تناقضات قرنطنیه و سرگردانی مردم

تناقضات قرنطنیه و سرگردانی مردم

دكتر احمد نادری رئیس موسسه تحقیقات و مطالعات اجتماعی دانشگاه تهران


از زمان همه‌گیری ویروس كرونا در ایران، بحث قرنطینه و تعطیلی طولانی‌مدت كشور مطرح شد. بحثی كه از همان ابتدا همراه بود با ایجاد اختلاف‌نظر عمیق میان متخصصان درمانی، كارشناسان وزارت بهداشت و تیم تصمیم‌گیری دولت. در هفته‌های گذشته شاهد بودیم هیچ كدام از این افراد نه در موضوع قرنطینه و نه در سایر موضوعات مربوط به كرونا، حرف یكدیگر را قبول ندارند. به این صورت كه غالبا كارشناسان بهداشتی حرفی را می‌زنند، اما رئیس‌جمهور و اطرافیان او این حرف را نمی‌پذیرند و به شكل دیگری عمل می‌كنند.
از سویی دیگر، با بررسی صحبت‌های مسوولان دستگاه‌های گوناگون كشور و برخی كارشناسان خبره بهداشتی و درمان در هفته‌های گذشته می‌توان متوجه این نكته شد كه از زمان مطرح شدن بحث قرنطینه در ایران، بسیاری از متخصصان بهداشتی، برخی مدیران شهری و حتی تعدادی از فرماندهان نظامی تاكید داشتند كه برای قطع زنجیره انتقال این ویروس، لازم است مدل‌های سختگیرانه‌ای از قرنطینه در كشور اعمال شود. اما دولت تا توانست اجرای ضوابط این مساله را به تاخیر انداخت و ما فرصت طلایی نیمه اسفند تا نیمه فروردین برای اعمال قرنطینه سراسری در كشور را از دست دادیم و اگر چنین برنامه‌ای اجرا می‌شد، احتمالا اكنون باید سیر نزولی شیوع كرونا در كشور را مشاهده می‌كردیم. اما رئیس‌جمهور با ارائه تحلیل‌های نادرست جلوی این پیشنهاد ایستاد و با اجرای قرنطینه مخالفت كرد. اكنون هم شاهد آن هستیم كه از ابتدای این هفته، ادارات و واحدهای صنفی به صورت غیررسمی بازگشایی شده‌اند و بر اساس مصوبه ستاد ملی مدیریت كرونا، بیشتر صاحبان مشاغل قرار است از 23 فروردین در شهرستان‌ها و از 30 فروردین در تهران روال عادی كسب‌وكار خود را از سر بگیرند. اتفاقی كه براساس پیش‌بینی‌های كارشناسان بهداشتی قطعا به اوج‌گیری دوباره آمار مبتلایان به این بیماری در كشور منجر خواهد شد. زیرا این ویروس همچنان به صورت گسترده در سطح جامعه جولان می‌دهد.
حال در این شرایط، برخی نمایندگان مجلس طرحی سه فوریتی را برای تعطیلی یك ماهه كشور مطرح كردند. طرحی كه البته غالب نمایندگان با آن مخالفت كردند و از دستور كار مجلس شد. این اتفاق در شرایط كنونی كشور باعث ناامیدی مردم می‌شود؛ چراكه وقتی بیشتر كشورهای دنیا مدل‌های سختگیرانه‌ای از قرنطینه را در محدوده‌های سرزمینی خود اجرا كرده‌اند، مطرح شدن طرح قرنطینه در ایران و رد شدن آن به هیچ وجه پیام خوبی را به جامعه منتقل نمی‌كند. البته باید توجه داشت این طرح در نهادی مطرح شد كه از ابتدای شیوع كرونا در كشور، به تعطیلی خودخواسته رفته بود و به نوعی خود می‌خواست از تصمیم‌گیری‌های مربوط به شرایط كرونایی كنار گذاشته شود. در واقع، تا پیش از مطرح شدن این طرح به نظر می‌رسید مجلس به هیچ وجه دغدغه‌ای برای رفع بحران كرونا در كشور ندارد، چراكه اگر نمایندگان این دغدغه را داشتند، می‌توانستند بدون تعطیل كردن مجلس، از همان ابتدا به صورت جهادی پای كار بایستند و نقش لازم را در ستاد ملی مدیریت كرونا نیز ایفا كنند.
در مجموع باید گفت رد شدن طرح تعطیلی یك ماهه كشور در مجلس و دیگر تناقضات موجود در سخنان مسوولان درباره موضوع قرنطینه، باعث ناامیدی و سردرگمی آحاد جامعه شده است. اكنون مردم از خود سوال می‌كنند مگر فكری جدی به حال قطع زنجیره انتقال ویروس كرونا شده است كه دولت آنها را به از سر گیری فعالیت‌های اقتصادی فرامی‌خواند و همچنین اگر دولت می‌خواهد مشاغل گوناگون بازگشایی شوند، پس چرا برخی مقامات از شلوغی خیابان‌ها ابراز نگرانی می‌كنند؟ این موضوعات نوعی سرگردانی و كلافگی را برای مردم و كاهش سرمایه اجتماعی را برای نظام به همراه دارد.