منتظر معجزه نباشید
احسان مصطفوی، رئیس مركز تحقیقات بیماریهای نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور
روز گذشته، در صدر خبرهای مربوط به كرونا، خبر دستیابی كشور روسیه به واكسن بیش از همه به چشم خورد. واقعیت اما این است كه به خبر كشف واکسن كرونا ویروس، نباید مانند معجزه نگاه شود. دبیركل سازمان بهداشت جهانی در نشستهای این سازمان بارها گفته است كه هنوز نمیتوان به یك واكسن موثر كه بیماری كرونا را به كلی از بین ببرد، دست پیدا كنیم.
شاید به خاطر همین است كه دانشمندان در سازمانهای جهانی برای تولید واكسن هدفگذاری كردهاند؛ امروز آنها به اثرگذاری واكسن كرونا بین 60 تا 70 درصد، بسنده كردهاند. یعنی ایمنی صددرصدی وجود نخواهد داشت. بهجز موضوع اثربخشی واكسن، مساله دیگری هم وجود دارد؛ با تزریق واكسن، نمیتوان امیدوار بود كه ایمنی در برابر بیماری صددرصد باشد.
درست مانند واكسن آنفلوآنزا، ایمنی واكسنی، در برابر فرمهای شدیدتر بیماری خواهد بود، به این شكل كه افراد بیمار خواهند شد، اما شكل شدید آن، كه منجر به مرگ میشود، وجود نخواهد داشت، این شكل از ایمنی واكسنی در واكسن ویروس آنفلوآنزا هم وجود دارد. در واكسن آنفلوآنزا، مدت دوره تزریق یكساله است، اما در واكسن كرونا هنوز نمیدانیم كه باید تزریق واكسن در چه بازه زمانی، انجام شود و این روزها صحبت از برگشت عفونت پنج تا شش ماهه در ویروس كرونا مطرح است و احتمال، تزریق واكسن در دوره شش ماهه وجود دارد؛ اگر واكسنی در كشوری كشف شود، حداقل در خوشبینانهترین شرایط پنج تا شش ماه، زمان میبرد تا به تولید انبوه یا حتی صادرات برسد. یك كمپانی باید در كارخانه خود، واكسن را در حد سه تا چهار میلیارد دوز تولید كند. با این حجم از تولید، حتی با وجود داشتن بیش از 10 كارخانه تولید، در كوتاهمدت نمیتوان امیدوار بود واكسن به كشورهای دیگر صادر شود. به همه اینها باید مهر تایید هر كشور را هم اضافه كرد، هر واكسنی كه به كشوری صادر میشود، باید مورد تایید و براساس استانداردهای آن كشور باشد تا واردات صورت بگیرد، بنابراین به خبر تولید واكسن كرونا، زیاد هم نباید خوشبین بود و همچنان باید به پروتكلهای بهداشتی، استفاده از ماسك، رعایت فاصلهگذاری اجتماعی و بهداشت فردی و دوری از تجمعات، توجه كرد.