخت یکنفره در اتاق یك هتلِ 5 ستاره تفاوتی نباید داشته باشد. در هتلهای 3 ستاره به بالا دیگر خدمات و امكانات بیشتر میشود و تقریبا در اتاق علاوهبر امكاناتی كه گفته شد، میز تحریر، كمد لباس، جاكفشی، میز توالت، آباژور، لیوان، پتوی اضافه و دیگر موارد اضافه میشود كه براساس رتبه هتل این امكانات كیفیت بهتری دارند. همچنین در هتلهای 3ستاره به بالا تعداد رستورانها بیشتر میشود. بخش تفریحی و سرگرمی، خشکشویی، آشپزخانه و سلامت هم به هتل اضافه میشود و (البته استثنا هم وجود دارد).
ریزورت؛ لوكستر از همه
هتلها دارای دستهبندی متفاوتی است. هتلهای ریزورت، لوكسترین هتلهای ایران محسوب میشود كه این هتلها در واقع نوعی اقامتگاه تفریحی است. هتلهایی را كه در سواحل جنوبی یا شمالی ایران یا در میان جنگل ساخته شده باشد ریزورت میگویند. در ریزورتها تمام امكانات تفریحی و سرگرمی باید برای مهمان فراهم باشد.
یكی از بهترین نمونه این ریزورتها در شمال ایران است؛ هتلی 3 ستاره که جزو هتلهای ریزورت محسوب میشود. این هتل در میان جنگل ساخته شده و دارای زمین بازی بسكتبال، ماز، زمین گلف، سالن ماساژ واستخر است كه در مدت اقامت به مسافران خدمات ارائه میدهد. ریزورتها نسبت به درجه خود قیمت بالاتری دارند. برای مثال همین هتل با اینكه 3 ستاره محسوب میشود، اما قیمت اقامت در آن در حد اقامت در هتل 4 یا 5 ستاره آن منطقه قیمتگذاری شده است.
در همین زمینه یك هتل لوكس و 5 ستاره هم در میان آبهای خلیج فارس است. این هتل یكی از بهترین نمونههای ریزورت در جنوب ایران است. اتاقهای هتل رو به دریاست و امكان شنا برای مهمانها فراهم است. در این ریزورت علاوهبر ورزشهای آبی، تفریحات دیگر مانند والیبال ساحلی نیز وجود دارد كه مهمان میتوان در مدت اقامت خود لذت ببرد. اما این اقامت بسیار گران هست و تقریبا با جیب امثال من همخوانی ندارد.
... و اما هتل آپارتمان
نوع دیگر از هتلها در ایران، هتل آپارتمانها هستند كه در ایران تعداد زیادی از آنها وجود دارد. اتاق این هتلها یك آپارتمان است و براساس كیفیت خدمات و امكانات آپارتمان قیمت متفاوتی دارند. با توجه به اینكه در داخل آپارتمانها آشپزخانه وجود دارد، اصولا این هتلها رستوران ندارند، مگر برای درآمد اضافه. هزینه اقامت در هتل آپارتمانها خیلی زیاد نیست و تقریبا میتوان جزو هتلهای اقتصادی محسوبشان كرد.
هتل آپارتمانها در شهرهای مذهبی مثل مشهد و قم بسیار زیاد است، زیرا زائران این شهرها ترجیح میدهند با خانواده و با دوستان سفر كنند و رزرو آپارتمان برای آنها به لحاظ قیمت مناسبتر است.
هتلهای تجاری
هتلهای تجاری نوع دیگری از هتلها هستند كه اصولا در شهرهایی كه تاجرهای زیاد دارد، ساخته میشود. برای مثال برخی از هتلهای پایتخت و کلانشهرها جزو هتلهای تجاری محسوب میشوند.
تفاوت این هتلها با دیگر هتلها در این است كه اتاقهای هتلهای تجاری خدماتی برای ویدئوكال یا كنفرانس به افراد میدهد تا بتوانند در اتاق هتل، جلسات خود را داشته باشند. حتی برخی هتلهای تجاری خدماتی مانند اینترنت نامحدود و میز كار به مهمانان ارائه میدهند. این هتلها در مركز شهر ساخته میشوند.
برویم سراغ اقامتگاههای بومگردی
اقامتگاههای بومگردی در دنیا با نامهای مختلف وجود دارد. اقامتگاههای بومی چند سالی است در ایران رایج شدهاند. این اقامتگاهها در كشورهای دیگر به شكل اقامتگاههای كوچكی هستند كه توسط مردم محلی ایجاد و به صورت بسیار بومی هدایت میشوند. تمامی تجهیزات و امكانات داخل این اقامتگاهها، بومی است و كمتر به سمت واردات روی میآورند. امروزه این سبك اقامتگاهها در ایران بسیار زیاد وجود دارد، اما در گذشته تنها در شمال ایران موجود بودند. اغلب این اقامتگاهها در مناطق روستایی قرار دارند. اولین اقامتگاههای بومگردی ایران كه به صورت رسمی شروع به كار كردند در استان اصفهان بود، اما امروزه تعداد این اقامتگاهها بسیار زیاد شده است.
در مركز: اقامتگاههای بومگردی بیشترین سازگاری را با محیط زیست منطقه دارند. در این اقامتگاهها از غذاهای بومی استفاده شده و اصولا میزبانها با این اقامت، فرهنگ محلی را به گردشگران و مهمانان خود نشان میدهند. اقامتگاهی در تفت یزد وجود دارد که توسط یك زوج زرتشتی مدیریت میشود. این اقامتگاه سال گذشته به عنوان یكی از برترین اقامتگاههای بومگردی ایران معرفی شد. با اقامت در این خانه بومی میتوان با فرهنگ منطقه تفت و مردمان آن هم آشنا شد.
در شمال : با توجه به اینكه برای راهاندازی این اقامتگاهها نیاز به سرمایه زیادی نیست، تعداد آنها رو به رشد است و با اقامت در این اقامتگاهها میتوان به اقتصاد روستا نیز كمك كرد. یكی دیگر از اقامتگاههای بومگردی كه در استان گلستان واقع شده، اقامتگاهی در میان جنگلهای استان گلستان و در روستای ده چناشك است. مهمترین ویژگی این اقامتگاه، بومی بودن تمام تجهیزات و امكانات آن است كه من بعد از اقامت در آن حس یك فردی كه در روستا زندگی میكند را داشتم.
... و در جنوب : در ایران اقامتگاههای بومگردی ساحلی نیز وجود دارد كه یكی از بهترین نمونههای آن در سواحل خلیج فارس در جزیره قشم است که نمونه بسیار زیبای یك اقامتگاه بومگردی ساحلی است. این اقامتگاه هم به مانند اقامتگاههای بومگردی دیگر توسط یكی از مردم محلی در روستای روبهروی جزیره هنگام احداث شده است. نوع غذا و تجهیزات اقامتگاه كاملا با فرهنگ منطقه سازگار است و با اقامت در آن حس یك فردی را كه در جزیره زندگی میكند دریافت خواهید كرد.
هاستل یا همان خوابگاه خودمان
یكی از كمهزینهترین نوع اقامتگاهها در ایران خوابگاه یا هاستلها هستند. تعداد این اقامتگاهها در ایران بسیار كم است، با این حال یكی از اقتصادیترین نوع اقامتگاهها محسوب می شود. در این نوع اقامتگاهها كه به هاستل مشهور هستند، شما یك تخت در یك اتاق چند تخته دریافت میكنید. برخی هاستلها صبحانه و وعدههای دیگر غذایی را نیز به فروش میرسانند، اما اغلبشان رستوران ندارند و باید خودتان با مواد اولیه خریداری شده در آشپزخانه هاستل غذا بپزید.
بابلسر یکی از شهرهایی است که هاستل دارد. در یکی از این هاستلها رستوران وجود دارد و در كنار آن آشپزخانه نیز هست كه گردشگر میتواند غذای را خود آماده كند. نكته جالب اقامت در هاستل آشنایی با افراد دیگر است. اخیرا یک هاستل هم در اصفهان افتتاح شده، که میتوانید با یک جستوجو در اینترنت نام و نشانی آن را بیابید. هاستلها مانند باقی اقامتگاهها دارای درجه و رتبهبندی هستند، اما گرانترین هاستلها هم جزو اقامتگاههای اقتصادی محسوب میشوند. تنها نكته مهم اقامت در هاستل توجه به امنیت است كه اصولا در هاستلها كمدی با یك قفل به مهمان داده میشود تا وسایل خود را داخل آن قرار دهد.
مهمانسراها؛ اقتصادیترین
مهمانسراها تقریبا شبیه هتل هستند با این تفاوت كه الزام به داشتن سرویس بهداشتی مجزا در هر اتاق وجود ندارد. مهمانسرای نقش جهان در مركز اصفهان یكی از این اقامتگاههاست. اتاقهای این مهمانسرا چند نوع است كه برخی آنها سرویس بهداشتی مشترك دارند و مهمان برای حمام یا دستشویی باید از اتاق خارج شود. اقامت در مهمانسراها جزو اقتصادیترین نوع اقامتها هستند. اغلب شهرهای ایران مهمانسرا دارند و بسیاری از سازمانها و ارگانهای دولتی و خصوصی و همچنین دانشگاهها برای اقامت كاركنان یا مهمانهای خود در شهرهای مختلف مهمانسرا دارند.