با وجود دیابت میتوانم رژیم بگیرم؟
مهرداد رحیمزاده مشاور تغذیه و رژیمدرمانی
یکی از سوالاتی که زیاد میشنوم این است: «من دیابت دارم؛ آیا میتوانم رژیم بگیرم؟» پاسخ من معمولا این است که اگر رژیمگرفتن برای یک فرد سالم مستحب باشد، بدون شک برای یک فرد مبتلا به دیابت واجب است! پیش از اینکه به رژیم مبتلایان به دیابت بپردازیم این نکته باید یادآوری شود که فقط به کسانی میتوان رژیم داد که بیماری آنها با دارو یا انسولین به یک کنترل نسبی رسیده باشد و از حالت بحران حاد خارج شده باشد. به کسانی که دیابت کنترلنشده دارند و شدت بیماری به یک ایستایی نسبی نرسیده باشد نباید رژیم داد.
برای رژیمدهی به افراد مبتلا به دیابت دو استراتژی وجود دارد؛ استراتژی اول برای کسانی است که همزمان با دیابت دچار چاقی یا اضافهوزن نیز هستند. رژیمدهی به این افراد راحتتر و سادهتر است و شدت بیماری و پیرو آن دوز دارو یا انسولین مصرفی این افراد غالبا با کمکردن تدریجی وزن کاهش چشمگیری خواهد داشت. فقط باید توجه کرد بیمار گرسنه نماند تا دچار شوک کاهش قند نشود. در اغلب این افراد خود دیابت معلول چاقی است و شاید اگر فرد دچار چاقی نمیشد خودبهخود دچار دیابت هم نمیشد. افراد دچار دیابت نوع 2 غالبا در این دسته قرار میگیرند. با زیادکردن تعداد وعدههای غذایی و کاهش حجم وعدهها و همینطور برنامهریزی برای یک پیادهروی یا ورزش سبک در زمان مناسبی از روز میتوان همزمان هم وزن را کم کرد و هم شاخ غول دیابت را شکست.
اما کار سختتر مربوط به کسانی است که هم لاغر هستند و هم مبتلا به دیابت. این افراد
به دو گروه تقسیم میشوند؛ گروه اول افراد دچار دیابت نوع 2 هستند که با یک یا دو قرص متفورمین بیماریشان کنترل شده است. اینها نیازی به رژیم شدید ندارند و فقط باید حجم متعادلی از غذا در وعدههای مناسب تقسیمبندی شود و گروه دوم افراد دچار دیابت نوع یک با مصرف انسولین زیاد و لاغری توأمان هستند که تنظیم رژیم برای این افراد بسیار سخت است و حتما باید توسط یک مشاور باتجربه و خبره انجام شود. در رژیم غذایی این افراد حتما باید اندیس گلایسمیک تمام وعدهها محاسبه شده و با مقدار انسولین دریافتی مطابقت داده شود؛ علاوه بر اینکه فرد
دچار کمبود کالری نشود. در تمام حالتهای رژیم دیابت در طول رژیمدرمانی، متخصص دیابت باید مقدار مصرف دارو یا انسولین را بازنگری کرده و کاهش دهد؛ زیرا مقادیر قبلی دارو مربوط به عادات قبلی فرد است و اگر با فرمول قبلی
ادامه یابد بیمار ممکن است دچار شوک هایپوگلایسمیک (افت قند) شود.
