قانون در برابر ایمنی، شفاف عمل کند

قانون در برابر ایمنی، شفاف عمل کند

جلال ملکی سخنگوی سازمان آتش‌نشانی


حادثه‌ای رخ می‌دهد، آتش‌سوزی‌ای می‌شود و پلاسکویی فرو می‌ریزد. همه‌جا حرف از شناسایی مقصر وسط می‌آید. اهمیت دادن به ایمنی، نقل محافل می‌شود و چند وقت می‌گذرد و همه فراموش می‌کنند فاجعه‌ای بود و حرفی و حدیثی.
اما یک حادثه فاجعه بار، مجموعه ای از کوتاهی‌هایی است که در یک روز و یک سال رخ نداده است. شاید سال‌ها قصور و بی‌توجهی، پلاسکو و سینا اطهر و هزاران مکان فرسوده دیگر را آبستن حادثه کرد و به نابودی کشاند.
ساختمان‌های ناایمن سطح شهر که اغلب بناهای قدیمی در بافت فرسوده هستند،توسط آتش‌نشانی بازدید می‌شوند و اگر پارامترهای ایمنی در آن رعایت نشده باشد به شهرداری گزارش داده شده و هشدار و اخطار از طرف شهرداری منطقه به آنها ابلاغ می‌شود. هر چند سال گذشته در چند مورد، ملک مالکانی که اصول ایمنی را رعایت نکرده بودند با دستور قضایی پلمب شد، اما به طور کلی در مورد برخورد با کسانی که تاییدیه ایمنی آتش‌نشانی ندارند با نقص قوانین مواجه هستیم. قانون باید در مقابله با ایمنی‌ها شفاف عمل کند و در مواردی مثل بیمه نیاز به تایید ایمنی داشته باشیم یا مثلا سند تایید ایمنی به عنوان یکی از اسناد لازم برای خرید و فروش تلقی شود. مثل چراغ قرمز که در قوانین راهنمایی و رانندگی برای همه شناخته شده است، قوانین رعایت ایمنی هم باید با همین جزئیات شفاف ارائه و اجرا شود. همه ساختمان‌های جدید برای گرفتن پایان کار نیازمند تاییدیه ایمنی هستند و باید تمام بناهای شهر سالی یک بار مجوز ایمنی خود را تمدید کنند. اما به دلیل این‌که اجباری برای تمدید این مجوز وجود ندارد، چه ساکنان ساختمان‌های قدیمی و چه مالکان ساختمان‌های جدید اقدام به تمدید این مجوز نمی‌کنند و مراجعه داوطلبانه برای اخذ این تاییدیه تقریبا صفر است. خریداران املاک همان‌طور که به همه اسناد حقوقی توجه دارند باید به سند ایمنی به عنوان ضامن سلامت و جانشان توجه داشته باشند. متاسفانه چنین دقت و توجهی وجود ندارد.
شهر مدرن و ایمن باید از تجهیزات سخت افزاری مثل ایستگاه‌های آتش‌نشانی استاندارد و ساختمان و معابر ایمن برخوردار باشد. همچنین باید تجهیزات نرم افزاری ایمن مثل قوانین محکم برای اجرای ایمنی داشته باشد.
توجه به ایمنی و اجرای قوانین باید کار را تا جایی پیش ببرد که رعایت ایمنی برای همه مردم به یک فرهنگ تبدیل شود. اگر مردم می بینند در همسایگی‌شان کسی ساختمانی را تغییرکاربری داده است، به احترام حفظ جان خود و دیگران موضوع را به شهرداری اطلاع دهند؛ زیرا خطر در کمین ساختمان‌هایی است که بدون مجوز تغییر کاربری داده‌اند.
با همکاری همه سازمان‌ها با حمایت قانون، ایمنی در کشور باید فرهنگ‌سازی شود تا با فاجعه مواجه نشویم. نمی‌شود انگشت اتهام را به سوی یک سازمان یا نهاد برد. اجرای قوانین نیازمند همکاری همه جانبه همه نهادهای مربوط است و در این میان نقش رسانه‌ها این است که آموزش ایمنی را یکی از سر تیترهای خود قرار دهند.