نسخه Pdf

کم‌کاری متولیان فرهنگی در پرکردن سبدمطالعه مردم

کم‌کاری متولیان فرهنگی در پرکردن سبدمطالعه مردم

 تا همین چند سال پیش یکی از نگرانی‌های مهم مسئولان و دست‌اندرکاران فرهنگ کشور، کم بودن سرانه مطالعه بود. هر وقت حرف خواندن و کتاب پیش می‌آمد، صحبت از سهم چند دقیقه‌ای و چند ثانیه‌ای هر ایرانی از سبد خواندن و آموختن بود اما آهسته آهسته موضوع فرق کرد. حالا دیگر به‌خوبی می‌شود فهمید سرانه مطالعه ایرانی‌ها بالا رفته است. شبکه‌های اجتماعی، خبرها، خلاصه مقالات و حتی برشی از کتاب‌ها را به نحوی منتشر می‌کنند که مخاطبان‌شان تحریک ‌شوند آنها را بخوانند و از جریان خبرها و رویدادها عقب نمانند.

در این‌که دوری هوشمندانه از خبرها و داشتن «سواد‌رسانه‌ای» برای رویارویی با این حجم از اخبار، برای هرشهروندی در عصر اطلاعات ضروری است، شکی نیست و فرصت مفصل دیگری می‌خواهد تا به آن بپردازیم اما در این چند سطر می‌خواهیم بگوییم: در دورانی که نگران سرانه مطالعه ایرانیان بودیم، متاسفانه برای وقتی که مدت مطالعه بالا برود و همه به نحوی چشم‌شان را به خواندن متن‌ها، مقاله‌ها و کتاب‌ها عادت بدهند، فکری نکردیم!
«زیادخواندن» به هیچ‌وجه موجب منزلت و برتری نیست؛ چه این‌که دیده‌ایم افرادی را که زیاد و متنوع می‌خوانند و همین ورودی زیاد اطلاعات و مفاهیم، آنها را در گردنه‌های زندگی با چالش و مشکل روبه‌رو کرده است. اینها البته عمدتا افرادی بوده‌اند که توانایی تطبیق دنیای کتاب و جهان داستان با «حقایق زندگی» را نداشته‌ و گمان کرده‌اند گره‌های زندگی را می‌شود مثل گره‌های داستانی به‌راحتی و با کمی دلهره و هیجان باز کرد. برگردیم به اصل موضوع که نامش را می‌گذاریم؛ «کم‌کاری متولیان فرهنگی در پر کردن سبد مطالعه مردم». اتفاقا در دیداری که همراه جمعی از استادان و اهالی ادبیات با رئیس رسانه‌ملی داشتیم به این نکته اشاره کردیم که مشکل امروز نسبت کتاب با رسانه‌ملی در مقدار پرداختن به کتاب نیست؛ اتفاقا خیلی از تهیه‌کنندگان و برنامه‌سازان تلاش دارند تا سهمی از برنامه‌شان را (دلسوزانه یا فرصت‌طلبانه) به کتاب و کتابخوانی بدهند اما مشکل اصلی جای دیگر است. همان برنامه‌ساز تلویزیونی یا رادیویی عمدتا درکی از این واقعیت ندارد که معرفی هر کتابی برای مخاطبی با این گستردگی، مناسب و آموزنده نیست. آنچه بیش از هر چیزی باید مورد توجه مسئولان و دست‌اندرکاران فرهنگ و کتاب قرار بگیرد، طراحی سبدهای مناسب کتابی برای اقشار مختلف است. سبدهایی که ضمن دربرگیری سلایق مختلف بتواند خوراک لازم و خوبی را به ذهن‌ آنها ارائه کند.

میثم رشیدی‌مهرآبادی - سردبیر قفسه کتاب