امضای اهل قضا پای نامه فرهنگ!

فاطمه ذوالقدر به ما می‌گوید، تاكید هیات‌رئیسه مجلس شورای اسلامی باعث شده بخش‌های اصلی لایحه قانون مالكیت ادبی و هنری به جای كمیسیون فرهنگی در كمیسیون قضایی مجلس بررسی شود

امضای اهل قضا پای نامه فرهنگ!

چقدر در همین صفحه ادبیات و هنر جام‌جم از آسیب‌ خلأهای قانونی حق نشر در ایران نوشته‌ایم؛ چه موارد عجیب و غریبی را اخیرا در بازار نشر پیگیری كرده‌ایم... از انتشار یك كتاب در چند دفتر انتشاراتی، از سبقت ناشران از یكدیگر برای انتشار ترجمه‌ای دیگر از یك كتاب پرفروش و موارد متعدد دیگر. بارها نوشتیم كه این آسیب‌ها سر از دره‌هایی بس صعب‌تر و پهن‌تر و تاریك‌تر درخواهد آورد. هم ما و هم خیلی از رسانه‌ها این آسیب‌ها را بارها یادآوری كرده‌ایم. حالا بالاخره لایحه قانون مالكیت ادبی و هنری آن‌طور كه می‌گویند، دو سه مرحله اول را سپری كرده و می‌رود كه به مراحل نهایی برسد. منتها در همین مسیر، اتفاقاتی در مجلس شورای اسلامی افتاده كه پرسش‌هایی را ایجاد كرده است.

 چندصفحه در راه بهارستان
بالاخره گذر این چندصفحه به بهارستان افتاد؛ سال‌ها طول كشید تا همین چند صفحه راه خودش را از مسیرهای پرپیچ و خم حق و حقوق مولفان و مصنفان پیدا كند و راهی خانه قانونگذاران شود بلكه چیزی از آن دربیاید و دردی دوا كند. منظورمان لایحه قانون مالكیت ادبی و هنری است كه هفته پیش به كمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی رسید. البته همه‌ آن نه، برخی صفحاتش! راستی بقیه صفحاتش كجا رفت؟ عرض می‌كنیم.
 لایحه فرهنگی در كمیسیون قضایی!
چند روز پیش یكی از اعضای كمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی خبر داد لایحه قانون مالكیت ادبی و هنری در كمیسیون فرهنگی مجلس تصویب شده است! نه، ما اشتباه نقل نكرده‌ایم؛ عضو آن كمیسیون اعلام كرد این لایحه در این كمیسیون تصویب شده است. لابد می‌پرسید چرا یكی از دوستان كمیسیون قضایی چنین خبری را كه به كمیسیونی دیگر مربوط بوده، مخابره كرده است. اتفاقا ماجرا به همین پرسشی كه به ذهن شما هم رسیده مربوط است. كمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی قرار است لایحه مالكیت ادبی و هنری را بررسی كند، آن هم نه به عنوان كمیسیون فرعی، بلكه به عنوان كمیسیون اصلی. این‌طور به ماجرا نگاه كنید كه بخش كوچكی از آن چند صفحه در راهروهای مجلس در حال تردد بوده و آن وسط‌ها گفته‌اند چند لحظه‌ای هم برو روی میز اعضای كمیسیون فرهنگی چرخی بخور و بعد اصل كار قرار است روی میز اعضای كمیسیون قضایی صورت پذیرد. این‌گونه شده كه بخشی از لایحه در كمیسیون فرهنگی به عنوان كمیسیون فرعی بررسی و تصویب شده و حالا بخش اصلی لایحه در كمیسیون قضایی در حال بررسی است.
 عضوِ شاكی یك كمیسیون فرعی
در همین رابطه با فاطمه ذوالقدر كه سخنگوی كمیسیون فرهنگی مجلس است، تماس می‌گیریم. ابتدا همان چیزهایی را می‌گوید كه تقریبا می‌دانیم؛ این‌كه كمیسیون‌شان بخش‌هایی را كه به آنها ارجاع شده بوده تمام و كمال تصویب كرده است، این‌كه این لایحه منطبق با اقتضائات داخلی است و اینها.
اما وقتی از ذوالقدر درباره همین كه چرا این لایحه فرهنگی به عنوان محل بررسی اصلی به كمیسیون فرهنگی ارجاع نشده می‌پرسیم، او هم می‌گوید در همین رابطه به هیات‌رئیسه مجلس اعتراض كرده‌اند.
این نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی به جام‌جم می‌گوید: «وقتی متوجه شدیم كمیسیون فرهنگی به عنوان كمیسیون فرعی در بررسی لایحه قانون مالكیت ادبی و هنری مطرح شده است، اعتراض كردیم. در پاسخ به اعتراض ما هیات‌رئیسه مجلس تاكید كرد جنبه‌های حقوقی و قضایی این لایحه بیشتر از جنبه‌های فرهنگی آن است. برای قانع‌ كردن ما به مواد قانونی در این رابطه اشاره كردند و گفتند به خاطر مسائل جرم‌انگاری و مواردی از این دست، كمیسیون قضایی باید كمیسیون اصلی در بررسی آن باشد؛ از این رو بود كه تنها بخش‌هایی از این لایحه كه مبتنی بر ملاحظات فرهنگی بود به كمیسیون ما آمد و باقی بخش‌ها برای بررسی به كمیسیون قضایی رفت».
 كار به كجا رسیده؟
 ذوالقدر معتقد است لایحه قانون مالكیت ادبی و هنری، فاصله چندانی با تصویب نهایی ندارد: «تا همین حالا هم بسیاری از موارد این لایحه در كمیسیون قضایی بررسی و تایید شده و باقی كار هم در دستور جلسات این هفته كمیسیون قضایی مطرح شده است.»
در حالی كه محمود صادقی دیگر نماینده مجلس چند روز پیش گفته بود كه این لایحه احتمالا دی‌ماه به صحن علنی مجلس می‌رسد، حالا ذوالقدر می‌گوید پیش از اینها لایحه به صحن خواهد رسید.
 او خوشحال است كه بالاخره پس از این همه سال كه به قول او مولفان و مصنفان از نماینده‌هایشان در مجلس انتظار داشتند تا برای حق مالكیت آنها قانونی وضع كنند، این اتفاق افتاده و به‌زودی به عنوان قانون درخواهد آمد.