دو سال پس از خروج آمریکا از برجام تحلیل‌های مختلفی نسبت به این توافق، عملکرد آمریکا، عملکرد ایران و اقدامات سایر اعضا مطرح می‌شود،اما آنچه مسلم است این‌که برجام فوایدی را که مورد انتظار ایران بود به همراه نداشت. حتی در دولت قبلی آمریکا نیز برجام به‌صورت مرتب نقض شده و برخلاف تعهدات رفتار می‌شد و حتی تحریم‌های جدیدی نیز علیه ایران اعمال شد، این در حالی بود که جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا تعهدات خود را به‌طور کامل اجرایی کرد.
رفتار دولت آمریکا بعد از روی کار آمدن ترامپ در برخورد با برجام تندتر شده و تمام تعهدات را زیر پا گذاشت به این ترتیب بهره چندانی از برجام نبردیم، اما بعد از گذشت یک‌سال و اندی از خروج آمریکا از برجام به‌تدریج پنج گام را در راستای کاهش تعهدات خود و اعمال فشار به اروپا برداشتیم که  به این ترتیب می‌توان گفت برنامه هسته‌ای کشورمان تقریبا به شرایط عادی برگشته است.
اروپا بعد از کاهش تعهدات از سوی ایران با وجود تهدیدات و بیانیه‌ها واکنش دیگری نداشت و این نشان داد که طرف مقابل چندان دستش پر نیست، زیرا وقتی ایران شروع به کاهش تعهدات کرد، عده‌ای سخن از ارسال پرونده ایران به شورای امنیت و اتفاقات اینچنینی می‌کردند در حالی‌که هیچ اتفاقی رخ نداد.
امروز نیز برجام به شکل رسمی وجود دارد و به‌واسطه گام‌های برداشته شده کشورمان، دستمان نیز به‌خصوص در حوزه تحقیق و توسعه بازتر شده است.
ایران در حال حاضر به‌واسطه پنج گام، تعهدات برجامی خود را به حالت تعلیق درآورده است؛ بنابراین ضرورتی ندارد که اقدام دیگری انجام دهد. آنچه برای جمهوری اسلامی ایران اهمیت دارد، این است که همچنان افکار عمومی جهان، آمریکا را مقصر شرایط موجود بدانند، مگر این‌که اروپا و آمریکا اقدامی در شورای امنیت انجام داده  یا از مکانیسم ماشه علیه ایران استفاده کنند در این صورت رفتار ایران نیز متفاوت خواهد بود.
در صورتی که آمریکا تحریمی را در شورای امنیت مطرح و اروپا نیز از مکانیسم ماشه استفاده کند، شرایط تغییر می‌کند و به‌رغم این‌که ایران تا کنون مایل نبوده باعث ویرانگری برجام شود، باید از برجام خارج شود، همان‌گونه که وزیر خارجه کشورمان نیز تاکید کرده که  برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل از یکدیگر مجزا نیستند.
اروپا می‌داند همراهی با آمریکا در این مورد به معنای پایان برجام است، به‌همین دلیل علی‌القاعده آنها نمی‌خواهند کار به آنجا برسد و در عین حال چین و روسیه هم بارها در این مورد اعلام مخالفت کرده‌اند.
البته بارها نیز شاهد بوده‌ایم زور آمریکا به اروپا رسیده ،اما شرایط چین و روسیه متفاوت است و آنها مستقل‌تر بوده و نسبت به گذشته قدرتمندتر و تقابلشان با آمریکا بیشتر شده است. در عین حال باید ببینیم چه می شود.
در این مدت دستگاه دیپلماسی کشور باید به رایزنی‌های خود ادامه داده و برای همه شفاف سازی کنیم که انجام چنین کاری از سوی آمریکا باعث پایان یافتن برجام می‌شودوهزینه‌هایش بیشتر از تصور برخی است. تصویب قطعنامه‌ای در شورای امنیت صرفا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران به معنی از بین بردن برجام است و جمهوری اسلامی آن را تحمل نخواهد کرد. این موضوع به کشورهای عضو شورای امنیت باید تفهیم شود تا آنها تصور نکنند موضوع کوچکی است و می توان آن را بدون پرداخت هزینه انجام داد.‌