برای موفقیت در كسبوكار صرفا داشتن ایده عالی كافی نیست
ایدههای عالی هم شكست میخورند
عوامل گوناگونی در شكلگیری و رشد شركتهای نوپا (شركت نوپا) دخیلند. مسیر یك شركت نوپا معمولاً از پرورش ایده خلاقانه شروع میشود. این ایده باید بتواند مدل درآمدی توجیهپذیری را ارائه كند و مقیاسپذیر باشد؛ یعنی به ازای افزایش حجم بازار و مشتریان، درآمدش افزایش پیدا كند. بعضی از شركتهای نوپا ایدههای خوبی دارند، ولی مشكلات متعدد باعث میشود نتوانند بهخوبی ایده را توسعه دهند و بفروشند. این مشكلات میتواند به جنبههای مختلف توسعه ایده مربوط باشد. در ادامه به بعضی از نمونههای چنین شركتهای نوپایی اشارهشده است:
ون اینترنتی ــ وبون (WebVan.com): این شركت نوپا با ایده فروشگاه اینترنتی پا به بازار رقابت نهاد. زمانی كه آمازون هنوز فقط كتاب میفروخت، وبون تصمیم گرفته بود مواد غذایی و كالاهای خانگی را بهصورت آنلاین بفروشد و خدمات تحویل در منزل را بهصورت رایگان ارائه كند. ایده این كسبوكار را لوئیس بردر (Louis Borders) ارائه كرد، اما به نظر میرسد زمان مناسبی را برای ارائه این ایده انتخاب نكرده بود و كاربران هنوز برای چنین محصولی آماده نبودند و نمیتوانستند به خرید اینترنتی اعتماد كنند. مدتی بعد با تركیدن حباب «داتكام» این شركت نوپا از بین رفت. جالب است كه چند سال بعد با تغییر مسیر آمازون، بسیاری از همكاران سابق بردر در وبون به آمازون پیوستند و اكنون در جایگاه مدیران ارشد و رهبران فكری به این كسبوكار كمك میكنند.
رنگ ــ كالر (Color): ایده اشتراكگذاری عكس بهصورت لحظهای و ساده، محور شكلگیری شركت نوپای كالر بود. این شركت نوپا راهكارهای ساده با محوریت اشتراكگذاری عكس بر اساس مكان یا دایره دوستان را به كاربران ارائه میكرد و توانست ۴۱میلیون دلار سرمایه جذب كند. شروع و رشد اولیه این كسبوكار نوید اتفاقی تازه را میداد. اما با راهاندازی برنامه، كاربران نسبت به رابط كاربری و مشكلات حریم خصوصی این محصول واكنشهای منفی شدیدی نشان دادند. مشكلات به حدی بالا گرفت كه بنیانگذار كالر، پیتر فان (Peter Phan)، استعفا داد و كمی بعد كالر برای همیشه از بازار شركتهای نوپا خداحافظی كرد.
از جویز بپرس ـ اسك جویز (Ask Jeeves): در سال 1375/ ۱۹۹۶، دیوید وارتن (David Warthen) با همكاری گرت گرونر (Garrett Gruener) وبگاهی برای استفاده از فناوری زبانهای طبیعی (natural language technology) راهاندازی كردند. این فناوری روی پردازش زبانهای طبیعی (انسانی) و ارتباط آنها با رایانهها متمركز است و رایانه با استفاده از این فناوری میتواند زبان گفتاری و نوشتاری انسان را تجزیهوتحلیل كند. پس از یك سال، وارتن و گرونر، وبگاه اسك جویز را راهاندازی كردند. این وبگاه بسیار سریع رشد كرد و محبوب شد. سرویس كودكان این وبگاه كه موتور جستوجوی ایمن مخصوص بچهها بود، بین خانوادهها بسیار پراستفاده شد. این موتور جستوجو ایده بسیار جالبی به نظر میرسید و انتظار میرفت كه بتواند سهم بزرگی از بازار را از آن خود كند، اما در كمتر از ده سال بهطور كامل از بازار محو شد. ناتوانی در رقابت با گوگل و نداشتن تعریف دقیق از چشمانداز كسبوكار باعث شد این شركت نوپا نتواند به موفقیت دست پیدا كند.
پرداخت لمسی - پی بای تاچ (Pay By Touch): این كسبوكار آیندهنگرانه كه ایده آن بسیار پیشرو به نظر میرسید سال 1381/ ۲۰۰۲ تأسیس شد. «پیبایتاچ» به كاربران اجازه میداد تنها با قرار دادن انگشتشان روی حسگر زیستی، عملیات پرداخت را انجام دهند. این ایده بسیار خلاقانه و روبهجلو بود و توانست ۳۴۰ میلیون دلار سرمایه جذب كند، اما كمی بعد در سال 1386/۲۰۰۷ برای همیشه تعطیل شد. علت اصلی شكست این شركت نوپا مدیرعاملش، جان پی. راجرز (John P. Rogers) بود. راجرز با اتهاماتی مانند سوءاستفاده داخلی، حمل مواد مخدر و خرجكردن پولهای شركت برای مصارف شخصی باعث شد این كسبوكار برای همیشه از بازارها حذف شود. كمی بعد از شكست پیبایتاچ، گوشیهای تلفن همراه مجهز به فناوری احراز هویتی لمسی شدند و بازار این فناوری برای همیشه از بین رفت.
ون اینترنتی ــ وبون (WebVan.com): این شركت نوپا با ایده فروشگاه اینترنتی پا به بازار رقابت نهاد. زمانی كه آمازون هنوز فقط كتاب میفروخت، وبون تصمیم گرفته بود مواد غذایی و كالاهای خانگی را بهصورت آنلاین بفروشد و خدمات تحویل در منزل را بهصورت رایگان ارائه كند. ایده این كسبوكار را لوئیس بردر (Louis Borders) ارائه كرد، اما به نظر میرسد زمان مناسبی را برای ارائه این ایده انتخاب نكرده بود و كاربران هنوز برای چنین محصولی آماده نبودند و نمیتوانستند به خرید اینترنتی اعتماد كنند. مدتی بعد با تركیدن حباب «داتكام» این شركت نوپا از بین رفت. جالب است كه چند سال بعد با تغییر مسیر آمازون، بسیاری از همكاران سابق بردر در وبون به آمازون پیوستند و اكنون در جایگاه مدیران ارشد و رهبران فكری به این كسبوكار كمك میكنند.
رنگ ــ كالر (Color): ایده اشتراكگذاری عكس بهصورت لحظهای و ساده، محور شكلگیری شركت نوپای كالر بود. این شركت نوپا راهكارهای ساده با محوریت اشتراكگذاری عكس بر اساس مكان یا دایره دوستان را به كاربران ارائه میكرد و توانست ۴۱میلیون دلار سرمایه جذب كند. شروع و رشد اولیه این كسبوكار نوید اتفاقی تازه را میداد. اما با راهاندازی برنامه، كاربران نسبت به رابط كاربری و مشكلات حریم خصوصی این محصول واكنشهای منفی شدیدی نشان دادند. مشكلات به حدی بالا گرفت كه بنیانگذار كالر، پیتر فان (Peter Phan)، استعفا داد و كمی بعد كالر برای همیشه از بازار شركتهای نوپا خداحافظی كرد.
از جویز بپرس ـ اسك جویز (Ask Jeeves): در سال 1375/ ۱۹۹۶، دیوید وارتن (David Warthen) با همكاری گرت گرونر (Garrett Gruener) وبگاهی برای استفاده از فناوری زبانهای طبیعی (natural language technology) راهاندازی كردند. این فناوری روی پردازش زبانهای طبیعی (انسانی) و ارتباط آنها با رایانهها متمركز است و رایانه با استفاده از این فناوری میتواند زبان گفتاری و نوشتاری انسان را تجزیهوتحلیل كند. پس از یك سال، وارتن و گرونر، وبگاه اسك جویز را راهاندازی كردند. این وبگاه بسیار سریع رشد كرد و محبوب شد. سرویس كودكان این وبگاه كه موتور جستوجوی ایمن مخصوص بچهها بود، بین خانوادهها بسیار پراستفاده شد. این موتور جستوجو ایده بسیار جالبی به نظر میرسید و انتظار میرفت كه بتواند سهم بزرگی از بازار را از آن خود كند، اما در كمتر از ده سال بهطور كامل از بازار محو شد. ناتوانی در رقابت با گوگل و نداشتن تعریف دقیق از چشمانداز كسبوكار باعث شد این شركت نوپا نتواند به موفقیت دست پیدا كند.
پرداخت لمسی - پی بای تاچ (Pay By Touch): این كسبوكار آیندهنگرانه كه ایده آن بسیار پیشرو به نظر میرسید سال 1381/ ۲۰۰۲ تأسیس شد. «پیبایتاچ» به كاربران اجازه میداد تنها با قرار دادن انگشتشان روی حسگر زیستی، عملیات پرداخت را انجام دهند. این ایده بسیار خلاقانه و روبهجلو بود و توانست ۳۴۰ میلیون دلار سرمایه جذب كند، اما كمی بعد در سال 1386/۲۰۰۷ برای همیشه تعطیل شد. علت اصلی شكست این شركت نوپا مدیرعاملش، جان پی. راجرز (John P. Rogers) بود. راجرز با اتهاماتی مانند سوءاستفاده داخلی، حمل مواد مخدر و خرجكردن پولهای شركت برای مصارف شخصی باعث شد این كسبوكار برای همیشه از بازارها حذف شود. كمی بعد از شكست پیبایتاچ، گوشیهای تلفن همراه مجهز به فناوری احراز هویتی لمسی شدند و بازار این فناوری برای همیشه از بین رفت.
تیتر خبرها