چند و چون  چندهمسری

نگاهی به حاشیه‌های یک کارگاه با مضمون ترویج چندهمسری

چند و چون چندهمسری

اولش فكر كردیم شوخی است، گفتیم شاید اهالی مزاح، دارند خوشمزگی می‌كنند تا لبخندی بنشیند كنج لبمان و كوفتگی روزگار از تنمان بیرون شود. بعد ولی شوخی شوخی همه چیز جدی شد، پوستری درآمد و دست‌به‌دست شد، بعد هم در فضای مجازی و حقیقی هی تكرار شد كه می‌خواهند به خانواده‌های چند همسره مهارت‌های ارتباطی یاد بدهند. گوش‌ها كه كاملا تیز شد نگاه‌ها هم تیزبینانه چرخید سمت كارگاهی آموزشی كه اگر رسانه‌ای نمی‌شد و شبكه‌های اجتماعی به كمك نمی‌آمدند شاید مخاطبانش به عدد ناچیزی محدود می‌شد ولی به مدد این فضا و درگیر شدن عرف و فرهنگ و احساسات با قضیه چند همسری، این كارگاه نیز ناخواسته بزرگ شد.

حالا با این جرقه و این بهانه، موضوع به خواب رفته چند همسری از خواب برخاسته و موافقان و مخالفان فرو رفته در سكوت نیز بار دیگر به زبان آمده‌اند؛ البته با حسابی سرانگشتی و تخمینی چشمی، مشهود است كه مخالفان پرتعدادترند و آتش‌شان تندتر.
پوستری بحث برانگیز
پوستر كارگاه آموزشی را كه خوب برانداز كنیم به نام یك موسسه می‌رسیم؛ موسسه‌ای كمتر شناخته شده به نام حیات حسنی در قم كه ظاهرا موسسه‌ای آموزشی، تبلیغی و طلبگی درحوزه آموزش تعدد زوجات و فرهنگ‌سازی دراین زمینه است كه این بار می‌خواهد بساط آموزش و كارگاهش را درتهران پهن كند. پوستر را كه بهتر برانداز كنیم طرحش كه یك نقاشی رنگ و لعابدار است بدجور خودنمایی می‌كند كه تركیبی است از چهار زن و سه كودك كه همه خوشحال و راضی و خوشبخت چشم به پسركی دوخته اند كه روی دوش تك مرد خانواده، پرچم ایران را در دست گرفته است. مرد ریشوست و دور گردنش چفیه دارد، زن‌ها و حتی دختر بچه نیز چادری و محجبه‌اند، و  همه این‌ها توی ذوق می‌زنند.
بگذریم كه دیروز اعلام شد این پوستر از طرح‌های مذهبی یك طراح كه قبلا به صورت جداگانه و با هدفی خاص طراحی شده، برداشت یا به عبارتی كپی شده ولی این پوستر با تركیبی كه وصف شد القا می‌كند كه اولا چند همسری باعث خوشحالی و خوشبختی است و دوما تعدد زوجات كار آدم‌های مذهبی با المان‌هایی همچون ریش و چفیه و چادر است.
دفاع سرسخت دست‌اندركار
با این كه پیام آشكار نقش پوستر كمتر مورد توجه قرارگرفت وغالب افراد چه مخالف و چه موافق بر چند همسری و تعدد زوجات متمركز شدند و موضع گرفتند ولی نوبت كه به اظهارنظرمسؤول واحد مشاوره موسسه حیات حسنی و گفت‌وگویش با ایرنا رسید، دنیای خاصِ طراحان این كارگاه آموزشی روشن شد.
حجت‌الاسلام محمدعسگری چنان با موضوع تعدد زوجات اخت شده كه نمی‌دانست چرا این هجمه‌ها علیه كارگاه آموزشی چند همسری به راه افتاده به‌خصوص كه دركشور حدود صد هزار خانواده «تعددی» ( چند همسره) وجود دارد و اینها نیاز به مشاوره دارند. وقتی خبرنگار منبع این آمار را از او خواست وی خبرنگار را ارجاع داد به مراكز رسمی، وقتی خبرنگار پرسید برای برگزاری كارگاه مجوز دارند یا خیر نیز او فقط همین را گفت: «بالاخره گرفته‌ایم دیگر.»
ازاین چالش‌های لفظی كه بگذریم عسگری توضیح داد كارگاه آموزشی مدنظرشان كه فرصت ثبت نام درآن تا 17آبان است و قراراست بعد از قم و اصفهان، این بار درتهران برگزار شود، می‌خواهد الزامات زندگی تعددی(چندهمسری) را تبیین و اساسا فرهنگ تعدد زوجات را احیا كند، آن هم با استادانی از حوزه و دانشگاه كه از قضا برخی‌شان خود چند همسر دارند.
واكنش آدم‌های واقعی
 در فضای مجازی

با این كه مسؤول واحد مشاوره موسسه حیات حسنی قبول داشت كه برگزاری چنین كارگاه‌هایی و تلاش برای زنده كردن فرهنگ چند همسری با عرف همخوانی ندارد، ولی می‌گفت كه اشتباه هم درهمین است یعنی كه عرف نباید مخالف تعدد زوجات باشد، استدلالش نیز این است كه خداوند مرد را به طور تكوینی، تعددی خلق كرده و متناسب با آن، قانون گذاشته و كسی نمی‌تواند منكر این واقعیت شود.
 جالب این كه عسگری از مردهایی و به قول خودش از سوپر میلیاردرهایی حرف می‌زند كه دوست دارند زندگی دوم تشكیل دهند و سفره‌ای دیگر پهن كنند، ولی جریان فرهنگی غرب زده، فمنیست‌های غرب‌گرا و البته فمنیست‌های مذهبی و حتی مسجدی دست به دست قانون ظالمانه داده اند كه جلوی چند همسری را گرفته است.
گردانندگان موسسه حیات حسنی در قم البته دلشان فقط برای مردها نمی‌سوزد بلكه گویا سوز و گدازشان برای زنان بیشتر است و به روایت آماری كه عسگری در اختیار دارد دركشورمان حدود چهار تا پنج میلیون زن باكره و مطلقه بین سنین 30 تا 49 سال وجود دارد كه بی‌همسر مانده‌اند و این چند میلیون «قربانی» حق دارند كه متاهل شوند، آن هم از جنس زن دوم و سوم و چهارم و ...
با این حال كاربران فضای مجازی چه زن و چه مرد با این كه موسسه حیات حسنی جانب هر دویشان را گرفته ولی این دو گروه همصدا با هم واكنش‌های عمدتا مخالف با چندهمسری از خود نشان دادند. حتی یك مرد سالخورده كه حتما پدر است، نوشت آیا مروجان چندهمسری دوست دارند دخترشان همسر چندم مردی شود؟جالب‌تر از این نظرات اما شوخی‌های توییتری با واژه هوو است. كسانی درواقع می‌كوشیدند ماجرای چندهمسری را طنزگونه بنگرند و فضا را به سمت شوخی ببرند.
برخی جملات در این فضا نیز گوشه ذهن را قلقلك می‌داد و به فكر وامی‌داشت، مثل زنی كه نوشت: شكستن قبح، یكی برای همه، همه برای یكی و دختر جوانی كه شاعرانه نگاشت: دوستش داشتم، كافی نبود/ دوستش داشتم و دوستش داشت.
این جملات آیینه تمام‌نمای عرف جامعه ایران است، یك فرهنگ غالب و همگانی. البته شاید عده‌ای غیر از این فكر كنند اما عرف یعنی آنچه بیشتر آدم‌ها به آن باور دارند و عمل می‌كنند؛ چندهمسری و تعدد زوجات با این عرف، سخت درگیر است.