چرا جامجهانی قطر، اینقدر متفاوت است؟
آمارهایی برای جذابیت یک جام
جامجهانی فوتبال با تمامی اما و اگرهای پیرامونش روز یکشنبه (فردا) در قطر آغاز میشود.
این تورنمنت چه از جنبههای مثبت آن و چه از نظر جنبههای منفیاش منحصر به فرد محسوب میشود. با 29 روز از شروع تا پایان (20 نوامبر تا 18 دسامبر) رقابتها، این کوتاهترین جامجهانی از زمان جامجهانی آرژانتین در سال 1978 خواهد بود. به این معنی که در طول مرحله گروهی روزانه چهار بازی برگزار میشود. بیشتر بازیهای گروهی جامهای جهانی در طول سالهای اخیر سه بازی در روز بوده است. همچنین هیچ زمان استراحتی بین بازیهای گروهی و مرحله حذفی (دور نهایی مرحله گروهی) وجود ندارد. مرحله یک هشتم نهایی نیز بلافاصله و یک روز پس از پایان مرحله گروهی آغاز میشود.
یک رویداد متراکم
کوچکترین کشور میزبان جامجهانی فقط 11571 کیلومتر مربع مساحت دارد. بین دو ورزشگاه البیت در شمال دوحه تا ورزشگاه الجنوب در جنوب پایتخت حدود 64 کیلومتر فاصله وجود دارد و رانندگی بین این دو ورزشگاه بدون ترافیک فقط 50 دقیقه طول میکشد!
ورزشگاههای یکبار مصرف
هفت ورزشگاه از هشت ورزشگاه جامجهانی از ابتدا برای این مسابقات ساخته شده است. پس از پایان رقابتهای جامجهانی این هفت ورزشگاه تازهساخت صندلیهایشان برداشته خواهد شد و تغییر کاربری خواهند داد. تنها ورزشگاه احمد بن علی متعلق به تیم الریان و ورزشگاه خانگی آنها پابرجا خواهد ماند. در مجموع حدود 200 هزار صندلی پس از فینال از زمینها خارج و به گفته برگزارکنندگان، به کشورهای در حال توسعه هدیه داده خواهد شد.
کمبود مکان برای اقامت
به عنوان کشوری که از نظر جمعیت یا وسعت به 100 کشور برتر جهان نزدیک هم نمیشود شاید تعجبآور نباشد که قطر نتواند اقامتگاههایی را که معمولا در جامهای جهانی پیشین وجود داشتند، به عاشقان فوتبال ارائه دهد.
در ماه مارس (فروردین)، این کشور فقط 30 هزار اتاق هتل داشت. ارقام رسمی حاکی از آن است که 1.5 میلیون نفر در حال آمدن به این کشور هستند. برگزارکنندگان امیدوارند در مجموع 130 هزار اتاق در کشور را به موقع برای هوادارانی که میآیند آماده کنند. این اتاقها شامل 9000 تخت در دهکدههای هواداری، چادرهای بزرگ و کابینهای فلزی، 60هزار اتاق در آپارتمانها و ویلاها، 50 هزار اتاق در هتلها و 4000 اتاق در دو کشتی تفریحی که برای مسابقات در لنگرگاه باقی خواهدماند.
با تمامی این تدارکات باز هم اقامتگاه به اندازه کافی موجود نیست. کمبود اتاق به این معنی است که برخی از هواداران باید در کشورهای همسایه مانند عمان، عربستان سعودی و امارات متحده عربی بمانند و برای دیدن بازیهای مورد نظرشان به قطر پرواز کنند. کشور عمان برای ایجاد تسهیلات بیشتر، ویزای رایگان و 24 پرواز ویژه در روز از مسقط به دوحه ارائه میدهد.
زیرساختهای جدید
قطر برای میزبانی این مسابقات نیاز داشت تا زیرساختهای بسیاری ایجاد کند. به همین منظور علاوه بر ورزشگاهها بیش از 100 هتل در این کشور ساخته شده است. ساخت جادههای جدید و همینطور خط مترو از دیگر کارهای زیرساختی قطر برای این رقابتها بوده است. بودجهای که فقط برای ساخت ورزشگاهها و امکانات تمرینی صرف شده است به تنهایی 5.3 میلیارد پوند بوده است.
تعداد بلیتهای فروخته شده
با وجود تمام مشکلات مربوط به محل اقامت، 2 میلیون و 89 هزار بلیت در آخرین به روزرسانی در ماه اکتبر فروخته شده است. این رقم بالای فروش بلیت، نوید یک جامجهانی پر رونق را میدهد. البته این واقعیت که جامجهانی قطر نخستین رقابت بزرگی است که پس از همهگیری کرونا برگزار میشود، در بالا رفتن آمار بلیت فروشی بیتاثیر نیست.
انتقاد از مرگ کارگران مهاجر
بر اساس تحقیقات گاردین در سال گذشته تصور میشود بیش از 6500 کارگر مهاجر از کشورهای هند، پاکستان، نپال، بنگلادش و سریلانکا از زمانی که این کشور میزبانی جامجهانی را به دست آورد یعنی از سال2010 تا 2020، در قطر جان باختهاند.
دولت قطر همواره سعی در انکار داشته و این آمارها را گمراهکننده دانسته است. قطر میزان مرگ و میر را رد نمیکند بلکه معتقد است همه مرگ و میرهای ثبت شده مربوط به افرادی نبوده است که در پروژههای مرتبط با جامجهانی کار میکردند. به هر روی فرقی هم نمیکند؛ کارگران در اثر شرایط سخت کاری و امکانات محدود معیشتی مرگ و میر بالایی داشتهاند، حال چه آنها برای پروژههای عمرانی جامجهانی کار میکردند و چه برای سایر پروژههای عمرانی. آنچه مهم است شرایط حقوق بشری آنهاست.
آیسا اسدی - گروه ورزش