نقدی بر واکنش حسام‌الدین آشنا به سریال گاندو و موسسه آوینی
همه سریال‌های دولت
ماجرای مایکل‌هاشمیان یا همان جیسون رضائیان، جاسوس ایرانی-آمریکایی معروفی که خبر دستگیری‌اش چند سال پیش حسابی سر و صدا به پا کرد و این شب‌ها در سریال «گاندو» از شبکه سه سیما روایت می‌شود، کم کم در حال رسیدن به انتهای راه است. از ابتدای پخش سریال گاندو، زمزمه‌های مختلفی مبنی بر فشارها بر سازمان صدا و سیما برای سانسور این سریال شنیده می‌شد حتی در قسمت‌هایی واقعا این اتفاق افتاد و بخش‌هایی از سریال روی آنتن پخش نشد اما هر قدر به انتهای داستان مایکل نزدیک می‌شویم سر و صداهای موافق و مخالف در مورد گاندو هم بیشتر می‌شود و البته عجیب این که بیشتر صداهای مخالف هم از طرف مقامات دولتی می‌آید. در قسمت‌های آخر گاندو که مایکل‌هاشمیان دستگیر شده و سریال در حال روایت برخی فشارها برای آزادی اوست، سخنگوی وزارت خارجه و حسام‌الدین آشنا، مشاور پرحاشیه رئیس‌جمهور به این سریال واکنش نشان داده‌اند.
ظریف اصلا تلویزیون نمی‌بیند
روز گذشته عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه در نشست خبری خود نسبت به سریال گاندو و تصویری که از این وزارتخانه و شخص وزیر خارجه نشان داده شده است، اظهار کرد: آنچه از وزارت خارجه، شخص وزیر و همکاران ما در این سریال نشان داده می‌شود با واقعیت منطبق نیست.
او البته از ظرفیت‌های هنری گاندو هم تعریف کرد اما در عین حال گفت: فیلم به لحاظ جلوه‌های هنری فیلم بدی نیست و اگر تقوا در آن رعایت می‌شد، بهتر بود.
موسوی در انتهای سخنانش راجع به گاندو گفت: آقای ظریف وقت نگاه کردن تلویزیون ندارد، نه تلویزیون‌هایی که از خانه همسایه می‌شود گرفت و نه تلویزیون منزل
خودشان.
اما این تنها واکنش دولتی‌ها به سریال جنجالی شبکه سه نبود.
حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس‌جمهور که معمولا او را با توییت‌های سربسته و مبهم و کنایه‌دارش می‌شناسیم در توییتی نوشت:
دولت نه اجازه و نه پول دارد که سریال بسازد.
صدا و سیما هم پول ندارد سریال بسازد.
ولی گویا جای دیگری هست که برای تضعیف نهاد دولت هم پول فراوان دارد، هم مجوزها و مشوق‌های لازم را دریافت کرده است و هم می‌تواند صدا و سیما را الزام به پخش کند.
با گاندو
گنده نمی‌شوید.
معاون ویژه پیشین وزارت اطلاعات و مشاور فعلی رئیس‌جمهور چند روز پیش هم در توییتی دیگر، موسسه شهید آوینی که گاندو محصول آن است را تلویحا مورد حمله قرار داد و نوشت:
موسسه فرهنگی هنری شهید آوینی مستقل است یا وابسته به یک نهاد عمومی است؟
هیات امنا، هیات مدیره و مدیر عامل این موسسه چه کسانی هستند و توسط چه کسانی و چه ساز و کاری منصوب می شوند و به چه کسانی پاسخگو هستند؟
بودجه سالانه این موسسه چقدر است و چگونه تامین می شود؟
بعد از این توییت آشنا، مجتبی امینی، تهیه‌کننده گاندو به او واکنش نشان داد و در این نزاع توییتری خطاب به مشاور رئیس‌جمهور نوشت: «جناب سرهنگ آشنا! همه می‌دانند مؤسسه‌ای مزین به نام سید شهیدان اهل قلم؛ سید مرتضی آوینی چیست و کجاست؟ اما همه نمی‌دانند یک روحانی ترک لباس کرده که از مدیران ارشد امنیتی سابق وزارت اطلاعات بوده در حوزه فرهنگ و هنر چه می‌کند و به دنبال چیست؟»
محمد سرشار، مدیر شبکه کودک تلویزیون هم در واکنش به توییت دوم آشنا نوشت: «این ادعا کاملا نادرست است. دولت فیلم‌های سینمایی، سریال‌های تلویزیونی، سریال‌های شبکه نمایش خانگی، فیلم‌های مستند، رمان‌ها و آثار هنری بسیاری را مستقیما یا به سفارش خود ساخته. اگر آن تولیدات، محبوبیت #گاندو را نیافته، مشکل از سفارش‌دهنده دولتی است نه بسته بودن دست دولت.»
سیدمحمود رضوی، تهیه‌کننده سینما هم خطاب مشاور رئیس‌جمهور نوشت: «دکتر جان! تا جایی که من دیدم و به عنوان بیننده فهمیدم، گاندو را برای گنده‌گی نساختند چون آنها برای گنده‌گی راه‌های بهتری بلدند! به نظرم گاندو ساخته شد تا مردم و مسؤولین با هم بفهمند نباید گاف بدهند و به کشور گند بزنند! در جذب و انتقال پیام به مردم که موفق بودند، مسؤولین را نمی‌دانم!»
آوینی کجاست؟
آن طور که روزنامه رسمی به ما می‌گوید موسسه شهید آوینی یک موسسه غیرتجاری و مدیرعامل آن، مهدی نقویان است. اعضای هیات مدیره را هم آقایان محمدرضا تویسرکانی، مهدی طائب، علی سلطانی، حمید به‌همنی و عبدالمجید اسماعیلی دهقی تشکیل می‌دهند. همیشه زمزمه‌هایی شنیده می‌شد که این موسسه به دلیل ماهیت تولیداتش که نوعا در جهت گسترش فرهنگ انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است از کمک‌های سپاه بهره می‌برد و البته این زمزمه‌ها بیراه هم به نظر نمی‌رسد و می‌توان این موسسه را یک مجموعه فرهنگی فیلمسازی که از نهادهای انقلابی مانند سپاه کمک می‌گیرد در نظر گرفت.
دولت، سریال نمی‌سازد؟
دو توییت حسام‌الدین آشنا هم در واقع ناظر به همین بخش و طعنه به سپاه پاسداران است. مشاور رئیس‌جمهور در مجموع این دو پست خود می‌گوید دولت نه اجازه و نه پول دارد که سریال بسازد چرا سپاه این کار را می‌کند؟ اما آیا واقعا دولت دستی بر آتش سریال‌سازی ندارد؟ آمارها این‌جور نمی‌گوید! نهادهای مختلف دولتی و عمومی مانند وزارت بهداشت، وزارت اطلاعات، وزارت نفت، ستاد مبارزه با مواد مخدر، بنیاد شهید، اورژانس کشور، آتش‌نشانی و پلیس در سریال‌های مختلف تلویزیون مشارکت داشته‌اند و در واقع سریال به سفارش آنها ساخته شده اما کسی آنها را بابت استفاده از ظرفیت رسانه‌ملی برای انتقال پیام‌هایشان به مردم بازخواست نکرده است. این بار هم یک موسسه انقلابی تصمیم گرفت یک سوژه جذاب مرتبط با امنیت ملی را برای مردم به تصویر بکشد و حتی اگر به بخشی از نحوه روایت فیلمنامه یا حتی محتوای آن بتوان نقدی داشت عجیب است که یک مقام رسمی دولتی از اساس خواهان آن شود که سایر نهادهای کشور به‌هیچ وجه وارد عرصه هنر و انتقال پیام از این طریق نشود.
اجباری در کار نیست
مقام سابق امنیتی و مشاور فعلی رئیس‌جمهور در بخش دیگری از توییت‌هایش به این اشاره کرده بود که صدا و سیما مجبور به پخش گاندو شده است اما آن‌گونه که خبرنگار جام‌جم کسب اطلاع کرده تمامی مراحل ساخت گاندو از نگارش فیلمنامه و متن آن گرفته تا انتخاب عوامل با نظارت و موافقت مسؤولان ذی‌ربط رسانه‌ملی بوده و آن گونه که حسام‌الدین آشنا ادعا کرده فشاری برای ساخت و پخش این سریال وجود نداشته است.
روز گذشته عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه در نشست خبری خود نسبت به سریال گاندو و تصویری که از این وزارتخانه و شخص وزیر خارجه نشان داده شده است، اظهار کرد: آنچه از وزارت خارجه، شخص وزیر و همکاران ما در این سریال نشان داده می‌شود با واقعیت منطبق نیست.
او البته از ظرفیت‌های هنری گاندو هم تعریف کرد اما در عین حال گفت: فیلم به لحاظ جلوه‌های هنری فیلم بدی نیست و اگر تقوا در آن رعایت می‌شد، بهتر بود.
موسوی در انتهای سخنانش راجع به گاندو گفت: آقای ظریف وقت نگاه کردن تلویزیون ندارد، نه تلویزیون‌هایی که از خانه همسایه می‌شود گرفت و نه تلویزیون منزل
خودشان.
اما این تنها واکنش دولتی‌ها به سریال جنجالی شبکه سه نبود.
حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس‌جمهور که معمولا او را با توییت‌های سربسته و مبهم و کنایه‌دارش می‌شناسیم در توییتی نوشت:
دولت نه اجازه و نه پول دارد که سریال بسازد.
صدا و سیما هم پول ندارد سریال بسازد.
ولی گویا جای دیگری هست که برای تضعیف نهاد دولت هم پول فراوان دارد، هم مجوزها و مشوق‌های لازم را دریافت کرده است و هم می‌تواند صدا و سیما را الزام به پخش کند.
با گاندو
گنده نمی‌شوید.
معاون ویژه پیشین وزارت اطلاعات و مشاور فعلی رئیس‌جمهور چند روز پیش هم در توییتی دیگر، موسسه شهید آوینی که گاندو محصول آن است را تلویحا مورد حمله قرار داد و نوشت:
موسسه فرهنگی هنری شهید آوینی مستقل است یا وابسته به یک نهاد عمومی است؟
هیات امنا، هیات مدیره و مدیر عامل این موسسه چه کسانی هستند و توسط چه کسانی و چه ساز و کاری منصوب می شوند و به چه کسانی پاسخگو هستند؟
بودجه سالانه این موسسه چقدر است و چگونه تامین می شود؟
بعد از این توییت آشنا، مجتبی امینی، تهیه‌کننده گاندو به او واکنش نشان داد و در این نزاع توییتری خطاب به مشاور رئیس‌جمهور نوشت: «جناب سرهنگ آشنا! همه می‌دانند مؤسسه‌ای مزین به نام سید شهیدان اهل قلم؛ سید مرتضی آوینی چیست و کجاست؟ اما همه نمی‌دانند یک روحانی ترک لباس کرده که از مدیران ارشد امنیتی سابق وزارت اطلاعات بوده در حوزه فرهنگ و هنر چه می‌کند و به دنبال چیست؟»
محمد سرشار، مدیر شبکه کودک تلویزیون هم در واکنش به توییت دوم آشنا نوشت: «این ادعا کاملا نادرست است. دولت فیلم‌های سینمایی، سریال‌های تلویزیونی، سریال‌های شبکه نمایش خانگی، فیلم‌های مستند، رمان‌ها و آثار هنری بسیاری را مستقیما یا به سفارش خود ساخته. اگر آن تولیدات، محبوبیت #گاندو را نیافته، مشکل از سفارش‌دهنده دولتی است نه بسته بودن دست دولت.»
سیدمحمود رضوی، تهیه‌کننده سینما هم خطاب مشاور رئیس‌جمهور نوشت: «دکتر جان! تا جایی که من دیدم و به عنوان بیننده فهمیدم، گاندو را برای گنده‌گی نساختند چون آنها برای گنده‌گی راه‌های بهتری بلدند! به نظرم گاندو ساخته شد تا مردم و مسؤولین با هم بفهمند نباید گاف بدهند و به کشور گند بزنند! در جذب و انتقال پیام به مردم که موفق بودند، مسؤولین را نمی‌دانم!»
آوینی کجاست؟
آن طور که روزنامه رسمی به ما می‌گوید موسسه شهید آوینی یک موسسه غیرتجاری و مدیرعامل آن، مهدی نقویان است. اعضای هیات مدیره را هم آقایان محمدرضا تویسرکانی، مهدی طائب، علی سلطانی، حمید به‌همنی و عبدالمجید اسماعیلی دهقی تشکیل می‌دهند. همیشه زمزمه‌هایی شنیده می‌شد که این موسسه به دلیل ماهیت تولیداتش که نوعا در جهت گسترش فرهنگ انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است از کمک‌های سپاه بهره می‌برد و البته این زمزمه‌ها بیراه هم به نظر نمی‌رسد و می‌توان این موسسه را یک مجموعه فرهنگی فیلمسازی که از نهادهای انقلابی مانند سپاه کمک می‌گیرد در نظر گرفت.
دولت، سریال نمی‌سازد؟
دو توییت حسام‌الدین آشنا هم در واقع ناظر به همین بخش و طعنه به سپاه پاسداران است. مشاور رئیس‌جمهور در مجموع این دو پست خود می‌گوید دولت نه اجازه و نه پول دارد که سریال بسازد چرا سپاه این کار را می‌کند؟ اما آیا واقعا دولت دستی بر آتش سریال‌سازی ندارد؟ آمارها این‌جور نمی‌گوید! نهادهای مختلف دولتی و عمومی مانند وزارت بهداشت، وزارت اطلاعات، وزارت نفت، ستاد مبارزه با مواد مخدر، بنیاد شهید، اورژانس کشور، آتش‌نشانی و پلیس در سریال‌های مختلف تلویزیون مشارکت داشته‌اند و در واقع سریال به سفارش آنها ساخته شده اما کسی آنها را بابت استفاده از ظرفیت رسانه‌ملی برای انتقال پیام‌هایشان به مردم بازخواست نکرده است. این بار هم یک موسسه انقلابی تصمیم گرفت یک سوژه جذاب مرتبط با امنیت ملی را برای مردم به تصویر بکشد و حتی اگر به بخشی از نحوه روایت فیلمنامه یا حتی محتوای آن بتوان نقدی داشت عجیب است که یک مقام رسمی دولتی از اساس خواهان آن شود که سایر نهادهای کشور به‌هیچ وجه وارد عرصه هنر و انتقال پیام از این طریق نشود.
اجباری در کار نیست
مقام سابق امنیتی و مشاور فعلی رئیس‌جمهور در بخش دیگری از توییت‌هایش به این اشاره کرده بود که صدا و سیما مجبور به پخش گاندو شده است اما آن‌گونه که خبرنگار جام‌جم کسب اطلاع کرده تمامی مراحل ساخت گاندو از نگارش فیلمنامه و متن آن گرفته تا انتخاب عوامل با نظارت و موافقت مسؤولان ذی‌ربط رسانه‌ملی بوده و آن گونه که حسام‌الدین آشنا ادعا کرده فشاری برای ساخت و پخش این سریال وجود نداشته است.