حمام خون در غرب آفریقا

تروریست‌های بوکوحرام 110 کشاورز و ماهیگیر بی‌دفاع را در شمال نیجریه قتل‌عام کردند

حمام خون در غرب آفریقا

جنایت گسترده و تکان‌دهنده اخیر بوکوحرام در نیجریه به وحشت و نگرانی گسترده‌ای در خصوص استمرار فعالیت این گروه متوحش و تروریستی در آفریقا منجر شده است. این نخستین بار نیست که گروه بوکوحرام در نیجریه و کشورهای دیگر در آفریقا به جنایت دست می‌زند. بااین‌حال به نظر می‌رسد سیاست اصلی کشورهای غربی در آفریقا، حفظ این گروه تروریستی و استمرار تهدیدات آن علیه امنیت این قاره و مردمان بی‌دفاع آن است.

110 کشاورز و ماهیگیر در روستای «خوشوبه» در نزدیکی شهر «مایدوگوری» در شمال شرق نیجریه قتل‌عام شدند. متهم اصلی این جنایت گروه تروریستی، بوکو حرام است. ادوارد کالون، هماهنگ‌کننده امور بشردوستانه سازمان ملل متحد در نیجریه، یک روز پس‌ازاین کشتار، شمار قربانیان را حداقل ۱۱۰ نفر اعلام کرد و گفت شمار زیادی نیز در حمله شبه‌نظامیان زخمی شده‌اند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، این قتل‌عام همزمان با برگزاری نخستین انتخابات محلی در ایالت بورنو اتفاق افتاد؛ ایالتی که گروه بوکو حرام سال ۲۰۰۹ در آن شورش مسلحانه خود را علیه دولت مرکزی آغاز کرد. مقام‌های محلی پیشتر در شامگاه شنبه اعلام کرده بودند دست‌کم ۴۳ نفر در جریان حمله به خانه و کاشانه کشاورزان کشته و شش نفر دیگر به‌شدت زخمی شده‌اند. مهاجمان سر حدود
۳۰ نفر از قربانیان را بریده‌اند. باباکو کولو، فرمانده یک گروه شبه‌نظامی دفاع محلی می‌گوید جای هیچ شک و تردیدی نیست که جنگجویان بوکوحرام مسؤول این جنایت هستند.
 دومین حمله بوکوحرام طی یک هفته اخیر
نیروهای گروه تروریستی بوکوحرام کمتر از یک هفته قبل نیز با حمله به نظامیان کشور آفریقایی چاد، چند نفر را به قتل رساند. این حمله در جنوب غربی این کشور صورت گرفت و نیروهای منتسب به بوکوحرام چهار نظامی این کشور را کشته و ده‌ها نفر دیگر را مجروح کردند. این حمله که سه‌شنبه هفته گذشته در منطقه «نگوبووا» در ۲۵ کیلومتری مرز با نیجریه صورت گرفت با کمک انفجار یک قایق انتحاری انجام شد. در این حمله نیروهای منتسب به بوکوحرام مواد منفجره را در زیر قایق جاساز کرده بودند.
این یورش تروریستی در حالی صورت گرفته که نیروهای مسلح چاد به دلیل ده‌ها جنگ با شورشیان مشهور هستند. این کشور به دلیل همجواری با نیجریه از سال ۲۰۱۵ موردحمله گروه تروریستی بوکوحرام است. بوکوحرام پس از تأسیس، دامنه حملات خود را به نیجر، کامرون و چاد توسعه داده است. این حملات تاکنون بیش از ۳۰ هزار نفر را کشته و موجب بی‌خانمانی صدها هزار نفر دیگر شده است. کمیساریای عالی سازمان ملل متحد برای پناهندگان هم اعلام کرده، خشونت‌های بوکو حرام در منطقه دریاچه چاد بر زندگی حدود ۲۶ میلیون نفر تأثیر گذاشته و 2/6 میلیون نفر را بی‌خانمان کرده است.
 جنایاتی که ادامه دارد
همان‌گونه که اشاره شد، بوکوحرام جنایات زیادی را در نیجریه، چاد، کامرون و دیگر کشورهای آفریقایی صورت داده است. نوع عملیات بوکوحرام در آفریقا به عملیات گروه تروریستی داعش در غرب آسیا و کشورهایی مانند عراق و سوریه شباهت زیادی داشته است. البته مصدر فکری و حامیان پشت پرده این گروه نیز دقیقا مانند داعش است. ایالات‌متحده آمریکا و کشورهای اروپایی که به بهانه حفظ امنیت آفریقا در کشورهای مختلف این قاره حضور نظامی دارند، نه‌تنها اقدامی در راستای مهار جنایات بوکوحرام صورت نمی‌دهند، بلکه درصدد حفظ این گروه تروریستی و تقویت فعالیت‌های تروریستی آن هستند.
محمد یوسف، رهبر سابق و مؤسس بوکوحرام متولد شهر «گیرگیر» در ایالت یوبه بود. برخلاف ظواهر، بنا به ادعای بی‌بی‌سی این سلفی جنجالی دارای تحصیلات بوده، به زبان انگلیسی سلیس صحبت می‌کرده، زندگی ثروتمندانه‌و خودروی مرسدس بنز داشته است. برای بوکوحرام و برخی از دیگر گروهک‌ها در آفریقا آدم‌ربایی به شغل تبدیل‌شده و آنها توریست‌ها را هدف قرار می‌دهند. کشورهای غربی، به‌خصوص سه کشور آمریکا، انگلیس و فرانسه که عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد هستند، از هرگونه اقدام واقعی که منجر به نابودی بوکوحرام و اعضای آن و حذف این گروه تروریستی از معادلات امنیتی آفریقا شود، اجتناب می‌کنند. واشنگتن، پاریس و لندن هر سه از بازیگران فعال در آفریقا محسوب شده و سوابق تاریک و تلخی در دوران استعمار در این قاره دارند. در دوران کنونی که از آن به‌عنوان استعمار فرانو یاد می‌شود نیز این بازیگران غربی به تاراج قاره سیاه و منابع آن ادامه می‌دهند. در راستای پیشبرد این اقدام، کشورهای غربی معتقدند آفریقا باید ناامن نگاه داشته شود و بوکوحرام ابزار این ناامنی است.


ارتباط بوکوحرام و داعش
میان رهبران و اعضای بوکوحرام و داعش ارتباطات پیوسته و گسترده‌ای وجود دارد. اکنون ابوبکر شیکاو، رهبر گروه تروریستی بوکوحرام است. ارتش نیجریه بارها مرگ شیکاو را اعلام کرده و اندکی بعد که او زنده و سرحال در ویدئوهای تبلیغاتی ظاهرشده ، ارتش مجبور به پس گرفتن ادعای خود شده است. طبق گزارش گروه بین‌المللی بحران، ارتش نیجریه در سپتامبر 2012 فاصله چندانی تا دستگیری او نداشت. در آن موقع به خانه شیکاو حمله شد که او برای اجرای مراسم نامگذاری فرزند شش‌روزه‌اش پنهانی به آنجا رفته بود. او موفق شد باوجود زخم گلوله در پایش فرار کند و همسر و سه فرزندش به اسارت ارتش درآمدند. تحلیلگران مسائل امنیتی در حوزه آفریقا می‌گویند، اصلی‌ترین دلیل ناکامی ارتش‌ و دولت‌های آفریقایی در دستگیری یا هلاکت شیکاو، حمایت نامحسوسی است که از سوی کشورهای غربی از این تروریست صورت می‌گیرد. گروه تروریستی داعش، حدود شش سال قبل (سال 2013)  بیعت گروه بوکوحرام توسط ابو محمدالعدنانی را در نیجریه پذیرفت. در این پیام صوتی 28 دقیقه‌ای، العدنانی کشیده شدن خلافت داعش به غرب آفریقا را اعلام کرده است. در آن زمان ابوبکر شیکاو، سرکرده بوکوحرام در پیامی تصویری که در صفحه توییتر منتشر شد از اتحاد اعضای بوکوحرام با ابوبکرالبغدادی، سرکرده تروریست‌های داعش خبر داد. این اتحاد همچنان پابرجا باقی‌مانده و به‌رغم این‌که میان برخی از اعضای داعش و بوکوحرام بر سر تصاحب غنائم و زنان، اختلافات و منازعاتی به وجود آمده است درهرحال نباید نقش غرب، رژیم صهیونیستی و کشورهایی مانند عربستان سعودی را در استمرار فعالیت این گروه تروریستی نادیده انگاشت.