پیشروی خاموش ویروس
خیلیها از فراگیری کرونا خسته شدهاند و میپرسند پای این ویروس چگونه به زندگی انسانها باز شد؟ این درحالی است که اطراف ما ویروسهای زیادی هستند. آن هم نه فقط ویروسهایی که با انسان و حیوانات سر و کار دارند بلکه ویروسهای گیاهی. مثلا همین سیبزمینی که به بیرگی معروف شده، مورد حمله حدود 50 نوع ویروس قرار میگیرد. ویروسهای بیماریزا وقتی مزرعه سیبزمینی را آلوده میکنند باعث کاهش محصول میشوند.
راههای انتقال ویروس هم به چند روش است. یا از راه تماس گیاه سالم با گیاه آلوده است یا وسایل و ادوات کشاورزی مثل قیچی، بیل و تراکتور یا از طریق بذر ، پیوند، غده، قلمه یا ناقلانی مثل حشرات، کنهها، قارچها و نماتدها.
در بین ناقلین بیماریهای ویروسی، حشرات مهمترین عامل هستند و در بین حشرات هم شتهها به دلیل داشتن خصوصیات ویژهای مثل بالدار و بیبال بودن، داشتن چرخه زندگی کوتاه، قدرت جابهجایی بین میزبانهای گیاهی مختلف و داشتن قدرت تولید مثل غیر جنسی اهمیت بیشتری دارند. بخش جالب ماجرا آنجاست که همین شتههای کوچکی که گاهی از شدت کوچکی به چشم ما نمیآیند، بیش از نیمی از ویروسهای بیماریزا را به سیبزمینی منتقل میکنند.
کارشان هم خیلی دقیق و با حساب و کتاب است. شتههای بالدار ویروسها را از یک مزرعه به مزرعه دیگر منتقل میکنند و شتههای بیبال انتقال بیماری از یک بوته به بوته مجاور را بر عهده دارند.
متاسفانه هنوز ماده شیمیایی مؤثری برای از بین بردن ویروسها کشف نشده ، بنابراین تنها راه کنترل آنها یا پیشگیری است یا از بین بردن حشرات ناقل ویروسهاست. آنقدر میزان خسارتشان زیاد است که محققان زیادی مدام در حال رصد این حشرات به عنوان ناقلان ویروس هستند تا بتواند به راهحلی برای کاهش خسارت برسند.آنهم حشراتی که کشاورز اگر در یک مزرعه سیب زمینیاش به چشم ببیند یک ذره هم خیال نمیکند این کوچولوها موقع برداشت چین خسارت عظیمی به بار بیاورند. درست مثل گناهان کوچکی که زمینهساز گناهان بزرگ هستند. اولش آدم آنها را جدی نمیگیرد بعد هر چه رو به جلو میرود میبیند از یک دروغ کوچک رسیده به دروغهای بیاندازه بزرگی که دیگر نمیشود کنارشان گذاشت. گناه جز خسارت برای نفس آدمی و خراب شدن رابطه او با خدا، مگر چیز دیگری است؟ و چه بهتر جلوی خسارتهای بزرگ را از همان اول گرفت تا خسران به بار نیاورند. «گناهان کوچک، راهی به سوی گناهان بزرگ است. هر کس در گناهان کوچک و کم از خدا نترسد، در گناهان بزرگ و بسیار هم از او نمیترسد.»
[مسند الامام الرضا
علیه السلام،
ج 1، ص 290]
راههای انتقال ویروس هم به چند روش است. یا از راه تماس گیاه سالم با گیاه آلوده است یا وسایل و ادوات کشاورزی مثل قیچی، بیل و تراکتور یا از طریق بذر ، پیوند، غده، قلمه یا ناقلانی مثل حشرات، کنهها، قارچها و نماتدها.
در بین ناقلین بیماریهای ویروسی، حشرات مهمترین عامل هستند و در بین حشرات هم شتهها به دلیل داشتن خصوصیات ویژهای مثل بالدار و بیبال بودن، داشتن چرخه زندگی کوتاه، قدرت جابهجایی بین میزبانهای گیاهی مختلف و داشتن قدرت تولید مثل غیر جنسی اهمیت بیشتری دارند. بخش جالب ماجرا آنجاست که همین شتههای کوچکی که گاهی از شدت کوچکی به چشم ما نمیآیند، بیش از نیمی از ویروسهای بیماریزا را به سیبزمینی منتقل میکنند.
کارشان هم خیلی دقیق و با حساب و کتاب است. شتههای بالدار ویروسها را از یک مزرعه به مزرعه دیگر منتقل میکنند و شتههای بیبال انتقال بیماری از یک بوته به بوته مجاور را بر عهده دارند.
متاسفانه هنوز ماده شیمیایی مؤثری برای از بین بردن ویروسها کشف نشده ، بنابراین تنها راه کنترل آنها یا پیشگیری است یا از بین بردن حشرات ناقل ویروسهاست. آنقدر میزان خسارتشان زیاد است که محققان زیادی مدام در حال رصد این حشرات به عنوان ناقلان ویروس هستند تا بتواند به راهحلی برای کاهش خسارت برسند.آنهم حشراتی که کشاورز اگر در یک مزرعه سیب زمینیاش به چشم ببیند یک ذره هم خیال نمیکند این کوچولوها موقع برداشت چین خسارت عظیمی به بار بیاورند. درست مثل گناهان کوچکی که زمینهساز گناهان بزرگ هستند. اولش آدم آنها را جدی نمیگیرد بعد هر چه رو به جلو میرود میبیند از یک دروغ کوچک رسیده به دروغهای بیاندازه بزرگی که دیگر نمیشود کنارشان گذاشت. گناه جز خسارت برای نفس آدمی و خراب شدن رابطه او با خدا، مگر چیز دیگری است؟ و چه بهتر جلوی خسارتهای بزرگ را از همان اول گرفت تا خسران به بار نیاورند. «گناهان کوچک، راهی به سوی گناهان بزرگ است. هر کس در گناهان کوچک و کم از خدا نترسد، در گناهان بزرگ و بسیار هم از او نمیترسد.»
[مسند الامام الرضا
علیه السلام،
ج 1، ص 290]