دستگیری شاهزادگان سعودی شایعه به تخت نشستن محمد بن سلمان را در آینده نزدیک تقویت کرد
معادله چند مجهولی ریاضی
شنبه شب، اخباری مبنی بر تیراندازی در محوطه کاخ سلطنتی ملکسلمان در ریاض منتشر شد. سوء سابقه سعودیها در اطلاع رسانی در خصوص حادثه تیراندازی قبلی در محوطه کاخ خزامی، این بار جای هیچ گونه تکذیب و مانور تبلیغاتی دروغین روی این حادثه را باقی نگذاشته بود. اردیبهشت 97،برخی شبکههای اجتماعی ویدئویی را منتشر کردند که در آن صداهای تیراندازی در داخل یکی از کاخهای پادشاهی عربستان در محله الخزامی در ریاض به گوش میرسید.
غانم الدوسری، فعال سعودی حقوق بشر و مخالف در تبعید این موضوع را توییت کرد و مدعی شد که پادشاه به مخفیگاه پایگاه نیروی هوایی منتقل شده است.العربیه و الجزیره با تاخیر چند ساعته از تیراندازی پلیس در منطقه «حی الخزامی» به سمت پهباد تفریحی خبر دادند.سخنگوی پلیس منطقه ریاض نیز پس از چند ساعت گفت نیروهای امنیتی با تیراندازی به سمت این پهپاد کوچک، آن را ازبین بردند. اما در ادامه مشخص شد صدای تیراندازی در محله الخزامی، معلول سرنگونی یک پهپاد تفریحی نبوده و بین برخی اعضای دربار و طرفدارانشان درگیری مسلحانه ای رخ داده است.از سوی دیگر، خبر تیراندازی و درگیریهای اخیر در کاخ پادشاهی در ریاض، درست در حالی منتشر شد که اخبار دستگیری احمد بن عبدالعزیز و محمد بن نایف، شوک سنگینی را به مخالفان بنسلمان در داخل دربار سعودی وارد کرده بود.
دستگیری دهها شاهزاده سعودی
منابع آگاه در ادامه افشا کردند که محمدبنسلمان ، طی روزهای اخیر دستور دستگیری دهها نفر از شاهزادگان سعودی را صادر کرده است. این شاهزادگان، از سوی بن سلمان متهم هستند که برای جلوگیری از حضور وی در مسند قدرت (پس از مرگ ملک سلمان ) دسیسه چینی کردهاند. سایت انگلیسی میدل ایست آی به نقل از برخی منابع موثق در دربار سعودی اعلام کرده است اخیر ا بن سلمان بعد از عملیات بازداشت شاهزادگان، دستور داده حمایت خود را از او اعلام کنند، برخی آنها از طریق توییتر این را اعلام کردهاند.خبرگزاری رویترز نیز در این خصوص مینویسد: «عربستان سه شاهزاده برجسته از جمله احمد بن عبدالعزیز، شاهزاده محمد بن نایف، برادرزاده ملک سلمان را به ادعای طرح و نقشه برای کودتا بازداشت کرده است.محمد بن سلمان، ولیعهد و پسر ملک سلمان و حاکم دوفاکتوی عربستان از زمان براندازی محمد بننایف و کنار زدن او از کرسی ولیعهدی در سال ۲۰۱۷ تقلا برای تقویت قدرت خود را آغاز کرده است.در همان سال محمد بن سلمان تعدادی از اعضای خاندان سلطنتی و شخصیتهای برجسته سعودی را در داخل هتل ریتز کارلتون در قالب پویش مبارزه با فساد بازداشت کرد که ضربهای به وجهه او در داخل و خارج وارد کرد.پنج منبع بر خبر بازداشت دو شاهزاده احمد و محمد بن نایف در عملیات اخیر بازداشتها مهر تایید زدند.» با این حال برخی منابع، روایت دیگری از نحوه دستگیری محمد بن نایف و نواف برادر وی دارند. برخی معتقدند محمد بن نایف و نواف برادر ناتنیاش روز جمعه زمانی که در چادر خصوصی خود در صحرا بودند، بازداشت شدند.دو منبع نیز گفتند، شاهزاده احمد بن عبدالعزیز که اصلیترین رقیب بن سلمان در کسب مسند پادشاهی محسوب میشود، در منزلش بازداشت شده است.
هدف بن سلمان از دستگیریهای اخیر
بیشتر تحلیلگران معتقدند دستگیریهای گسترده و جنجالی اخیر، تنها با یک هدف ، یعنی قبضه کردن مطلق قدرت از سوی بن سلمان و خط و نشان کشیدن صریح برای مخالفانش صورت گرفته است .بر این اساس، با دستگیری امثال احمد بن عبدالعزیز و محمد بن نایف، دیگر در برابر او هیچ رقیبی وجود ندارد که اعتراضی به تکیه زدنش بر تخت سلطنت بکند.این دقیقا همان چیزی است که بن سلمان میخواهد!
نکته دیگری که تحلیلگران مسائل عربستان مطرح میکنند، به وضعیت آشفته دربار سعودی باز میگردد. اگرچه در ابتدا ،شایعه مرگ پادشاه فعلی سعودیها ( ملک سلمان) مطرح شد، اما هم اکنون مشخص شده است که وی زنده، اما در وضعیت بغرنجی قرار دارد. پزشکان دربار معتقدند که ملک سلمان ماهها و بلکه هفتههای آخر حیات خود را سپری میکند. همین مسأله بنسلمان را بر آن ساخته است تا در همین روزهای واپسین و با حمایت پدر خود،حذف مخالفان را به سخت ترین نحو ممکن کلید بزند. بدیهی است که هیچ کس نیز در شرایط فعلی، قدرت اعتراض به بن سلمان را ندارد، زیرا خود نیز دستگیر شده یا از بین خواهد رفت!
ماجرای بیانیه جنجالی چیست؟
برخی منابع در دربار سعودی نیز از احتمال صدور بیانیهای جنجالی و بیسابقه از سوی ملکسلمان پادشاه عربستان و پسرش محمد خبر میدهند. مجتهد، افشاگر مشهور عربستانی با انتشار توییتی در این خصوص نوشته است : «افرادی در گارد سلطنتی و قصر خبر دادند که امکان دسترسی به پادشاه به خاطر نگرانیهای پزشکی، وجود ندارد. ملک سلمان در حال آماده سازی بیانیهای با امضای خود مبنی بر کناره گیری از پادشاهی به نفع پسرش است. این که دقیقا چه اتفاقی برای پادشاه افتاده است را بعدا میگویم!»
اگرچه هنوز این بیانیه جنجالی صادر نشده است، اما نباید فراموش کرد که دستگیریهای گسترده فعلی و حذف همه رقبای بن سلمان برای احراز پست پادشاهی، دیگر جایی را برای مانور مخالفان ولیعهد فعلی عربستان باقی نگذاشته است. آنچه اخیرا در عربستان رخ داده است، نوعی کودتای آشکار علیه مخالفان بنسلمان بوده است؛ کودتایی که کسی بابت آن، از پادشاه سعودیها و فرزندش محمد بن سلمان بازخواست نمیکند.
بهانه بن سلمان برای دستگیری احمد بن عبدالعزیز
در میان دستگیر شدگان، نام احمد بن عبدالعزیز بیش از هر فرد دیگری خودنمایی میکند. او فرزند 78 ساله عبدالعزیز و برادر ملک سلمان و عموی محمد بن سلمان است. به عبارت بهتر، احمدبنعبدالعزیز تنها فردی است که به لحاظ شرایط عمومی مندرج در منشور پادشاهی عبدالعزیز، میتواند پس از مرگ برادرش ، سمت پادشاهی را احراز کند. شاهزاده احمد بن عبدالعزیز که اخیرا حرف و حدیثهایی درباره مخالفتش با سیاستهای بن سلمان بوده، نارضایتی خود را نسبت به تصمیم بستن مکه و مدینه (حرمین شریفین) به بهانه هراس از شیوع ویروس کرونا ابراز کرده بود.با این حال برخی منابع مطلع تکذیب کردند که شاهزاده احمد و محمد بن نایف تصمیم به کودتا علیه محمد بن سلمان داشته باشند.
اولتیماتوم بن سلمان جواب میدهد؟
بسیاری از منابع سعودی مرتبط با خاندان سعودی از جمله «مجتهد» از بروز اختلافات بسیار جدی میان هزاران شاهزاده سعودی در داخل و خارج از دربار خبر میدهند. بر این اساس، حتی اگر محمد بن سلمان بتواند با استفاده از سیاست سرکوب شاهزادگان مخالف خود بر مسند قدرت بنشیند، هر لحظه امکان کودتا در دربار سعودیها و وقوع رخدادهای غیر قابل پیش بینی در ریاض وجود دارد. در چنین شرایطی محمد بن سلمان از میزان حمایت مطلق مقامات آمریکایی از خود نیز اطمینان چندانی ندارد.با این حال جرد کوشنر، مشاور ترامپ و دوست صمیمی بن سلمان درکاخ سفید به وی اطمینان داده است که تا زمان حضور ترامپ در قدرت، از محمد بن سلمان و قدرت گرفتن آن در راس معادلات سیاسی و اجرایی ریاض حمایت خواهد شد. در هر حال، باید در انتظار تحولات غیرقابل پیش بینی و خاص در ریاض و آشیانه سعودیها بود.
بن سلمان و دردسری به نام «منشور عبدالعزیز»
محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی دستگیری های گسترده ای را در ریاض به راه انداخته است! منابع خبری متعدد فاش کرده اند که دهها تن از شاهزادگانی که هر یک با نحوی با سیاستهای بن سلمان و جانشینی وی در قدرت مخالف هستند،به دستور ولیعهد سعودی در حبس به سر می برند. حتی ممکن است برخی شاهزادگان دستگیرشده، به اعدام یا حبس ابد محکوم شوند.بن سلمان در یکی از اقدامات خود، محمد بن نایف، ولی عهد سابق و برادر پادشاه فعلی عربستان را بازداشت کرده است. با همه این اوصاف، به نظر می رسد اصلی ترین هدف "بن سلمان" از بازداشتهای اخیر ، یکی زمینه سازی برای حذف همه مخالفان خود در دربار سعودی ودیگری، کنار زدن شاهزاده "احمد بن عبدالعزیز" است.
کمتر کسی در خاندان سعودی، می تواند جایگاه شاهزاده احمد بن عبدالعزیز را منکر شود! این فرد، وارث قانونی تخت پادشاهی بن سلمان محسوب می شود. طبق یک سنت پذیرفته شده در خاندان سعودیها، پس از پادشاه متوفی، قدرت به برادر زنده وی خواهد رسید. از سوی دیگر، مطابق منشور پادشاهی خاندان عبدالعزیز، تا زمانی که پسران وی زنده هستند، قدرت به نوه های وی نمی رسد. از این رو تا زمانی که احمد بن عبدالعزیز زنده باشد، طبق قانون قدرت دیگر به محمد بن سلمان نمی رسد. فراتر از آن، بسیاری از اعضای خاندان سعودی معتقدند که محمد بن سلمان به سبب سن و سال اندک، بی تجربگی و تجربیاتی مانند شکست در جنگ یمن، صلاحیت رسیدن به مقام پادشاهی را پس از مرگ پدر خود بن سلمان نخواهد داشت. احمد بن عبدالعزیز 78 سال سن دارد و بن سلمان، یک جوان 30 ساله است.
در هر حال، بازداشت برادر پادشاه و عموی بن سلمان، نشان می دهد که ولیعهد سعودیها زمان مرگ پدر خود را بسیار نزدیک می داند و از اکنون قصد دارد برای جلوگیری از به قدرت رسیدن احمد بن عبدالعزیز و طرفداران وی در دربار سعودی، زمینهسازی کند.
دستگیری دهها شاهزاده سعودی
منابع آگاه در ادامه افشا کردند که محمدبنسلمان ، طی روزهای اخیر دستور دستگیری دهها نفر از شاهزادگان سعودی را صادر کرده است. این شاهزادگان، از سوی بن سلمان متهم هستند که برای جلوگیری از حضور وی در مسند قدرت (پس از مرگ ملک سلمان ) دسیسه چینی کردهاند. سایت انگلیسی میدل ایست آی به نقل از برخی منابع موثق در دربار سعودی اعلام کرده است اخیر ا بن سلمان بعد از عملیات بازداشت شاهزادگان، دستور داده حمایت خود را از او اعلام کنند، برخی آنها از طریق توییتر این را اعلام کردهاند.خبرگزاری رویترز نیز در این خصوص مینویسد: «عربستان سه شاهزاده برجسته از جمله احمد بن عبدالعزیز، شاهزاده محمد بن نایف، برادرزاده ملک سلمان را به ادعای طرح و نقشه برای کودتا بازداشت کرده است.محمد بن سلمان، ولیعهد و پسر ملک سلمان و حاکم دوفاکتوی عربستان از زمان براندازی محمد بننایف و کنار زدن او از کرسی ولیعهدی در سال ۲۰۱۷ تقلا برای تقویت قدرت خود را آغاز کرده است.در همان سال محمد بن سلمان تعدادی از اعضای خاندان سلطنتی و شخصیتهای برجسته سعودی را در داخل هتل ریتز کارلتون در قالب پویش مبارزه با فساد بازداشت کرد که ضربهای به وجهه او در داخل و خارج وارد کرد.پنج منبع بر خبر بازداشت دو شاهزاده احمد و محمد بن نایف در عملیات اخیر بازداشتها مهر تایید زدند.» با این حال برخی منابع، روایت دیگری از نحوه دستگیری محمد بن نایف و نواف برادر وی دارند. برخی معتقدند محمد بن نایف و نواف برادر ناتنیاش روز جمعه زمانی که در چادر خصوصی خود در صحرا بودند، بازداشت شدند.دو منبع نیز گفتند، شاهزاده احمد بن عبدالعزیز که اصلیترین رقیب بن سلمان در کسب مسند پادشاهی محسوب میشود، در منزلش بازداشت شده است.
هدف بن سلمان از دستگیریهای اخیر
بیشتر تحلیلگران معتقدند دستگیریهای گسترده و جنجالی اخیر، تنها با یک هدف ، یعنی قبضه کردن مطلق قدرت از سوی بن سلمان و خط و نشان کشیدن صریح برای مخالفانش صورت گرفته است .بر این اساس، با دستگیری امثال احمد بن عبدالعزیز و محمد بن نایف، دیگر در برابر او هیچ رقیبی وجود ندارد که اعتراضی به تکیه زدنش بر تخت سلطنت بکند.این دقیقا همان چیزی است که بن سلمان میخواهد!
نکته دیگری که تحلیلگران مسائل عربستان مطرح میکنند، به وضعیت آشفته دربار سعودی باز میگردد. اگرچه در ابتدا ،شایعه مرگ پادشاه فعلی سعودیها ( ملک سلمان) مطرح شد، اما هم اکنون مشخص شده است که وی زنده، اما در وضعیت بغرنجی قرار دارد. پزشکان دربار معتقدند که ملک سلمان ماهها و بلکه هفتههای آخر حیات خود را سپری میکند. همین مسأله بنسلمان را بر آن ساخته است تا در همین روزهای واپسین و با حمایت پدر خود،حذف مخالفان را به سخت ترین نحو ممکن کلید بزند. بدیهی است که هیچ کس نیز در شرایط فعلی، قدرت اعتراض به بن سلمان را ندارد، زیرا خود نیز دستگیر شده یا از بین خواهد رفت!
ماجرای بیانیه جنجالی چیست؟
برخی منابع در دربار سعودی نیز از احتمال صدور بیانیهای جنجالی و بیسابقه از سوی ملکسلمان پادشاه عربستان و پسرش محمد خبر میدهند. مجتهد، افشاگر مشهور عربستانی با انتشار توییتی در این خصوص نوشته است : «افرادی در گارد سلطنتی و قصر خبر دادند که امکان دسترسی به پادشاه به خاطر نگرانیهای پزشکی، وجود ندارد. ملک سلمان در حال آماده سازی بیانیهای با امضای خود مبنی بر کناره گیری از پادشاهی به نفع پسرش است. این که دقیقا چه اتفاقی برای پادشاه افتاده است را بعدا میگویم!»
اگرچه هنوز این بیانیه جنجالی صادر نشده است، اما نباید فراموش کرد که دستگیریهای گسترده فعلی و حذف همه رقبای بن سلمان برای احراز پست پادشاهی، دیگر جایی را برای مانور مخالفان ولیعهد فعلی عربستان باقی نگذاشته است. آنچه اخیرا در عربستان رخ داده است، نوعی کودتای آشکار علیه مخالفان بنسلمان بوده است؛ کودتایی که کسی بابت آن، از پادشاه سعودیها و فرزندش محمد بن سلمان بازخواست نمیکند.
بهانه بن سلمان برای دستگیری احمد بن عبدالعزیز
در میان دستگیر شدگان، نام احمد بن عبدالعزیز بیش از هر فرد دیگری خودنمایی میکند. او فرزند 78 ساله عبدالعزیز و برادر ملک سلمان و عموی محمد بن سلمان است. به عبارت بهتر، احمدبنعبدالعزیز تنها فردی است که به لحاظ شرایط عمومی مندرج در منشور پادشاهی عبدالعزیز، میتواند پس از مرگ برادرش ، سمت پادشاهی را احراز کند. شاهزاده احمد بن عبدالعزیز که اخیرا حرف و حدیثهایی درباره مخالفتش با سیاستهای بن سلمان بوده، نارضایتی خود را نسبت به تصمیم بستن مکه و مدینه (حرمین شریفین) به بهانه هراس از شیوع ویروس کرونا ابراز کرده بود.با این حال برخی منابع مطلع تکذیب کردند که شاهزاده احمد و محمد بن نایف تصمیم به کودتا علیه محمد بن سلمان داشته باشند.
اولتیماتوم بن سلمان جواب میدهد؟
بسیاری از منابع سعودی مرتبط با خاندان سعودی از جمله «مجتهد» از بروز اختلافات بسیار جدی میان هزاران شاهزاده سعودی در داخل و خارج از دربار خبر میدهند. بر این اساس، حتی اگر محمد بن سلمان بتواند با استفاده از سیاست سرکوب شاهزادگان مخالف خود بر مسند قدرت بنشیند، هر لحظه امکان کودتا در دربار سعودیها و وقوع رخدادهای غیر قابل پیش بینی در ریاض وجود دارد. در چنین شرایطی محمد بن سلمان از میزان حمایت مطلق مقامات آمریکایی از خود نیز اطمینان چندانی ندارد.با این حال جرد کوشنر، مشاور ترامپ و دوست صمیمی بن سلمان درکاخ سفید به وی اطمینان داده است که تا زمان حضور ترامپ در قدرت، از محمد بن سلمان و قدرت گرفتن آن در راس معادلات سیاسی و اجرایی ریاض حمایت خواهد شد. در هر حال، باید در انتظار تحولات غیرقابل پیش بینی و خاص در ریاض و آشیانه سعودیها بود.
بن سلمان و دردسری به نام «منشور عبدالعزیز»
محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی دستگیری های گسترده ای را در ریاض به راه انداخته است! منابع خبری متعدد فاش کرده اند که دهها تن از شاهزادگانی که هر یک با نحوی با سیاستهای بن سلمان و جانشینی وی در قدرت مخالف هستند،به دستور ولیعهد سعودی در حبس به سر می برند. حتی ممکن است برخی شاهزادگان دستگیرشده، به اعدام یا حبس ابد محکوم شوند.بن سلمان در یکی از اقدامات خود، محمد بن نایف، ولی عهد سابق و برادر پادشاه فعلی عربستان را بازداشت کرده است. با همه این اوصاف، به نظر می رسد اصلی ترین هدف "بن سلمان" از بازداشتهای اخیر ، یکی زمینه سازی برای حذف همه مخالفان خود در دربار سعودی ودیگری، کنار زدن شاهزاده "احمد بن عبدالعزیز" است.
کمتر کسی در خاندان سعودی، می تواند جایگاه شاهزاده احمد بن عبدالعزیز را منکر شود! این فرد، وارث قانونی تخت پادشاهی بن سلمان محسوب می شود. طبق یک سنت پذیرفته شده در خاندان سعودیها، پس از پادشاه متوفی، قدرت به برادر زنده وی خواهد رسید. از سوی دیگر، مطابق منشور پادشاهی خاندان عبدالعزیز، تا زمانی که پسران وی زنده هستند، قدرت به نوه های وی نمی رسد. از این رو تا زمانی که احمد بن عبدالعزیز زنده باشد، طبق قانون قدرت دیگر به محمد بن سلمان نمی رسد. فراتر از آن، بسیاری از اعضای خاندان سعودی معتقدند که محمد بن سلمان به سبب سن و سال اندک، بی تجربگی و تجربیاتی مانند شکست در جنگ یمن، صلاحیت رسیدن به مقام پادشاهی را پس از مرگ پدر خود بن سلمان نخواهد داشت. احمد بن عبدالعزیز 78 سال سن دارد و بن سلمان، یک جوان 30 ساله است.
در هر حال، بازداشت برادر پادشاه و عموی بن سلمان، نشان می دهد که ولیعهد سعودیها زمان مرگ پدر خود را بسیار نزدیک می داند و از اکنون قصد دارد برای جلوگیری از به قدرت رسیدن احمد بن عبدالعزیز و طرفداران وی در دربار سعودی، زمینهسازی کند.