استان گلستان به بیش از 50 سینما نیاز دارد در حالی كه تعداد سینماهای مركز این استان كمتر از انگشتان یك دست است
سینماهای 50 ساله خسته
گلستان زیباست، علاوه‌بر زیبایی‌های طبیعی و همجواری بكر و ناب دریا و جنگل در این استان سرسبز بیش از 30 قوم در كنار هم زندگی می‌كنند، اقوامی كه البته به مرور زمان همزیستی با یكدیگر را یاد گرفته‌اند و روزگار را سپری می‌كنند. اقوامی كه البته مانند همه مردم ایران، همه آنهایی كه در مرزهای سرزمینی ایران زندگی می‌كنند، علاوه‌بر امكانات عمرانی و زیرساختی، به فضاهای مناسبی برای فعالیت‌های فرهنگی نیز نیاز دارند. هر چند باید تاكید كرد این تنوع و تكثر موجود در استان نیاز به برنامه‌ریزی فرهنگی عمیق‌تری دارد و می‌طلبد كه سیاستگذاران توجه بیشتری به گلستان داشته باشند. اما آیا واقعا این توجه‌ها هست؟ آیا واقعا گلستان امكانات فرهنگی مناسبی دارد؟ اینها سوالاتی است كه با اهالی فرهنگ و مسؤولان استانی مطرح كرده و از آنها خواستیم هر یك در جایگاه خود به آن پاسخ دهند.
هیچ‌كس نگران نیست
محمد عرب كارگردان سینما كه آخرین فیلم اكران شده‌اش «داش آكل» نام داشت، می‌گوید: تعداد سینماهای موجود در استان خیلی كم است، برای نمونه شهر گرگان را بررسی كنیم، این شهر قبل از پیروزی انقلاب 30 هزار نفر جمعیت داشت و چهار سینما، اما حالا بیش از 400 هزار نفر جمعیت و تنها سه سینمای فعال دارد.
اعداد و ارقام اعلام‌شده از سوی عرب نشان می‌دهد در استان به ازای حدودا هر 140 هزار نفر، یك سینما وجود دارد و این واقعا رقم بسیار كمی است، آن هم در دنیای امروز كه فیلم‌های سینمایی نقش پررنگی در شكل دادن فرهنگ هر جامعه دارد. این نكته را عرب هم در ادامه صحبت‌هایش با تاكید بیشتری مطرح كرده و می‌گوید: به تناسب جمعیت استان باید 52 سینما در استان وجود داشته باشد، اما این اتفاق نیفتاده است. حتی در این سال‌ها سینما مهتاب هم كه یكی از چهار سینمای قبل از پیروزی انقلاب بود، به زندان تبدیل شده و همچنان در تملك اداره زندان‌هاست.
این كارگردان سینمای ایران به فقدان امكانات سینمایی در شهرستان‌ها اشاره می‌كند و معتقد است هر مكان فرهنگی مانند سینما یا سالن فعالیت‌های فرهنگی، زمینه‌ساز بروز و ظهور تولیدات فرهنگی خواهد بود و وقتی ما نتوانیم همین حداقل‌ها را در گلستان داشته باشیم، كار در این بخش‌ها سخت می‌شود و نمی‌توان انتظار تولیدات عادی را داشت. چه رسد به تولیدات فاخر و قدرتمند. او به عنوان نمونه به گنبد و آزادشهر در گلستان اشاره می‌كند و می‌گوید: داشتن یك یا دو سینما در یك شهرستان چند صد هزار نفری به معنای حذف این هنر از زندگی مردم است، اتفاقی كه متاسفانه رخ داده و ظاهرا كسی هم نگرانش نیست.
جای خالی سینما
باز هم آسیب‌های بخش خصوصی ... در حالی كه خصوصی‌سازی می‌تواند به اتفاقات مطلوبی بینجامد، اما تیغی دولبه است كه بسیاری از استان‌ها از آن آسیب دیده‌اند. در استان گلستان هم خصوصی‌سازی سینماها آسیب‌هایی داشته كه حسین ضمیری كارشناس فرهنگی استان به آن اشاره می‌كند. او می‌گوید: بسیاری از شهرستان‌های گلستان پیش از انقلاب دارای سینما بوده‌اند اما بعدا این سالن‌ها با بی‌توجهی دولت‌ها به بخش‌های خصوصی یا نیمه‌خصوصی سپرده شد و آنها هم به خاطر نداشتن توجیه اقتصادی عملا به تعطیلی كشیده شده است، هرچند اكنون بسیار تلاش می‌شود با ایجاد سالن‌های سیار، چندمنظوره و همین‌طور نمایش در شهرستان‌ها این نقیصه را برطرف كنند، اما هیچ چیز جای خالی سینما را پر نمی‌كند.
ناز بردی اونق، فعال فرهنگی گنبدی هم با انتقاد از كمبود امكانات فرهنگی در گنبد، می‌گوید: در گنبد سه سینما وجود داشت، اما تنها یكی از آنها به خدمات‌دهی مشغول است و این برای شهرستانی با جمعیت بالای 400 هزار نفر شاخص نامطلوبی است. اونق با تاكید بر اهمیت تولیدات فرهنگی برای اقوام، یادآور می‌شود: اغلب سینماهای گلستان در دهه 40 ساخته شده و هركدام بالای 50 سال عمر دارند. ما نیازمند سرمایه‌گذاری در این حوزه هستیم، مساله‌ای كه چندان به آن توجه نشده است.
محمود خواجه‌نژاد رئیس حوزه هنری گلستان كه بخش‌هایی از سینماهای گلستان را در تملك دارد، می‌گوید: در استان گلستان فعلا پنج سینمای فعال با هشت سالن و نزدیك به ۲۵۰۰ صندلی داریم كه چهار سالن آن متعلق به حوزه هنری است. او درباره قدمت این ساختمان‌ها، می‌گوید: ساختمان اغلب این سینماها در دهه ۴۰ ساخته شده و تقریبا فرسوده است، هرچند بازسازی هم شده، اما قدیمی است.
او می‌افزاید: با تلاش‌های صورت‌گرفته از سال گذشته سینمای عصر‌جدید، تبدیل به پردیس سینمایی با پنج سالن شده كه این سیاست برای فراهم كردن شرایط قدرت انتخاب فیلم برای تماشاگر انجام شده است. این کار با تبدیل سالن‌های بزرگ به پردیس‌هایی با تعدد سالن صورت گرفته كه ان‌شاءا.. در شش ماهه دوم سال ۹۹ افتتاح خواهد شد. این مقام مسؤول معتقد است كیفیت سینماهای استان نسبت به كشور در حد متوسط است، اما با اضافه شدن پردیس عصر جدید تاحدودی بهتر خواهد شد.
خواجه‌نژاد می‌گوید: با اضافه شدن پردیس سینمایی عصر جدید تقریبا به‌ازای هر ۱۸ هزار نفر یك سالن سینما وجود خواهد داشت كه در مقایسه با آمار جهانی هر ۱۵ هزار نفر یك سالن، در جایگاه نسبتا خوبی قرار دارد. او تنها راه بهبود وضعیت سینماها را تجهیز كردن امكانات مدرن و به‌روز می‌داند و این را اضافه می‌کند که با ساخت سینماهایی با سالن‌های متعدد و كوچك نیز می‌توان سطح سینما را ارتقا داد.
عادله كشمیری مدیركل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان هم در این باره می‌گوید: از مجموع ده سالن سینما، دو سالن سینمای كاپری گرگان دارای درجه كیفی مدرن و چهار سالن درجه یك و چهار سالن با درجه كیفی دو در حال فعالیت هستند. او درباره حكایت‌های دولت از سینما در گلستان، می‌گوید: برخورداری از مفاد ماده ۱۶۱ قانون برنامه چهارم توسعه، شامل ارائه مجوز ساخت رایگان بخش تجاری برابر مساحت سالن نمایش فیلم از سوی شهردای منطقه، برخورداری از تسهیلات بانكی، حمایت‌های ۵۰ درصدی تاسیساتی و تجهیزاتی از سوی موسسه سینمای شهر، ارائه زمین توسط سازمان مسكن و شهرسازی یا شهرداری‌ها به منظور بهره‌برداری با توافق طرفین یا اجاره به شرط تملیك، زمینه احداث و ایجاد خدمات متنوع فرهنگی، هنری و تجاری و سرگرمی در پردیس سینمایی و آمادگی برای واگذاری‌های سینماهای فرسوده به منظور سرمایه‌گذاری از جمله تسهیلات قابل ارائه است.
مدیركل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان در خاتمه ایجاد پاتوق فیلم با همكاری انجمن سینمای جوانان استان، كمك به ایجاد خانه مستند با همكاری مركز گسترش، برپایی سینما سیار در شهرهای فاقد سینما و مناطق محروم و مرزی را از دیگر اقدام‌های صورت‌گرفته و در دست اقدام اداره‌كل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان در مسیر اهداف فرهنگی، هنری و سینمایی برمی‌شمارد. برنامه‌هایی كه باید امیدوار باشیم با تخصیص بودجه مناسب و پیگیری مسؤولان به نتیجه برسد، نتایجی كه بتواند رضایت هنرمندان و فعالان فرهنگی استان را هم جلب كند و آنها را به رضایتی نسبی برساند.
محمد عرب كارگردان سینما كه آخرین فیلم اكران شده‌اش «داش آكل» نام داشت، می‌گوید: تعداد سینماهای موجود در استان خیلی كم است، برای نمونه شهر گرگان را بررسی كنیم، این شهر قبل از پیروزی انقلاب 30 هزار نفر جمعیت داشت و چهار سینما، اما حالا بیش از 400 هزار نفر جمعیت و تنها سه سینمای فعال دارد.
اعداد و ارقام اعلام‌شده از سوی عرب نشان می‌دهد در استان به ازای حدودا هر 140 هزار نفر، یك سینما وجود دارد و این واقعا رقم بسیار كمی است، آن هم در دنیای امروز كه فیلم‌های سینمایی نقش پررنگی در شكل دادن فرهنگ هر جامعه دارد. این نكته را عرب هم در ادامه صحبت‌هایش با تاكید بیشتری مطرح كرده و می‌گوید: به تناسب جمعیت استان باید 52 سینما در استان وجود داشته باشد، اما این اتفاق نیفتاده است. حتی در این سال‌ها سینما مهتاب هم كه یكی از چهار سینمای قبل از پیروزی انقلاب بود، به زندان تبدیل شده و همچنان در تملك اداره زندان‌هاست.
این كارگردان سینمای ایران به فقدان امكانات سینمایی در شهرستان‌ها اشاره می‌كند و معتقد است هر مكان فرهنگی مانند سینما یا سالن فعالیت‌های فرهنگی، زمینه‌ساز بروز و ظهور تولیدات فرهنگی خواهد بود و وقتی ما نتوانیم همین حداقل‌ها را در گلستان داشته باشیم، كار در این بخش‌ها سخت می‌شود و نمی‌توان انتظار تولیدات عادی را داشت. چه رسد به تولیدات فاخر و قدرتمند. او به عنوان نمونه به گنبد و آزادشهر در گلستان اشاره می‌كند و می‌گوید: داشتن یك یا دو سینما در یك شهرستان چند صد هزار نفری به معنای حذف این هنر از زندگی مردم است، اتفاقی كه متاسفانه رخ داده و ظاهرا كسی هم نگرانش نیست.
جای خالی سینما
باز هم آسیب‌های بخش خصوصی ... در حالی كه خصوصی‌سازی می‌تواند به اتفاقات مطلوبی بینجامد، اما تیغی دولبه است كه بسیاری از استان‌ها از آن آسیب دیده‌اند. در استان گلستان هم خصوصی‌سازی سینماها آسیب‌هایی داشته كه حسین ضمیری كارشناس فرهنگی استان به آن اشاره می‌كند. او می‌گوید: بسیاری از شهرستان‌های گلستان پیش از انقلاب دارای سینما بوده‌اند اما بعدا این سالن‌ها با بی‌توجهی دولت‌ها به بخش‌های خصوصی یا نیمه‌خصوصی سپرده شد و آنها هم به خاطر نداشتن توجیه اقتصادی عملا به تعطیلی كشیده شده است، هرچند اكنون بسیار تلاش می‌شود با ایجاد سالن‌های سیار، چندمنظوره و همین‌طور نمایش در شهرستان‌ها این نقیصه را برطرف كنند، اما هیچ چیز جای خالی سینما را پر نمی‌كند.
ناز بردی اونق، فعال فرهنگی گنبدی هم با انتقاد از كمبود امكانات فرهنگی در گنبد، می‌گوید: در گنبد سه سینما وجود داشت، اما تنها یكی از آنها به خدمات‌دهی مشغول است و این برای شهرستانی با جمعیت بالای 400 هزار نفر شاخص نامطلوبی است. اونق با تاكید بر اهمیت تولیدات فرهنگی برای اقوام، یادآور می‌شود: اغلب سینماهای گلستان در دهه 40 ساخته شده و هركدام بالای 50 سال عمر دارند. ما نیازمند سرمایه‌گذاری در این حوزه هستیم، مساله‌ای كه چندان به آن توجه نشده است.
محمود خواجه‌نژاد رئیس حوزه هنری گلستان كه بخش‌هایی از سینماهای گلستان را در تملك دارد، می‌گوید: در استان گلستان فعلا پنج سینمای فعال با هشت سالن و نزدیك به ۲۵۰۰ صندلی داریم كه چهار سالن آن متعلق به حوزه هنری است. او درباره قدمت این ساختمان‌ها، می‌گوید: ساختمان اغلب این سینماها در دهه ۴۰ ساخته شده و تقریبا فرسوده است، هرچند بازسازی هم شده، اما قدیمی است.
او می‌افزاید: با تلاش‌های صورت‌گرفته از سال گذشته سینمای عصر‌جدید، تبدیل به پردیس سینمایی با پنج سالن شده كه این سیاست برای فراهم كردن شرایط قدرت انتخاب فیلم برای تماشاگر انجام شده است. این کار با تبدیل سالن‌های بزرگ به پردیس‌هایی با تعدد سالن صورت گرفته كه ان‌شاءا.. در شش ماهه دوم سال ۹۹ افتتاح خواهد شد. این مقام مسؤول معتقد است كیفیت سینماهای استان نسبت به كشور در حد متوسط است، اما با اضافه شدن پردیس عصر جدید تاحدودی بهتر خواهد شد.
خواجه‌نژاد می‌گوید: با اضافه شدن پردیس سینمایی عصر جدید تقریبا به‌ازای هر ۱۸ هزار نفر یك سالن سینما وجود خواهد داشت كه در مقایسه با آمار جهانی هر ۱۵ هزار نفر یك سالن، در جایگاه نسبتا خوبی قرار دارد. او تنها راه بهبود وضعیت سینماها را تجهیز كردن امكانات مدرن و به‌روز می‌داند و این را اضافه می‌کند که با ساخت سینماهایی با سالن‌های متعدد و كوچك نیز می‌توان سطح سینما را ارتقا داد.
عادله كشمیری مدیركل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان هم در این باره می‌گوید: از مجموع ده سالن سینما، دو سالن سینمای كاپری گرگان دارای درجه كیفی مدرن و چهار سالن درجه یك و چهار سالن با درجه كیفی دو در حال فعالیت هستند. او درباره حكایت‌های دولت از سینما در گلستان، می‌گوید: برخورداری از مفاد ماده ۱۶۱ قانون برنامه چهارم توسعه، شامل ارائه مجوز ساخت رایگان بخش تجاری برابر مساحت سالن نمایش فیلم از سوی شهردای منطقه، برخورداری از تسهیلات بانكی، حمایت‌های ۵۰ درصدی تاسیساتی و تجهیزاتی از سوی موسسه سینمای شهر، ارائه زمین توسط سازمان مسكن و شهرسازی یا شهرداری‌ها به منظور بهره‌برداری با توافق طرفین یا اجاره به شرط تملیك، زمینه احداث و ایجاد خدمات متنوع فرهنگی، هنری و تجاری و سرگرمی در پردیس سینمایی و آمادگی برای واگذاری‌های سینماهای فرسوده به منظور سرمایه‌گذاری از جمله تسهیلات قابل ارائه است.
مدیركل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان در خاتمه ایجاد پاتوق فیلم با همكاری انجمن سینمای جوانان استان، كمك به ایجاد خانه مستند با همكاری مركز گسترش، برپایی سینما سیار در شهرهای فاقد سینما و مناطق محروم و مرزی را از دیگر اقدام‌های صورت‌گرفته و در دست اقدام اداره‌كل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان در مسیر اهداف فرهنگی، هنری و سینمایی برمی‌شمارد. برنامه‌هایی كه باید امیدوار باشیم با تخصیص بودجه مناسب و پیگیری مسؤولان به نتیجه برسد، نتایجی كه بتواند رضایت هنرمندان و فعالان فرهنگی استان را هم جلب كند و آنها را به رضایتی نسبی برساند.
ضمیمه نوجوانه
تیتر خبرها
