‌گام سوم؛ لازم اما ناكافی

‌گام سوم؛ لازم اما ناكافی

گام‌های سه‌گانه‌ای كه تاكنون از سوی ایران برای كاهش تعهدات برجامی برداشته شده اقدامی رو به جلو بوده و به نسبت رویكردهای گذشته دولت، حركت مناسبی تلقی می‌شود و گام سوم در شرایطی صورت گرفته كه برخی از محدودیت‌های برداشته‌شده را باید حداقل یك سال و نیم دیگر تحمل می‌كردیم. در عین حال باید توجه داشت هر اقدامی كه به عنوان گامی بازدارنده مطرح می‌شود باید به‌گونه‌ای باشد كه طرف مقابل را وادار به عقب‌نشینی از مواضع خود كند. این در حالی است كه اقدامات ایران در این زمینه تاكنون باعث اتخاذ چنین مواضعی از سوی طرف‌های مذاكره‌كننده غربی نشده است. در مورد گام سوم چند نكته وجود دارد. از جمله در رابطه با مسائلی كه در رابطه با زنجیره 20 تایی سانتریفیوژهای آی.آر.4 مطرح است. ما قبل از برجام یك زنجیره 164تایی آی.آر.4 به صورت نصب‌شده در اختیار داشتیم كه براساس مفاد برجام آن زنجیره را كه قدرت جداسازی حدود 5 سو را داشت جمع كردند و بالاخره بعد از چهار سال می‌خواهند این زنجیره را با 20 سانتریفیوژ آی.آر.4 شروع كنند و بعد از دو ماه به 164 تایی برسانند. مورد دیگر درباره زنجیره 30 تایی آی.آر.2.ام است كه قبل از برجام هزار دستگاه از آن را به صورت نصب‌شده در نطنز داشتیم و آماده گازدهی بود اما بعد از برجام آنها را جمع كردند. این مسائل ناشی از تعهدات عجولانه‌ای بود كه در برجام دادیم و ضربات آن را الان باید جبران كنیم.  آن موقعی كه مذاكره برجام بود و ما در كمیسیون امنیت ملی بودیم مسؤولان انرژی اتمی و سیاست خارجی عنوان می‌كردند آی.آر.1 منقرض شده و این سخنان با اعتراض شدید نمایندگان مواجه شد. به خاطر این‌كه ما با همین آی.آر.1، غنی‌سازی 20 درصد را انجام دادیم. نكته دیگر درباره آی.آر.8 است كه قدرت جداسازی 24 سو را دارد و چون ارتفاع آن 5/2متر است آن موقع امكان نصب آن را به خاطر كوتاهی سقف محل نصب نداشتیم. الان هم هیچ صحبتی از به‌كارگیری آی.آر.8 نیست.
از طرف دیگر، باید این نكته هم از سوی ایران به آژانس انرژی اتمی تفهیم شود كه نوع نظارت و بازرسی آنها باید از این پس فرق كند و براساس مفاد برجام نباشد، چون دیگر برجامی وجود ندارد. گذشته از این مباحث به نظر می‌رسد تاكنون مصائبی كه بر سر ایران آمده ناشی از عضویت ما در ان.پی.تی است و اساسا عضویت ما در این معاهده ضرورتی نداشت و همه تحریم‌های اعلام شده علیه ایران هم ناشی از همین عضویت است. الان هم آمریكایی‌ها سعی دارند پرونده ما را به شورای امنیت  برگردانند.  آمریكا با اجرای یك گام از برجام خارج شد و اروپا بی سر و صدا و طلبكارانه از انجام تعهدات خود طفره رفت. به راه انداختن سریال گام‌های حداقلی اقدامی نیست كه منجر به بازدارندگی دشمن از عهد شكنی شده و منجر به احقاق حق ملت ایران شود. اعلام گام‌های دو ماهه عملا فرصت اعمال فشار بیشتر را در اختیار دشمن قرار می‌دهد. دشمن برای اثر بخشی تحریم‌ها و تنگ تر كردن حلقه توطئه در پی زمان بیشتر است و با انجام سریال‌های دو ماهه عملا فرصت لازم برای توطئه بیشتر برای دشمن فراهم می‌گردد. با توجه به عدم بازگشت طرف‌های مقابل به برجام گام بعدی ایران باید پایان عمر برجام باشد و با قاطعیت اعلام شود كه هر زمان طرف‌های مقابل به برجام برگشتند ایران نیز به این توافق باز خواهد گشت و در صورت هر گونه اقدام فریبكارانه در ارتباط با شورای امنیت، ایران رسما خروج از برجام و در صورت ضرورت خروج از ان.پی.تی را اعلام خواهد كرد. ‌