برای نوشتن درباره حسین عرفانی که سال 97 مثل امروز با این دنیا وداع کرد، سری به آپارات زدم. چند ویدئو از این دوبلور با آن صدای بی‌نظیرش دیدم. عرفانی سه‌بار به عنوان مهمان به برنامه خندوانه رفته بود و یک‌بار به برنامه دورهمی. هر چهار تا را دیدم و نکته جالب این‌که در هیچ‌کدام از این برنامه‌ها خودش را تکرار نکرده بود. حرف‌های تکراری و تجربیات و خاطرات تکراری نگفته اما در همه آنها صمیمی و در همه آنها واقعیت را بدون دخل و تصرف گفته بود؛ یعنی ادا درنیاورده بود. در یکی از برنامه‌های خندوانه که سال95 پخش شده بود، منوچهر والی‌زاده و مرحوم عبادی هم حضور داشتند. جمعی از بهترین صداها و البته با شخصیت‌ترین افراد جامعه هنری.حالا دو نفر از این جمع کم شده‌اند و امیدواریم والی‌زاده سال‌های زیادی برقرار و سلامت باشد. دوبلورها به‌خصوص در دوره‌ای که به آن عصر طلایی دوبله در ایران می‌گویند و بعدترها یعنی در دهه60 و اوایل70 هم بهترین خاطرات را برای ما ساخته‌اند. در دهه 60تنها وسیله سرگرمی، تلویزیون بود و فیلم و سریال‌هایی که پخش می‌کرد و رادیو با نمایش‌هایش به‌خصوص برنامه صبح جمعه با شما و در همه این برنامه‌ها صداپیشه‌ها و دوبلورها برای ما نقش حیاتی داشتند. آن زمان اینترنت نبود که با یک جست‌وجو به کارنامه هنرمندان دسترسی پیدا کنی. چند مجله تخصصی مثل مجله فیلم و گزارش فیلم بود و ما که عشق سینما و فیلم و سریال بودیم با همین مجلات متوجه شدیم که گوینده نقش رت‌باتلر در فیلم شگفت‌انگیز برباد رفته، حسین عرفانی است یا در فیلم کازابلانکا به جای همفری‌بوگارت صحبت کرده. بوگارتی که صدای تودماغی دارد و بی‌حس است و وقتی صحبت می‌کند انگار یخ می‌پاشند در فضا. اما حسین عرفانی با صدای گرمش به این شخصیت سرد با آن صورت یخی که قرار است عاطفه‌ای را بروز ندهد، جان داده بود و ما بوگارت ایرانی را بیشتر از بوگارت اصلی دوست داشتیم. رت باتلر هم که با دوبله عرفانی کلی شیطنت به شخصیتش اضافه شده بود،‌ به‌ویژه وقتی اسکارلت را می‌چزاند و ما کیف می‌کردیم و بعدها به این نکته پی بردیم که یک شخصیت به‌ظاهر منفی چگونه با دوبله خوب می‌تواند برای ایرانی‌جماعت اینقدر جذاب شود و بعدترها برایمان گفتند همین توانمندی دوبلورها بود که دوره طلایی دوبله در ایران را شکل داد.
سه سال از رفتن حسین عرفانی می‌گذرد؛ مردی که برای همیشه در تاریخ هنر ایران جاودانه شده و از همه مهم‌تر دردل مردم. مردمانی که در دهه‌های 60 و70می‌نشستند به تماشای فیلم « دی دی» آن‌هم در بعدازظهر جمعه که تفریحی نبود و زنده‌یاد عرفانی یک‌تنه جای چند شخصیت صحبت می‌کرد اما در همه آنها آنقدر تبحر و خلاقیت داشت که به دل همه می‌نشست. به همه اینها اضافه کنید بازیگری‌اش را در صبح جمعه با شما که آن سال‌ها مخاطبان میلیونی داشت و نقشی که عرفانی و همسرش، شهلا ناظری بازی می‌کردند طرفداران زیادی داشت.




کلاه‌مخملی دوست‌داشتنی
سعید توکل که یکی از تهیه‌کنندگان دوره طلایی برنامه صبح جمعه با شماست درباره حضور حسین عرفانی در این برنامه می‌گوید: اواسط دهه 60بود که آقای منوچهر نوذری را به برنامه صبح‌جمعه با شما دعوت کردیم و ایشان با تجربه‌ای که در حوزه دوبله داشت، آقایان اصغر افضلی، عرفانی، کنعان‌چی و خانم شهلا ناظری را به برنامه ما آورد و این بزرگان شور و هیجان خاصی به برنامه داده و دوره طلایی برنامه را شکل دادند. آقای عرفانی صدای ویژه‌ای داشت، گرم بود و صمیمی و با ظرفیتی که داشت، می‌توانست نقش‌های مختلف را بگوید و بازی کند. یکی از بهترین آیتم‌های ما که آقای عرفانی و همسرش بازی می‌کردند آیتم زن و شوهری بود به نام آقای دلاوری. مردی که تحت تسلط همسرش بود و همه کارها را با نظارت او انجام می‌داد. یادم هست در همان‌سال‌ها ما این آیتم و چند آیتم دیگر را به صورت نمایش تلویزیونی ضبط می‌کردیم و از برنامه تهران ساعت 20 شبکه دو روی آنتن می‌رفت که خیلی مورد استقبال قرار گرفت. آقای عرفانی در سینما به جای بهمن مفید هم گویندگی کرده بود که آن زمان به شخصیت‌های کلاه‌مخملی معروف بودند و ما در برنامه صبح جمعه با شما بر اساس همین شخصیت، یک شخصیت رادیویی هم برای ایشان طراحی کردیم که به‌شدت مورد استقبال قرار گرفت. آقای عرفانی در دوبله سرآمد بودند و بی‌نظیر و همه آن توانمندی را با خود به رادیو و صبح جمعه با شما آوردند. یادم هست کارمان فشرده بود اما او همیشه خوش‌اخلاق بود و با بیان شیرینش فضای کار را مفرح می‌کرد. روحیه کار جمعی داشت و عجیب منضبط بود. برایش مهم نبود نقشی را که می‌گوید نقش اول یا شخصیت اصلی است یا فرعی. وقتی نقشی را قبول می‌کرد از همه توانایی خود برای خوب اجرا کردن آن بهره می‌برد، به همین دلیل بود که نامش در کنار هر شخصیتی یا نقشی که می‌آمد به آنها اعتبار می‌داد و کار را ارزشمند می‌کرد.




استاد بازیگری
بهروز رضوی یکی از همدوره‌ای‌های زنده‌یاد حسین عرفانی است. رضوی هم مثل عرفانی در زمینه‌های مختلف فعالیت دارد از دوبله بگیر تا رادیو و تلویزیون. رضوی می‌داند برای فعالیت در همه این حوزه‌ها چقدر باید عاشق کارت باشی و چقدر باید وقت و انرژی بگذاری و از همه مهم‌تر این که توانمند باشی. شاید بگویند صداست دیگر و همه جا می‌توانی از آن استفاده کنی، به‌خصوص اگر اصول استفاده از صدا را بلد باشی. رضوی اما می‌گوید: درست است که صدا اصل است اما باید بدانی در هر حوزه‌ای از این صدا چگونه استفاده کنی. مسلما بازیگری در نمایش‌های رادیویی با دوبله کاملا فرق دارد و گویندگی و اجرای یک برنامه رادیویی با هر دوی اینها متفاوت است. تلویزیون هم کاملا حوزه متفاوتی است، چه مجری یا گوینده باشی چه بازیگر. زنده‌یاد حسین عرفانی، هنرمند جامع‌الاطرافی بود. نگرشش وسیع بود و تجربه‌های زیادی داشت. از دوران مدرسه و دبیرستان تا زمانی که کارش را به صورت حرفه‌ای شروع کرد.  در دوبله که بی‌نظیر بود و صاحب سبک. به این معنا که هیچ‌کس دیگر با هر سطح از توانمندی و ظرفیت صدا نخواهد توانست جای خالی او را پرکند. این‌که او در تلویزیون، سینما، دوبله، رادیو و تلویزیون درخشید به نظرم به دلیل قوت و توانایی او در بازیگری بود. اشراف زیادی به بازی در نقش‌های مختلف داشت و همین باعث موفقیتش شد. اگر در دوبله درخشید به این دلیل بود که بازی بازیگران را درک می‌کرد حتی بازیگری مثل همفری بوگارت که بازیگر خاصی است. اگر در نمایش رادیویی درخشید باز هم به دلیل توانمندی خودش در بازیگری بود و این که اصول را می‌دانست و درک عمیقی از شخصیت‌های دراماتیک داشت و می‌دانست باید کدام‌یک از آنها را در چه قالبی بریزد و اجرا کند تا مقبولیت پیدا کند.