طرح سهام عدالت در حالی از سال 1385 در کشور اجرا می‌شود که بر اساس این طرح، یک میلیون تومان از سهام شرکت‌های عمدتا سودده به این شرط میان مشمولان سهام عدالت توزیع شد که به مدت 10 سال به‌جای پرداخت سود سالانه این سهام به سهامداران، این سود بابت اقساط سهام عدالت به حساب دولت واریز شود.
پس از پایان این مهلت نیز مشخص شد فقط 500 هزار تومان از اقساط این سهام تسویه شده است. بر این اساس مهلت هفت ماهه‌ای به مشمولان داده شد تا در صورت تمایل به صورت نقدی نسبت به تسویه مانده بدهی سهام خود اقدام کنند.
این در حالی است که مطابق قانون با پایان یافتن این مهلت 10 ساله، عملا سهام عدالت مشمولان باید از سال 1396 قابلیت آزادسازی و خرید و فروش پیدا ‌کند تا این که به تازگی طی ابلاغیه‌ای از سوی مقام معظم رهبری دولت مکلف شده در کوتاه‌ترین زمان ممکن اقدام به فراهم آوردن سازوکار واگذاری سهام عدالت کند.
بر این اساس در سامانه سهام عدالت این امکان فراهم شده تا مشمولان با انتخاب روش آزادسازی، پس از سال‌ها انتظار اختیار سهام خود را در دست بگیرند.
این در شرایطی است که کماکان ابهامات زیادی در ذهن سهامداران عدالت باقی است و حالا این دسته از سهامداران بر سر دو راهی انتخاب آزادسازی مستقیم و غیرمستقیم سهام عدالت قرار گرفته‌اند.
از این رو شاید بتوان مهم‌ترین تمایز این دو روش را در به‌دست آوردن مدیریت سهام توسط افرادی دانست که روش مستقیم را انتخاب می‌کنند. بنابراین اگر دارندگان سهام عدالت از آشنایی لازم برای اداره سهام خود برخوردار هستند  یا این که نیاز مبرمی به نقدینگی حاصل از فروش سهام خود دارند، بهتر است روش مستقیم را انتخاب کنند.
این در حالی است که افرادی که روش غیرمستقیم را انتخاب می‌کنند مدیریت سهام خود را به شرکت‌‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت می‌سپارند و قرار است این دسته از مشمولان در آینده پس از پذیرش این شرکت‌ها در بازار سرمایه، هم سهامدار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی شوند و هم در صورت تمایل به دادوستد سهام این شرکت‌ها بپردازند.
ضمن این که برای هر دو گروهی که روش مستقیم  یا غیرمستقیم را برگزیده‌اند نیز امکانی فراهم شده تا با مراجعه به بانک  یا از طریق کارگزاری‌ها اقدام به فروش 30 درصد سهام خود کنند.
این در شرایطی است که جدای از ابهامات مربوط به مزایا و معایب هر یک از روش‌های ذکر شده، از 49 شرکت حاضر در سبد سهام عدالت 13 شرکت غیربورسی هستند و ارزش روز سهام عدالت مشمولان در این شرکت‌ها هنوز مشخص نیست و در مجموع نمی‌توان برآورد دقیقی از ارزش روز خالص دارایی‌های هر یک از مشمولان ارائه داد، ضمن این که مفاهیم مربوط به سهام و سهامداری نیز از جمله موارد تخصصی است که بیشتر سهامداران عدالت با آنها آشنایی ندارند و نکته ضروری در این زمینه نیاز به فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی گسترده به‌ویژه در خصوص نحوه آزادسازی سهام عدالت است.
از سوی دیگر یکی از نکات مورد توجه تاثیر آزادسازی این سهام بر معاملات بازار سرمایه است که به‌نظر می‌رسد با توجه به نقدینگی خوبی که این روزها در این بازار در گردش است و همچنین فروش تدریجی سهام عدالت توسط مشمولان، از این منظر پیش‌بینی می‌شود کلیت بازار سهام تاثیر قابل توجهی از آزادسازی سهام عدالت به خود نبیند؛ به‌علاوه این که طی چند روز گذشته نیز کلیت بازار سرمایه به بهانه آزادسازی این سهام و احتمال افزایش عرضه‌ها در تالار شیشه‌ای به اصلاح قابل‌توجهی دست زد و به اصطلاح بازار سرمایه اثرات آزادسازی سهام عدالت و شدت عرضه‌ها را پیش‌خور کرده است.