دانشگاه بیرجند كه نگین آموزش آكادمیك در شرق ایران نامیده میشود، 6زبان تازه را به سایت خود اضافه كرده و توجه خاصی به زبان پشتو داشته، چرا این اتفاقات رخ داده است؟
علمآموزی همسایههای شرقی در «بیرجند پوهنتون»
دانشگاه بزرگی است و سالانه میتواند 12 هزار دانشجو را برای تحصیل بپذیرد. دانشگاه بیرجند از سال 1354 كه افتتاح شده و تنها در چندرشته محدود دانشجو میپذیرفته حالا به جایی رسیده كه 11 دانشكده و سه آموزشكده داشته باشد. همچنین علاوهبر دانشجویان ایرانی از كشورهای همسایه دانشجو بپذیرد و باب آمد و شدهای فرهنگی نیكویی را كمكم باز كند. یكی از اقدامات دانشگاه برای جذب دانشجویان بیشتر این بوده كه علاوه بر فارسی، شش زبان دیگر را به سایت خود اضافه كرده و امكان استفاده از آن را برای علمآموزان بیشتری در گوشه و كنار جهان فراهم كند. اگر به این سایت مراجعه كنید، میبینید زبانهای انگلیسی، اسپانیایی، تركی استانبولی، فرانسوی، عربی و پشتو قابلیتهای زبانی تازهای هستند كه اضافه شدهاند. حالا اینكه ماجرا چیست و چرا این زبانها به سایت اضافه شده یك بخش ماجراست و بخش مهمتر اضافه شدن زبان پشتوست؛ زبانی كه بخشی از مردمان كشور همسایهمان افغانستان كه از نظر جغرافیایی هم فاصله نسبتا كمی با بیرجند دارند، به این زبان صحبت میكنند و پای عنوان بیرجند پوهنتون را به فضای مجازی هم باز كرده است. همین نكته موجب شد برویم سراغ دكتر حسین نویدینیا، رئیس دفتر همكاریهای علمی و بینالمللی دانشگاه بیرجند تا ببینیم دانشگاه با چه نگاه و سیاستی قابلیتهای زبانی تازه را به سایت خود افزوده و در پی این تصمیم چه سیاستهایی را اجرایی خواهد كرد.
زبان یكی از مهمترین ابزارهای ارتباطی بشر است. زبانی كه با ادبیات شفاهی و مكتوب گره خورده و میتواند سرراستترین اطلاعات را در اختیارمان قرار دهد. طبعا وقتی سایت یك دانشگاه چند زبان متفاوت را عرضه كند، به مراجعان میتوانند شناخت خوبی از محیط آكادمیك مد نظر پیدا كنند.
دكتر نویدینیا در این باره میگوید: ما تصمیم گرفتیم سایت دانشگاه را چند زبانه كنیم تا امكان شناساندن آن به مخاطبان بین المللی را فراهم كنیم. از این رو قسمتهای مهم سایت را به زبانهایی كه اعلام شده ترجمه كردهایم، ضمن اینكه چنین اتفاقی در معیار رتبهبندی دانشگاهها هم در ایران و جهان اهمیت دارد و میتواند جایگاه یك دانشگاه را ارتقا بخشد.
از میان زبانهای افزوده شده به سایت دانشگاه بیرجند، زبان پشتو احتمالا محل مراجعه بیشتری قرار خواهد گرفت. برنامهریزان دانشگاه هم كه بخوبی این نكته را میدانند، بروشورهای دانشگاهی را هم علاوهبر فارسی به این زبان منتشر كردهاند.
رئیس دفتر همكاریهای علمی و بینالمللی دانشگاه بیرجند هر چند تاكید میكند ثبتنامها ادامه دارد و نمیتواند آمار قطعی را اعلام كند، اما این را هم میگوید كه تا كنون بیش از صد دانشجو از كشور افغانستان در این مركز دانشگاهی ثبت نام كرده اند و همین استقبال موجب شده زبان پشتو را به بروشورها اضافه كنند. او توضیح میدهد: دانشجویان زیادی را هر ساله از كشور افغانستان داریم كه برخی زبان اصلیشان پشتوست، طبیعتا باید به فكر این باشیم تا شرایط راحتتری را برایشان فراهم كنیم. در صدد برنامهریزیهای جدیتری هستیم تا ظرفیت حضور دانشجویان افغان را در ایران بالاتر ببریم و امكانات بیشتری در اختیارشان بگذاریم.
اما این دانشجویان پشتو زبان در ایران به چه زبانی درس میخوانند و كلاسها به چه زبانی برگزار میشود؟ نویدینیا میگوید: این دسته از دانشجویان ابتدا دو سال زبان فارسی را میآموزند كه یا در مراكز آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان انجام میشود یا با برنامهریزی و تدریس گروه زبان فارسی دانشگاه بیرجند و بعد وارد مرحله آموزش در رشته مدنظرشان میشوند.
دانشجوی خارجی؛ سفیر فرهنگی
رفت و آمدها میان كشورهای مختلف همیشه توانستهاند امكان خوبی برای آشناییها شوند و در ادامه هم فضای بهتری را ایجاد كنند. طبعا رفت و آمدهای آكادمیك میان دو كشور همزبان هم اتفاق بسیار خوبی است كه سال هاست در ایران شاهدش هستیم. همین حالا هم در میان اساتید دانشگاه در كشور افغانستان با افراد زیادی روبه رو هستیم كه تحصیلكرده دانشگاههای كشور ما هستند. رئیس دفتر همكاریهای علمی و بین المللی دانشگاه بیرجند از این اتفاق به نیكی یاد كرده و معتقد است تحصیل دانشجویان دیگر كشورها در ایران میتواند آنها را به سفیران فرهنگی بدل كند كه از ایران چهره و فهم درست تری را به كشور خود میبرند و اتفاقات خوبی را رقم میزنند. البته او نكته مهم دیگری را هم بیان میكند: این روزها با كاهش جمعیت دانشجویی در كشور روبه رو هستیم و هر چه از مركز كشور دورتر میشویم هم تراكم این جمعیت كمتر میشود. بنابراین باید برنامهریزی كرده و فضایی برای حضور دانشجویان غیرایرانی فراهم كنیم.
او همچنین میگوید: دانشجویان خارجی شهریهپرداز هم هستند و این برای دانشگاهها فرصت خوبی است.