مزاحم را کنار بزنید

مزاحم را کنار بزنید

مهدی خانعلی‌زاده تحلیل‌گر مسائل سیاسی


بعد از حمله تروریستی به تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم در نطنز و اعلام غیررسمی منابع صهیونیستی مبنی بر انجام آن توسط دولت اسرائیل، واکنش‌های مختلفی از سوی منابع داخلی و خارجی نسبت به این مساله صورت گرفت؛ واکنش‌هایی که هرکدام توصیه‎ای برای مدیریت صحیح این رویداد به نفع منافع ملی کشورمان داشتند و نسخه‌ای را برای مواجهه دستگاه سیاست خارجی با آن تجویز می‌کردند.
نکته‌ای که در میان همه این توصیه‌ها و تجویزها وجود داشت، منحصرشدن تحلیل‌ها از چرایی وقوع این حمله تروریستی به دو محور بود؛ محوراول در اختیار افرادی بود که معتقدند این اقداماتِ تروریستی رژیم‌صهیونیستی به‌منظور ابراز نارضایتی از مسیر مذاکرات احیای برجام میان ایران و طرف غربی است و هرگونه ایجاد وقفه در مسیر مذاکرات وین، همراستا با خواست و اهداف تل‌آویو تعبیر خواهد شد. در طرف مقابل، محوردوم در اختیار کسانی بود که معتقدند اسرائیل همراهی خوبی با دولت جدید آمریکا دارد و این اقدامات تروریستی هم در راستای افزایش قدرت چانه‌زنی تیم غربی برای امتیازگیری از تیم ایرانی در مذاکرات است و ادامه روند کنونی مذاکرات وین، همراستا با برنامه صهیونیست‌هاست.
فارغ از عیارسنجی هر کدام از این دو سناریو، مساله‌ای که موردتایید هر دو رویکرد است، لزوم پاسخ به این اقدام تروریستی متناسب با ماهیت آن است؛ در واقع هر دو طیف تحلیلی تاکید دارند که اگر به این مساله واکنش مناسب نشان داده نشود، می‌تواند زمینه را برای آسیب‌دیدن منافع‌ملی فراهم کند. بر همین اساس بد نیست نگاهی به سناریوی پاسخ به این عملیات تروریستی از منظر هرکدام از دو رویکرد تحلیلی فوق داشته باشیم.
اگر نتیجه نهایی تحلیل‌ها بر این مساله باشد که رژیم صهیونیستی با اقدام خرابکارانه در تاسیسات غنی‌سازی نطنز به‌دنبال ایجاد اختلال در روند مذاکرات هسته‌ای است، پس بهترین واکنش به این مساله، تقابل جدی و اقدام مشابه اطلاعاتی–امنیتی علیه منافع این رژیم است. چنین رویکردی هم هزینه‌های اقدام علیه ایران را برای صهیونیست‌ها بالا می‌برد و هم به طرف غربی در مذاکره نشان می‌دهد ایران به دنبال کنارزدن مزاحم برای رسیدن به یک توافق واقعی و پایدار است. راستی‌آزمایی نیت واقعی طرف غربی از حضور در مذاکرات وین هم یکی دیگر از دستاوردهای پاسخ راهبردی و عملیاتی به رژیم صهیونیستی است؛ چرا که در صورت اعلام حمایت مجدد طرف غربی از اسرائیل، مشخص خواهد شد که عملیات تروریستی در نطنز دقیقا منطبق بر منافع طرف غربی و حتی با هماهنگی آن انجام شده است.
از طرف دیگر اگر این اقدام را هماهنگ‌شده با تیم مذاکره‌کننده غربی بدانیم که به دنبال کاستن از دستِ برتر ایران در مذاکرات وین انجام‌شده، ترک مذاکرات و موکول‌کردن آن به زمانِ مجازات عوامل این عملیات تروریستی و بازگشت توان غنی‌سازی کشور به سطح سابق، تنها راه ممکن برای تامین منافع ملی محسوب می‌شود. اعلام آغاز فرآیند غنی‌سازی 60درصدی اورانیوم توسط کشورمان گرچه اقدام درست و مناسبی است اما نمی‌تواند به عنوانِ جایگزینِ ترک مذاکرات عمل کند؛ چراکه امکان انتقال این پیام به طرف غربی نیز وجود دارد که تهران در برابر شدیدترین اقدامات هم دست به ترک میز مذاکره نمی‌زند که انتقال این مفهوم، بسیار خطرناک و علیه منافع ملی است. در این زمینه انتقال پروژه‌های غنی‌سازی از نطنز به فردو هم می‌تواند اقدامی مناسب در این زمینه ارزیابی شود.
در مجموع باید گفت که فارغ از هر تحلیلی نسبت به انگیزه رژیم‌صهیونیستی در انجام عملیات تروریستی در نطنز یک اتفاق‌نظر و اجماع کارشناسی بر این مساله وجود دارد که پاسخ واقعی، شفاف و عملیاتی به این مساله، خطرات جدی و زیانباری برای منافع و امنیت ملی کشورمان به دنبال دارد و به همین دلیل حتما در مدت زمان کوتاه نیاز به مخابره پیام واکنشی ایران به طرف غربی وجود دارد و هرگونه تعلل در این زمینه، مصداق اقدام علیه امنیت ملی خواهد بود.