گفت‌وگو با خسرو معتضد با درباره آثار تاریخی و قهرمانی
فضای مجازی دشمن حقایق تاریخی
سریال‌های تاریخی را می‌توان جزو جذاب‌ترین برنامه‌های تلویزیونی دانست كه به‌دلیل سفر به زمان و مرور اتفاقات مهم تاریخی چه از نوع مذهبی و چه از منظر ملی، برای اكثر انسان‌های معاصراز جذابیت بالایی برخوردار است، چرا كه با نمایش این سریال‌ها، در ذهن خود حوادث و اتفاقات مهم تاریخی را تصویرسازی می‌كند. از همین‌رو و به بهانه پخش سریال گیله وا، به گفت‌وگو با خسرو معتضد تاریخ‌نگار، مجری و كارشناس «برنامه‌های تاریخ معاصر» پرداختیم تا به مرور به سریال‌های پخش شده تلویزیون، نقاط قوت و ضعف آنها در این سال‌ها بپردازیم.
سریال تاریخی گیله وا با موضعی تاریخی در حال پخش است، از این سریال و نقاط ضعف و قوت آن بگویید.
این سریال، سریال بدی نیست ولی درباره میرزا كوچك‌خان آثار زیادی تولید شده است و بهتر است به سراغ قهرمانان دیگر هم بروند. در كل آنچه در سریال‌های تلویزیون با آن مواجه هستیم، نبود اطلاعات تاریخی است و با داشتن موضوعات بسیار جذاب تاریخی كسی به سراغ آنها نمی‌رود و به همین دلیل است كه چندین بار به سراغ ساخت سریالی با موضوع میرزاكوچك خان
می‌روند.
نبود اطلاعات تاریخی، چه مشكلاتی را رقم می‌زند؟
اطلاعات تاریخی مردم ایران كم است و كسانی هم كه سریال‌های تاریخی می‌سازند مشاوران كافی ندارند، من هم متاسفانه یك نفر هستم و نمی‌توانم در تمام این پروژه‌ها حضور داشته باشم. زمانی كه شما سریال و فیلم خوب تاریخی نمی‌سازید، باعث سوءاستفاده بیگانگان شده و ادعای گرفتن بخش‌های مختلف ایران را می‌كنند.
ضعف اصلی ساخت سریال‌های تاریخی ما چیست؟
در سریال‌های ما مسائل غیرملی به مسائل ملی اولویت دارد؛ به نظر من باید تاریخ صفویه و قاجاریه به تصویر كشیده شود و من هنوز متوجه حساسیت‌ها به كوروش نمی‌شوم، او یك نماد ملی است و این حساسیت‌ها برای پرداختن به موضوعات مربوط به او را متوجه نمی‌شوم.به طور مثال سریال «تبریز مه‌آلود» كار آقای ورزی بسیار خوب بود و باید تاریخ ایران این‌گونه به تصویر كشیده شوند تا این ضعف اطلاعات تاریخی
بین مردم از بین برود.
فضای مجازی چه تاثیری روی سطح اطلاعات تاریخی دارد؟
متاسفانه فضای مجازی باعث دوری زیاد مردم از مطالعه شده است و همه مردم غرق در فضای مجازی
و زرق و برق‌های آن شده‌اند و از خواندن كتاب‌هایی كه به آنها در رسیدن درست به تاریخ درست كشور كمك می‌كند، پرهیز می‌كنند.
نظرتان درباره سریال «مختارنامه» كه پس از چندین سال، هنوز هم مخاطبان زیادی دارد، چیست؟
به نظرم خیلی سریال خوبی است و نشان می‌دهد ایرانی‌ها چه میزان در انتقام خون امام حسین(ع) نقش داشتند و بسیار جالب بود. سریال «ولایت عشق» و «غریب طوس» هم سریال‌های بسیار خوبی بودند.
با ساخت سریال «حضرت موسی» موافقید؟
اصلا موافق ساخت این سریال نیستم. این‌كه تلویزیون با هزینه‌ای معادل 300 میلیارد بخواهد سریال حضرت موسی را بسازد كاملا مخالفم. این‌كه حضرت موسی پیامبر بزرگی است، درست است ولی چرا ما نباید فیلمی درباره پیامبر خودمان حضرت محمد(ص) بسازیم و ساخت زندگی پیامبر از زمان كودكی او به بعد ناقص مانده است. می‌توان این هزینه و زمان را صرف ساخت زندگی پیامبر خودمان كنیم.
قرار است آقای حسن فتحی است اثری با محوریت زندگی «شمس و مولانا» بسازد، نظرتان درباره ساخت چنین سریالی چیست؟
كار بسیار خوبی است، ولی نباید تحت تاثیر فرهنگ ترك قرار بگیرد، چون مردم ترك معتقد هستند مولانا از مردم تركیه است در صورتی كه اصلا این‌گونه نیست و مولانا از مردم بلخ است كه از ایالات ایران بوده است، ولی دركل ساخت چنین فیلمی بسیار خوب است و در شناخت شعرای بزرگ ما به مردم می‌تواند موثر
عمل كند.
آن‌طور كه باید، از شما در ساخت سریال‌های تاریخی كمك گرفته می‌شود؟
من بسیار درگیر هستم و نمی‌توانم زمان زیادی را برای این كار بگذارم، ولی تا جایی كه بتوانم و كارگردانان بخواهند سعی می‌كنم به آنها در پروژه‌هایشان كمك كنم.
به نظر شما تلویزیون ما چه میزان تا رسیدن
به حد مطلوب سریال‌های خوب تاریخی فاصله دارد؟
ما به‌دلیل اطلاعات كم و نپرداختن به موضوعات جذاب تاریخی، فاصله زیادی تا رسیدن به حد مطلوب سریال‌های خوب داریم و این باعث می‌شود كشورهای دیگر از این موضوع سوءاستفاده كنند. نمی‌دانم چرا جای خالی داستان زندگی افرادی مثل ابومسلم خراسانی، بابك خرمدین، مازیار یا یعقوب لیث‌صفاری در تلویزیون ما بسیار حس می‌شود. ایران ما بهشت است و باید با ساخت سریال‌های تاریخی این فرهنگ و تاریخ زیبا را به همگان نشان داد.
این سریال، سریال بدی نیست ولی درباره میرزا كوچك‌خان آثار زیادی تولید شده است و بهتر است به سراغ قهرمانان دیگر هم بروند. در كل آنچه در سریال‌های تلویزیون با آن مواجه هستیم، نبود اطلاعات تاریخی است و با داشتن موضوعات بسیار جذاب تاریخی كسی به سراغ آنها نمی‌رود و به همین دلیل است كه چندین بار به سراغ ساخت سریالی با موضوع میرزاكوچك خان
می‌روند.
نبود اطلاعات تاریخی، چه مشكلاتی را رقم می‌زند؟
اطلاعات تاریخی مردم ایران كم است و كسانی هم كه سریال‌های تاریخی می‌سازند مشاوران كافی ندارند، من هم متاسفانه یك نفر هستم و نمی‌توانم در تمام این پروژه‌ها حضور داشته باشم. زمانی كه شما سریال و فیلم خوب تاریخی نمی‌سازید، باعث سوءاستفاده بیگانگان شده و ادعای گرفتن بخش‌های مختلف ایران را می‌كنند.
ضعف اصلی ساخت سریال‌های تاریخی ما چیست؟
در سریال‌های ما مسائل غیرملی به مسائل ملی اولویت دارد؛ به نظر من باید تاریخ صفویه و قاجاریه به تصویر كشیده شود و من هنوز متوجه حساسیت‌ها به كوروش نمی‌شوم، او یك نماد ملی است و این حساسیت‌ها برای پرداختن به موضوعات مربوط به او را متوجه نمی‌شوم.به طور مثال سریال «تبریز مه‌آلود» كار آقای ورزی بسیار خوب بود و باید تاریخ ایران این‌گونه به تصویر كشیده شوند تا این ضعف اطلاعات تاریخی
بین مردم از بین برود.
فضای مجازی چه تاثیری روی سطح اطلاعات تاریخی دارد؟
متاسفانه فضای مجازی باعث دوری زیاد مردم از مطالعه شده است و همه مردم غرق در فضای مجازی
و زرق و برق‌های آن شده‌اند و از خواندن كتاب‌هایی كه به آنها در رسیدن درست به تاریخ درست كشور كمك می‌كند، پرهیز می‌كنند.
نظرتان درباره سریال «مختارنامه» كه پس از چندین سال، هنوز هم مخاطبان زیادی دارد، چیست؟
به نظرم خیلی سریال خوبی است و نشان می‌دهد ایرانی‌ها چه میزان در انتقام خون امام حسین(ع) نقش داشتند و بسیار جالب بود. سریال «ولایت عشق» و «غریب طوس» هم سریال‌های بسیار خوبی بودند.
با ساخت سریال «حضرت موسی» موافقید؟
اصلا موافق ساخت این سریال نیستم. این‌كه تلویزیون با هزینه‌ای معادل 300 میلیارد بخواهد سریال حضرت موسی را بسازد كاملا مخالفم. این‌كه حضرت موسی پیامبر بزرگی است، درست است ولی چرا ما نباید فیلمی درباره پیامبر خودمان حضرت محمد(ص) بسازیم و ساخت زندگی پیامبر از زمان كودكی او به بعد ناقص مانده است. می‌توان این هزینه و زمان را صرف ساخت زندگی پیامبر خودمان كنیم.
قرار است آقای حسن فتحی است اثری با محوریت زندگی «شمس و مولانا» بسازد، نظرتان درباره ساخت چنین سریالی چیست؟
كار بسیار خوبی است، ولی نباید تحت تاثیر فرهنگ ترك قرار بگیرد، چون مردم ترك معتقد هستند مولانا از مردم تركیه است در صورتی كه اصلا این‌گونه نیست و مولانا از مردم بلخ است كه از ایالات ایران بوده است، ولی دركل ساخت چنین فیلمی بسیار خوب است و در شناخت شعرای بزرگ ما به مردم می‌تواند موثر
عمل كند.
آن‌طور كه باید، از شما در ساخت سریال‌های تاریخی كمك گرفته می‌شود؟
من بسیار درگیر هستم و نمی‌توانم زمان زیادی را برای این كار بگذارم، ولی تا جایی كه بتوانم و كارگردانان بخواهند سعی می‌كنم به آنها در پروژه‌هایشان كمك كنم.
به نظر شما تلویزیون ما چه میزان تا رسیدن
به حد مطلوب سریال‌های خوب تاریخی فاصله دارد؟
ما به‌دلیل اطلاعات كم و نپرداختن به موضوعات جذاب تاریخی، فاصله زیادی تا رسیدن به حد مطلوب سریال‌های خوب داریم و این باعث می‌شود كشورهای دیگر از این موضوع سوءاستفاده كنند. نمی‌دانم چرا جای خالی داستان زندگی افرادی مثل ابومسلم خراسانی، بابك خرمدین، مازیار یا یعقوب لیث‌صفاری در تلویزیون ما بسیار حس می‌شود. ایران ما بهشت است و باید با ساخت سریال‌های تاریخی این فرهنگ و تاریخ زیبا را به همگان نشان داد.
