فراصندوقی برای ستارگان  دانش‌بنیان

فراصندوقی برای ستارگان دانش‌بنیان

 اقتصاد دانش‌بنیان، به صورت همزمان دو پنجره فرصت برای كشور باز می‌كند. از یك‌سو پنجره جمعیتی با داشتن جمعیت جوان تحصیلكرده و از سویی دیگر فرصت اقتصادی بر اساس رشد علمی و فناوری كشور. امروز زمان آن است كه اقتصاد كشور با تلاقی این دو فرصت طلایی رشدی بی‌نظیر را شاهد باشد.
 اقتصاد دانش‌بنیان مزایای بسیاری برای كشور دارد كه مهم‌ترین آنها رونق تولید و اشتغال نیروهای دانشی جامعه است كه مزیت‌های جدیدی برای كشور فراهم می‌كند و از آنجا كه جمع كثیری از جوانان كشور را به كار می‌گیرد، تجلی عینی مردمی شدن اقتصاد و توزیع عادلانه فرصت‌ها و امكانات است.
 27 برابر شدن تعداد دانشجویان (از 175 هزار نفر به 8/4 میلیون نفر) و 26 برابر شدن تعداد اعضای هیأت علمی (از 3000 نفر به 80 هزار نفر) و اشتغال به تحصیل هزاران دانشجوی دكترای تخصصی نشان از سرمایه‌گذاری سنگین نظام اسلامی در حوزه منابع انسانی است.  پیشرفت علمی كشور و كسب رتبه 16 در میان كشورهای جهان و سرآمدی در علوم پیشرفته‌ای چون نانو، هسته‌ای، سلول‌های بنیادین و... هر دو نشان‌دهنده فرصتی راهبردی برای پیشرفت هستند. هر كشوری كه در چنین شرایطی قرار داشته باشد، در سكوی پرتاب اقتصادی است.
با این حال، خلأ نهادهای مالی كه بتواند به صورت جسورانه مخاطرات احتمالی در این مسیر را پوشش داده و حمایت لازم را از جریان نوین علمی كه خلق ثروت واقعی را تضمین می‌كند، بکند یك مانع جدی است. اندازه اقتصاد ایران و سرمایه‌های انسانی و علمی فراوانی كه در كشور وجود دارد، ایجاب می‌كند، حركت نوآورانه و حمایتی نهادها به كثرت در كشور وجود داشته باشد.
 نهادهای عمومی غیردولتی و به‌ویژه نهادهای انقلاب اسلامی باید در چنین عرصه‌هایی حضور داشته باشند كه بخش خصوصی توان و تمایل لازم را برای ورود به این حوزه‌ها ندارد.
 در همین راستا، یك صندوق مادر برای حمایت از حركت علمی جوانان كشور به همت نهادها و همكاری سایر مجموعه‌ها شكل گرفته كه می‌تواند نویدبخش حركتی نو در عرصه اقتصاد دانش‌بنیان در كشور باشد.  هرچند نهادها سهم اندكی در اقتصاد كشور دارند ولی با ابتكار عملی كه دارند پیشرو و الگوساز هستند و مسیر را برای حركت فعالان اقتصادی هموار می‌سازند. بذر نهادسازی برای تأمین مالی دانش‌بنیانی كه در سال 1388 توسط رهبر معظم انقلاب كاشته شد، امروز تبدیل به نهالی شده است كه نیازمند توجه است.
 امروز دو نوع توجه اولویت دارد:    اول توجه مالی و تأمین مالی حركت‌های دانش‌بنیان با سازوكارهای جسورانه یا Venture Capital Funds.  دوم توجه مقرراتی و تأمین زیست‌بوم مناسب برای بالندگی این نهال نورس نظیر استاندارد حسابداری ویژه و تسهیل در نظام ثبت دانش‌بنیان‌ها.
 تكثیر صندوق‌های تخصصی جسورانه در رشته‌های مختلف و شناسایی زمینه‌های نوین حركتی كه اقتصاد كشور را وارد عرصه جدیدی از شكوفایی كند، ضرورت امروز كشور است.
 جوانان غیور كشور كه با ایمان انقلابی توانستند با وجود همه محدودیت‌ها دفاع مقدس را به گوهر درخشان تاریخ كشور تبدیل كنند، این توانایی را دارند كه در كارزار اقتصادی دشمن و با استفاده از فرصت تحریم‌ها، كشور را از تنگناهای تاریخی ركود و تورم و بیكاری عبور دهند و لازمه این كار حمایت از این حركت است. صندوق‌های جسورانه، نوعی سازوكارهای تأمین مالی هستند كه مخاطرات را هوشمندانه پوشش داده و با تسهیم مخاطره بین بازیگران مختلف، هزینه شكست را تحمل‌پذیر می‌سازند. جوانانی كه ایده‌های مبتكرانه دارند نیازمند آن هستند كه در مسیر حركتی خود پشتیبانان توانمندی داشته باشند تا دغدغه‌های جانبی مانعی بر سر راه اندیشه‌ورزی آنها نباشد.
فرصت عظیم تعداد بالای جوانان تحصیلكرده كشور، توفیقات علمی، اندازه اقتصاد كشور و بازارهای منطقه و نیازهای متنوع همه بیانگر آن است كه نیاز است در ذیل صندوق مادر، صندوق‌های تخصصی متعددی شكل بگیرد و بخشی از منابع كشور در این مسیر هدایت شوند.
تأسیس فراصندوق ستارگان توسط ستاد اجرایی فرمان حضرت امام‌(ره)، دانشگاه آزاد و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سایر نهادها با اهرمی كردن منابع آن و ساماندهی تكمیل چرخه تجاری‌سازی ایده‌ها، می‌تواند نظیر صندوق توسعه ملی نقطه‌عطفی در اقتصاد ایران برای میهن عزیز ما باشد.
اكنون زمان آن است كه این حركت ارزشمند تكثیر شود تا جوانان كه سرمایه بی‌بدیل كشور هستند با شوق و انگیزه وارد میدان كسب‌وكار شوند. توسعه اقتصاد دانش‌بنیان علاوه بر تأمین آینده اقتصادی كشور و كمك به بی‌اثر ساختن تحریم‌ها به افزایش كیفیت و كاهش قیمت تمام‌شده منجر خواهد شد و از این طریق بهره‌وری را افزایش خواهد داد كه به نوبه خود قدرت رقابت‌پذیری اقتصاد كشور بیشتر شده و علاوه بر تأمین نیازهای داخلی، با افزایش قدرت صادراتی، تراز تجاری كشور را بهبود می‌دهد. خلاصه این‌كه از هر منظری به اقتصاد دانش‌بنیان نگاه شود یك الزام راهبردی برای كشور است و كم‌توجهی به آن آسیب‌های جبران‌ناپذیری پدید خواهد آورد و تأسیس صندوق مادر دانش‌بنیانی یك حركت لازم در این مسیر است اما  كافی نیست و وقت آن است همه نقش خود را در این زمینه به وجه احسن ایفا كنند تا كشور از ثمرات آن بهره‌مند شود.