نسخه Pdf

یک خــانــواده ایرانی

مروری بر امروز و دیروز بازیگران و تولیدکنندگان سریال همسران

یک خــانــواده ایرانی

همسران، یکی از پر‌بیننده‌ترین سریال‌هایی بود که سال‌73 از شبکه دوی سیما پخش شد و با آن‌که داستان کلی آن ساده و تک خطی درباره زندگی دو خانواده در دو واحد آپارتمان بود؛ اما ماجراهای پیش آمده در این میان آنقدر دیدنی بودند که باعث می‌شد هر هفته خانواده‌ها را پای تماشای آن بنشاند. برای همین هم با وجود گذشت 26‌سال از زمان پخش آن، حالا که از شبکه آی فیلم پخش می‌شود همچنان هم بسیاری دوست دارند آن را تماشا کنند و با مرور خاطرات و گذر زمان با این سریال دوست‌داشتنی خاطره‌بازی و خاطره‌سازی کنند. کمال و مهین، علی و مریم دو زوج یکی میانسال و دیگری جوان بودند که در ابتدا با شروع یک بحث‌و‌جدل سر خالی کردن بار کامیون و اسباب و اثاثیه ارتباط‌شان شروع می‌شود و همین بحث‌و‌جدل به دوستی عمیقی بدل و این صمیمیت هر روز عمیق‌تر می‌شود. به طوری که این صمیمیت به جایی می‌کشد که حتی بعد از مدتی مریم متوجه می‌شود کمال دایی اوست و کمال خواهر‌زاده خود را با همین سادگی و اتفاقی پیدا می‌کند. در این سریال علاوه بر فردوس کاویانی، مهرانه مهین‌ترابی، فرهاد جم و الهام پاوه‌نژاد، بازیگران بزرگ دیگری همچون بهروز بقایی، جمیله شیخی، شهلا ریاحی، جعفر بزرگی، پرستو گلستانی، رامبد جوان، امین حیایی، کمند امیرسلیمانی و... نیز بازی کرده‌اند که در برخی از قسمت‌ها نقش‌آفرینی‌های به‌یاد‌ماندنی داشته‌اند. به بهانه پخش مجدد سریال همسران با آن تیراژ خاص و موسیقی به یادماندنی‌اش، مروری داریم بر بازیگران و عوامل این سریال که توانسته بعد از گذشت بیش از دو دهه همچنان جذاب و دیدنی باشد.

آزاده باقری خبرنگار

فردوس کاویانی
فردوس کاویانی یکی از بازیگران قدیمی این سریال بود که توانست با بازی خوبش خود را به عنوان یک بازیگر توانا بهتر از گذشته معرفی کند. شاید تا قبل از سریال همسران کسی از این بازیگر شناختی نداشت. در حالی که او قبل از سریال همسران در فیلم‌های  آن سفر کرده، اجاره‌نشین‌ها، هامون، بانو، ساوالان، مجموعه محله بهداشت، مجموعه محله برو بیا و... نیز نقش‌آفرینی داشته‌است. اما شهرت اصلی او به بازی در سریال‌های همسران و آژانس دوستی برمی‌گردد و با وجود آن‌که بعد از سریال همسران در آثار موفق دیگری همچون مردان آنجلس، سگ‌کشی، جایی برای زندگی، نارنجی‌پوش، ساکن خانه چوبی، میکس و... بازی کرد و جزو بازیگرانی است که تله تئاترهای بسیاری را در کارنامه خود دارد؛ اما با این حال بسیاری او را با همان سریال همسران و نقش کمال می‌شناسند. 
از جمله اتفاقات اخیری که باعث شد تا فردوس کاویانی پس از سال‌ها خبرساز شود حضور او با چهره رنجور، تکیده و بیمار در سال‌96 بود. او در جشن بازیگران تئاتر که مراسم بزرگداشت خودش با عنوان «شب بازیگر» بود حضور پیدا کرده بود و گفته می‌شد به دلیل دچار شدن به بیماری پارکینسون دچار ضعف جسمانی شده‌است.
فردوس کاویانی که در آستانه 80‌سالگی به سر می‌برد در حال حاضر به گفته پسرش حال مساعدی دارد و در تلاش برای کنترل بیماری است. کاویانی آخرین بار سال‌93 در تالار وحدت بر روی صحنه نمایش رفت و بعد از آن دیگر در خانه به سر می‌برد و مشغول مطالعه و انجام کارهای روزمره‌اش است.

مهرانه مهین‌ترابی 
«واااا کممااااال» این خطاب ساده در سریال همسران یکی از آشناترین کلماتی باشد که به گوش بیننده‌های سریال همسران رسیده باشد. مهرانه مهین‌ترابی که در سریال همسران با عنوان مهین شناخته می‌شد یکی از محبوب‌ترین شخصیت‌های این سریال بود که توانست با بازی روان و طبیعی‌اش به خوبی در دل مخاطبانش بنشیند. 
از‌جمله به‌یاد‌ماندنی‌ترین بازی‌هایی که از مهرانه مهین‌ترابی در یادها و خاطرات باقی مانده‌است بازی در سریال‌های همسران و خانه سبز است که همچنان هم بسیاری از این دو سریال به عنوان بهترین سریال‌های ساخته شده در صدا‌و‌سیما یاد می‌کنند.
برای آن‌که با این بازیگر بیشتر آشنا شوید بهتر است بدانید او با بازی در فیلم سینمایی «گلبهار» در سال 65 پا به عرصه سینما گذاشت و با بازی در سریال «مش‌خیرا... و صندوقچه اسرار» در سال‌70 نیز تجربه بازی در سریال‌های تلویزیونی را کلید زد.
مهین ترابی بعد از بازی در سریال همسران در فیلم‌ها و سریال‌های موفق دیگری نیز همچون خانه سبز، قطار ابدی، راه سوم، آژانس دوستی، داستان یک شهر، بانویی دیگر، نرگس، صاحبدلان، کتابفروشی هدهد، مامور بدرقه، همه بچه‌های من، شمس‌العماره، زمانه، بچه‌های نسبتا بد، دلدادگان و... بازی کرد و آخرین تجربه بازی‌اش نیز در سریال‌های تلویزیونی نیز سریال آرماندو بوده‌است. ضمن این‌که آتش‌بس 2 نیز که سال 93 اکران شد جزو آخرین بازی‌های او روی پرده نقره‌ای است. 

پرستو گلستانی
 مادرش، خواهرزاده شاعر معاصر، مهدی اخوان ثالث است و همین موضوع نخستین نکته‎ای‌است که در هر جا از پرستو گلستانی می‌خوانید به آن اشاره شده است. 
او را بسیاری در سریال همسران به خاطر دارند. بازیگری که در این سریال نقش کسی را داشت که کمی از نظر ذهنی دارای  مشکل بود و با وجود این دل بزرگی داشت. 
شب‌ها ستاره می‌چید و عاشق گوساله‌ای شده بود که کمال آن را به خاطر او به خانه آورد. «خال خالی تنها نه فقط 
خال خالی... »
«درخت دوستی» اولین کار پرستو گلستانی است که سال 66 پخش شد و با وجود بازی در سریال  پدر سالار - که آن هم جزو سریال‌های محبوب سال 73 بود - بسیاری او را از سریال همسران که در همین سال پخش شد به یاد می‌آورند.
ماه مهربان، نوعی دیگر، دنیای شیرین، داستان‌های نوروز، فرار بزرگ، غریبانه، اکسیژن، مرد هزار چهره، به کجا چنین شتابان، مسیر انحرافی، دردسرهای عظیم 1 و 2 و... از جمله دیگر سریال‌هایی است که پرستو گلستانی در آنها به نقش آفرینی پرداخت و علاوه بر این، او در فیلم‌های سینمایی‌ای همچون مجنون، همسر، سرعت، عروس فراری و معبد جان نقش آفرینی کرده است. 
در حال حاضر پرستو گلستانی مشغول تدریس در کلاس‌های بازیگری است و همچنان در تئاتر فعالیت دارد و ترجیح می‌دهد در فیلم و سریال‌های این روزها کمتر بازی کند و حضورش به عنوان مدرس را بیشتر می‌پسندد. 

الهام پاوه‌نژاد 
الهام پاوه‌نژاد از جمله بازیگرهایی است که فعالیت خود را سال 69 با تئاتر آغاز کرد. با این وجود بسیاری او را به عنوان بازیگر در سریال همسران و در نقش مریم، دختر جوانی که تازه ازدواج و زندگی مشترک را آغاز کرده شناختند. چون سریال همسران نیز به عنوان نخستین بازی او در تلویزیون محسوب می‌شود و مانند فرهاد جم استارت کارش را با این سریال زد برای همین توانست در این سریال به شهرت خوبی دست یابد و به عنوان بازیگر آغاز کار خود را بسیار موفق شروع کرد. او بیشترین فعالیت‌اش در تلویزیون بوده و فقط دو فیلم سینمایی دیشب باباتو دیدم آیدا و زندگی با چشمان بسته را در کارنامه سینمایی خود دارد و نقش‌آفرینی در سریال‌های موفقی همچون مدرسه مادربزرگ‌ها، بیداری، به سوی افتخار، یلدا، ترانه مادری و... جزو بازی‌های موفق او به حساب می‌آید.
در سال‌های اخیر هرچند او را در تلویزیون کم‌تر دیده‌ایم اما او را به عنوان بازیگر در سریال‌های شبکه خانگی شاهد هستیم. سریال‌هایی مانند شاهگوش، مانکن و و با تشکر از خانواده رجبی از جمله سریال‌هایی است که پاوه‌نژاد به نقش‌آفرینی در آنها پرداخته است.
الهام پاوه‌نژاد همچنین از فعالان اجتماعی در صفحه مجازی نیز بوده و در صفحه خود پست‌های متفاوتی منتشر می‌کند و از فعالیت‌های گوناگونی که جسته و گریخته‌ انجام می‌دهد، خبر می‌دهد. همچنین او تئاتری را به نام «کافه پولشری» نیز کارگردانی کرده که به دلیل شیوع کرونا متوقف شد و آن را اخیرا بعد از بازگشایی سالن‌های سینما و تئاتر به عرصه نمایش 
گذاشته است. 

فرهاد جم 
مردی با موهای قهوه‌ای روشن بلند، لبخند گشاده و البته جذاب که صدای خاصش نیز او را نسبت به بازیگران آن روزها متفاوت کرده بود. برای همین هم زمان پخش سریال همسران بسیاری از توجه‌ها را به سمت خود جلب کرد. به همین دلیل هم فرهاد جم هنوز هم برای ما «علی» سریال همسران باقی مانده‌است. کسی که در کار طراحی تبلیغات بود و شغلش هم در سریالی که یک طرف قصه گاوداری داشت می‌توانست وجه تمایز بامزه و جالبی را به وجود آورد. علی و مریم در کنار یکدیگر به خوبی توانسته بودند یک زوج تازه به سر خانه و زندگی رفته آن دوران را به نمایش بگذارند. زوجی که شاید در آن زمان در دور و اطراف خودمان هم بسیار دیده بودیم و برای همین هم برایمان جذابیت بیشتری پیدا کرده بود. 
فرهاد جم را این روزها کمتر در تلویزیون چه به عنوان بازیگر و چه مجری می‌بینیم، با این حال او جزو بازیگرانی است که حتی اگر بازی هم نکند فراموش نمی‌شود.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید کار حرفه‌ای فرهاد جم از سال 73 و با همین سریال همسران آغاز شد و حتی کار سینمایی‌اش با عنوان «راه افتخار» ساخته داریوش فرهنگ نیز در همین سال کلید خورد. برای همین هم شاید بتوان سریال همسران را برای این بازیگر تازه‌نفس سکوی پرتابی بدانیم که کمک کرد تا او راهش را بهتر از قبل طی کند.  فرهاد جم یک تفاوت دیگر هم با سایر بازیگران این سریال دارد؛ این بازیگر تجربه اجرا در برنامه‌های مختلف را نیز دارد که «راز سیب» از جمله آنهاست. مسابقه‌ای یاد ماندنی‌ و دوست داشتنی که بسیار هم خاطره‌انگیز و نوستالژی بود. جم به جز اجرای این مسابقه که سال 74 پخش شد و در زمان خودش طرفداران بسیاری را به سمت خود جلب کرد سال 91 نیز تجربه اجرا در مسابقه «از کی بپرسم» را دارد که اتفاقا این مسابقه نیز مخاطبان بسیاری را به سمت خود کشاند. 
دزدان مادربزرگ، تولدی دیگر، خوش رکاب، هنگامه، ستاره حیات و... از جمله سریال‌هایی است که فرهاد جم طی این سال‌ها در آنها بازی کرده و علاوه بر این او تجربه بازی در فیلم‌های سینمایی مانند پری، یاغی، شور زندگی و... را نیز 
در کارنامه خود دارد. 
بازی در نقش روحانی در سریال ستایش 3 سال 97 و فیلم سینمایی  دل بی قرار سال 91 آخرین بازی‌هایی است که  فرهاد جم تا امروز داشته و بعد از آن سال 98 بار دیگر او را در کسوت مجری از شبکه چهار و در برنامه «خانه تو» دیده‌ایم. او اخیرا گفته بود دو کتاب چاپ کرده‌ و در حال حاضر و در روزهای کرونایی بیشتر وقتش را صرف بازنویسی کتاب سوم‌اش می‌کند. 

بهروز بقایی 
با وجود آنکه چهره‌اش را در سریال‌های مختلف دیده‌ایم، اما سریال‎هایی که ساخته است را هم فراموش نکرده‌ایم. کسی که یار غار مسعود رسام و بیژن بیرنگ بوده و علاوه بر سریال همسران در مجموعه‌های بسیاری همچون سیب خنده، خانه سبز، قطار ابدی، نوعی دیگر، دنیای شیرین، دنیای شیرین دریا و... نیز همکاری‌های موفقی داشته است.
بهروز بقایی در سریال همسران یک نقش خاص، متفاوت و دوست‌داشتنی داشت و با وجود آنکه فقط در چند قسمت از این سریال حضور داشت، اما توانست به خوبی از نقش خود برآید و در یاد و خاطره‌ها به عنوان یک بازیگر در این سریال شناخته شود. 
و «با تشکر از خانواده رجبی» آخرین کاری است که بهروز بقایی به عنوان بازیگر در آن حضور دارد و به وقت خماری نیز سال 96 آخرین کار سینمایی این چهره محبوب است. بهروز بقایی نیز مانند دیگر بازیگران این سریال جزو بازیگران مطرح در زمینه تئاتر است که آخرین کارش مربوط به تئاتر «آپرکات» بوده که سال 98 روی صحنه رفت.
سربداران، کوچک جنگلی، نیمه تاریک ماه، دزدان مادربزرگ، به کجا چنین شتابان و... از جمله کارهای موفقی بوده که او به عنوان بازیگر در آن حضور داشته و تازه چه خبر همسایه، نوروزی‌ها، قطار ابدی، دنیای شیرین، دنیای شیرین دریا و... نیز از بهترین ساخته‌های 
این هنرمند به حساب می‌آید.
با وجود آنکه بهروز بقایی سال 88 دچار سکته مغزی و قلبی شد و مدتی را در دوران نقاهت به سر برد، اما همچنان دست از فعالیت نکشیده است. به طوری که او را در برنامه خندوانه 
سال 94 در قسمتی که به عنوان گزارشگر حضور داشت نیز دیدیم که یکی از بخش‌های جذاب و دوست داشتنی این مجموعه به حساب می‌آمد. 
آخرین خبرهایی که از او در دست است این بوده که او هم دچار ویروس کرونا شده که با قرنطینه و مراقبت‌های مناسب توانست این ویروس را از خود دور کند و خانه نشینی و استراحت در این روزها را در دستور کار خود قرار داده است؛ البته چندی پیش فرهاد بشارتی یکی از بازیگران دنیای شیرین دریا در گفت‌وگویی به این نکته اشاره کرده بود که قرار است سری جدید دنیای شیرین دریا ساخته شود که از مشاوره‌های بهروز بقایی کمک گرفته خواهد شد.

بیژن بیرنگ، کارگردان و نویسنده
نامش را همه در تیتراژ سریال‌های دوست داشتنی بسیاری دیده‎اند. شاید بسیاری با چهره او آشنایی نداشته باشند، اما با نام و کارهایی که از خود به یادگار گذاشته کمتر کسی است که با شنیدن نامش چشم‌هایش را تنگ کند و بگوید این نام‌ را یک جایی شنیده است. همه در اولین ثانیه او را و کارهایش را به یاد می‌آورند. 
بیژن بیرنگ جزو کارگردان‌ها، تهیه‌کننده‌ها و نویسنده‌هایی است که توانسته طی فعالیت‌های خود آثار به یاد ماندنی بسیاری در بخش طنز و کودک و نوجوان به یادگار بگذارد. 
او به همراه رفیق شفیقش مرحوم مسعود رسام توانستند آثاری مانند علی و غول جنگل، محله برو بیا، همسران، خانه سبز، چاق و لاغر، این خانه دور است، دنیای شیرین، دنیای شیرین دریا، تولدی دیگر، مجید دلبندم و... را بسازند و در حال حاضر پس از گذشت سال‌ها خاطرات نوستالژیکی را از خود به یادگار بگذارند. 
البته سال هاست که دیگر او را در تیتراژ برنامه‌های تلویزیونی مختلف نمی‌بینیم و فعالیت‌هایی در شبکه خانگی همچون عشق تعطیل نیست و هی‌جو، شام ایرانی، قصه عشق، سیندرلا و... را شاهد بوده‌ایم که البته به موفقیت کارهای قبلی‌اش نمی‌رسد و حتی سریالی مانند عشق تعطیل نیست بعد از پنج قسمت ساخت آن متوقف می‌شود که به دلیل وجود حاشیه‌هایی این اتفاق 
رخ داد. 
خودش یکی از دلایلی که معتقد است باعث کمرنگ شدنش در تلویزیون شده را این می‌داند که دوره او برای مدیران دیگر به سر آمده و جذابیتی برای آنها ندارد برای همین هم این تغییر سلیقه باعث شده تا دیگر حضور او و کسانی که در دهه 60 و 70 فعالیت بسیاری داشته‌اند، کمرنگ‌تر از گذشته باشد.  

مسعود رسام، کارگردان و تهیه کننده
متاسفانه او را زود از دست دادیم و بیژن بیرنگ را بی‌یار همیشگی دیدیم. شاید اگر هنوز هم مسعود رسام زنده بود شاهد حضور این دو در مجموعه‌های مختلف بودیم. مسعود رسام در حالی که فقط 52 سال داشت در سال 88 بر اثر  ابتلا به سرطان خون از دنیا می‌رود و باعث می‌شود کارنامه موفق فعالیت‌هایش زودتر از آنچه تصور می‌رفت، بسته شود. 
این خانه دور است، محله برو بیا، محله بهداشت، مجید دلبندم، قطار ابدی، مروارید سرخ، خانه سبز، چاق و لاغر و... از جمله ساخته‌های مسعود رسام است که همراه بیژن بیرنگ آنها را یا کارگردانی یا تهیه کنندگی یا نویسندگی کرده است. همسران نیز جزو کارهای موفق او بود که توانست به خوبی بدرخشد. 
مسعود رسام طی سال‌ها فعالیتش بیشتر به عنوان تهیه‌کننده شناخته شده و به همراه رضا ژیان، بهروز بقایی و بیژن بیرنگ خاطرات بسیاری را برای نسل‌های دهه 60 و 70 به یادگار گذاشت. روحش شاد.

درگذشتگان
جمیله شیخی، جعفر بزرگی، شهلا ریاحی، نعمت‌ا... گرجی، جلال مقدم و... نام  بازیگران بزرگی است که دیگر سال‌هاست نزد ما نیستند؛ اما آثاری را از خود به یادگار گذاشته‌اند که باعث شده هنوز از یادها نروند و بازی‌های درخشان‌شان در یادها ثبت و به یادگار بماند. بازیگرانی که از آنها نام برده شد در برخی قسمت‌های سریال همسران نیز نقش آفرینی داشته‌اند که اتفاقا توانایی خود را به خوبی در معرض نمایش قرار دادند و برای همین جا داشت در این گزارش نیز از این بزرگان عرصه بازیگری نیز یادی شود.
ضمیمه نوجوانه