ابعاد چندوجهی توسعه ظرفیت پالایشی و پتروشیمی

ابعاد چندوجهی توسعه ظرفیت پالایشی و پتروشیمی

‌‌تبدیل نفت به زنجیره ارزش از موضوعات روز و کارشناسی شده دنیاست. این امر از منظر اقتصادی همواره ارزش افزوده قابل توجهی داشته است به طوری که هر کشوری بتواند مواد هیدروکربنیک (نفت، گاز و فرآورده‌های نفتی) را به زنجیره ارزش برده و آنها را به محصولات نهایی تبدیل کند سود و ثروت سرشاری و هنگفتی خواهد برد.
از طرفی این امر اشتغال‌زایی فراوانی در بین افراد جامعه به وجود خواهد آورد، دانش فنی را ارتقا می‌دهد، اقتصاد را از تکانه‌های تک‌بعدی فروش نفت و امثالهم نجات می‌دهد، یکی از راه‌های مقابله سازی اقتصاد محسوب شده و باعث رشد سطح صادرات این محصولات به بازارهای هدف خواهد شد. از طرف دیگر می‌تواند تراز تجاری کشورها را مثبت کند که یکی از عوامل و شاخص‌های کشورهای توسعه‌یافته و پیشرفته محسوب می‌شود.
 به همین منظور این امر نیازمند برنامه‌ریزی جدی و هدفمند مسؤولان و متصدیان دولتی و حکومتی است تا سرمایه‌گذاران به این سمت هدایت شوند. کشوری همچون ایران که تاکنون تعداد محصول کمتری در حوزه زنجیره ارزش نفت ایجاد کرده می‌تواند تنوع بیشتری در محصولات خود ایجاد و بسیاری از نیازهای خود یا بازارهای هدف را تأمین کند.
در گذشته این ایده در قالب پتروپالایش مطرح می‌شد اما در حال حاضر روی این ایده کار کارشناسی بیشتر صورت گرفته و به نوعی مدرن‌تر شده است به این صورت که هسته مرکزی را بنا بر تولید محصولات ارزشمند که عمدتاً محصولات پتروشیمی است قرار داده‌اند و برش‌های جانبی مثل مواد سوختی و نیازهای گرمایشی و صورت‌های انرژی هم در کنار آن قرار داده شده است.
بنابراین هرچقدر در کشور امکان بیشتری باشد تا با کمک فناوری و به لحاظ بهره‌وری و کارایی این زنجیره را تکمیل‌تر کند، این مواد را به محصولات با ارزش افزوده بیشتری تبدیل می‌کند. این یک مدل و مدل پیشرفته‌تر از مدل پتروپالایشگاه‌هاست، به این صورت بخشی از مواد هیدروکربنیک را باید به فرآورده‌های سوختی تبدیل کنیم.
دشمن می‌تواند به راحتی تک محصول نفت ما را تحریم کند به همین دلیل و به دلیل عدم تنوع‌سازی محصولات نفتی اگر در بازارهای هدف ما اختلال ایجاد کند دچار مشکلات جدی می‌شویم؛ اما اگر زنجیره ارزش صنعت نفت را توسعه دهیم و تکمیل کنیم و به محصولات نهایی و مورد مصرف خانوار برسیم علاوه بر آن فواید، اقتصاد کشور را مقاوم کرده و ابعاد مختلف اقتصاد مقاومتی را تحقق بخشیده‌ایم تا در برابر تکانه‌های خارجی مقاوم شود و امکان تحریم کردن و دخالت‌های بیگانه در این اقتصاد به شدت کاهش یابد.