آموزش برای سرقت و جیب‌بری در مترو
مسافرانی که روزانه سوار مترو می‌شوند، از هر قشر و گروهی می‌توانند باشند. پزشک یا پرستار، کارگر روزمزد یا بازاری، معلم یا کارمند و مدیر کارخانه. خیلی‌هایمان با دیدن مسافران، شاید متوجه نشویم که یک یا چند نفر از آنها ممکن است با هدف سرقت وارد قطار شده باشند. یکی از این سارقان، دختر 15 ساله‌ای بود که وقتی پس از یک ماه، فوت و فن سرقت و جیب بری را از بستگانش یاد گرفت، به عنوان مسافر وارد مترو شد و از زنان سرقت کرد. ماجرا از آن‌جا شروع شد که زنی با مراجعه به مرکز پلیس تهران، از به سرقت رفتن کیفش هنگام خروج از یکی از ایستگاه‌های متروی تهران خبر داد.
پس از تشکیل پرونده‌ای در خصوص این سرقت، تحقیقات آغاز شد تا این که چند زن دیگر همه به مرکز پلیس مراجعه و شکایت‌های مشابهی را مطرح کردند. با اطلاعاتی که ماموران از شاکیان به دست آورده بودند، متوجه شدند همه مالباختگان در دام یک سارق گرفتار شده‌اند. درحالی‌که جستجو برای دستگیری سارق مرموز ادامه داشت، زنی با مرکز فوریت‌های پلیسی 110 تهران تماس گرفت و از دستگیری یک دختر 15 ساله سارق خبر داد. بعد از این تماس، ماموران به محل حادثه در ایستگاه امام خمینی تهران اعزام شدند و با تحویل گرفتن دختر سارق، وی را همراه مالباخته به مرکز پلیس انتقال دادند.
ماموران ابتدا به تحقیق از مالباخته پرداختند و او در این‌باره گفت:« آن روز باید به محل کارم می‌رفتم و خیلی عجله داشتم حتما به قطار برسم. ایستگاه مترو مثل همیشه خیلی شلوغ بود و به زحمت توانستم سوار قطار شوم. پس از سوار شدن، احساس کردم دختری نوجوان سایه به سایه مرا تعقیب می‌کند. به این موضوع توجهی نکردم. وقتی قطار به ایستگاه رسید، هنگام پیاده شدن کمی عقب‌تر رفتم تا مسافران پیاده شوند که ناگهان متوجه وجود دستی روی کیفم شدم. در همین لحظه بود که مچ دست سارق را گرفته و بلند فریاد زدم دزد، دزد! چند لحظه بعد وقتی مسافران کمی از من فاصله گرفتند، فهمیدم مچ دست همان دختری را گرفته‌ام که قصد سرقت از مرا داشت.»
پس از ثبت اظهارات مالباخته، دختر نوجوان سارق هم برای ادامه تحقیقات به پایگاه دوم آگاهی تهران منتقل شد و در بازجویی‌ها اعتراف کرد:« پدرم از من می‌خواست تا با سرقت از مردم، هزینه اعتیادش را تامین کنم که نمی‌پذیرفتم، تا این که تسلیم خواسته‌اش شدم. بنابراین یک ماه از سوی خاله و دخترخاله‌اش سرقت را آموزش دیدم و چند بار نیز همراه آنها سرقت کردم، تا این که پدرم از من خواست تنهایی سرقت کنم. برای همین، به عنوان مسافر وارد واگن بانوان می‌شدم و با استفاده از شلوغی واگن، اموال مسافران را سرقت می‌کردم، اما با هوشیاری مسافر در نهایت توسط پلیس دستگیر شدم.»

 حضور محسوس و نامحسوس پلیس در مترو 
به گفته رئیس پلیس متروی پایتخت، پلیس با حضور فعال و اشراف اطلاعاتی در ایستگاه‌های مترو به فرد یا افرادی که نیات پلید دارند، اجازه نمی‌دهد امنیت مردم را به مخاطره بیندازند. تا آنجا که به گفته او، از مهر98 تا‌کنون 157 سارق و جیب‌بر در مترو دستگیر شده‌اند. 
در ماجرای  سرقت و جیب‌بری دیگری که بهمن 98 رخ داد و سرهنگ عطااللهی نیز آن را تعریف‌کرد، ماموران پلیس مترو در حال گشت زنی در ایستگاه 15 خرداد به دو مرد تقریبا 40 ساله که در حال رد‌و‌بدل کردن گوشی تلفن همراه بودند، مشکوک شدند. یکی از این دو نفر در بین مسافران رفت و همراه مسافران سوار مترو شد و قبل از این‌که درهای قطار بسته شود، یک دستگاه تلفن همراه را از بین درِ  در حال بسته شدن قطار، تحویل نفر دوم داد و خود فرد با قطار به ایستگاه بعد رفت. در حالی که متهمان برای دومین جیب‌بری آماده می‌شدند، ماموران که آنها را زیر نظر داشتند وارد عمل شده و موفق به دستگیری هر دو متهم شدند و طعمه دزدان را نیز که در صحنه حضور داشت، از مترو پیاده کردند. در بازرسی از متهمان چهار دستگاه گوشی سرقتی کشف شده و گوشی تلفن همراه یکی از طعمه‌ها که از قطار مترو پیاده شده بود نیز به او تحویل داده شد. در تحقیقات از هر دو متهم مشخص شد آنها در مدت کوتاهی بیش از 40 فقره سرقت انجام داده بودند.
رئیس پلیس متروی پایتخت در ادامه گفت:« نتیجه اقدامات سختگیرانه امنیتی، حضور محسوس و نامحسوس پلیس در واگن‌های مترو و تامین امنیت در بیش از 280 کیلومتر خطوط ریلی است. بر همین اساس، طی چند ماه گذشته پنج تیم کلاهبرداری در مترو و در پوشش دستفروشی دستگیر شدند. این افراد طی چند ماه گذشته دست به کلاهبرداری از مردم در پوشش دستفروش زده بودند. شگردشان هم این بود که به صورت برنامه‌ریزی شده و استفاده از تیم‌های دو سه نفره  و در پوشش دستفروش، به واگن‌ها رفته و در زمان فروش اشیاء و وسایل خود، پس از گرفتن کارت عابربانک مسافر،  دو بار کارت را بر دو دستگاه مختلف که یکی از آنها اسکیمر بود می‌کشیدند. بجز موارد سرقت، شش نفر نیز به دلیل اخاذی و زورگیری دستگیر شدند و در عین حال، بیش از 30 کیلوگرم مواد مخدر را هم در مترو کشف و ضبط کردیم.»
با وجود اقدامات امنیتی پلیس، این‌که چرا سارقان و جیب‌بران، مترو را به عنوان محلی برای سرقت انتخاب می‌کنند، سوالی است که شاید بسیاری از مردم آن را ندانند و به همین دلیل نیز اقدامات مراقبتی را نیز جدی نمی‌گیرند. کارشناسان در گفت‌وگو با تپش ابعاد دیگری از نیات سارقان مترویی را آشکار می‌کنند.

تغییر شگرد با ورود کرونا
جدا از مشکلات ادامه‌داری که ویروس کرونا برای مردم و جهان ایجاد کرد، اما در حوزه جرم هم آثار مثبتی به همراه داشت. این نکته‌ای است که رئیس پلیس متروی پایتخت روی آن تاکید داشت و گفت: با شیوع کرونا در کشور ، ما شاهد کاهش جمعیت در ایستگاه‌های مترو بودیم و به همین دلیل نیز بسیاری از جرائم مانند سرقت و جیب‌بری کاهش پیدا کرد. 
با این حال، ممکن است باز هم سرقت‌هایی رخ دهد و لوازم مسافران به سرقت برود. به همین دلیل به مالباختگان توصیه می‌کنیم پس از سرقت بلافاصله به پلیس مترو که در تمام ایستگاه‌ها حضور دارند، مراجعه کنند تا در مورد سرقت برای‌شان پرونده تشکیل 
شود. 
حال با تغییر وضعیت جهان با توجه به کرونا، جرائم مترو هم تغییر پیدا کرده و برخی مجرمان که با خلوتی مترو کار و کاسبی‌شان کساد شده است جای خود را به مجرمانی داده اند که خلوتی یا شلوغی محل جرم برایشان فرقی نمی کند. 
یک دسته از این مجرمان، سارقان اسکیمری هستند که با کپی کارت بانکی طعمه‌هایشان از حساب آنها سرقت می‌کنند. 
این دزدان در پوشش دستفروش در واگن‌ها پرسه می‌زنند و در یک لحظه حساب طعمه‌های خود را خالی می‌کنند. 
افزایش این شیوه باعث شد، چندی قبل مدیرعامل مترو در این باره هشدار دهد . 
نوبخت  در توصیه‌ای به مردم گفت: مردم قبل از هر خریدی در مترو  یا در فروشگاه و یا هر مکان دیگر باید نکات اولیه امنیتی را رعایت کنند. 
شهروندان نباید کارت‎ خود را در اختیار کسانی که به هویت آنها اطمینان ندارند قرار دهند.
همان‌طور که رئیس پلیس مترو هم در نشست خبری‌اش تایید کرد: پنج باند که در پوشش دستفروش و با روش اسکیمر در متروی تهران سرقت می‌کردند از سوی پلیس دستگیر شدند.

مترو؛ آشیانه جیب‌برهای حرفه‌ای
دکتر آرش حقیقت‌فرد / جرم‌شناس
بعضی سارقان عمدتا در مکان‌هایی اقدام به سرقت می‌کنند که به آن، کُنام‌های جرم گفته می‌شود. کُنام‌های جرم به مکان‌هایی مثل مترو، خیابان‌های شلوغ، ورزشگاه‌ها و اتوبوس‌های شلوغ اطلاق می‌شود که باوجود این‌که  فرار کردن مجرم و جیب بر در این مکان‌ها سخت است، اما درصد موفقیت سرقت در آن هم بالاست. در بین این‌ها، اتوبوس و مترو مستعدتر از بقیه نقاط برای انجام سرقت به‌شمار می‌روند. چون افراد پول نقد، اشیای با‌ارزش و کارت‌های بانکی متعدد خود را به ورزشگاه‌ها نمی‌برند، اما افرادی که با مترو رفت‌و‌آمد می‌کنند، اغلب اشیای ارزشمندشان را نیز همراه خود دارند.
 سارقان و جیب‌برهایی که در مترو فعالیت می‌کنند، جزو حرفه‌ای‌ترین مجرمان به شمار می‌روند، زیرا هر مجرمی جرات نمی‌کند در مترو اقدام به سرقت کند. چون اگر گیر نیفتد، با موفقیت کارش را انجام داده و اگر گیر بیفتد، شانس فرار ندارد. به همین دلیل است که اغلب کیف‌زنان حرفه‌ای‌تر در اماکنی مانند مترو کار می‌کنند، اما جیب‌برهای خشن‌تری که کمتر مهارت دارند، در خیابان‌ها و اماکن خلوت دست به سرقت می‌زنند. 
اما این‌که چه مولفه‌هایی باعث می‌شود تا حرفه‌ای‌ترین سارقان، مترو را برای سرقت انتخاب کنند، باید گفت، در جرم‌شناسی مبحثی به نام پیشگیری بر مبنای شرایط محیط وجود دارد که در آن به یک‌سری از شاخص‌ها که مترو را به مکان مناسبی برای ارتکاب جرم فراهم می‌کند، اشاره شده است. مهمترین مولفه آن، کاهش هوشیاری افراد به‌دلیل شلوغی و عجله زمانی است که مردم در رسیدن به قطار از خود نشان می‌دهند. در چنین شرایطی، مردم تنها به این فکر می‌کنند که سریعترخود را به قطار آماده حرکت برسانند. علت بعدی نیز، حضور دستفروشان است که باعث حواس پرتی مسافران شده و سارقان نیز با استفاده از این حواس پرتی، طعمه‌های خود را انتخاب می‌کنند. 
در خصوص سارقان مترویی، تحقیقی در ایران انجام نشده است، زیرا انجام این کار بستگی زیادی به این دارد که جرم‌شناسان به صورت نامحسوس در این محیط حضور داشته باشند، اما در آمریکا این تحقیق انجام شده و به بعضی راهکارها دست پیدا کرده‌اند تا بتوان آمار سرقت‌ها را در مترو کاهش داد. از جمله راهکارهای مورد استفاده این بود که فضای مترو نباید بیش ازحد شلوغ شود، زیرا زمینه را برای سرقت فراهم می‌کند، دوم این که افراد هوشیار بوده و در اماکن عمومی اشیای با‌ارزش خود مانند طلا و جواهرات و مانند این‌ها را در معرض دید دیگران قرار ندهند، مورد سوم قرار دادن دوربین‌های حافظتی در داخل ایستگاه‌های مترو و به خصوص در نقاطی است که درصد وقوع جرم زیاد بوده. تعبیه این دوربین‌ها و اطلاع رسانی در مورد این‌که دوربین در این نقطه وجود دارد، باعث شده تا میزان وقوع جرم در این نقاط کاهش پیدا کند.
بسیاری از این راهکارها هم در متروی ایران، در سال 87 و زمانی که قرار شد پلیس مستقل مترو ایجاد شود، در ایستگاه‌ها اجرا شد، اما علت موفقیت نسبی آن نیز این بود که شلوغی و تراکم مترو در کشور ما به دلیل کم بودن رام‌های قطار قابل کنترل نبود، در صورتی که آمار جمعیت کاهش پیدا کند، آمار این جرم‌ها نیز به مراتب کاهش پیدا خواهد کرد.
 در ایران و در تمام ایستگاه‌های مترو، پلیس مترو مستقر است و به شکایت‌های شهروندان در موضوعات مختلف ازجمله سرقت رسیدگی می‌کند، اما در آمریکا ، وضعیت به‌گونه دیگری است و تنها در ایستگاه‌هایی پلیس وجود دارد که پرتراکم، شلوغ و مرکزی باشد. این یکی از راهکارهایی بود که اجرای آن باعث شد از میزان نزاع و درگیری در متروی تهران کاسته شود.