مغز چطور چهره‌های آشنا را در موقعیت‌های مختلف می‌شناسد؟
با سپری‌كردن تعطیلات نوروز و پایان همه دید و بازدیدهای رفت و برگشت، شاید خیلی‌ها چنین ملاقات‌هایی را تكراری و غیر‌ضروری تلقی كنند و افسوس بخورند كه چرا از تعطیلاتشان بهتر استفاده نكردند، اما جالب است بدانید این تكرارها مغز را به شكلی تغییر می‌دهد كه به بازشناسی افراد کمک می‌كند.
بیشترین تعاملات روزمره ما با آشنایان، دوستان صمیمی و خانواده است و نتیجه این ارتباطات و تعاملات تكرار‌شونده و طولانی این است كه بازنمایی چهره‌های افراد آشنا در مغز ما را محكم‌تر و غنی‌تر می‌كند؛ زیرا مجموعه نورون‌های گسترده‌تری در شبكه پردازش چهره در قشر بینایی در مقایسه با چهره‌های ناآشنا به آنها اختصاص می‌یابد.
نتایج مطالعات تازه نشان داده است تعاملات اجتماعی با افراد (افرادی كه روزانه با آنها ارتباط داریم)، سلول‌های عصبی قشر بینایی را برای تشخیص چهره‌های آشنا در موقعیت‌های بینایی مختلف حساس می‌كند.
در این تحقیق سؤال این بود كه مغز چطور یاد می‌گیرد تا دیگران را به عنوان فردی مستقل تشخیص دهد. برای این آزمون از چهره‌هایی بدون ویژگی‌های جنسیتی استفاده كردند. برای این كار با استفاده از امكانات رایانه‌ای تغییراتی در ظاهر عكس‌ها داده می‌شد كه در صورت دیدن قادر به تشخیص آن به عنوان یك هویت مردانه یا زنانه نبودید. مطالعات قبلی نشان داده بود یك چهره مشخص متناسب با این‌كه در كجای دامنه بینایی ارائه شود، می‌تواند به صورت متفاوتی ادراك شود. یعنی اگر یك تصویر به طور مستقیم در «مركز دید» ما قرار بگیرد یا این‌كه در «میدان دید» ما قرار بگیرد متفاوت ادراك می‌شد. برای مثال، یك چهره بدون ویژگی‌های جنسیتی می‌تواند در یك موقعیت به عنوان چهره مردانه تشخیص داده شود و در موقعیت دیگر به عنوان چهره زنانه درك شود و این به مكانی كه تصویر در صفحه نمایش داده می‌شد ارتباط داشت.
نتایج مطالعات گابینی و همكارانش در سال 1397/ 2018 نشان داد این‌كه شما چه مقدار با افراد معین ارتباط داشته باشید، می‌تواند ادراكتان را از تشخیص چهره‌های آشنا تحت تاثیر قرار دهد. این پژوهشگران طی پژوهشی از گروهی از دانشجویان خواستند تا تصاویری از همكلاسی‌ها، هم‌دانشگاهی‌ها و دوستان صمیمی خود را كه در صفحه نمایش نشان داده می‌شد، شناسایی كنند. برای این كار آنها باید به مركز تصویر كه با علامت بعلاوه مشخص شده بود، خیره می‌شدند (مركز دید). اما تصاویر افراد در محل‌های متفاوتی (میدان دید) نسبت به مركز تصویر نمایش داده می‌شد. نتایج نشان داد هر چه تعداد تعاملات و ارتباطات دوستانه با افراد بیشتر بود آنها با سرعت بیشتر و دقت بالاتری می‌توانستند دوستانشان را در هر موقعیتی از صفحه نمایش كه نشان داده شوند، تشخیص دهند.
این گروه از پژوهشگران به این نتیجه رسیدند در قشر بینایی گروهی از سلول‌های عصبی به‌طور مستقل برای تشخیص چهره‌های گوناگون اختصاص می‌یابند كه هر چه این تعاملات بیشتر می‌شود، مسیرهای عصبی این سلول‌ها نیز محكم‌تر می‌گردد. نتایج نشان می‌دهد سن یك چهره و جنسیتش و این‌كه این چهره زن یا مرد باشد هر كدام توسط گروه مستقلی از نرون‌ها بررسی و ارزیابی می‌شود.
برخلاف مطالعات پیشین، نتایج این مطالعه نشان داد تنها جای نمایش چهره‌ها در صفحه تعیین‌كننده نیست؛ بلكه میزان ارتباطات اجتماعی و یادگیری ما، بازنمایی هویت چهره‌ای را در قشر بینایی تغییر می‌دهد.
منبع: Society for Neuroscience