از   جان .اف .كندی تا شورای عالی انقلاب  فرهنگی

از جان .اف .كندی تا شورای عالی انقلاب فرهنگی

البته یك گام دیگر مانده، اما اگر این گام نیز طی شود، شورای عالی انقلاب فرهنگی، قدم به مرحله تازه‌ای از حیات خود خواهد گذاشت؛ سه‌شنبه‌ای كه گذشت در جلسه این شورا، رای‌گیری برای انتخاب دبیر جدید انجام شد و سعیدرضا عاملی با رای اعضا به عنوان دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی انتخاب شد تا پس از تایید عضویتش در شورای عالی انقلاب فرهنگی به دست رهبر انقلاب، جایگزین مخبر دزفولی شود. انتخاب او به عنوان دبیر جدید، حاوی نكاتی است؛ نكاتی كه می‌تواند ما را با رویكردهای احتمالی و جدید این شورا آشنا كند. اما چه نكاتی؟

‭ ‬دكترِ‭ ‬جهانگرد

ابتدا‭ ‬ببینیم‭ ‬سیدسعیدرضا‭ ‬عاملی‭ ‬رنانی‭ ‬كیست‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬كجا‭ ‬به‭ ‬دبیری‭ ‬شورای‭ ‬عالی‭ ‬انقلاب‭ ‬فرهنگی‭ ‬رسیده‭ ‬است‭. ‬او‭ ‬حالا‭ ‬كه‭ ‬قرار‭ ‬است‭ ‬علاوه‭ ‬بر‭ ‬سمت‌های‭ ‬پیشین‌اش،‭ ‬دبیری‭ ‬این‭ ‬شورا‭ ‬را‭ ‬هم‭ ‬به‌عهده‭ ‬داشته‭ ‬باشد،‭ ‬57سال‭ ‬پیش‭ ‬در‭ ‬كرج‭ ‬به‭ ‬دنیا‭ ‬آمد‭. ‬اطلاع‭ ‬دقیقی‭ ‬نداریم‭ ‬دقیقا‭ ‬از‭ ‬كی،‭ ‬اما‭ ‬این‭ ‬را‭ ‬می‌دانیم‭ ‬كه‭ ‬حداكثر‭ ‬نوجوان‭ ‬بوده‭ ‬كه‭ ‬برای‭ ‬تحصیل‭ ‬به‭ ‬آمریكا‭ ‬رفته‭ ‬است‭. ‬16‭ ‬ساله‭ ‬بوده‭ ‬كه‭ ‬از‭ ‬دبیرستان‭ ‬جان‭ ‬اف‭ ‬كندی‭ ‬در‭ ‬آمریكا‭ ‬فارغ‌التحصیل‭ ‬شده؛‭ ‬دبیرستانی‭ ‬به‭ ‬نام‭ ‬یكی‭ ‬از‭ ‬نامدارترین‭ ‬روسای‭ ‬جمهور‭ ‬تاریخ‭ ‬ایالات‭ ‬متحده‭. ‬مدرك‭ ‬تحصیلی‭ ‬بعدی‌اش‭ ‬را‭ ‬كه‭ ‬قرار‭ ‬بوده‭ ‬از‭ ‬دانشگاه‭ ‬ساكرامنتوی‭ ‬آمریكا‭ ‬بگیرد‭ ‬ناتمام‭ ‬گذاشته‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬حوزه‭ ‬آمده‭ ‬تا‭ ‬ملبس‭ ‬شود‭ ‬و‭ ‬ماجرا‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬مقدمات‭ ‬و‭ ‬سطح‭ ‬آغاز‭ ‬كرده‭ ‬و‭ ‬تا‭ ‬درس‭ ‬خارج‭ ‬هم‭ ‬پیش‭ ‬رفته‭ ‬است‭. ‬او‭ ‬كه‭ ‬به‭ ‬ایران‭ ‬آمده‭ ‬بوده‭ ‬سال‭ ‬1368‭ ‬همزمان‭ ‬با‭ ‬تحصیل‭ ‬در‭ ‬حوزه‭ ‬به‭ ‬دانشگاه‭ ‬تهران‭ ‬رفته‭ ‬و‭ ‬كارشناسی‭ ‬علوم‭ ‬اجتماعی‭ ‬با‭ ‬گرایش‭ ‬پژوهشگری‭ ‬گرفته‭. ‬سال‭ ‬73‭ ‬اما‭ ‬دوباره‭ ‬به‭ ‬خارج‭ ‬از‭ ‬كشور‭ ‬رفته‭ ‬و‭ ‬این‭ ‬بار‭ ‬سر‭ ‬از‭ ‬دانشگاه‭ ‬دوبلین‭ ‬درآورده‭ ‬تا‭ ‬فوق‌لیسانس‭ ‬جامعه‌شناسی‭ ‬ارتباطات‭ ‬بگیرد،‭ ‬اما‭ ‬از‭ ‬آنجا‭ ‬كه‭ ‬روحانی‭ ‬شده‭ ‬بود‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬مباحث‭ ‬دینی‭ ‬علاقه‌مند،‭ ‬موضوع‭ ‬پایان‌نامه‌اش‭ ‬را‭ ‬طوری‭ ‬انتخاب‭ ‬كرده‭ ‬كه‭ ‬هم‭ ‬ارتباطات‭ ‬و‭ ‬رسانه‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬خود‭ ‬داشته‭ ‬باشد‭ ‬و‭ ‬هم‭ ‬دین‭ ‬را‭: ‬ارابطه‭ ‬تلویزیون‭ ‬و‭ ‬باورها‭ ‬و‭ ‬آداب‭ ‬و‭ ‬رسوم‭ ‬دینی‭.‬ب

این‭ ‬اما‭ ‬پایان‭ ‬ماجراجویی‭ ‬علمی‭ ‬آقای‭ ‬عاملی‭ ‬و‭ ‬جهانگردی‌اش‭ ‬برای‭ ‬تكمیل‭ ‬تحصیلات‭ ‬عالی‭ ‬نبود‭. ‬سال‭ ‬1375‭ ‬برای‭ ‬او‭ ‬آغاز‭ ‬تحصیل‭ ‬دوره‭ ‬دكترای‭ ‬جامعه‌شناسی‭ ‬ارتباطات‭ ‬بود،‭ ‬اما‭ ‬این‭ ‬بار‭ ‬نه‭ ‬در‭ ‬دوبلین‭ ‬بلكه‭ ‬در‭ ‬انگلیس؛‭ ‬دانشگاه‭ ‬رویال‭ ‬هالووی‭ ‬لندن‭. ‬باز‭ ‬هم‭ ‬با‭ ‬پایان‌نامه‌ای‭ ‬متناسب‭ ‬با‭ ‬تخصص‭ ‬علمی‭ ‬و‭ ‬گرایش‭ ‬مذهبی‌اش‭: ‬اجهانی‌شدن،‭ ‬آمریكایی‌شدن‭ ‬و‭ ‬هویت‭ ‬مسلمین‭ ‬بریتانیاب‭.‬

‭ ‬یك‭ ‬كارنامه‭ ‬شلوغ

شاید‭ ‬پرطمطراق‌ترین‭ ‬عنوان‭ ‬اجرایی‭ ‬عاملی‭ ‬همینی‭ ‬باشد‭ ‬كه‭ ‬سه‭ ‬روز‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬نمی‌گذرد،‭ ‬یعنی‭ ‬همین‭ ‬دبیری‭ ‬شورای‭ ‬عالی‭ ‬انقلاب‭ ‬فرهنگی،‭ ‬اما‭ ‬نگاهی‭ ‬كوتاه‭ ‬به‭ ‬سوابق‭ ‬اجرایی‌اش،‭ ‬نشان‭ ‬می‌دهد‭ ‬در‭ ‬سال‌های‭ ‬اخیر‭ ‬هیچ‌وقت‭ ‬سر‭ ‬آقای‭ ‬دكتر‭ ‬خلوت‭ ‬نبوده‭ ‬است‭. ‬معاون‭ ‬برنامه‌ریزی‭ ‬و‭ ‬فناوری‭ ‬اطلاعات‭ ‬دانشگاه‭ ‬تهران،‭ ‬عضو‭ ‬كمیته‭ ‬تهیه‭ ‬و‭ ‬تدوین‭ ‬حسابداری‭ ‬تعهدی،‭ ‬عضو‭ ‬هیأت‭ ‬ممیزه‭ ‬پژوهشگاه‭ ‬علوم‭ ‬انسانی‭ ‬و‭ ‬مطالعات‭ ‬فرهنگی،‭ ‬رئیس‭ ‬كمیسیون‭ ‬تخصصی‭ ‬علوم‭ ‬اجتماعی‭ ‬پژوهشگاه‭ ‬علوم‭ ‬انسانی‭ ‬و‭ ‬مطالعات‭ ‬فرهنگی،‭ ‬رئیس‭ ‬مركز‭ ‬پژوهشی‭ ‬سیاست‌های‭ ‬فضای‭ ‬مجازی،‭ ‬عضو‭ ‬شورای‭ ‬راهبری‭ ‬فناوری‭ ‬اطلاعات‭ ‬وزارت‭ ‬علوم،‭ ‬تحقیقات‭ ‬و‭ ‬فناوری،‭ ‬عضو‭ ‬هیأت‭ ‬تحریریه‭ ‬نشریه‭ ‬مطالعات‭ ‬و‭ ‬تحقیقات‭ ‬اجتماعی‭ ‬در‭ ‬ایران،‭ ‬عضو‭ ‬هیأت‭ ‬اجرایی‭ ‬دانشگاه‭ ‬تهران،‭ ‬عضو‭ ‬شورای‭ ‬سیاستگذاری‭ ‬و‭ ‬روابط‭ ‬عمومی‭ ‬و‭ ‬رسانه‭ ‬وزارت‭ ‬امور‭ ‬اقتصادی‭ ‬و‭ ‬دارایی،‭ ‬عضو‭ ‬حقیقی‭ ‬شورای‭ ‬عالی‭ ‬فضای‭ ‬مجازی،‭ ‬رئیس‭ ‬دانشكده‭ ‬مطالعات‭ ‬جهان،‭ ‬عضو‭ ‬هیأت‭ ‬اجرایی‭ ‬جذب‭ ‬دانشگاه‌های‭ ‬استان‭ ‬تهران،‭ ‬عضو‭ ‬شورای‭ ‬راهبری‭ ‬فناوری‭ ‬اطلاعات‭ ‬وزارت‭ ‬علوم،‭ ‬تحقیقات‭ ‬و‭ ‬فناوری،‭ ‬عضو‭ ‬كمیته‭ ‬برنامه‭ ‬علمی‭ ‬فضای‭ ‬مجازی‭ ‬و‭ ‬فناوری‭ ‬اطلاعات،‭ ‬عضو‭ ‬شورای‭ ‬علمی‭ ‬كمیسیون
‭ ‬فرهنگی‭ -‬علمی‭ ‬شورای‭ ‬راهبردی‭ ‬روابط‭ ‬خارجی‭ ‬و‭ ‬عضو‭ ‬كمیته‭ ‬ملی‭ ‬اطلاعات‭ ‬برای‭ ‬همه‭ ‬و‭ ‬معاون‭ ‬پیشین‭ ‬برنامه‌ریزی‭ ‬و‭ ‬فناوری‭ ‬اطلاعات‭ ‬و‭ ‬معاون‭ ‬طرح‭ ‬و‭ ‬توسعه‭ ‬دانشگاه‭ ‬تهران‭.‬

اما‭ ‬سوابق‭ ‬علمی‭ ‬عاملی‭ ‬بسیار‭ ‬پر‭ ‬و‭ ‬پیمان‌تر‭ ‬است‭: ‬استاد‭ ‬گروه‭ ‬ارتباطات‭ ‬دانشكده‭ ‬علوم‭ ‬اجتماعی‭ ‬دانشگاه‭ ‬تهران،‭ ‬عضو‭ ‬وابسته‭ ‬گروه‭ ‬مطالعات‭ ‬آمریكای‭ ‬دانشكده‭ ‬مطالعات‭ ‬جهان،‭ ‬رئیس‭ ‬انجمن‭ ‬علمی‭ ‬مطالعات‭ ‬جهان،‭ ‬رئیس‭ ‬مركز‭ ‬پژوهشی‭ ‬سیاست‌های‭ ‬فضای‭ ‬مجازی،‭ ‬رئیس‭ ‬دانشكده‭ ‬مطالعات‭ ‬جهان‭ ‬دانشگاه‭ ‬تهران‭ ‬و‭ ‬رئیس‭ ‬كرسی‭ ‬یونسكو‭ ‬در‭ ‬فرهنگ‭ ‬و‭ ‬فضای‭ ‬مجازی‭: ‬دوفضایی‭ ‬شدن‭ ‬جهان،‭ ‬عضویت‭ ‬در‭ ‬شورای‭ ‬پژوهشی‭ ‬پژوهشكده‭ ‬مطالعات‭ ‬فرهنگی‭ ‬و‭ ‬اجتماعی‭ ‬وزارت‭ ‬علوم،‭ ‬عضویت‭ ‬در‭ ‬شورای‭ ‬عالی‭ ‬نظارت‭ ‬بر‭ ‬توسعه‭ ‬شهر‭ ‬تهران،‭ ‬مطالعات‭ ‬جهان،‭ ‬موسس‭ ‬و‭ ‬رئیس‭ ‬موسسه‭ ‬مطالعات‭ ‬اسلامی‭ ‬لندن،‭ ‬عضو‭ ‬كمیته‭ ‬بین‌المللی‭ ‬مطالعات‭ ‬جهانی‭ ‬لندن،‭ ‬موسس‭ ‬و‭ ‬عضو‭ ‬هیات‭ ‬امنای‭ ‬كالج‭ ‬اسلامی‭ ‬مطالعات‭ ‬پیشرفته‭ ‬لندن‭ ‬و‭ ‬عضو‭ ‬پژوهشی‭ ‬گروه‭ ‬مطالعات‭ ‬آمریكایی‭ ‬و‭ ‬كانادایی‭ ‬دانشگاه‭ ‬بیرمنگام‭.‬

به‭ ‬اینها‭ ‬اضافه‭ ‬كنید‭ ‬انتشار‭ ‬18‭ ‬كتاب‭ ‬به‭ ‬زبان‭ ‬انگلیسی‭ ‬و‭ ‬33‭ ‬كتاب‭ ‬به‭ ‬زبان‭ ‬فارسی‭ ‬در‭ ‬قالب‭ ‬تالیف،‭ ‬تدوین‭ ‬و‭ ‬ترجمه‭ ‬و‭ ‬نوشتن‭ ‬و‭ ‬انتشار‭ ‬16‭ ‬مقاله‭ ‬در‭ ‬فصلنامه‌های‭ ‬معتبر‭ ‬بین‌المللی‭ ‬و‭ ‬40‭ ‬مقاله‭ ‬در‭ ‬فصلنامه‌های‭ ‬علمی‭ ‬و‭ ‬پژوهشی‭ ‬به‭ ‬زبان‭ ‬انگلیسی‭.‬

‭ ‬او‭ ‬از‭ ‬اینترنت‭ ‬آمد

علاوه‭ ‬بر‭ ‬این‌كه‭ ‬سوابق‭ ‬علمی‭ ‬و‭ ‬اجرایی‭ ‬عاملی‭ ‬او‭ ‬را‭ ‬دبیری‭ ‬آشنا‭ ‬به‭ ‬ارتباطات‭ ‬نوین‭ ‬در‭ ‬حوزه‭ ‬رسانه‭ ‬نشان‭ ‬می‌دهد،‭ ‬عضویتش‭ ‬در‭ ‬شورای‭ ‬عالی‭ ‬فضای‭ ‬مجازی،‭ ‬گویای‭ ‬این‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬شورای‭ ‬عالی‭ ‬انقلاب‭ ‬فرهنگی‭ ‬كه‭ ‬سیزده‭ ‬سال‭ ‬محمدرضا‭ ‬مخبر‭ ‬دزفولی‭ ‬را‭ ‬به‌عنوان‭ ‬دبیر‭ ‬می‌دید،‭ ‬حالا‭ ‬سمت‭ ‬دبیری‭ ‬چرخیده‭ ‬كه‭ ‬با‭ ‬تازه‌ترین‭ ‬تحولات‭ ‬رسانه‌ای‭ ‬جهان‭ ‬كاملا‭ ‬آشناست؛‭ ‬آیا‭ ‬او‭ ‬آمده‭ ‬تا‭ ‬در‭ ‬حوزه‭ ‬دفاع‭ ‬از‭ ‬مرزهای‭ ‬رسانه‌ای،‭ ‬شورا‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬قابلیت‭ ‬و‭ ‬توانی‭ ‬تازه‭ ‬مجهز‭ ‬كند؟‭ ‬

​​​​​​​