جراحی تومورهای مغزی در وضعیت بیدار
دكتر علیرضا طبیب خویی جراح مغز و اعصاب
احتمالا در ماههای اخیر خبرهایی در مورد انجام جراحی تومورهای مغزی در شرایطی را که بیمار در حال نواختن ساز است و بیهــــــوش نمــــــــیشـــــود، شنیدهاید اما این نوع جراحی که در وضعیت بیدار انجام میشود چه ویژگیهایی دارد و در چه مواردی کمککننده است؟ نزدیکی یک تومور مغزی به نواحی حرکتی، تکلم، بینایی، شنوایی، هوشیاری و... بهمعنی وجود خطر آسیب به این نواحی در زمان جراحی خواهد بود. برای جلوگیری از این اتفاق بررسیهای تصویربرداری پیشرفته قبل از عمل برای مشاهده محل دقیق عملکردهای حرکتی و تکلم و میزان مجاورت آنها با تومور بسیار کمککننده است. به علاوه مانیتورینگ عصبی حین عمل میتواند اطمینان زیادی از حفظ عملکرد حرکتی اندامها در زمان جراحی را فراهم آورد. این موضوع در مورد عملکرد تکلم بهسادگی امکانپذیر نیست زیرا نواحی متعدد و مختلفی در مغز در تکلم دخالت دارند و کنترل همه این نواحی صرفا در صورتی امکانپذیر است که بیمار بیداربوده و در زمان برداشتن تومور تکلم داشته باشد؛ بنابراین فقط در مورد تومورهایی که احتمالا نزدیکی و مجاورت زیادی با مناطق حساس تکلم دارند جراحیبیدار میتواند کمککننده باشد. در این روش از بیحسی موضعی در محل جراحی روی سر استفاده میشود و متخصص بیهوشی که مهارت کافی در اداره بیمار در چنین عملهایی دارد، همزمان با تجویز داروهای ضددرد و آرامشبخش به بیمار کمک شایانی به انجام جراحی میکند. در زمان برداشتن تومور با تحریک الکتریکی بافتهای اطراف و همزمان مکالمه با بیمار میتوان نقاط حساس تکلمی را پیدا و در زمان برداشتن تومور از آسیب آنها جلوگیری کرد.