ورزش  در نمودار صعود

نگاهی به عملکرد ورزش ایران در سال‌های پس از پیروزی انقلاب

ورزش در نمودار صعود

این‌که گاهی اعداد خودشان گویای همه چیز هستند به کنار؛ می‌شود آنها را کنار هم چید، چرتکه انداخت، بالا و پایینش کرد و برای این‌که نشان داد یک سیستم موفق بوده دو را ضربدر دو کرد، تعداد سال‌ها را تقسیم بر فعالیت‌های گسترده کرد و به یک خروجی رسید که در نهایت همه چیز مثبت باشد! مثل همه آمارسازی‌هایی که بارها و بارها مشاهده شده اما آنها فقط عدد و رقم بوده‌اند و انصافا باید گفت که خیلی‌ها پی آن را هم نگرفته‌اند. این مقوله در ورزش و به‌خصوص ورزش پس از انقلاب اما حکایت دیگری دارد. ماجرا آنقدر روشن است که نیازی به اعداد و ارقام نیست. حتی نگاهی کوچک به افتخاراتی که در این سال‌ها کسب شده می‌تواند خودش گویای همه چیز باشد. گاهی اتفاقات نیازی به توضیح ندارند، گاهی نیازی نیست درباره‌شان نوشت و گاهی آنها خود حقیقت هستند. قطعا ورزش ایران در این سال‌ها با دستاوردها و چالش‌های بسیاری در دو بخش همگانی و قهرمانی روبه‌رو بوده است اما در سایه مشکلاتی از جمله جنگ تحمیلی و تحریم‌های غیر‌منطقی بین‌المللی امروز در بعضی از رشته‌ها ایران حرف اول را در دنیا زده و در بعضی از رشته‌ها در حال پیشرفت‌های چشمگیر است. هر چند کم و کاستی هم بوده و جلوی بعضی از رشته‌ها باید نوشت بد، اما برآیند کلی، کادر مربعی شکل «عالی» برای ورزش پس از انقلاب‌اسلامی را پر خواهد کرد. گزینه‌های خیلی‌عالی، خوب و متوسط هم بودند اما از خوب فاصله زیادی گرفته‌ایم و هنوز کار زیادی داریم تا به خیلی‌عالی برسیم.

 نخستین مسابقه رسمی ورزشی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران‌ برگزار شد جام‌حذفی تهران(جام شهید اسپندی) بود که با برتری یک بر صفر پرسپولیس مقابل پاس در فینال و قهرمانی این تیم به پایان رسید. آن مسابقات از فروردین تا تیر ۱۳۵۸ برگزار شد.

لیدا فریمان بانوی تیرانداز کشورمان نخستین زنی است که پس از انقلاب در رقابت‌های المپیک شرکت کرد. او در ۲۴‌سالگی به عنوان پرچمدار کاروان ورزشی ایران در المپیک ۱۹۹۶  آتلانتا شرکت کرد و در آن رقابت‌ها به رتبه چهل و هفتم رسید.
با توجه به تحریم مسابقات المپیک ۱۹۸۰ مسکو و ۱۹۸۴ لس‌آنجلس از سوی جمهوری اسلامی ایران نخستین باری که یک ایرانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی موفق شد در معتبرترین آوردگاه جهان ورزش مدال بگیرد به المپیک ۱۹۸۸ سئول باز می‌گردد. جایی که عسگری محمدیان موفق شد مدال نقره وزن ۵۷ کیلوگرم کشتی آزاد را به دست آورد.

رسول خادم با کسب مدال طلای وزن ۹۰‌کیلوگرم کشتی آزاد در المپیک ۱۹۹۶  ‌آتلانتا پس از ۲۸ سال ایران را صاحب خوش‌رنگ‌ترین مدال این مسابقات کرد. فینال رسول خادم و ما‌خاربک خادارتسف روس، یکی از جذاب‌ترین فینال‌های کشتی المپیک لقب گرفت.
کیمیا علیزاده نخستین بانوی ایرانی است که توانست در رقابت‌های المپیک صاحب مدال شود. او در اوج جوانی و در حالی که تنها ۱۸ سال داشت موفق شد مدال برنز وزن ۵۷- کیلوگرم تکواندوی زنان المپیک ۲۰۱۶ ریو را کسب کند تا به عنوان جوان‌ترین مدال‌آور ایران در بازی‌های المپیک هم لقب گیرد.

هادی ساعی نخستین ورزشکاری است که رشته‌های مدال‌آور ایران در المپیک را از انحصار کشتی‌آزاد و وزنه‌برداری خارج کرد. او موفق شد در المپیک ۲۰۰۰ سیدنی مدال برنز وزن ۶۸‌کیلوگرم تکواندو را به دست آورد.

نخستین بار که یکی از رشته‌های تیمی کشورمان توانست سکوی جهانی را فتح کند به جام‌جهانی ۲۰۱۶ فوتسال بازمی‌گردد جایی که شاگردان محمد ناظم‌الشریعه موفق شدند با برتری مقابل پرتغال در دیدار رده‌بندی آن رقابت‌ها در جایگاه سوم قرار گیرند.

علی زنگی‌آبادی نخستین فرد پس از انقلاب اسلامی است که توانست ایران را در بازی‌های آسیایی به مدال برساند. او در رقابت‌های تایم تریل دوچرخه‌سواری بازی‌های آسیایی ۱۹۸۲ دهلی مدال برنز کسب کرد. البته علی پاکیزه‌جم هم با کسب مدال طلای دسته ۷۵‌کیلوگرم وزنه‌برداری آن رقابت‌ها نخستین مدال طلای ایران را در بازی‌های آسیایی دوران انقلاب اسلامی به دست آورد.

 تیم ملی رانینگ‌ تارگت ۱۰ متر بانوان کشورمان متشکل از لیدا فریمان، الهام هاشمی و راحله خیرا...‌زاده با به دست آوردن مدال برنز بازی‌های آسیایی ۲۰۰۲ بوسان، نخستین بانوان ایرانی بودند که توانستند در بازی‌های آسیایی مدال بگیرند.

خدیجه آزادپور هم با کسب مدال طلای وزن ۶۰ کیلوگرم ساندا بانوان در رشته ووشو بازی‌های آسیایی ۲۰۱۰ گوانگ‌ژو نخستین‌طلای بانوان ایران در این رقابت‌ها را به نام خود ثبت کرد.

زهرا نعمتی بانوی کماندار ایرانی که به چهره اول ورزش معلولان کشورمان در سال‌های اخیر تبدیل شده است نخستین‌ورزشکار کشورمان است که هم در رقابت‌های المپیک و هم پارالمپیک شرکت کرده است. او این‌افتخار را در سال ۲۰۱۶ و با حضور در المپیک و پارالمپیک ریو ثبت کرد.

فتح قله اورست (زنده‌یاد محمد اوراز/ ۱۳۷۷)
فتح ۱۴ قله ۸۰۰۰ متری (عظیم قیچی‌ساز ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۵)
کسب مدال برنز جام‌جهانی ژیمناستیک (رضا کیخا / ۲۰۱۸)
کسب همزمان ۶ مدال طلا و ۱ نقره توسط یک ورزشکار پاراآسیایی (شاهین ایزدیار / ۲۰۱۸)
فتح قله اورست توسط تیم کوهنوردی بانوان
کسب مقام قهرمانی جام‌جهانی تیر‌اندازی بانوان (الهه احمدی/2016)
کسب عنوان قهرمانی کبدی بانوان در بازی‌های آسیایی، با شکست قهرمان جهان (۲۰۱۸ )
کسب مدال طلای شطرنج تیمی بانوان در بازی‌های آسیایی (۲۰۰۶ قطر)
کسب عنوان قهرمانی جهان در رشته تکواندو در کشور کره‌جنوبی (۲۰۱۱)
کسب عنوان آقای گلی فوتبال جهان (علی دایی)
کسب عنوان قویترین مرد جهان (رضازاده / 2000)
راه‌اندازی شبکه اختصاصی ورزش در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
افزایش فدراسیون‌های ورزشی، ازحدود ۲۰ به ۵۱ فدراسیون
تأسیس فدراسیون جانبازان و معلولین و توسعه رشته‌های ورزشی به ۲۰ رشته آقایان و ۱۲ رشته بانوان
تأسیس فدراسیون نابینایان و کم‌بینایان و توسعه رشته‌های ورزشی به ۸ رشته آقایان و ۵ رشته بانوان
تأسیس کمیته ملی پارالمپیک و استقلال آن به عنوان یک نهاد مستقل ورزشی. در حال حاضر فقط ۳ کشور در جهان دارای این نهاد به‌صورت مستقل هستند قبل از انقلاب ۹ مربی و هفت داور زن در کشور وجود داشت و هفت رشته ورزشی در حوزه زنان فعال بود. هم چنین تنها یک مجموعه ورزشی متعلق به زنان بود، اما پس از پیروزی انقلاب و در زمان کنونی بیش از ۳۸ رشته ورزشی فعال در حوزه زنان وجود دارد و بیش از ۳۵ هزار مربی و ۱۶ هزار داور زن در کشور فعالیت می‌کنند و بیش از ۳۰مجموعه ورزشی مختص زنان است.

سیر صعودی ورزش بانوان
ورزش بانوان با طراحی حجاب برای زنان ورزشکار، تشکیل ساختار و نهادهای نظارتی مستقل برای زنان و تلاش جهت تعلیم زنان مربی در این سال‌ها دچار تحولات بسیاری شد. بر اساس آمارهای موجود تعداد سالن‌های ورزشی در روستاها هم‌اکنون به بیش از ۴۰۰ روستا دارای سالن ورزشی رسیده است. افزایش۳۰ برابری تعداد تاسیسات ورزشی اختصاصی بانوان، حضور چشمگیر بانوان در تورنمنت‌های بین‌المللی، افزایش تنوع رشته‌های ورزشی به بیش از ۳۸رشته  و افزایش تعداد مربیان و داوران بانو به بیش از ۳۵ هزار مربی، بهبود و توسعه تشکیلات سازمانی ورزشی زنان برای انجام ورزش همگانی، مقبولیت حجاب نزد فدراسیون‌های جهانی و افزایش و ارتقای سطح ورزشکاران حرفه‌ای زنان در مسابقات جهانی، کسب موفقیت‌های بی‌شمار و مدال‌های رنگارنگ آن هم با حجاب و پوشش اسلامی به عنوان مهم‌ترین دستاورد انقلاب اسلامی در حوزه ورزش بانوان مطرح است. بانوان در بخش‌های مدیریتی نیز با حضور در راس فدراسیون‌های ورزشی و پست‌های مدیریتی توفیقات ارزشمندی را به دست آورده‌اند.